فهرست مطالب

نشریه علوم محیطی
سال سیزدهم شماره 1 (پیاپی 47، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/18
  • تعداد عناوین: 13
|
  • محمود احمدی، حسن لشکری، قاسم کیخسروی، مجید آزادی صفحات 1-13
    تغییرات آب و هوایی با تغییر الگوهای اقلیمی و به هم ریختن نظم اکوسیستم ها ، تاثیرات جدی بر محیط زیست دارد. تغییر در الگوهای آب و هوایی می تواند به وقوع سیل های شدید، گرما و سرماهای شدید، تکرار بیشتر خشکسالی ها و گرم شدن جهانی هوا منجر شود. حتی هر یک از این پدیده ها می تواند ذخایر غذایی یک منطقه را نیز در معرض خطر قرار دهد. شمال شرق کشور به سبب وسعت زیاد از شرایط طبیعی بسیار متنوعی برخوردار بوده و هر یک از نواحی آن دارای ویژگی های طبیعی خاصی می باشد. گستردگی منطقه و عواملی مانند وجود رشته کوه های مرتفع و مناطق کویری، دوری از پهنه های آبی و وزش بادهای مختلف موجب گوناگونی آب و هوا در هر یک از مناطق آن گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از آزمون من -کندال و مدل AHP در شمال شرق کشور، عناصر اقلیمی با روند صعودی (82. 25 درصد) خیلی بیشتر از عناصر اقلیمی با روند نزولی (35. 5 درصد) در تغییرات اقلیمی شمال شرق ایران سهیم بوده اند. مناطقی که بیشترین تغییرات آب و هوایی را از لحاظ عناصر هواشناسی با روند نزولی (تعداد روزهای یخبندان، متوسط رطوبت، تعداد روزهای برفی، بارش 24 ساعته، بارش سالانه) تجربه می کنند. در قسمت های جنوب و جنوب شرقی منطقه مشاهده می شوند. عناصر اقلیمی با روند افزایشی (متوسط دما، دمای حداقل، دمای حداکثر، ساعات آفتابی) ، بیشترین وسعت منطقه را پوشش می دهند. در این میان فقط ایستگاه های قوچان، سبزوار، دچار کم ترین تغییرات آب و هوایی می باشند.
    کلیدواژگان: تغییر اقلیم، شمال شرق ایران، من، کندال، مدل فرایند سلسله مراتبی
  • لاله عباسی چالشتری، فرهاد نژاد کورکی، خسرو اشرفی صفحات 15-24
    AERMOD مدل پیشرفته ای است که برای مدل سازی پخش آلاینده های هوا از منابع مختلف و برای فواصل کمتر از 50 کیلومتر از منابع انتشار مورد استفاده قرار می گیرد. این نرم افزار نخستین بار توسط انجمن هواشناسی آمریکا با همکاری آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا تهیه شد. با توجه به این که وجود موانعی مانند ساختمان ها بر سر راه منابع آلاینده می تواند در نحوه پراکنش و میزان غلظت آلاینده های خروجی تاثیر مهمی داشته باشد و از طرفی با نظر به این که مدلAERMOD یکی از مدل هایی است که عامل ساختمان را در محاسبات خروجی می تواند لحاظ کند، در این بررسی میزان تاثیر تغییر ابعاد و شکل سازه های صنعتی نزدیک یک منبع آلاینده نقطه ای به عنوان ورودی به مدل AERMOD بر خروجی این مدل بررسی می گردد. در این مطالعه در زمینه بررسی تاثیر ابعاد و شکل ساختمان سه شکل مکعبی، گسترده و طویل در نظر گرفته شد و در نسبت های متفاوت ارتفاع دودکش به ارتفاع ساختمان این روند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن است که در زمینه بررسی شکل و ابعاد