فهرست مطالب

مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی - سال چهارم شماره 3 (پیاپی 15، پاییز 1396)

نشریه مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 15، پاییز 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/10/30
  • تعداد عناوین: 7
|
  • صبا اجاقی*، بیژن رضایی، نادر نادری، حبیب جعفری صفحات 1-12
    کیفیت خدمات آموزشی با بررسی شکاف بین انتظارات (وضعیت مطلوب) و ادراکات (وضعیت موجود) دانشجویان تعیین می شود. پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال بوده است که کیفیت خدمات آموزش کارآفرینی در دانشکده کشاورزی کرمانشاه چگونه است؟ تحقیق حاضر با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهش های پیمایشی می باشد. جمعیت مورد مطالعه در این پژوهش دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه می یاشد که واحد کارآفرینی را به عنوان یکی از دروس اختیاری خود انتخاب کرده اند که تعداد آنها 104 نفر می باشد که از این بین 82 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد سرکوال مشتمل بر 22 جفت سوال به منظور سنجش میانگین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب است که بر اساس طیف لیکرت طراحی شده است و به منظور اولویت بندی مولفه های مرتبط با کیفیت خدمات آموزش کارآفرینی در اختیار دانشجویان قرار گرفت. در این پژوهش میانگین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب محاسبه و سپس با مقایسه این دو مقدار میزان شکاف کیفیت خدمات آموزشی تعیین شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین شکاف کیفیت به ترتیب در بعد ضمانت و تضمین (1/902-)، پاسخگویی (1/685-)، همدلی (1/064-)، اطمینان (0/840-) و کمترین شکاف نیز در بعد فیزیکی (0/564-) وجود دارد.
    کلیدواژگان: ارزیابی، کیفیت، دانشجویان، آموزش کارآفرینی
  • سعید کریمی * صفحات 13-23
    با توجه به اهمیت موضوع امنیت غذایی و همچنین خسارات جبران ناپذیر ناشی از استفاده ی بیش ازحد نهاده های شیمیایی کشاورزی بر محیط زیست و سلامت بشر، امروزه بیش از پیش نسبت به کشاورزی ارگانیک گرایش به وجود آمده است. کشاورزی ارگانیک می تواند باعث بهبود پایداری، حفظ محیط زیست و افزایش سلامت مردم شود. کارآفرینی و راه اندازی کسب و کارها کوچک و متوسط در طول چرخه عرضه محصولات ارگانیک از جمله در بخش هایی مانند تولید نهاده ها و محصولات ارگانیک، فرآوری، بسته بندی، توزیع، بازاریابی و عرضه و فروش آنها، می تواند فرصت های شغلی متعددی برای جوانان و زنان روستایی، کشاورزان و فارغ التحصیلان کشاورزی ایجاد نماید و از این طریق به توسعه روستایی و کشاورزی کمک کند. ولیکن جهت ارتقا و توسعه کشاورزی ارگانیک در کشور، پیش و بیش از هر اقدامی باید فرهنگ سازی و ترویج و آموزش کشاورزی ارگانیک مد نظر قرار گیرد و شرایط لازم و محیط مناسب برای آن فراهم شود. مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کتابخانه ای، به بررسی مفهوم و اهمیت کشاورزی ارگانیک می پردازد، کارآفرینی کشاورزی را توضیح می دهد و در نهایت به تشریح نقش کشاورزی ارگانیک در ایجاد فرصت های کسب و کار و اشتغال می پردازد و پیشنهادهایی در این زمینه ارایه می دهد.
