فهرست مطالب
مجله صفه
پیاپی 59 (زمستان 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/12/12
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 5مقاله حاضر در سه بخش تنظیم شده است. در بخش اول، به منظور شناخت اندیشه های اخوان الصفا (گروهی از متفکران قرن چهارم هجری که دیدگاه آنان در خصوص طبیعت بر جها نشناسی متفکران اسلامی قرون بعدی تاثیرگذار بوده است)، اطلاعاتی کلی پیرامون هویت، مذهب، ویژگی های رسائل، و اهداف آنها بیان میگردد. دربخش دوم، در خصوص اندیشه های اخوان الصفا درباره طبیعت ، شامل نظریه وحدت وجود، تلقی جهان مشهود به عنوان تمثیلی از عالم غیب، نقش اعداد در شکل گیری جهان، سلسله مراتب وجود، تصرف دائمی خداوند در عالم مخلوقات، نقش طبیعت در عالم تحت القمر به عنوان یکی از قوای نفس کلی، و تشابه عالم صغیر و کبیر، سخن گفته می شود و در نهایت در قسمت سوم، با برشمردن ویژگی هایی از معماری اسلامی ایران از جمله وحدت اجزا، سلسله مراتب، استفاده از اشکال هندسی کامل و دارای معنی رمزی و تمثیلی، و همچنین کاربرد اعداد خاص در تزیینات و تقسیمات فضا، ردپای طبیعت شناسی اخوان در این معماری دنبال شده و نسبت بین آنها آشکار میشود.کلیدواژگان: اخوان الصفا، طبیعت، معماری اسلامی، جهان شناسی، وحدت، سلسله مراتب وجود
-
صفحه 15اندیشمندان بسیاری اعم از ایرانی و غیر ایرانی، سعی در فهم واشاعه ی بنیان های معماری ایران در طول سالیان داشته اند؛ استاد محمدکریم پیرنیا نیز از جمله این اشخاص بوده و استخراج و تدوین اصول پنجگانه معماری ایرانی نیز از نتایج تلاش های اوست. با توجه به بازخورد و واکنش های متفاوتی که امروزه در برابر این اصول وجود دارد، هنوز کارایی آنها در معماری امروز ایران مورد ارزیابی قرار نگرفته است. اما پیش از آن باید به این مسئله پاسخ داد که اصول یادشده تا چه حد برآمده از تحقیق علمی بوده اند؟در این مقاله سعی شده تا با تامل بیشتر در زندگی معمارانه و گفته ها و نوشته های استاد پیرنیا ریشه، زمینه، و نحوه بروز و رشد این اصول آشکارتر شود و به نوعی اعتبار درونی اصول مورد بررسی قرار گیرد. باشد تا راه آنان که در ادامه هدف وی برای خود مسئولیتی احساس می کنند، هموارتر شود.کلیدواژگان: پیرنیا، معماری ایران، اصول معماری ایرانی مردم واری، درون گرایی، پیمون، نیارش، خودبسندگی، پرهیز ازبیهودگی
-
صفحه 25با اینکه دانشکده های معماری با هدف تربیت نیروی کارآمد برای طرح و سازمان دهی فضای زیست انسان شکل گرفته اند، به نظرمی رسد عمدتا هم راستا نبودن نیاز جامعه با برنامه های آموزش معماران و تاثیر آن بر میزان توانایی دانش آموختگان، موجب تحقق نیافتن این هدف در کار حرفه ای معماری شده است. از طرفی با توجه به نیازهای جامعه و نزدیکی ماهیت دروس طراحی معماری با حرفه معماری، همواره این دروس کارگاهی نقش عمده ای در تربیت توانایی های دانش آموختگان داشته است؛ بنابراین کنترل عملکرد تک تک دروس طراحی معماری در انجام این رسالت حایز اهمیت است. در این مقاله، طرح نهایی کارشناسی، به عنوان آخرین مرحله سنجش توانایی دانشجو و فرصتی برای به کارگیری یافته هایش، قبل از فراغت وی از تحصیل، بررسی شده است. پرسش اصلی مقاله با هدف بررسی کمی و کیفی تاثیر این درس در آینده حرفه ای دانش آموختگان، این گونه مطرح می شود که، با توجه به نیاز هایواقعی جامعه و گذشت سال ها از آموزش دروس طراحی معماری در دانشکده معماری یزد، آیا دروس طراحی معماری (در اینجا طرح نهایی) درتوان حرفه ای دانش آموختگان معماری نقش داشته است؟ در این نوشتار، ضمن بررسی تعریف سرفصل دروس معماری از درس طرح نهایی، اطلاعات حاصل ازپرسش نامه هایی، که در اختیار دانش آموختگان قرار گرفته بود، تجزیه و تحلیل شده و در پایان، با توجه به قیاس اهداف سرفصل و نتایج حاصل از پرسش نامه ها، به بیان نظرات تحلیلی و راهکارهای کلی پرداخته شده است.کلیدواژگان: طرح نهایی، طراحی معماری، دانش آموخته ی معماری، توان حرفه ای، حرفه ای شدن، سرفصل دروس معماری
-
صفحه 37ما در زندگی روزمره فضاهای شهری مختلفی را که حیات واقعی در آنها جریان دارد و صحنه واقعی حادثه است، تجربه می کنیم. به این معنی که مکان ها با زندگی و تجربه شهروندان ارتباط می یابند. درنتیجه تحلیل فضاهای شهری با توجه به اینکه بستر حیات مدنی شهر است، به رابطه بین مردم، فعالیت های آنان، و فضاهایی که خلق می کنندیا در آن سکونت می کنند، معطوف می شود. فضاهایی که خاطرات جمعی و فردی را در خود انباشته اند و هریک معنای خاصی به آن فضا می بخشند. حال این پرسش مطرح می شود که: بازشناسی معنای فضاهای شهری به چه روشی امکان پذیر است؟ در واقع هدف این مطالعه، ارائه روشی است که امکان بازشناسی معنای فضای شهری را با بهره گیری از سیر تحول علم هرمنوتیک، در کنار کمک گرفتن از تئوری زمینه ای فراهم می کند و تلاش می کند تا با پیش گرفتن رویکردی کیفی به شناخت ابعادی از معنایواقعی میدان ساعت تبریز دست یابد. به منظور دستیابی به هدف مذکور طرح تحقیق در سه بخش تدوین شده است. ابتدا چهارچوب مفهومی و دیدگاه های چهار اندیشمند متقدم هرمنوتیک مورد بررسی قرار گرفته است. سپس چهارچوب تحلیلی پژوهش به صورت محورهای پرسش ارائه شده و در نهایت در قسمت نمونه مطالعه شده به بازشناسی معنای میدان ساعت تبریز پرداخته شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که می توان فرآیند جستجوی معنای نهفته در فضاهای شهری را با بهره گیری توامان از علم هرمنوتیک و تئوری زمینه ای صورت داد. بر همین اساس با استفاده از مفاهیم ارائه شده در سیر تکاملی علم هرمنوتیک، مراحل کار به منظور انجام مصاحبه با شهروندان به روش کیفی تدوین و پیشنهاد شده است.کلیدواژگان: فضای شهری، معن ا، علم هرمنوتیک، تئوری زمینه ای، میدان ساعت تبریز
-
صفحه 55شناخت مکانیزم های رشد و توسعه شهرهای معاصر به سبب ماهیت غیر خطی و پیچیده شان از حیطه درک و تحلیل روش های سنتی مدل سازی خارج است. چرا که روش های سنتی عموما ایستا، خطی، و مبتنی بر تئوری سیستم های ساده (بالا به پائین، کل به جزء یا قیاسی) اند. از این رو برای مدل سازی سیستم های پیچیده شهری ، کشف روش های جدید مدل سازی که پویا، غیر خطی، گسسته، و پایین به بالا یا جزء به کل (استقرایی) باشند، ضروری می نماید. پژوهش پیش رو سعی دارد به معرفی، تشریح، و به کار گرفتن یکی از تکنیک های متاخر، مطرح، و روزآمد این حوزه، یعنی مدل های مبتنی بر مفهوم نوین « ماشین های سلولی » بپردازد. این مدل که در اینجابرای درک قواعد فضایی دینامیک های رشد شهری به کار برده