ساختمان صرف نظر از شکل ساختمان، با افزایش ابعاد ساختمان در هر یک از اشکال به طور جداگانه (طول، عرض و ارتفاع) غلظت آلاینده به میزان قابل ملاحظه ای در پایین دست ساختمان افزایش می یابد. در زمینه اشکال ساختمانی نیز به نظر می رسد که شکل ساختمانی گسترده یا عریض تاثیر افزایشی بیشتری بر غلظت آلاینده نسبت به دو شکل ساختمانی مکعبی و طویل دارد و به عبارت دیگر خروجی مدل نسبت به عرض ساختمان حساسیت بیشتری را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: مدل AERMOD، ابعاد ساختمان، شکل ساختمان، برنامه ورودی پروفیل ساختمان (BPIP)
  • سیده ناعمه لاریمی، بیتا آیتی صفحات 25-32
    در این تحقیق، تخریب فتوکاتالیستی رنگ زای آبی مستقیم 71 درون یک راکتور دوغابی در حضور نانو ذرات اکسید روی مورد بررسی قرار گرفت و اثر عوامل pH، میزان کاتالیست، غلظت اولیه رنگ زا و شدت لامپ UV بر راندمان حذف تعیین گردید. حذف کامل رنگ زا در غلظت mg/L 50 رنگ زا، 9=pH و در حضور g/L 288/0 کاتالیست تحت شدت لامپ UVC 60 وات پس از گذشت 4 ساعت به دست آمد. راندمان حذف 14/60 درصد COD پس از گذشت 30 ساعت مشاهده شد. بررسی سینتیک واکنش و انجام آزمایش کروماتوگرافی مایع- طیف سنجی جرمی نشان داد که فرایند مورد نظر با ضریب همبستگی 987/0 از مدل مرتبه دوم تبعیت می کند و ترکیبات پیچیده موجود در محلول شکسته می شوند.
    کلیدواژگان: دوغابی، pH، COD، شدت تابش، سینتیک
  • میترا چراغی، علیرضا صفاهیه، علی دادالهی سراب، کمال غانمی، عبدامجید دورقی صفحات 33-42
    با توجه به این که گیاه حرا گونه غالب اکوسیستم های مانگرو خوریات ماه شهر می باشد، از این رو در این مطالعه به منظور سنجش میزان فلزات سنگین (مس، سرب، نیکل ،کادمیوم و روی) خوریات ماه شهر از گیاه حرا استفاده گردید. بدین منظور نمونه برداری از برگ و ریشه درخت حرا و رسوبات سه رویش گاه دست کاشت در منطقه بندر امام خمینی در دو فصل تابستان و زمستان صورت گرفت. از هر رویش گاه مجموعا 9 نمونه رسوب، 9 نمونه ریشه (هرنمونه حاوی تقریبا 6 قطعه ریشه) و 9 نمونه برگ (هر نمونه حاوی حدودا 25 برگ) برداشت گردید. پس از هضم نمونه ها در آزمایشگاه، غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت مس، سرب، نیکل، کادمیوم و روی در رسوب به ترتیب برابر 13/25، 02/15، 96/100، 82/3 و 98/75 ، در بافت ریشه به ترتیب برابر 49/10، 6/7، 96/6، 91/1 و 77/36 و در بافت برگ به ترتیب برابر 6/5، 2/6، 54/4، 41/1 و 56/22 می باشد. هم چنین همبستگی مثبت و معنی داری میان غلظت فلزات در رسوبات و بافت های گیاه به دست آمد. به طور کلی نتایج مبین آن است که گیاه حرا پایش گر زیستی مناسبی برای فلزات سنگین مورد مطالعه در خوریات ماه شهر می باشد، لیکن با توجه به این که میزان تجمع فلزات سنگین در ریشه حرا نسبت به برگ آن بیشتر می باشد و نیز ضریب همبستگی بالاتری میان غلظت فلزات در رسوبات و ریشه گیاه نسبت به برگ به دست آمد، می توان بیان نمود که ریشه گیاه حرا نسبت به برگ پایش گر زیستی مناسب تری می باشد.
