نشریه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری
پیاپی 15 (بهار 1392)

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر بخشی برنامه ی درسی علوم به شیوه ی آموزش محور با برنامه ی درسی علوم به شیوه ی پژوهش محور در دوره ی ابتدایی بود. این پژوهش به روش شبه آزمایشی، با نمونه ایی به حجم 50 نفر از دانش آموزان دختر در پایه ی سوم ابتدایی در شهر ارومیه که به طور تصادفی و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند، اجرا شد. برای جمع آوری اطلاعات و داده ها، از پس آزمون با روایی مورد قبول کارشناسان و پایایی 68% و چک لیست مشاهده ی فعالیتها با روایی قابل قبول کارشناسان وپایایی 98% استفاده گردید. این چک لیستها توسط 4نفر از معلمان دوره ی ابتدایی، با مدرک تحصیلی لیسانس آموزش ابتدایی در هر گروه تکمیل شد. دانش آموزان در دو گروه به صورت تصادفی جایگزین شدند . یک گروه به شیوه آموزش محور و گروه دیگر به شیوه پژوهش محور به مدت دو ماه آموزش دیدند. جهت کنترل متغیرهای مزاحم علاوه بر جایگزینی تصادفی، از یک معلم مشترک در هر دو گروه استفاده گردید. جهت تحلیل آماری داده ها از آزمون یومن ویتنی استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری در دانستنی ها، مهارتها، نگرشها و رضایتمندی، بین دانش آموزانی که با شیوه ی آموزش محور آموزش دیده اند با دانش آموزانی که به شیوه ی پژوهش محور آموزش دیده اند وجود داشته و فرضیه های پژوهش در سطح اطمینان 95% مورد تایید قرار گرفت. در نتیجه می توان گفت برنامه ی درسی علوم به شیوه ی پژوهش محور در مقایسه با برنامه ی درسی علوم به شیوه ی آموزش محور در دوره ابتدایی اثر بخش تر است.

پیشرفت تحصیلی از شاخص های مهم ارزیابی نوجوانان در مدرسه است و می تواند با عوامل بسیاری از جمله سازگاری مرتبط باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی پیشرفت تحصیلی و مولفه های سازگاری در دانش آموزان انجام گرفته است. نمونه ی پژوهش شامل 380 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانهای شهر کاشان بود که به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ی سازگاری بل استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام و آزمون تفاوت میانگینها محاسبه شد. نتایج نشان داد که بین پیشرفت تحصیلی، سازگاری در خانه و سازگاری تحصیلی دانش آموزان دختر ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بینپیشرفت تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان پسر ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج بیانگر این بود که بین سازگاری هیجانی و سازگاری سلامت دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به اهمیت مجموعه عوامل خانوادگی و آموزشگاهی مرتبط با سازگاری و عملکرد تحصیلی، لازم است والدین و مربیان درباره ی ویژگی های نوجوانان شناخت کافی داشته باشند و با افزایش اگاهی نوجوانان به ارتقای مهارتهای سازگاری کمک نمایند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، تاثیر کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانمند سازی شغلی دبیران شهرستان بوشهر می باشد.روش تحقیق، توصیفی و از نوع علی– پس رویدادی بوده، جامعه آماری این پژوهش دبیران رسمی زن و مرد شهرستان بوشهر در سال تحصیلی 92-91 که از امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدرسه خود برخوردار بوده اند می باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 150 نفر از دبیران بود که از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه مربوط به فناوری اطلاعات وارتباطات و مقیاس توانمند سازی معلمان که به ترتیب محقق ساخته و استاندارد بوده اند.رواییمحتوایی و پایاییآن از طریق آلفای کرونباخ در شاخص های بهبود کیفیت عملکرد دبیران،استقلال و آزادی عمل دبیران، افزایش مسئولیت تصمیم گیری محاسبه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهبود کیفیت عملکرد و افزایش مسئولیت تصمیم گیری بطور معناداری موثر بوده ولی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر استقلال و آزادی عمل آنها تاثیری ندارد.

بررسی وضعیت هوش اخلاقی و ابعاد و مولفه های آن در دانشجویان کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی دانشگاه خوارزمی است.
پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است . جامعه آماری 220 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی دانشگاه خوارزمی که تعداد 140 نفر به عنوان حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و به صورت نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شدند. برای سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه استانداردسازمان جهانی بهداشت سال( 1998) استفاده شد . و برای سنجش هوش اخلاقی از پرسشنامه استاندارد لنیک،کیل و جوردن (2011) استفاده گردید.
نتایج آزمون فرید من نیز نشان داد بین مولفه های هوش اخلاقی تفاوت معنی داری وجود دارد.نتایج آزمون همبستگی بر رابطه مثبت و معناداری میان سن و هوش اخلاقی دلالت داشت. و همچنین نتایج آزمون آنالیز واریانس یک راهه میزان هوش اخلاقی گروه های مختلف تحصیلی ( مدرک تحصیلی ) تفاوت معناداری دارد. نتایج آزمونt برای گروه های مستقل نشان داد که میزان هوش اخلاقی دانشجویان متاهل بیش از دانشجویان مجرد است.
نتایج نشان داد که مولفه های هوش اخلاقی در بین دانشجویان در حد بالای متوسط است.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی افسردگی و اضطراب بر اساس مفهوم خدا در دانشجویان می باشد. بدین منظور تعداد 443 نفر از دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی تهران و ایران با استفاده از روش نمونه گیری سهمی انتخاب شدند. مقیاس های افسردگی و اضطراب در چک لیست نشانگان رفتاری ( دراگوتیس و همکاران، 1973 ) و مقیاس مفهوم سازی فرد از خدا ( گورساچ، 1968 ) بر روی دانشجویان اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که میزان افسردگی و اضطراب دانشجویان را می توان از روی مفهوم خدا پیش بینی کرد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، دانشجویانی که مفهوم مثبتی از خدا داشتند از افسردگی و اضطراب کمتری و دانشجویانی که مفهوم منفی از خدا داشتند از افسردگی و اضطراب بیشتری برخوردار بودند.

