فهرست مطالب
نشریه مطالعات فهم حدیث
پیاپی 2 (بهار و تابستان 1394)
- تاریخ انتشار: 1394/06/15
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 9-29بررسی عوامل و زمینه های پیدایش و سیر تطور مصطلح الحدیث از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که برخی از مخالفان علم درایه، خاستگاه و منبع اصطلاحات حدیثی شیعه را آثار و کلمات اهل سنت دانسته و این دانش را بدعت آمیز تلقی نموده اند و نیز بر تقسیم حدیث به صحیح، حسن، موثق و ضعیف تاخته اند، این مقاله در صدد استواری یا نااستواری این ادعا بر آمده و کوشیده است تا مشخص کند که بخشی از عناوین و مصطلحات حدیثی ما ریشه در متون روایی یا آثار متقدمان شیعه دارد و بخش دیگری هم از تفاوت محتوایی برخوردار بوده و احیانا کاربردی مستقل دارد.کلیدواژگان: شیعه، مصطلح الحدیث، اصول الحدیث، خاستگاه درایه الحدیث
-
صفحات 31-53اختلاف در استنادهای تفسیری کم و بیش در تفسیر همه ی آیات و سور اثر گذاشته و روش های تفسیری گوناگونی را شکل می دهد. سید عبدالاعلی سبزواری در تفسیر مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن از منابع و مستندات گوناگونی بهره برده، اما یکی از مهم ترین این مستندات قرآن کریم است؛ مفسر در وهله ی اول با بهره گیری از آیات قرآن کریم به تبیین معانی و مقاصد واژگان و عبارات قرآن پرداخته است و همگام با استفاده از آیات قرآن از روایات معصومان (ع) نیز گاه برای بیان مفاد آیات و گاه برای بیان تاویل آیات بهره ی فراوانی برده و به تفسیر صحابه و تابعان نیز بی توجه نبوده؛ البته در همه جا اقوال آن ها را نپذیرفته بلکه گاهی به نقد و رد آن ها می پردازد. مفسر در کنار سایر مستندات تفسیری خود در تبیین معانی واژگان قرآن، از ادبیات عرب در نظم و نثر بهره برده و کم و بیش به اقوال لغت شناسان استشهاد نموده است. و در نهایت همواره با بهره گیری از عقل و اجتهاد، چه در تحلیل آیات و روایات و چه در کشف استلزامات و دلالت های نهفته در آیات، به تفسیر آیات قرآن پرداخته است.با توجه به استنادهای سبزواری در این تفسیر می توان روش تفسیری وی را جامع تفسیر عقلی و نقلی دانست.کلیدواژگان: عبدالاعلی سبزواری، مواهب الرحمن، استنادهای تفسیری، آیات، نقد روایات، عقل
-
صفحات 55-73ریشه بسیاری از اتهامات به شیعه و ناصحیح خواندن احادیث شیعی، به اصل امامت بازمی گردد؛ چنان که نویسنده کتاب مشکله الحدیث، حجم زیادی از اشکالات خود بر متن احادیث شیعه را بر این اصل متمرکز ساخته است. یحیی محمد، امامت را اکتسابی و فاقد مفهوم عصمت دانسته، آن را مانند مرجعیت کنونی، به کمال علم و دین و تقوی تفسیر کرده است. عدم وجود نص صریح در قرآن درباره امامت از جمله دلایل او برای ایجاد خدشه در این اصل است. وی موضع افرادی مانند ابن جنید و ابن غضائری را درباره علم و عصمت امام موضع انکار معرفی کرده و ولایت پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع) بر مومنان را مانند ولایت سایر مومنان بر یکدیگر دانسته است. او «امامت» را مفهومی جدا از «حکومت و سیاست» تلقی کرده و آن را تنها ولای دینی و نه ولای سیاسی خوانده است. حال آنکه شواهد محکم و دلایل متقن در اثبات استواری و اتقان اصل امامت و تضعیف دیدگاه های یحیی محمد وجود دارد که در این تحقیق به واکاوی آنها پرداخته ایم.کلیدواژگان: یحیی محمد، مشکله الحدیث، فقه الحدیث، امامت، عصمت ائمه (ع)، علم ائمه (ع)
-
صفحات 75-97درک و فهم حدیث به عنوان دومین منبع احکام و دستورات اسلام از اهمیت شایانی برخوردار است. علوم حدیثی از جمله فقه الحدیث متکفل این مهم است. از این رو، علما و فقها از جمله مولف استقصاء الاعتبار فی شرح الاستبصار برای بهره برداری بهتر از حدیث افزون بر به کارگیری مبانی، اصول و قواعد برای فهم دقیق از حدیث، خود به تاسیس این امور نیز مبادرت نموده اند که آگاهی از آنها محققان و پژوهشیان را در عرصه فهم حدیث یاری می رساند. در نوشتار حاضر به مبانی، اصول و قواعد فقه الحدیث که در اثر مذکور پرداخته شده است و ضمن ارائه مطالبی نظری در توجیه و تاسیس فقه الحدیث نظری، به اصول و قواعد سندپژوهی و متن پژوهی از جمله اجتهادی بودن عمل به مراسیل، پدیده وضع، تقیه و نقل به معنا و به کارگیری قواعد اصول فقه در فهم حدیث اشاره شده است.کلیدواژگان: استقصاء الاعتبار، اصول و قواعد فقه الحدیث، فقه الحدیث تطبیقی