    کلیدواژگان: کارآفرینی کشاورزی، کشاورزی ارگانیک، فرصت کسب و کار، توسعه روستایی
  • وحید علی ابادی *، پوریا عطایی، رضا موحدی، مهرناز خیاطی صفحات 25-38
    خوداشتغالی دانش آموختگان کشاورزی یکی از مهم ترین مسایل پیش روی کشور به حساب می آید. لذا، هدف اصلی این پژوهش، واکاوی کیفی الزامات و چالش های توسعه خوداشتغالی دانش-آموختگان کشاورزی است. تحقیق در دو بخش انجام شد. بخش اول به روش دلفای در سه مرحله و با مشارکت 25 نفر از متخصصان در حوزه خوداشتغالی شامل: کارشناسان بخش اقتصاد کشاورزی و اعضای هیات علمی دانشگاه، مدیران ستادی اداره تعاون و کارآفرینان برتر انجام شد و بخش دوم با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. انتخاب نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام شد. نتایج در مورد 26 چالش در حوزه ایجاد و توسعه خوداشتغالی دانش آموختگان کشاورزی به اشباع نظری رسید. در نهایت، چالش های توسعه خوداشتغالی دانش آموختگان کشاورزی به چهار گروه سازمانی- نهادی، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و فردی- حرفه ای تقسیم بندی شدند. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه پیشنهادهایی ارائه گردید.
    کلیدواژگان: خوداشتغالی، دانش آموختگان کشاورزی، کارآفرینی، چالش ها
  • حسن شهرکی*، ابراهیم حیدری صفحات 39-54
    در این مقاله که با رویکردی نظری به انجام رسیده؛ بر اساس بازخوانی و تحلیل انتقادی از افکار جامعه شناس فرانسوی، آگوست کنت، مفاهیمی همچون جامعه صنعتی، سازماندهی معنوی و مفهوم دهش، دو مدل تحلیلی به منظور تبیین موثرتر پدیده کارآفرینی در روستاها، ارایه گردیده است. در مدل نخست، به استخراج و تفکیک سه پارادایم حاکم بر ادبیات و متون کارآفرینی پرداخته شده: رویکرد دایره المعارفی، رویکرد سنخ شناسی و رویکرد فرهنگی مبتنی بر بستر. رویکرد آخر مبتنی است بر مفاهیم «جامعه صنعتی» و «معنویت سازمان دهنده» در نظام فکری کنت. در مدل دوم، سه گونه کارآفرینی زمینه مند و سازگار با محیط های روستایی، یعنی «کارآفرینی بوم شناختی»، «کارآفرینی مبتنی بر سرمایه اجتماعی» و «کارآفرینی اجتماعی» به عناصر و مولفه های تشکیل دهنده شان تجزیه شده اند. کارآفرینی اجتماعی با بهره گیری از مفهوم معنویت سازمان دهنده در تقابل با بسیاری کارآفرینی های غیرقانونی و کژکارکردهای آن قرار می گیرد. کارآفرینی بوم شناختی، ماحصل همنوایی بالا با اجتماع و هنجارهای نوشکوفای زیست محیطی آن است. درواقع این نوع از کارآفرینی درپی تعدیل اثرات مخرب ایده های کارآفرینانه و حاکم کردن اخلاق زیست محیطی بر آنهاست. و سرانجام، کارآفرینی مبتنی بر سرمایه اجتماعی، از رهگذر تعدیلی در نظریه جامعه شناختی مبادله اجتماعی جهت سازگار نمودن آن با مبحث کارآفرینی روستایی، درپی پیوند میان شبکه ها و تعاملات محلی روستا، دین و سنت، با معادلات اقتصادی است. هدف اصلی مقاله، تاکیدی است بر گذار از ادبیات کارآفرینی روستایی غالب که بیشتر در حوزه اقتصاد تعریف می شود؛ به گونه ای از کارآفرینی روستایی که بر بستری از عوامل اجتماعی و فرهنگی شکل می گیرد.
