نشریه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری
پیاپی 13 (پاییز 1391)

پوشش اسلامی به عنوان غذای روح و به منزله یک حفاظ ظاهری و باطنی در برابر افراد نامحرم تلقی می شود که مصونیت اخلاقی، خانوادگی و پیوند عمیق میان حجاب ظاهری و بازداری باطنی و از همه مهم تر امنیت اجتماعی را فراهم می سازد که پیشینه آن به اندازه تاریخ آفرینش انسان است، چرا که پوشش و لباس هر انسانی پرچم کشور وجود اوست، پرچمی که وی بر خانه وجودش نصب کرده و با آن اعلام می دارد که از کدام فرهنگ تبعیت می کند. تحقیق حاضر به بررسی وضعیت حجاب و عوامل تاثیرگذار در بد حجابی از قبیل خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و فردی پرداخته است، روش انجام پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است و به منظور آزمون فرضیه های پژوهش اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه بین نمونه آماری که تعداد 200 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر از رشته های مختلف بوده و به صورت روش تصادفی انتخاب گردیده اند مورد سنجش قرار می گیرد. براساس نتایج به دست آمده بین عوامل خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و فردی با رعایت حجاب اسلامی رابطه وجود دارد.

هدف از پژوهش حاضر طراحی وتدوین چارچوب نظری مدل برنامه درسی معنوی در کتاب های درسی دینی مقطع ابتدایی می باشد . جامعه آماری در مرحله اول شامل کلیه کتابهای درسی دینی دوره ابتدایی و در مرحله دوم شامل دانش آموزان مقطع ابتدائی شهرکرج است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 326 نفر به عنوان نمونه برگزیده شد . روش پژوهش در مرحله اول توصیفی از نوع تحلیل محتوا و در مرحله دوم از نوع تجربی بود . روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته 26 سوالی با ضریب پایایی 82/. بود . در تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی آزمون T مستقل و یو من ویتنی استفاده شد. نتایج سوالهای پژوهش عبارتند از :1 - در موردمیزان توجه کتابهای درسی دوره ابتدایی به مولفه های معنوی بالاترین درصد (72%) به مولفه «اندیشمندی» و پایین ترین درصد (3%) به مولفه «هزینه روحی» اختصاص یافته است. 2 - الگوی مناسب برنامه درسی معنوی برای مقطع ابتدایی عبارتست طراحی الگو یی بر اساس چهار مولفه جهان آگاهی ،دیگرآگاهی ،خودآگاهی و خداآگاهی از نظرکتاب قرآن که برای هرکدام به طور جداگانه،اهداف،محتوا،روش های تدریس و ارزشیابی تدوین شده است . 3 - عوامل معنوی دردو گروه آزمایش و کنترل متفاوت است ولی این مهارتها در دو جنس یکسان است.

نماز و اقامه آن به عنوان یکی از شاخص های عمده دینی در دین مبین اسلام بوده و دارای کارکردهای مهمی از قبیل بازدارنده بودن نماز از فحشا و منکر، عامل تزکیه و سلامت روح، کاهش نا بهنجاری های اجتماعی و... می باشد. مسئله بسیار مهمی که امروزه در جامعه اسلامی ما مطرح است و دلسوزان نظام همواره دغدغه چگونگی توسعه فرهنگ نماز در بین قشر جوان و همچنین تحصیل کرده را داشته اند.. دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یک موسسه آموزشی عالی همانطور که با پسوند اسلامی همراه است و مولود پس از انقلاب است باید بتواند در زمینه های فرهنگی پیشرو بوده و الگوی مناسبی برای همه موسسات آموزش عالی باشد در این تحقیق سعی بر این است ضمن یافتن ریشه و عوامل گرایش دانشجویان به فریضه نماز نسبت به ارائه راه کارهای مفید و کاربردی به مسئولان دانشگاه خصوصا مسئولان فرهنگی گام مفیدی را در این زمینه بردارد. هدف کلی تحقیق شناسایی عوامل موثر در گرایش دانشجویان دانشگاه آزاد به فریضه نماز، عوامل موثر بر شرکت دانشجویان دانشگاه به نماز جماعت و ارائه راه حل های عملی به مسئولان دانشگاه و مسئولان فرهنگی جهت افزایش میزان گرایش دانشجویان به نماز می باشد که از طریق تکمیل حدود 174پرسشنامه توسط دانشجویان برای اثبات فرضیه های ساخته شده توسط محقق اقدام گردیده و در پایان نسبت به ارائه پیشنهادها و راه حل های عملی اقدام شده است. روش تحقیق روش پیمایشی بوده و از ابزار های آماری و نرم افزار SPSS استفاده گردیده است.