    کلیدواژگان: گیاه حرا، پایش گر زیستی، فلزات سنگین، خوریات ماه شهر
  • فریده عتابی، یوسف رشیدی، حسین حسنخانی صفحات 43-51
    امروزه شهر تهران به واسطه ترافیک و استفاده غیرضروری از خودروهای شخصی به یکی از شهرهای آلوده دنیا تبدیل شده است. علاوه بر انتشار بسیاری از گازهای آلاینده و ذرات معلق، وجود الیاف آزبستی نیز در هوای شهر تهران دور از ذهن نیست. در این تحقیق اندازه گیری غلظت آزبست طی یک سال (92-1391) در ماه های مختلف و نقاط معینی در شهر تهران انجام شد. در این مدت غلظت آزبست در 200 نمونه در حدود 50 ایستگاه سنجش در مناطق مسکونی، تجاری - اداری و ترافیکی با توجه به سال، فصل، ماه و منطقه، مورد تحلیل قرار گرفت. نمونه برداری، آنالیز و تعیین میزان غلظت آزبست مطابق با روش نایوش انجام شد. بر این اساس برای جمع آوری نمونه ها، از 5 دستگاه پمپ های فردی با دبی 4 لیتر بر دقیقه استفاده شد و در مدت 8 تا 12 ساعت در طی روز، نمونه ها بر روی فیلترهای غشایی با قطر 25 میلی متر جمع آوری گردید. نمونه ها پس از آماده سازی در آزمایشگاه معتمد آزبست با استفاده از میکروسکوپ فازکنتراست و پولاریزان تعیین مقدار شدند. نتایج حاصل از میانگین غلظت آزبست در نمونه ها ، با نتایج ارایه شده از سوی سازمان جهانی بهداشت در آمریکا در سال 1998 (5-10 × 5 فیبر برمیلی لیتر به عنوان استاندارد) مقایسه شد و در نهایت نتایج طبق مقایسه های آماری و با استفاده از نرم افزارسرفر تحلیل گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میزان غلظت آزبست (009/0 فیبر در میلی لیتر) در فصل زمستان مشاهده شد. میانگین غلظت این الیاف (0045/0 فیبر در میلی لیتر) در ماه اسفند از سایر ماه های اندازه گیری شده بیشتر بود. این در حالی است که غلظت این آلاینده در شهرهای نسبتا پاک 00005/0 فیبر در میلی لیتر می باشد. بررسی نتایج حاصله بیانگر بیشترین غلظت الیاف آزبست در ماه های پایانی سال و درمعابر ترافیکی می باشد.
    کلیدواژگان: الیاف آزبست، غلظت، سنجش
  • سلمان دستان، قربان نورمحمدی، حمید مدنی، افشین سلطانی صفحات 53-66
    بهینه سازی مصرف انرژی در بوم نظام های زراعی می تواند به کاهش هزینه عملیات زراعی، بهبود کیفیت هوا، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و توسعه پایدار کمک نماید. بنابراین، مطالعه مدیریت نظام های مختلف کاشت، نشان دهنده یک روش مطلوب برای بهینه سازی ورودی های مورد نیاز، عملکرد و تامین انرژی خالص می باشد. هدف از اجرای این آزمایش، مستندسازی فرآیند تولید و تجزیه و تحلیل شاخص های انرژی در نظام های تولید برنج بود. در این آزمایش نظام های کاشت فشرده (SRI) ، بهبودیافته و رایج منطقه (سنتی) در مزرعه برنج واقع در شهرستان نکا طی سال های 1391 و 1392 مورد ارزیابی قرار گرفتند. تمامی انرژی مصرفی برای کودها، بذر، حفاظت گیاه، ادوات و ماشین آلات، حمل و نقل و کلیه عملیات زراعی در نظام های کاشت محاسبه شدند. نتایج نشان داد که میانگین انرژی ورودی در نظام های مورد مطالعه شامل انرژی های مستقیم، غیرمستقیم، تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر برابر 29/24262 مگاژول در هکتار بود. کل انرژی خروجی در نظام های تولید نیز برابر 191340 مگاژول در هکتار برآورد شد. درصد انرژی مستقیم و تجدیدپذیر مصرفی در SRI بیش تر از نظام های بهبودیافته و رایج منطقه بود، اما درصد انرژی غیرمستقیم و تجدیدناپذیر مصرفی در SRI کم تر از نظام های بهبودیافته و رایج منطقه محاسبه شد. بالاترین میزان کارایی و بهره وری انرژی و انرژی خالص در SRI مشاهده شد. اما انرژی ویژه برای SRI کم تر از دو نظام دیگر بود. این تغییرات به میزان ورودی ها و شرایط رشد بستگی دارد. نتایج نشان داد که مدیریت انرژی در سطح مزرعه می تواند بهره وری انرژی و کارایی اقتصادی را بهبود بخشد. بنابراین، SRI بیش ترین بهره وری را از نظر انرژی دارا بود. به نظر می رسد منابع انرژی تجدیدپذیر یکی از راه حل های کارامد و موثر برای توسعه پایدار انرژی و پیشگیری از آلودگی های زیست محیطی در ایران می باشد.