    کلیدواژگان: کارآفرینی روستایی، جامعه شناسی، آگوست کنت، فرهنگ
  • مژگان خوش مرام *، کیومرث زرافشانی، شهاب خوش خوی، امیر حسین علی بیگی، علی اصغر میرک زاده صفحات 55-70
    با توجه به این که تشخیص فرصت از قسمت های کلیدی مطالعات کارآفرینی کشاورزی به شمار می رود، لذا بایستی شناخت فرصت در مرکز این مطالعات قرار گیرد. علی رغم اهمیت این موضوع، تا کنون به اندازه کافی به چرایی و چگونگی تشخیص فرصت های کارآفرینانه کشاورزی پرداخته نشده است. به بیانی دیگر، محققان حوزه تشخیص فرصت کارآفرینی کشاورزی همواره با ابهامات و سوالات اساسی مواجه هستند که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از: فرصت چیست؟ فرق فرصت و ایده چیست؟ تشخیص فرصت چیست؟ تشخیص فرصت کارآفرینی کشاورزی چیست؟ چگونه می توان تشخیص فرصت کارآفرینی کشاورزی را مورد سنجش و ارزیابی قرار داد؟ در واقع، پاسخگویی به چنین سوالاتی به یکی از عمده ترین چالش های محققان حوزه تشخیص فرصت کارآفرینی کشاورزی تبدیل شده است. این در حالی است که تحقق اهدافی نظیر ارتقای قابلیت افراد جامعه برای تشخیص فرصت کارآفرینی در بخش کشاورزی، شناسایی عوامل اثرگذار بر تشخیص فرصت های کارآفرینانه کشاورزی و توسعه کارآفرینی کشاورزی در وهله نخست مستلزم پاسخگویی به این سوالات است. علی رغم ادبیات گسترده ای که در سایر کشورها در زمینه تشخیص فرصت وجود دارد، در کشور ما به این مسئله کم تر توجه شده است. لذا، به نظر می رسد پر کردن این شکاف مطالعاتی تا اندازه ای می تواند راهگشای محققان و علاقمندان ورود به حوزه تشخیص فرصت در بخش کشاورزی باشد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور پاسخگویی به سوالات فوق، با هدف نقدی بر تعاریف تشخیص فرصت های کارآفرینانه کشاورزی و معرفی مقیاسی برای سنجش آن انجام شده است.
    کلیدواژگان: فرصت، ایده، تشخیص فرصت کارآفرینی کشاورزی، سنجش تشخیص فرصت
  • احسان معصومی*، داریوش حیاتی صفحات 71-87
    کارآفرینی یکی از مهم ترین تعیین کننده های توسعه روستایی به شمار می رود. توسعه این مفهوم در نواحی روستایی نیازمند یک راهبرد کارآفرینانه است. اما طراحی و اجرای یک راهبرد عملیاتی، کار دشواری است. برای این منظور، مراجعه به رهیافت های توسعه روستایی مفید خواهد بود، زیرا سیاست های توسعه روستایی ریشه در این رهیافت ها دارند. امروزه، پارادایم های توسعه روستایی از تمرکز خود بر توسعه بخش کشاورزی کاسته و توسعه روستایی را از توسعه کشاورزی متمایز کرده اند. به دنبال چنین رویکردی، گرایش مشترک رهیافت های جدید توسعه روستایی به سوی مفهومی با عنوان اقتصاد غیرزراعی روستایی سوق یافته است. این مفهوم، دارای اهداف و عناصر هم راستا با مفهوم کارآفرینی است. از این رو، بررسی کاربرد اقتصاد غیرزراعی به عنوان راهبرد کارآفرینانه برای توسعه روستایی، هدف این پژوهش مروری بوده است. در این راستا، ابتدا مباحث کارآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و پس از آن به وسیله این مباحث، به تحلیل مفهوم اقتصاد غیرزراعی روستایی پرداخته شده است. در نهایت، مباحث کارآفرینی با ویژگی های فعالیت های غیرزراعی، مطابقت داده شده است. نتایج بررسی های این مطالعه، ظرفیت کاربرد اقتصاد غیرزراعی روستایی به عنوان راهبرد کارآفرینانه را تایید می کند. در پایان، الزامات و چالش های کاربرد اقتصاد غیرزراعی روستایی مورد بحث قرار گرفته اند.