شده، از طریق تلفیق با ظرفیت های سیستم اطلاعات جغرافیایی و نزدیکی به عنوان رهیافتی جدید در مدل سازی RS به عنوان رهیافتی جدید در مدل سازی فضایی مطرح است. مدل مذکور توسعه زمین و گسترش تاریخی شهر را بر پایه نزدیکی به بزرگراه ها، دسترسی به امکانات حمل و نقل عمومی و خدمات، وضعیت کاربری های همجوار و... و بر اساس یک ساختار سلولی و شبکه ای منظم دست کم از طریق داده های دو مقطع زمانی و با استفاده از روش های مدل سازی احتمالات و فرآیندهای تصادفی، شبیه سازی می کند. قواعد ساده فضایی در این مدل به رفتارهای پیچیده تعمیم می یابد تا از طریق بازتولید تجریدی این قواعد، جستجوی تاثیرات ترکیبی سیاست ها و اقدامات برنامه ریزانه، فعالیت های جامعه، رفتارهای فردی و دیگر محرک های توسعه شهری را برای برنامه ریزان فراهم آورد. با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک می توان متغیرهای موثر در تغییرات فرآیند توسعه را تعیین کرده و بدین ترتیب برآوردی از مکانیزم تغییرات مورد اشاره به دست آورد. در این پژوهش شهر سیرجان آزموده شده است؛ با این مدل روند توسعه شهر در دوره های مختلف از سال 1320 تا 1383 از نظر کارآیی مکانیسم های موثر بر رشد شهر و تغییرات کاربری زمین و اهمیت نقش عوامل تاثیرگذار بر آن بررسی شده است.کلیدواژگان: مدل کاربری زمین، ماشین های سلولی، مدل رگرسیون لجستیک
-
صفحه 75میراث فرهنگی و بافت های تاریخی ذخایر اجتماعی هستند که جانشینی ندارند و گویای سنت های ارزشمندی هستند، اما متاسفانه این بناها در مناطق نه تنها فرسوده اند، بلکه زیرساخت ها و جداره های آن ها قدیمی است و در برابر سوانح طبیعی، مانند زلزله، مقاوم نیستند. از این رو شناخت آسیب پذیری بافت های تاریخی و راهکارهای ایمن سازی آن ها در مناطق زلزله خیز از جمله چالش های مدیران این قبیل جوامع است. با توجه به استقرار استان قزوین بر روی پهنه لرزه خیز و سابقه زلزله های شدید در این منطقه، شهر قزوین و خصوصا بافت تاریخی آن در معرض زلزله های شدید بوده است. این امر لزوم توجه و تاکید ویژه به موضوع کاهش آسیب پذیری، خصوصا ایمن سازی کالبدی بافت تاریخی، را می رساند. در مقاله حاضر، ضمن بررسی متون تخصصی و تجربه های جهانی و راهکارهای سازمان های بین المللی، آسیب پذیری های بافت تاریخی قزوین تحلیل و به موضوع ایمن سازی کالبدی آن از دو دیدگاه مدیریتی تشکیلاتی و منظر شهری پرداخته می شود. لازم به ذکر است راهکارهای مدیریتی تشکیلاتی باید در قالب مدیریت جامع شهری انگاشته شود و راهکارهای ایمن سازی منظر شهری نیز از دو بخش منظر عینی و منظر ذهنی مطالعه گردد. در این مقاله ضمن اتخاذ روش تحقیق توصیفی تحلیلی با رویکرد کیفی نتیجه گیری می شود که، با تلفیق راهکارهای سخت افزاری (مهندسی) و نرم افزاری(مدیریتی – آموزشی) در بافت تاریخی قزوین، نه تنها می توان به استحکام بخشی عناصرسازه ای و غیرسازه ای پرداخت، بلکه با سازمان دهی مردمی، به اعتمادسازی و مشارکت مردم در حفاظت و نگهداری بافت دست یافت شایان ذکر است که، منظور از ایمن سازی بافت تاریخی قزوین ارتقای دانش اهالی و افزایش توان جامعه در نگهداری بهینه و مراقبت درجلوگیری و کاهش تخریب در مقاطع زمانی قبل، حین، و پس از زلزله است. به بیان دیگردر این مقاله بر عرضه راهکارهای مدیریتی به همراه تمهیدات مهندسی تاکید شده است که، متخصصین و اهالی را قادر به ایجاد ایمنی مطلوب در کالبد بافت میکند.کلیدواژگان: ایمن سازی، بافت تاریخی، زلزله، قزوین