    کلیدواژگان: Oryza sativa، SRI، بیلان انرژی، محیط زیست، مستندسازی
  • نوشین بیرجندی، حبیب الله یونسی، نادر بهرامی فر صفحات 67-74
    صنعت کاغذسازی یک واحد عملیاتی پیچیده و با تاثیرات متقابل فراوان می باشد. پساب های این صنعت با داشتن آلاینده ها و ترکیبات رنگ زای مختلف، یکی از آلوده ترین پساب ها می باشند. واحدهای زیادی از چوب و کاغذ در سراسر جهان، برای تامین نیازهای روز افزون به محصولات متنوع کاغذ وجود دارند و تخمین ها نشان داده است که مصرف کاغذ به شدت در حال افزایش است. در این تحقیق، اثر مواد منعقدکننده آلوم و پلی آلومینیوم کلراید (PACl) برای تصفیه پساب کاغذ سازی جهت کاهش پارامترهای اکسیژن خواهی شیمیایی (COD) ، کدورت و شاخص حجم لجن (SVI) مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته است. مقادیر بهینه مواد منعقدکننده و pH با استفاده از آزمایش های جار به دست آمده است. تحت این شرایط بهینه، mg/l 1000 آلوم، مقدارmg/l 500 PACl و pH اولیه 6 به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که در بین دو منعقدکننده بررسی شده، PACl با میزان حذف 96 درصد کدورت و 99 درصد COD بهترین نتیجه را داشته است. هم چنین حجم لجن تولیدی (ml/g 250) به کمک پلی آلومینیوم کلراید کم تر از لجن حاصل به وسیله آلوم بوده است. یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که فرآیند انعقاد شیمیایی می تواند به عنوان یک تکنولوژی جدید برای تصفیه انواع مختلفی از پساب های صنعتی هم چون صنایع کاغذسازی مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: پساب، کاغذسازی، آلوم، پلی آلومینیوم کلراید، کدورت، COD
  • پریا مقدسی، محمد یزدی، آیدا بیاتی صفحات 75-83
    در این پژوهش 18 نمونه گرد و غبار خیابانی در اطراف 9 میدان اصلی شهر تهران، در ساعات پر ترافیک فصل تابستان 91 و در شرایط آب و هوایی خشک جمع آوری و جهت شناسایی عناصر سرب (Pb) ، روی (Zn) ، مس (Cu) ، ارسنیک (As) ، آهن (Fe) ، نیکل (Ni) ،کروم (Cr) ، کادمیوم (Cd) ، منگنز (Mn) و بیسموت (Bi) با دستگاه پلاسمای جفت القایی (ICP-OES) تجزیه شدند. سپس عامل تجمع و شاخص ژئوشیمیایی مولر (شاخص زمین انباشت) برای آن ها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که عناصر سرب (Pb) ، روی (Zn) ، مس (Cu) ، ارسنیک (As) و بیسموت (Bi) نسبت به پوسته زمین افزایش غلظت یافته اند. نتایج حاصل از عامل تجمع نشان می دهد که عنصر بیسموت در تمامی میدان ها در محدوده تجمع به شدت بالا، روی در میدان راه آهن با تجمع بسیار شدید و در مابقی میادین تقریبا در محدوده نسبتا شدید قرار دارد. مس در میدان های صادقیه و پونک در محدوده تجمع شدید و سرب در میدان پونک باتجمع به شدت بالا و در مابقی میدان ها در محدوده تجمع شدید قرار دارد و نهایتا آرسنیک در میدان های ولیعصر، آذری و راه آهن تجمع شدید دارد. شاخص ژئوشیمیایی مولر بیان گر افزایش غلظت سرب، روی و مس در تمامی میادین می باشد. نتایج نشان می دهد که آلودگی گرد و غبار خیابانی به فلزات سنگین وضعیت زیست محیطی شهر تهران را به طور قابل ملاحظه ای مورد تهدید قرار می دهد و منابع اصلی انتشار آن ها ترافیک وسایل نقلیه (احتراق سوخت های فسیلی و خوردگی قطعات مورد استفاده در خودروها) ، آسفالت کف خیابان ها و پروژه های عمرانی در سطح شهر تهران می باشد.
