فهرست مطالب

مدیریت استاندارد و کیفیت - سال هفتم شماره 2 (پیاپی 23، تابستان 1396)

نشریه مدیریت استاندارد و کیفیت
سال هفتم شماره 2 (پیاپی 23، تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/06/23
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سیامک نوری، سید طه حسین مرتجی صفحات 6-17

    نیاز به مفاهیم و روش های کاراتر در مدیریت پروژه یکی از مهم ترین عواملی است که در سالیان اخیر منجر به توسعه و تدوین استانداردها، پیکره های دانش، و روش شناسی های بین الملی متعددی در این زمینه شده است. مدیریت ارزش کسب شده یکی از این روش هاست که با ارائه شاخص های متعدد، عملکرد هزینه ای و زمانی پروژه ها را مورد سنجش قرار می دهد. در سالیان اخیر، استفاده از فنون آماری برای پایش عملکرد شاخص های مدیریت ارزش کسب شده مد نظر محققان و دست اندر کاران پروژه ها بوده است. با این حال، تقریبا تمامی این روش ها، فنون آماری را بدون در نظر گرفتن ویژگی های خاص پروژه ها، به شکل سنتی مورد استفاده قرار داده اند. این در حالی است که این فنون اساسا برای کنترل فرایندهایی توسعه یافته اند که از لحاظ ماهیتی تفاوت های بسیاری با پروژه ها دارند. این امر سبب شده است تا تحلیل های حاصل از این روش ها نادرست بوده و منجر به تصمیمات اشتباه گردد. در این مقاله رویکردی نوین برای کنترل آماری پروژه ارائه شده است که با استفاده از تحلیل ریسک یکپارچه هزینه-زمان بندی، ویژگی های خاص پروژه را مدنظر قرار می دهد. برای بررسی عملکرد رویکرد ارائه شده، از یک شبیه سازی گسترده استفاده شده است که تمامی حالات ممکن را دربر می گیرد. همان طور که انتظار می رفت، نتایج بررسی عملکرد حاکی از توانایی نمودار ارائه شده در شناسایی تغییرات عملکرد، و اجتناب از صدور هشدارهای اشتباه است.

    کلیدواژگان: کنترل آماری پروژه، تحلیل ریسک، مدیریت ارزش
  • علی ملکی، وحید شعبانی، جمال رحیمی صفحات 18-30

    تعیین میزان حساسیت مواد منفجره نه تنها از منظر تئوری آن (ناپایداری سیستم، ارتباط میان ساختار و خصوصیات انفجاری) دارای مزیت است، بلکه از جنبه های ایمنی در بهره برداری از این مواد دارای اهمیت کاربردی است. انجام این آزمایشات در هنگام تاییدیه ی اولیه مواد منفجره ی جدید و نیز درصورت هرگونه بهینه سازی یا اصلاح روی مواد منفجره ی متداول، الزامی هستند. با تعیین حساسیت این دسته از مواد پرانرژی و برآورده سازی الزامات موردنظر، از ایمنی این محصولات در چرخه ی عمر آن ها (انبارش، حمل ونقل، بهره برداری و...) اطمینان حاصل می شود. محققینی که در زمینه ی مواد پرانرژی فعالیت دارند همواره در تلاشند تا به موادی با عملکرد بالاتر و حساسیت کمتر به ضربه و اصطکاک دست یابند. یکی از روش های کاهش حساسیت مواد منفجره، ریز کردن آن ها می باشد. مواد منفجره در مقیاس نانو به دلیل نقص بلور[1]کمتر معمولا دارای حساسیت کمتر و ایمنی بیشتری بوده و به واسطه ی آزادسازی انرژی بیشتر، عملکرد محصولات نظامی را افزایش می دهند. با ریز کردن مواد منفجره سطح تماس آن ها تغییر کرده و رفتارشان عوض می شود. در مواد توده ای تنها درصد کمی از اتم ها در سطح و یا نزدیکی سطح وجود دارند. در مواد نانو، اندازه ی کوچک باعث حضور بیش از نیمی از ذرات در نزدیکی سطوح تماس شده و خصوصیات سطح مثل: سطوح انرژی، ساختار الکترونی و واکنش پذیری برای حالت های ذکرشده متفاوت است و از این رو خصوصیات متفاوتی در مواد ایجاد خواهد شد. برمبنای تحقیقات مختلف صورت گرفته، با کاهش اندازه ی ذرات، میزان حساسیت مواد پرانرژی نانومقیاس به ضربه، اصطکاک، شوک، تخلیه ی الکتریسیته ی ساکن و... به دلیل کاهش امکان تشکیل نقطه های داغ[2]، کمتر می شود. صحه گذاری ایمنی مواد منفجره ی جدید نانومقیاس برای کاربری در طول عمر خدمات دهی آن ها، با استفاده از روش های ارزیابی حساسیت به ضربه، حساسیت اصطکاک، الکتریسیته ی ساکن، شوک و... انجام می پذیرد. از این رو، با توجه به آن که مواد منفجره ی نانومقیاس تولیدشده با هریک از روش های بالا به پایین یا پایین به بالا در زمره ی مواد منفجره ی جدید قرار می گیرند، بایستی میزان حساسیت آن ها تعیین شود. از جمله الزاماتی که برای تعیین ایمنی این دسته از مواد پرانرژی کنترل می شود، حساسیت آن ها به ضربه، اصطکاک، تخلیه ی الکتریسیته ی ساکن، شوک و قطر بحرانی است.