-
صفحه 95این مقاله با هدف شناسایی ادوار و مفاهیم طبقه بندی تاریخ معماری در تاریخ نامه معنا در معماری غرب تهیه شده است. این کتاب یکی از تاریخ نامه های مطرح غربی است و نویسنده آن، نوربرگ شولتس در زمره مورخان صاحب نظر و متفکر در حوزه تاریخ معماری به شمارمی رود. بررسی این تاریخ نامه حاکی از آن است که، مورخ تاریخ را برمبنای مراحل تغییر و تحول معماری تقسیم بندی کرده است. مورخ در بررسی تاریخ متوجه تغییر معانی وجودی و به تبع آن تغییرات پایگاه وجودی انسان در معماری بوده است. تقسیم بندی تاریخ، نشان دهنده مراحل تغییر در معماری در طول تاریخ است. درهریک از این مراحل، معنا در تاریخ معماری غرب دستخوش تحولاتی شده است. فصل های کتاب بیان مراحل یا ادوار تاریخ معماری غرب است. بخشی از این مقاله به معرفی ادوار دوازده گانه تاریخ معماری غرب در تاریخ نامه معنا در معماری غرب اختصاص دارد. پس از آن نسبت میان این دوره ها وشکل دهی به ادوار کلان تاریخ معماری بررسی می شود. سپس ارتباط میان ادوار کلان تاریخ معماری غرب با ادوار تاریخ غام غرب سنجیده و همچنین بر نام گذاری دوره ها و اختصاص دادن چند نام به برخی دوره ها توجه می شود. در بخش دیگر مقاله مفاهیم طبقه بندی به کاررفته در تاریخ نامه، خصوصا دوره و سبک، بررسی و معنای هر یک بنا بر چگونگی کاربرد آن در تاریخ نامه تبیین می شود. به این ترتیب مفاهیم طبقه بندی تاریخ و چگونگی شناسایی ادوار تاریخ معماری در تاریخ نامه معنا در معماری غرب استخراج می شود که، زمینه ساز تکمیل تحقیقات پیرامون طبقه بندی و دوره بندی تاریخ معماری است؛ مبحثی که لازم برای تدوین تاریخ معماری ایران به شمار می رود.کلیدواژگان: تاریخ معماری، طبقه بندی، دوره بندی، دوره، ادوار تاریخ معماری غرب، معنا در معماری غرب، کریستیان نوربرگ شولتس
-
Page 5Ekhvan-os-Safa (literally the Fraternity of Earnestness) was a prolific activist group of scholars whose work greatly influenced the Islamic thought in later centuries. Written in a straightforward language understandable for all, their encyclopedic treatises refer to all available sources with no prejudice towards any religion or belief. They broadly cover four key subjects: mathematics, natural sciences, philosophy and logic, as well as canon law. In their view: the cosmos is a unified whole; the material world is a reflection of a Platonic archetypal world; numbers have a Pythagorean significance in addition to their quantification property; there is a nine-tiered hierarchy of existence; the created world is subject to continuous manipulation by its divine Creator; and the human being resembles the universe. It is argued that the impact of these beliefs could be traced in the features of Persian Islamic architecture such as unity of elements, hierarchy, and use of a symbolic geometry and proportions.