    کلیدواژگان: گرد و غبار، زیست‏محیطی، شاخص‏های ژئوشیمیایی، میدان، شهر تهران
  • قاسم علی عمرانی، زهرا عابدی، محبوبه امامی صفحات 85-93
    زباله شامل مقادیر زیادی مواد لازم است که می تواند برای تغذیه گیاهان مورد استفاده قرار گیرد. عدم توجه به این موضوع و امحاء زباله های آلی علاوه بر اتلاف انرژی و ایجاد آلودگی های شیرابه این مواد ، باعث صرف هزینه در تولید کودهای شیمیایی و آلودگی های حاصل می شود. لذا لازم است رویکرد تولید کودهای ارگانیک با توجه به پتانسیل های موجود مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق قصد دارد سیستم های مختلف بازیافت زباله های شهری شهرداری منطقه 22 را مورد بررسی کیفی و کمی قرار داده و جنبه های مختلف بهره وری با عنایت به تولید بیو کمپوست تجزیه و تحلیل گردد. لذا با روش نمونه برداری تصادفی در پاییز 1391 ،30 منزل مسکونی در شهرک صنعتی شریف طی سه مرحله انتخاب شدند. از شهروندان خواسته شد در کیسه های آبی، سبز و مشکی به ترتیب مواد زاید بازیافتی، ارگانیک و دفنی بریزند. میانگین مواد زاید ارگانیک، بازیافتی و دفنی به ترتیب برابر51/656، 92/136 و 76/288 گرم بود. هم چنین با استفاده از آزمون آماری T در SPSS نسخه 18 نشان داده شد که با افزایش تعداد هر خانوار حجم مواد زاید تولیدی افزایش معنی داری نشان می دهد. هزینه های جمع آوری، حمل و نقل و دفن مواد زاید 1048میلیون ریال در ماه محاسبه گردید. با تفکیک مواد زاید ارگانیک از مبدا، بالغ بر592 میلیون ریال به ازای هر کیلوگرم زباله در ماه صرفه جویی می شود. سه سناریو جهت بررسی بهترین روش تولید بیو کمپوست تعریف گردید. تحلیل هزینه منفعت سناریوی اول یعنی احداث کارخانه تولید بیوکمپوست با ظرفیت 250 تن ، نشان داد که سالیانه 10میلیارد ریال سود عاید شهرداری خواهد شد. سناریوی دوم یعنی خرید ماشین آلات ساخت کمپوست 6698 میلیون ریال در سال سود در پی خواهد داشت. سناریوی سوم ایجاد توده های ویندرو و نتایج حاصل از تحلیل هزینه منفعت نشان می دهد مقدار سود سالیانه برابر2806- میلیون ریال خواهد بود. بنابراین نمی توان این سناریو را پذیرفت.
    کلیدواژگان: منطقه 22، مواد زاید ارگانیک، تفکیک از مبدا، شهرک شریف، بیو کمپوست
  • سیدعلی جوزی، سحر رضاییان، سیده نجمه حیدری پیربلوط صفحات 95-103
    این تحقیق با هدف ارزیابی خطر محیط زیستی واحد الفین در مرحله بهره برداری ، با استفاده از روش تطبیقی HAZAN و Frank&Morgan به انجام رسیده است. به این منظور پس از تعیین محدوده مطالعه و شناسایی ویژگی های محیط زیستی و اقتصادی - اجتماعی منطقه، به شناسایی خطرهای محیط زیستی ، ایمنی و بهداشتی واحد مورد نظر پرداخته شد. شناسایی و غربال گری اولیه خطرهای محیط زیستی و ایمنی به طور مجزا و با کمک روش PHA به انجام رسید، سپس این خطرها با استفاده از روشHAZAN مورد ارزیابی قرار گرفتندکه در نهایت 19 خطر محیط زیستی و 5 خطر ایمنی دارای ارزش تفسیر بودند. در مرحله بعد این خطر ها با روش Frank&Morgan مورد ارزیابی قرار گرفتند که از میان 19 خطر محیط زیستی، تنها عملیات احتراق در کوره ها در رده بندی نهایی رده 4 را به خود اختصاص داد که بیان گر خطر بسیار بالا می باشد. اما سایر فعالیت ها رده ای بالاتر از 1 را به خود اختصاص ندادند که این به معنی خطر پایین است. هم چنین از میان5 فعالیت دارای خطر ایمنی، تنها عملیات بهره برداری بر روی مخزن کاستیک و کار در حوضچه های پساب روغنی و شیمیایی رده 2 را به خود اختصاص دادند که حاکی از خطر متوسط آن ها می باشد. سایر فعالیت ها در رده بندی نهایی رده 1 داشتند که نشان دهنده خطر پایین است. در پایان هم اقدامات کنترلی و پیشنهادهای لازم از جمله ایجاد الزام قانونی برای چک کردن منظم لوله های خوراک داخل کوره ها و هم چنین کک زدایی طبق برنامه زمان بندی دقیق و هر 45 روز یک بار به منظور کاهش خطر عملیات احتراق در کوره ها ارایه شد.