پژوهش حاضر، به منظور تعیین رابطه بین سلامت عمومی و حمایت اجتماعی با رضایت مندی از زندگی در سالمندان انجام شد. جامعه آماری کلیه سالمندان 60 سال به بالا در سرای سالمندان شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایتک مرحله ای 230 سالمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند که از این تعداد 138 نفر زن و 92 نفر مرد بودند. روش تحقیق همبستگی بود. با استفاده از پرسشنامه های سلامت عمومی(GHQ)، حمایت اجتماعی(MOS) و رضایت از زندگی سالمندی(LSI) داده ها جمع آوری شدند بوسیله روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که بین سلامت عمومی و حمایت اجتماعی با رضایتمندی از زندگی سالمندان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین مدت اقامت در سرای سالمندان و سلامت عمومی کلی و خرده مقیاس های علائم جسمانی، افسردگی شدید و رضایتمندی از زندگی در سالمندان رابطه معنادری وجود دارد. مولفه های اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی شدید و تعامل اجتماعی به طور معناداری رضایت از رندگی را پیش بینی می کنند. نتایج این پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کندکه مولفه های سلامت عمومی و حمایت اجتماعی بخشی از تغییرات رضایت مندی از زندگی را در سالمندان تبیین می کند. افزون براین می توان نتیجه گرفت که مدت اقامت سالمندان در سرای سالمندان بخشی از تغییرات در سطح سلامت عمومی و رضایت مندی از زندگی آنان را تبیین می کند. به طورکلی مولفه های سلامت عمومی، حمایت اجتماعی و مدت اقامت سالمندان در سرای سالمندان از طریق متاثر ساختن متغیرهای واسطه ای احساس تنهایی، توانایی تسلط بر زندگی، استقلال، قدرت تصمیم گیری، مدیریت خود، روابط اجتماعی و احساس ارزشمندی رضایتمندی سالمندان را تبیین می کنند.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه نوع رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین وکمال گرایی با اضطراب اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بوده است. به همین منظور 135 نفر از دانش آموزان دبیرستان فرزانگان شهرستان رشت، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراست (FMPS) و مقیاس اضطراب اجتماعی (SPIN) را تکمیل کنند و از والدین آنها خواسته شد تا پرسشنامه شیوه های فرزندپروری دیانا بامریند را تکمیل کنند.برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد نتایج پژوهش نشان داد که از بین 3 سبک فرزندپروری دیکتاتورانه، قاطعانه و سهل گیرانه، هیچ کدام اضطراب اجتماعی را پیش بینی نمی کند و رابطه معناداری وجود ندارد. به علاوه از میان ابعاد کمال گرایی، تنها ابعاد انتقاد والدینی، تردید درمورد فعالیت ها، نگرانی زیاد درمورد اشتباهات، انتظارات والدینی و بعد سازمان دهی میزان اضطراب اجتماعی دانش آموزان را تبیین می کند و بعد معیارهای شخصی توان پیش بینی کافی را ندارد. از یافته های این پژوهش نتیجه گیری می شود که ابعاد کمال گرایی بر اضطراب اجتماعی تاثیرگذار است ولی سبک های فرزندپروری والدین تاثیری بر اضطراب اجتماعی ندارد. همچنین نتایج پژوهش حاضر می تواند، برای سازمانها و موسسات مختلفی از جمله: سازمان آموزش و پرورش، دانشگاه ها، موسسات درمانی، کلینیکهای روانپزشکی و روانشناسی مورد استفاده قرار گیرد.

معمولا تاریخ هرمنوتیک از آغاز تا کنون را به سه دوره تقسیم می کنند. در دوره ی اول تاریخ هرمنوتیک، اساطیر و اسطوره های یونانی تنها موضوع و متعلق تفسیر و تاویل به حساب می آمدند. اما بعد از ظهور مسیحیت و در طول دوره ی قرون وسطی(دوره ی دوم )تاویل و تفسیر کتاب مقدس بر جای آن نشست. شلایرماخر بر دامنه و گستره ی تاویل و تفسیر افزود و هر متنی(چه دینی و چه غیر دینی)را نیازمند به تفسیر و تاویل دانست.لذا با این کار دوره ی جدید ( دوره ی سوم ) هرمنوتیک آغاز شد.این اندیشه مورد استقبال دیلتای قرار گرفت و وی قلمرو هرمنوتیک را به کل علوم انسانی تعمیم داد و علم هرمنوتیک را بعنوان بهترین روش برای علوم انسانی معرفی نمود.