هدف این مطالعه بررسی روابط مابین مولفه های رفتار شهروندی سازمانی در آموزشگاه های تدریس زبان های خارجی ناحیه 4 شهرستان تبریز می باشد. شاخص های بکارگیری موثر بر رفتار شهروندی سازمانی که در تحقیقات قبل شناسایی شده اند بعنوان متغیرهای این تحقیق هستند. جمع آوری داده ها نیز توسط دو پرسش نامه محقق ساخته انجام پذیرفته که روایی و پایایی آنها بترتیب با روایی محتوایی و آزمون مجدد مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل نهایی داده ها توسط نرم افزار MATLAB انجام شده است. نتایج نهایی حاکی از این است که، مولفه «جوانمردی» با بالاترین میزان اثرپذیری و مولفه «نوع دوستی» با بالاترین میزان اثرگذاری شناسایی شده اند.

این پژوهش به ارائه مدل مبتنی بر خانواده در زمینه پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در بین دانش آموزان پرداخته است. چهارچوب این تحقیق از تلفیق نظریات نظم اجتماعی پارسونز و دیدگاه کنترل اجتماعی نای و هیرشی و نظریه یادگیری اجتماعی ساترلند می باشد. جامعه آماری این تحقیق 1200 نفر از دانش آموزان دختر مقاطع راهنمایی و دبیرستان شهر تهران به صورت مساوی از بین چهار منطقه 12، 5 ، 4، 16 با استفاده از نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای و استفاده از تکنیک پرسشنامه بوده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای نظارت خانوادگی، تعهدات آموزشی، اعتقادات دینی در خانواده، اختلافات خانوادگی ، تمهید امکانات از طرف خانواده، مجرمیت در خانواده، از هم گسیختگی خانواده و پایگاه اقتصادی و اجتماعی دانش آموزان با گرایش به اعتیاد رابطه دارد.

هدف پژوهش کنونی بررسی نقش شباهت زوج ها از نظر ویژگی های شخصیتی و بلوغ عاطفی در رضایت زناشویی بود . به همین منظور ، تعداد 150 زوج (300نفر) از زوج های مراجعه کننده به مراکزمشاوره شهر کرج به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند . برای گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه پنج عاملی شخصیت، پرسشنامه تمایز خود ، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ استفاده شد . پس از جمع آوری پرسشنامه ها ، اطلاعات به دست آمده با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و آزمون تی برای گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد ، زوج هایی که ویژگی های شخصیتی مشابه دارند، نسبت به زوج هایی که ویژگی های شحصیتی متفاوت دارند، رضایت زناشویی بیشتری دارند. همچنین، زوج هایی که از نظر عاطفی بالغ هستند، نسبت به زوج های نابالغ از رضایت زناشویی بیشتری برخوردارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک های هویت و سبک های تفکر با مسوولیت پذیری دانش آموزان شکل گرفت.از جامعه آماری شامل 3500 نفر دانش آموز دختر دوره پیش دانشگاهی به روش خوشه ایچند مرحله ای و بر اساس جدول مورگان،348 نفر انتخاب شده و برای آنها پرسشنامه های مورد نظر اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ – واگنر،پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی وپرسشنامه مسوولیت پذیری کرمی ونعمتی،استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد بین سبک های هویت و مسوولیت پذیری ارتباط معنی دار وجود دارد.همچنین بین سبک های تفکر با مسوولیت پذیری ارتباط معنی دار وجود دارد.سهم سبک های هویت در پیش بینی مسوولیت پذیری ،از سبک های تفکر بیشتر است.

هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر گروه درمانی عقلانی – هیجانی– رفتاری (REBT) در کاهش استرس دیر نابینایان بوده است. طرح پژوهش به صورت پیش آزمون – پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و گواه سازمان دهی شده است. پس از انتخاب افراد واجد شرایط، آنان به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایگزین شدند (30 نفر در هر گروه) و پیش آزمون برای دو گروه اجرا شد. سپس آموزش عقلانی – هیجانی – رفتاری بر روی گروه آزمایش اعمال گردید. پس از اتمام آموزش از دو گروه پس آزمون به عمل آمد و یک ماه بعد نیز از دو گروه مجددا آزمون انجام پذیرفت. جهت جمع آوری اطلاعات پژوهش از پرسشنامه باورهای غیر منطقی IBT و پرسشنامه DASS21 استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمونهایT و کلیه مراحل تحلیل با نرم افزار SPSS 18 انجام پذیرفت. نمرات گروه آزمایش و گروه گواه در پیش آزمون تفاوت چندانی با هم نداشت، در پس آزمون نمرات گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون تفاوت معنی داری داشت، اما در گروه گواه تفاوت معنا دار نبود. این امر بیانگر اثربخشی مداخله ارائه شده می باشد. همچنین با مقایسه نمرات پس آزمون و پیگیری در گروه آزمایش و گروه گواه تفاوت معناداری به دست نیامد و در نتیجه می توان تاثیر مداخله آموزش گروهی REBT را با ثبات ارزیابی کرد. به طور کلی نتایج تحقیق حاضر، حاکی از اثر بخشی مداخله آموزش REBT در کاهش استرس افراد دیرنابینا می باشد.