    کلیدواژگان: ارزیابی خطر محیط زیستی، واحد الفین، روش Frank&Morgan، روش PHA، روش HAZANپتروشیمی بندر امام
  • نازلی علیپور، مهدی همایی، صفورا اسدی کپورچال، محبوبه مظهری صفحات 105-112
    مقاومت و جذب آلاینده ها به ویژه فلزات سنگین به وسیله گیاهان مختلف متفاوت است. چنان چه بتوان گیاهان مقاومی یافت که قادر باشند مقداری از آلودگی های موجود در آب و یا خاک را کاهش دهند می توان از آن ها برای آلودگی زدایی منابع آلوده استفاده کرد. هدف از این پژوهش بررسی توا نایی گیاه شورپسند سلمه تره در استخراج گیاهی سرب و تعیین زمان پالایش سرب از خاک های سطحی آلوده به وسیله این گیاه بود. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار شاهد، 150، 300، 600، 900 و 1200 میلی گرم سرب در هر کیلوگرم خاک و چهار تکرار اجرا گردید. پس از طی دوره رشد، گیاهان برداشت و میزان سرب در ریشه و اندام هوایی گیاه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که رابطه ای مثبت و غیر خطی بین مقدار سرب تجمع یافته در ریشه و اندام هوایی با غلظت سرب خاک وجود دارد. بیشترین مقدار سرب تجمع یافته در ریشه و اندام هوایی به ترتیب 75/64 و 125/4 میلی گرم بر کیلوگرم بود. بیشترین مقدار ماده خشک در یک سال در تیمار 600 میلی گرم برکیلوگرم نزدیک به 35 تن در هکتار به دست آمد و کمترین زمان پالایش هم در تیمار 600 میلی گرم بر کیلوگرم و برابر با 9 سال بود که در سطح 5% از آلودگی سربی به دست آمد. بنابراین با توجه به امکان برداشت سلمه تره تا سه بار در سال، توان بالای بیش اندوزی و تولید زیست توده فراوان، می توان از این گیاه برای پالایش خاک های آلوده به سرب استفاده کرد.
    کلیدواژگان: استخراج گیاهی، آلودگی خاک، عامل انتقال
  • محمد کاوسی کلاشمی، مرتضی حیدری شلمانی، محمدرضا نظری صفحات 113-123
    نگرانی های ناشی از باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی، سبب توجه به کشاورزی ارگانیک در بسیاری از کشورهای دنیا شده است. در کشاورزی ارگانیک استفاده از نهاده های شیمیایی، مانند کودها و سموم شیمیایی، آفت کش ها و گیاهان اصلاح شده ژنتیکی جایگاهی ندارد و موجب تقویت و توسعه سلامت اکوسیستم های زیستی و فعالیت بیولوژیکی خاک می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تمایل به پرداخت خانوارهای شهری برای برنج ارگانیک با به کارگیری رهیافت ارزش گذاری می باشد. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای خرید این محصول در شهرستان رشت، از 294 پرسش نامه به روش انتخاب دوتایی دوگانه و مدل لاجیت استفاده شد و بر اساس روش حداکثر درست نمایی، پارامترهای الگو برآورد شدند. از میان متغیرهای مورد مطالعه، متغیر درآمد و سطح تحصیلات، اثر مثبت و معنی داری بر میزان تمایل به پرداخت برای خرید برنج ارگانیک داشتند. متوسط تمایل به پرداخت افراد برای خرید هر کیلوگرم برنج ارگانیک معادل 75800 ریال می باشد که این رقم 24/8 درصد بیشتر از برنج هاشمی معمولی است. به عبارت دیگر، قیمت ضمنی ویژگی ارگانیک بودن برنج هاشمی از دیدگاه مصرف کننده به ازای هر کیلوگرم حدود 5800 ریال می باشد.