    کلیدواژگان: مواد منفجره، نانومقیاس، حساسیت، ضربه، اصطکاک، تخلیه ی الکتریسیته ی ساکن، شوک، قطر بحرانی
  • مینا رنجبر فرد، زهرا جنگ جو صفحات 32-46

    محیط کسب و کار کنونی مستلزم مدیریت یکپارچه و دیدگاه سیستمی است و ساختارهای سنتی پاسخگوی آن نیست. مدیریت مبتنی بر فرآیند یکی از رویکردهای رایج مدیریت سازمان است که ساختار سنتی حوزه های وظیفه ای را از بین می برد. در این دیدگاه فرآیندها به عنوان دارایی های استراتژیک سازمان محسوب می شوند و نیازمند مدیریت و بهبود مستمر می باشند. لذا سازمان ها خواستار روشی جامع و اصولی برای ارزیابی و شناسایی نقاط ضعف فرآیندهای خود هستند که مدل های بلوغ به این نیاز پاسخ می دهند. مدل بلوغ فرآیند کسب و کار یک مسیر بهبود تکاملی را توصیف می کند که راهنمای سازمان ها برای حرکت از نابالغی و فعالیت های متناقض به سمت بلوغ و فرآیندهای منظم است. مدل های بلوغ بسیاری در حوزه مدیریت فرایند کسب و کار وجود دارد که در این مقاله مهم ترین آن ها معرفی می شوند و ابعاد مورد توجه در مدل ها بررسی می شود.

    کلیدواژگان: فرآیند، مدیریت فرآیند کسب و کار، مدل بلوغ فرآیند، مدل بلوغ مدیریت فرآیند کسب و کار
  • حامد محمدی صفحات 48-64

    امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از سازمان ها اعم از دولتی و خصوصی و با ماهیت صنعتی، آموزشی، خدمانی و بازرگانی جهت بهبود عملکرد اقدامات و فعالیت های خود و افزایش توان رقابتی، نسبت به استقرار ابزارها و فنون جدید مدیریتی اهتمام می ورزند. اما نکته قابل تامل این است که استقرار و به کارگیری این ابزارها و فنون مدیریتی می بایست خردمندانه و آگاهانه صورت پذیرد. طی سال های اخیر جهت گیری هایی در سازمان های دولتی ایران در خصوص کیفیت و ایجاد تعالی سازمانی، صورت پذیرفته است و به عقیده نگارنده در استقرار و جاری سازی فلسفه کیفیت و تعالی، بسیاری از سازمان ها و شرکت های دولتی کشور با صرف هزینه های بسیار زیاد، شتابزده عمل نموده و در خصوص ایجاد زیرساخت های مناسب به منظور نهادینه شدن فرهنگ کیفیت و تعالی، سیاست ها و خط مشی های مناسبی پیش بینی نگردیده است. از این رو، نگارنده در نوشتار حاضر موضوع تعالی سازمانی (EFQM) در نظام اداری ایران را با رویکرد انتقادی مورد مداقه قرار داده و سپس به منظور استقرار عالمانه آن یک الگوی مفهومی ارائه می گردد.

    کلیدواژگان: بهبود عملکرد، الگوی تعالی سازمانی، نظام اداری ایران، رویکرد انتقادی
  • ترجمه: مریم محمد روضه سرا، فاطمه خسروی، مجتبی بحیرایی صفحات 65-86

    در این مقاله تحلیلی جدید در رابطه با تاثیر نظام مدیریت نوآوری استاندارد (SIMS) بر توانمندی نوآوری شرکت، کارنمود کسب وکار، و نتایج شرکت ارائه می شود، که نقش بی بدیلی در ادبیات مدیریت نوآوری دارد. این پژوهش مبتنی بر استاندارد UNE 166002 است که یکی از اولین اسناد ملی قابل صدورگواهی نامه برای SIMSs است که به صورت جهانی وجود دارد؛ و یکی از اولین نظام های SIMS در جهان است که به سطحی مطلوب از پذیرش رسیده است تا بتوان بر مبنای آن مطالعات تجربی انجام داد. به منظور تحلیل تاثیر آن بر شرکت ها، یک مدل رابطه ای توسعه یافت و فرضیه های به کار رفته در ارتباط با ابعاد اصلی مدل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.