-
صفحات 99-125روایت به عنوان یکی از منابع تفسیری همواره مورد توج مفسران قرآن بوده و در تفسیر قرآن به اشکال گوناگون از آن بهره گرفته شده است. برخی مفسران تنها به نقل روایت پرداخته و برخی دیگر به نقد و بررسی و جدا نمودن روایات صحیح از غیر آن نیز پرداخته اند. از میان این تفاسیر، تفسیر فی ظلال القرآن سید قطب که از تفاسیر معاصر به حساب می آید از جمله تفاسیری است که علاوه بر نقل روایات، به نقد و بررسی آنها نیز پرداخته است. سید قطب در این تفسیر روایات را هم از نظر سند و هم از نظر متن مورد بررسی قرار داده و در این راستا از معیارهایی بهره برده است. برخی از مهم ترین معیارها عبارتند از: موافقت روایت با قرآن، موافقت روایت با سنت قطعی پیامبر، موافقت روایت با عقل، موافقت روایت با تاریخ و... . ایشان همچنین در برخورد با روایات متعارض با بهره گیری از معیارهایی به حل تعارض بین آنها می پردازد.کلیدواژگان: فهم روایت، نقد روایت، سید قطب، تفسیر فی ظلال القرآن
-
صفحات 127-141در تاریخ اسلام سیاست نامه ها و نامه های سیاسی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. چنانکه بین سه قرن اولیه هجرت نامه های بسیار مشهوری در این خصوص توسط امام علی (ع) خطاب به مالک اشتر نخعی و طاهر بن حسین (ذوالیمینین) سردار معروف دولت عباسی به فرزندش عبدالله به نگارش در آمد. در این مقاله سعی شده این دو نامه که هر کدام به مثابه ی نماینده شیوه ها ی آداب ملک داری و نوع حکومت داری دو دولت علوی و خلفای عباسی است مورد مقایسه قرار گیرند. یافته ها ی این پژوهش نشان می دهد که نامه ی امام علی (ع) از وسعت دید جامعه شناختی بیشتری برخوردار بوده زیرا برخی از اقشار اجتماعی مورد نگاه تیزبین آن حضرت قرار گرفته که در نامه ی طاهر اصلا بدان اشاره نشده است. در اندیشه ی امیرمومنان ( ع ) خدمت کارگزار، ضمن اجرای عدالت، برای جلب رضایت خداوند است. درحالی که در نامه نماینده ی دولت عباسی فقط رضایت خلیفه شرط اصلی زمامداری بر مردم است.گرچه شباهت ها یی بین دو نامه در نوع مشورت با افراد و کنترل کارگزاران مشاهده می شود.کلیدواژگان: علی (ع)، مامون، طاهر ذوالیمینین، عبدالله بن طاهر، علوی، عباسی
-
Pages 9-29Study of reasons and backgrounds of appearance of Hadith terminology as well as its evoluation is so significant. Because some opponents of Hadith terminology believe that the foundation and source of this science has generated from Sunni sect, that's why this science is blameful innovation and in result, they reject the division of Hadith to four part i.e. authentic Hadith (Sahih), weak Hadith (Zaeef), acceptable Hadith (Hasan) and reliable Hadith (Movassaq).This paper is going to shows that there are most of these expressions and terms in prior Shiite works and about some of them it is possible to say that their meaning is different than what Shiite believe.Keywords: Shiite, Hadith terminology, Hadith
-
Pages 31-53Variety and difference in commentary references effect on the interpretation of the Quran, and this issue generates some methods and ways for explanation of the Quran. Sayyed Abdul- Aala Sbzevari in "Mavaheb Al- Rahman" applies different sources and citations for interpretation of the Quran. One of the prominent one is utilization of the other verses of the Quran. Sabzevari apply many verses of the Quran for clarifying the meaning of the words and expressions, as well explaining the other verses of the Quran. He also for this purpose occasionally has utilized various Hadiths, companion and successor's commentary and Arabic literature, especially lexicographer views. The commentator sometimes analyzes and critics other views which told by other interpreters. Application of intellect and inference is also one of the main properties of this Tafsīr. Therefore, it is possible to say that Sabzevāri's method for interpretation of the Qurān is comprehensive method including traditional and intellectual.Keywords: Mavaheb Al- Rahman Fi Tafsir Al-Quran, Sayyed Abdul- Aala Sbzevari, Quran, Commentary, Intellect, Tradition