    کلیدواژگان: تمایل به پرداخت، برنج ارگانیک، خانوار شهری، استان گیلان
  • مریم معجری، مجید شفیع پور مطلق، علیرضا پرداختی صفحات 125-130
    با گسترش شهرها و نیاز به وسایل حمل و نقل عمومی، تجمع و تردد تعداد زیادی از وسایل نقلیه در پایانه های مسافری، این مکان به یکی از منابع آلودگی هوا در سطح شهر تبدیل شده است. در این مقاله تخمین غلظت و نحوه پراکنش آلاینده های هوا در پایانه مسافری بیهقی در شهر تهران با روش مدل سازی ارایه شده است. ابتدا با جمع آوری آمار و اطلاعات پایه مربوط به خودروها، تردد و زمان حضور در پایانه ها، میزان انتشار آلاینده های CO، NOx ، SOx و PM10 توسط مدل IVE استخراج گردید. میزان انتشار آلاینده های هوای به دست آمده از مدل IVE، به عنوان داده های ورودی مدل BREEZE AERMOD جهت تخمین غلظت آلاینده های هوای محیطی مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت غلظت آلاینده های هوای محیطی و نحوه پراکنش آن‏ها در محدوده پایانه با استفاده از داده های انتشار، پارامترهای هواشناسی و سایر اطلاعات مورد نیاز تخمین زده شد. از نتایج خروجی مدل AERMODدر این پایانه، غلظت متوسط آلاینده های اکسیدهای نیتروژن برابر ppb 62/176، ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون برابر μg/m3 95/75 ، منواکسید کربن ppm 03/2 و اکسیدهای گوگرد برابر ppb 51/29 حاصل گردید.
    کلیدواژگان: پایانه مسافری، آلودگی هوا، مدل IVE، مدل AERMOD
|
  • Mahmoud Ahmadi, Hasan Lashkari, Ghasem Keikhosravi, Majed Azadi Pages 1-13
    Climate change with changing climate patterns and confounds Ecosystems discipline, imports Serious consequences on the environment. Changes in weather patterns Could lead to severe flooding, extreme heat or cold, more frequent droughts. Each of these phenomena could Put at risk the regional food reserves. North east of Iran due to the large area has very varied natural conditions and each of the areas included specific natural features. The extent of the area and factors such as mountains rising, desert areas , stay away from the water zones and different winds lead to variety of weather in each of those area. Based on the results if the man-kendall test and AHP model in north east of Iran, climatic elements with ascending trend (82.25%) much more than climatic elements with descending trend (35.5%) affect on climate change in north east of Iran. Areas that experience most climate changes due to descending elements (number of frost days , average moisture, the number of days with snowfall,24-hour rainfall, annual precipitation) is seen in the South and South east of region. Climatic elements with ascending trend (The average temperature, the minimum temperature, the maximum temperature, hours of sunshine) cover most extent of this region. Only Ghochan and Sabzevar stations demonstrate the least climate changes.
    Keywords: Climate Change, North-East of Iran, ManKendall Test, Analytic Hierarchy Process (AHP) Model
  • Laleh Abbasi Chaleshtori, Farhad Nejadkoorki, Khosro Ashrafi Pages 15-24
    AERMOD is an advanced model of the dispersion of air pollutants that supports a variety of source types and is appropriate for estimating impacts from short-range transport for distances less than 50 km. The US Environmental Protection Agency (EPA), in conjunction with the American Meteorological Society (AMS), has developed a new air quality dispersion model known as the AMS/EPA Regulatory Model (AERMOD). There is significant evidence on the impacts of buildings on dispersions of pollutants and, among the current air pollution models, AERMOD is that one that takes into account building characteristics. Due to its capabilities, the model has also been suggested by the USEPA. The current research examines the impacts of building characteristics as well as change in the dimensions of industrial structures close to a point source on the model output. Three different shapes (namely cubic, long and wide) were assumed as the building forms. Results showed that while the building dimensions increased the downwind pollution concentration was also increased significantly. Furthermore, buildings with a wide shape had greater impacts on pollution than the other two building forms. In other words, the output model shows greater sensitivity than the width of the building.
    Keywords: AERMOD model, Building dimensions, Building form, Building Profile Input Programme (BPIP)