-
Page 15Architect, conservator, scholar and academician, Mohammad Kareem Pirnia (1918~1995) lent his life to the study and conservation of Persian architecture. The result of his doctrinaire study was his formulation of five principles for Persian architecture. This paper reviews the evolution of this thought by reviewing his papers, interviews, prefaces, and books. His intellectual evolution is also explained in parallel to his early childhood in a historic city and enjoyment of watching traditional masons at work; his professional life as technical deputy of the then Organization for Preservation of Historic Monuments; his response to a modernist environment wary of tradition; and his contributions to the academic studies. His sources of inspiration and information include meticulous observation of historic buildings, learning from traditional masons, and reflection on his findings.
-
Page 25The current Bachelor of Architecture curriculum has been taught for the past eight years. In this curriculum, the last course is called Final Design in which the students design a project in its entirety drawing on all their studies and demonstrating their capacity as professional architects. This paper reports the results of a survey undertaken amongst graduates of architecture of Yazd University on the impact of this course on their professional activity. The results indicate that this course plays its supposed role in developing students professional capacity, yet it would be more effective if during its presentation: the design process is supervised; the design problem is more carefully chosen in terms of size and scope; and efficient use is made of other professionals during project design and its assessment.
-
Page 37This paper first reviews theories on hermeneutics in light of the work of phenomenologist thinkers such as Schleiermacher (1176~1834), Dilthey (1833~1911), Heidegger (1889~1976) and Gadamer (1900~2002). A checklist is then prepared employing key hermeneutical concepts for studying urban spaces. This checklist is then used for recognizing diverse meanings in the Saat Square, Tabriz City. To undertake an empirical research to reread this square, the grounded theory method using Glasers approach was used... .
-
Page 55A cellular automaton consists of a regular finite grid of cells, each in one of a finite number of states. A set of rules defining the state of neighboring cells is defined relative to the specified cell. An initial state is selected by assigning a state for each cell and a new generation is created, according to some fixed rules that determine the new state of each cell in terms of the current state of the cell and the states of the cells in its neighborhood. Cellular automata have been applied in diverse disciplines including biology, chemistry and genetics. This paper explains the result of using cellular automata for modeling urban land use. It is demonstrated that simple spatial rules may lead to complex urban behavior. Using logistic regression models, influential factors are quantified explaining the mechanisms of change. Furthermore, the model identifies cells with high land use conversion potential.
-
Page 75Historic fabrics include valuable information on the course of their evolutionsometimes in exceptional natural surroundingsand demonstrate unique spatial arrangements and structures that are typical of the successive stages in their history. Nevertheless, many of these fabrics are vulnerable in a disaster, which necessitates their retrofitting. Retrofitting historic fabrics is not only comprised of physical interventions to strengthen important structures, but also includes improving the resilience of its inhabitants. Located in a seismic area, Qazvin City has witnessed strong devastating earthquakes. This paper proposes recommendations for retrofitting the historic fabric of Qazvin by both increasing the seismic resistance of structures as well as building capacity, trust and motivation in the community of inhabitants for conservation of their historic fabric.
-
Page 95Christian Norberg-Schulz (1926~2000), Norwegian architect, architectural historian and theorist has written extensively on architecture. A review of his theoretical works demonstrates a notable shift from the analytical and psychological concerns in his earlier writings to the issue of phenomenology of place. He is one of the first architectural theorists to introduce the philosophy of Martin Heidegger (1889~1976) to architecture. Meaning in Western Architecture (1974) is among his earlier books, which presents his peculiar chronological classification of Western architecture in light of changes in human existence and the role of meaning throughout history. This paper presents an analytical criticism of this book to explain the meaning and purpose of his methodology and chronological classification.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.