    کلیدواژگان: اقتصاد غیرزراعی، توسعه روستایی، راهبرد کارآفرینانه، کارآفرینی روستایی
  • مرضیه میری *، محمدشریف شریف زاده، احمد عابدی سروستانی صفحات 89-104
    هدف این پژوهش بررسی زنجیره تامین نهاده های مصرفی در تولید و عرضه توت فرنگی در شهرستان رامیان است. این تحقیق به صورت کیفی و با روش پدیدارشناسی؛ جمع آوری داده ها با تکیه بر مصاحبه کیفی نیمه ساختارمند و مشاهده مستقیم انجام شد. نمونه نمایا با حجم (تعداد: 55) متشکل از مشارکت کنندگان: کشاورزان توت فرنگی کار، فروشندگان و تامین کنندگان نهاده ها در منطقه با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. داده های گردآوری شده با شیوه نگاشت ذهنی و روایتگری تحلیل شد. بررسی زنجیره تامین نهاده ها توت فرنگی نشان داد که تامین نهاده ها متفاوت است. یافته ها نشان داد که بخش کشاورزی شهرستان رامیان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و شرایط آب و هوایی کوهستانی در زمینه کشت توت فرنگی موفق عمل نموده است. توسعه زنجیره توت فرنگی با برگزاری جشنواره های محلی در فصل برداشت، ایجاد بازارچه های محلی و بازارچه های فروش کنار جاده ای، فرآوری و تولید محصولات جانبی توت فرنگی (مربا، ژله، مارمالاد) توام با توسعه برند منطقه ای ممکن است.
    کلیدواژگان: مدیریت زنجیره تامین، توت فرنگی، شهرستان رامیان، تحقیق کیفی، نگاشت ذهنی
|
  • S. Ojaghi *, B. Rezaee, N. Naderi, H. Jafari Pages 1-12
    One of the ways to assess the quality of educational services, is estimating the gap between expectations (desired condition) and perceptions (current status) of students. The present study aims to investigate this question that how is the status of entrepreneurship education services at Kermanshah Agricultural College? This research is applied research and in the terms of data collection is a survey type. The survey population is the students of Agricultural College of Kermanshah Razi university who have taken the entrepreneurship as one of the optional courses and they are 104 people that 82 people were examined using Krejcie and Morgan tables. Data collection instrument is Servqual Standard questionnaire includes 22 questions to measure the current status and the desired condition average that it is based on Likert scale and in order to prioritize the components related to the quality of entrepreneurship education services provided to students. In this research the current status and desirable condition average was calculated then comparing these two values the amount of educational services quality gap was determined. The results showed that the highest quality gap are in guarantee (-1.902), accountability (-1.685), empathy (-1.064), reliability (-0.840) dimensions respectively and the lowest gap is in physical dimension (-0.564).
    Keywords: Assessment, Quality, Entrepreneurship Education
  • S. Karimi * Pages 13-23
    Considering the importance of food safety and adverse effects of chemical inputs on the environment and human health, there is an increasing interest in organic farming around the world. Organic farming can improve sustainability, protect the environment, food safety, and increase people’s health. Entrepreneurship and the establishment of small and medium enterprises in organic supply chains including production of organic inputs and products, processing, aggregation and distribution, marketing, delivering and selling them, could create many job opportunities for rural youth, women, farmers and agricultural graduates and thereby help rural and agricultural development, however, for the promotion and development of organic farming, it is firstly needed to promote culture, education and information about organic farming and provide favorable conditions and conducive environment for it. This study is a descriptive and library research and its aim is to review the concept and definition of organic farming and agricultural entrepreneurship. The paper finally explains the role of organic farming in creating business opportunities and presents some suggestions in this regard.