    کلیدواژگان: نظام مدیریت نوآوری استاندارد، UNE 166002، توانمندی نوآوری، کارنمود کسب و کار
  • محمدجمال رازقی، فرشاد عرب مارکده صفحات 87-102

    مراکز داده جدید از لایه هایی از فضای تکنیکی (فنی)، پشتیبانی و نیروی اجرایی پشتیبان اتاق کامپیوتر با قابلیت پردازش بسیار بالا و ذخیره سازی تشکیل شده اند. بسته به نوع و اندازه مرکز داده ، جهت تامین امنیت فیزیکی ممکن است که به تمامی نیازمندی های امنیتی ساختمانی، اتاق، ناحیه اطراف، و کل سایت نیاز باشد. در این مقاله مهترین چالش های کنترلی و امنیت فیزیکی در مراکز داده استاندارد که مهندسین طراح با آن ها سروکار دارند، باختصار مورد بحث و تحلیل قرارگرفته اند.

    کلیدواژگان: مرکز داده، امنیت فیزیکی، کنترل، استانداردسازی، مرکز داده استاندارد
  • بهروز بهمنش * صفحات 103-115

    مدیریت کیفیت جامع یک رویکرد مدیریتی و برای بهبود عملکرد سازمانی است. فرهنگ سازمانی پدیده ای پیچیده می‌باشد که در عین حال در تسریع روند پیشرفت و دگرگونی سازمان نقش به سزایی دارد، لذا در این تحقیق به بررسی الگوی ساختاری اثر مولفه‌های مدیریت کیفیت جامع بر عملکرد شغلی کارکنان وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی و بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر آن می‌پردازیم. بدین صورت که روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. برای الگوسازی در تحقیق حاضر از الگو سازی معادلات ساختاری و برای آزمون روابط علی میان متغیرها از روش رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارمندان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 32 سازمان کشور است و شامل 2553 نفر است. گروه نمونه بر اساس جدول کرجسی مورگان 16 شامل 335 نفر برآورد گردید که از سازمان به روش خوشه‌ای تصادفی، انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های مدیریت کیفیت فراگیر موسسه کیفیت فدرال آمریکا، عملکرد شغلی پاترسون (2000)، فرهنگ سازمانی دنیسون و اسپریترز (1991) و حمایت سازمانی اینترنبرگر و همکاران (1986) استفاده شد. پایایی پرسشنامه‌ها بر اساس آلفای کرونباخ به ترتیب 97/0-92/0-95/0 و 74/0 برآورد گردید. داده‌ها با نرم‌افزار Spss23 ,PLS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد مولفه‌های تمرکز بر مشتری، توانمندسازی کارکنان و کار تیمی، تجزیه‌و‌تحلیل کیفیت تضمین کیفیت و بهبود کیفیت با نقش تعدیلگر فرهنگ سازمانی با عملکرد شغلی رابطه دارد (P<0.01). هم چنین بین مولفه‌های حمایت و رهبری مدیریت عالی، برنامه ریزی راهبردی، تمرکز بر مشتری تضمین کیفیت و بهبود کیفیت با نقش تعدیلگر حمایت سازمانی با عملکرد شغلی رابطه دارد (P<0/01).

    کلیدواژگان: مدیریت کیفیت فراگیر، عملکرد شغلی، فرهنگ سازمانی، حمایت سازمانی، سازمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
  • ستاره صنعتی زاده *، علی شائمی برزوکی، سید علی اکبر نیلی پور طباطبائی صفحات 125-146

    سازمان‌ها با تغییرات و تحولات پیرامونی سریعی روبرو هستند ازاین‌رو باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نمایند تا بتوانند ضمن حفظ بقا به نحو اثربخش به عملکرد خود ادامه دهند. پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر ساختار بر عملکرد سازمان با در نظر گرفتن نقش میانجی کار راهه در سازمان امور مالیاتی کشور انجام‌گرفته است. جامعه آماری پژوهش، تعداد 1708 نفر شامل مدیران و کارشناسان اداره کل امور مالیاتی استان اصفهان بوده که از این تعداد 308 نفر به‌عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به‌صورت طبقه‌ای متناسب با حجم گروه، انتخاب‌شده‌اند. روش گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. برای آزمون سوالات  پژوهش و همچنین بررسی مدل مفهومی پژوهش، از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس و یا روش مدل‌سازی بر مبنای حداقل مربعات جزیی استفاده شد. یافته‌ها موید تاثیر ساختار سازمانی بر عملکرد سازمانی می‌باشد. تاثیر موفقیت کار راهه بر روی عملکرد نیز در این پژوهش نشان داده‌شده است. همچنین تاثیر ساختار سازمانی روی موفقیت کار راهه به اثبات رسیده است. نقش میانجی موفقیت کار راهه، در تاثیر ساختار بر روی عملکرد نیز معنی‌دار بوده و مورد تایید قرارگرفته است.

    کلیدواژگان: ساختار سازمانی، میانجی موفقیت، امور مالیاتی