-
Pages 55-73Root of many accusationsto Shiite traditions generate from Imamat. Moshkelat Al-Hadith author (Yahya Mohammad) has focused strongly on Shiite Hadith books on this matter. In Yahya Mohammad point of view, Imamat is adventitious and lack of concept of infallibility. He believes Imamat is because of complementary of science and religion and piety of Imam and in the Quran, there is no clear mention about Imamat. He believes that "Ibn Junayd" and "Ibn Ghzaery" have not accepted Imam as an infallible person. On the other hand, he believes that Prophet and Imams are similar with the other people. He has separated religious leadership from politics. But many strong evidences as discussed in this research reject his ideas.Keywords: Yahya Mohammad, Moshkelat Al-Hadith, Imamat, Imam's Innocence, Imam's Science
-
Pages 75-97Understandig of hadith as a second source of injunction and eules of Islam is very
important. Hadith sciences especily Feqh al-Hadith is responciple for that aim.
Therfor, scientists and jurists including the author of Isteqsa al-Itebar fi Sharh
al-Istebsar in order to better understang of hadith has utilized from these principles
and rules. In addition, he has attempted to establish some other rules for this
perpose. The present research is going to study principles and rules have applied
or established by author. Moreover, some fundamental rules about chain and text
criticism such as forged hadith, dissimulation of ones faith, quoting of the meaning
of the hadith and so on has been researched.Keywords: Isteqsa al-Itebar fi Sharh al-Istebsar, Feqh al-Hadith Principles, Comparative Feqh -
Pages 99-125Narrative as an interpretive important source was considered in a different ways by the Isalmic scholars and especially exegetes of the Quran. Some exegetes only narrate Hadith in their works for explanation the verses of the Quran and others besides narrating the hadiths attempt to analyze and criticize them. One of these commentators is Sayyed Qutb who has written an important commentary called "Fi Zilal Al-Quran". In addition to narrating the hadith, auther analyze hadith both in chain and text of the hadith. For this purpose, he has applied some criteria. Some important of them are: Necessity of aggriment of hadith to the Quran, certainity Sunnah and maner of the Prophet, wisdom, certaintity history and so on. Resolving of the contradicted hadiths is other prerogative for this commentary.Keywords: Textual criticism, Hadith Criticism, Sayyed Qutb, Fi Zilal Al-Quran
-
Pages 127-141In Islamic history, some important politics letters such as Imam Ali's letter to Malek Ashtar and Taher Zol - Yaminein's Advisory letter which remained till now have been written. This article is going to compare between these two letters and what can be understood from them regarding the ways of govern according to two ways of ruling i.e. Alavi government and Abbassi government. The result of this research indicates that Imam Ali has considered to some part of the society which ignored at Taher's letter. In Imam Ali's point of view the main goal for governor is establishing the justice and caching the God satisfaction. Wile, in Taher's letter what is important is only satisfaction of the Caliph. At last, it is possible to say that there are some similarities between them such as: consulting with people and controlling the functionary in deferent place of the territory.Keywords: Imam Ali_Taher Zol – Yaminein_Allavi_Abbassi_Abdollah Ibn Taher
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.