    Keywords: Organic farming, Agricultural entrepreneurship, Business opportunity, Rural developmen
  • V. Aliabadi, P. Ataei *, R. Movahedi, M. Khayati Pages 25-38
    Self-employment among the agricultural graduates is one of the most important issues in Iran. Therefore, the main aim of this study was to analyze implications and challenges of how should be developed self-employment among agricultural graduates by a qualitative method. This study was done in two steps. First step was conducted by a Delphi technique during three phases with participation of 25 experts on self-employment include agricultural economic experts, faculty members, staff directors of cooperative department and pioneer entrepreneurs. The second step was done through a content analysis process. A purposeful sampling method was used to select the samples. The results were theoretically saturated by 26 challenges about creating and developing self-employment among the agricultural graduates. Finally, four main themes were extracted and grouped i.e. organizational- institutional, economical, socio- cultural and personal-professional. According to results of this study, some recommendations have been presented at the end of the article.
    Keywords: Self-employment, Agricultural Graduates, Entrepreneurship, Employment
  • M. Khoshmaram *, K. Zarafshani, Sh. Khoshkhooi, A.H. Alibaygi, A.A. Mirakzadeh Pages 55-70
    Opportunity recognition is at the heart of agricultural entrepreneurship. Therefore, understanding the essence of opportunity is central in opportunity recognition literature. This review article sought to investigate the answers to questions such as what opportunity is; what is the difference between opportunity and idea; what opportunity recognition entails; what is opportunity recognition in agricultural entrepreneurship; how opportunity recognition in agricultural entrepreneurship is measured. Review of related articles indicate that most international scholars have attempted to improve individuals’ competency in recognizing agricultural entrepreneurship opportunities as well as identifying factors influencing opportunity recognition in agricultural entrepreneurship. Moreover, many scholars have tried to present models of agricultural entrepreneurship development. However, limited attention has been paid to opportunity recognition in agricultural entrepreneurship in Iran. The first part of this review article attempts to provide answers to above questions and in the last part of the paper we provide a new scale to measure opportunity recognition in agricultural entrepreneurship.
    Keywords: Opportunity, Idea, Opportunity recognition in agricultural entrepreneurship, Measuring opportunity recognition
  • E. Masoomi *, D. Hayati Pages 71-87
    Entrepreneurship is one of the most important determinants of rural development. Elaboration of this concept in rural areas needs an entrepreneurial strategy. Nowadays, the rural development approaches have reduced their focus on development of agriculture sector and have distinguished between rural and agricultural development. Following such an approach, the common tendency of the new rural development approaches has led to a concept named rural non-farm economy. This concept is along with objects and elements of entrepreneurship. Therefore, the aim of this review study was to investigate the application of non-farm economy as the entrepreneurial strategy for rural development. In this regard, firstly entrepreneurship debates were investigated, and later the concept of rural non-farm economy were analyzed by those debates. Finally, the concept of rural non-farm economy were matched with entrepreneurship debates. The results showed that the concepts of entrepreneurship and non farm economy have common dimensions, elements and objects. The results of this study confirm the potential of rural non-farm economy for application as the entrepreneurial strategy. Moreover, requirements and challenges for application of rural non-farm economy have been discussed.
    Keywords: Non-farm economy, Rural development, Entrepreneurial strategy, Rural entrepreneurship
  • M. Miri *, M.Sh. Sharifzadeh, Gh.H. Abdollahzadeh, A. Abedi-Sarvestani Pages 89-104
    The aim of this research was to investigate the input supply chain in the production of strawberries in the Ramian County. The qualitative research was done using phenomenological method and the qualitative data was collected by semi-structured interviews and direct observation. A representative sample of stakeholders in supply chain (n=55), including strawberry farmers, dealers and suppliers in the region were selected using snowball sampling. The collected data were analyzed using narrative techniques and mind mapping. Research results showed different paths for strawberry supply chain. Results showed that the Ramian County because of its specific geographic location conditions and mountain climate is very successful in strawberry cultivation and production. Thus, supply chain of strawberry production could be developed by establishing local festivals during the harvest season, local markets, roadside selling stations, processing fresh products (jams, jellies, marmalade) and introducing a local brand in the Ramian County.
    Keywords: Supply Chain Management, Strawberry Production, Ramian County, Qualitative Research, Mind Mapping