فهرست مطالب

نشریه مطالعات علوم محیط زیست
سال دوم شماره 2 (تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/06/31
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • هادی هویدی، محمد جواد امیری *، علی فقیه حبیبی صفحات 363-371
    لازمه مدیریت کارآمد محیط زیستی، وجود قوانین و مقرراتی است که اولا بتواند با سیستم های اقتصادی-اجتماعی منطبق باشد و ثانیا منطبق بر واقعیات باشد و بتواند در جامعه به کار گرفته شود، یعنی به منظور تحقق بخشی به برنامه محیط زیست سالم و پایدار، ابزارهای حقوقی لازم را فراهم نماید. یکی از این ابزارهای حقوقی مهم برجسته نمودن قوانین و مقررات مربوط به حقوق شهروندی است زیرا توسعه قوانین مربوط به مشارکت شهروندی در برنامه های مقابله با آلودگی هوا، در مسئولین مربوطه، ایجاد التزام و احترام به مشارکت شهروندان مقابله با آلودگی هوا می نماید. بر این اسا این تحقیق با هدف بررسی وضعیت مشارکت در سطح مشاوره ای شهروندان در زمینه مقابله با آلودگی هوا در کلانشهر تهران، طراحی گردیده است. روش تحقیق در این مطالعه از نوع پیمایشی است- که جامعه آماری آن حقوقدانان شهر تهران می باشند. روش نمونه گیری تصادفی ساده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر تعیین شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است و نرم افزار تجزیه و تحلیل داده ها SPSS نسخه 22 می باشد. نتایج این مطالعه نشان داد با 99 درصد اطمینان می توان گفت این پژوهش سطح مشارکت مشاوره ای در زمینه مقابله با آلودگی هوا را خوب ارزیابی می کند. بر این اساس به منظور ارتقای پویای سطح مشارکت مشاوره ای قوانین و مقرارت مبارزه با آلودگی هوا پیشنهاد می گردد توسعه امکان برای ابراز رای و عقیده توسط مردم و فراهم نمودن فرصت برای رشد و پذیرش مسئولیت و مشارکت بیشتر مردم و ارائه مشاوره مردمی در امور محیط زیستی، ایجاد گردد.
    کلیدواژگان: مشارکت، مشاوره، آلودگی هوا، وکلا، تهران
  • بهروز محمدی یگانه، سروش سنایی مقدم *، سعید بساک، سعید سجادی، محمد درخشان زاده صفحات 372-386
    کشاورزی پایدار به عنوان مدیریت موفق منابع کشاورزی برای برآوردن نیازهای در حال تغییر بشر، در حفاظت از محیط زیست و افزایش منابع بیولوژیکی تعریف شده است. کشاورزی پایدار به عنوان مدیریت موفق منابع کشاورزی برای برآوردن نیازهای در حال تغییر بشر، در حفاظت از محیط زیست و افزایش منابع بیولوژیکی تعریف شده است. هدف این پژوهش، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر پایداری نظام کشاورزی است که به صورت مطالعه موردی در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان دهدشت صورت گرفته است. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری اطلاعات، کتاب خانه ای و میدانی، تجزیه وتحلیل اطلاعات از آمارهای پارامتری و نا پارامتری استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، سرپرستان خانوارهای روستاهای بخش مرکزی شهرستان دهدشت می باشد. نتایج حاصل از طریق تجزیه وتحلیل های آماری در نرم افزار SPSS نشان می دهد پنج عامل اجتماعی – مشارکتی، حمایت های خدماتی زیربنایی، اکولوژیکی، بهره وری اقتصادی و عملیات زراعی پایدار محور قادرند بیش از 85 درصد از واریانس پایداری نظام کشاورزی را تبیین کنند که توجه به این عوامل در برنامه ریزی ها ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: عامل ها، توسعه پایداری، نظام کشاورزی، مناطق روستایی، بخش مرکزی شهرستان دهدشت
  • ساسان محسن زاده*، یاسمین اکبری صفحات 387-396
    اثر آلودگی هوای شهر شیراز بر برخی پاسخ های فیزیولوژیکی سه گیاه نارون، چنار و افرا مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های برگ مناطق پاک و آلوده هوا، ناشی از خودروها به طور همزمان و از گیاهان تقریبا هم اندازه به صورت 3 تکرار برای گیاهان مورد آزمایش و 8 برگ برای هر تکرار از برگ سوم شاخه های مختلف برداشت و به آزمایشگاه انتقال داده شدند. پاسخ های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مانند مقدار رنگدانه ها، پرولین، آنتی اکسیدان و پراکسیداسیون غشا با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که آلودگی هوا باعث افزایش معنی دار مقدار پرولین در سطح 5 درصد در برگ گیاهان مناطق آلوده شده است. پتانسیل آنتی اکسیدانی گیاهان در مناطق آلوده و پاک اختلاف معنی داری داشته است. آلودگی هوا باعث کاهش معنی دار میزان کلروفیل، کاروتنوئید و آنتوسیانین و افزایش معنی دار پرولین و پراکسیداسیون غشا در مناطق آلوده شده است. میزان کاهش و یا افزایش برخی شاخص های فیزیولوژیکی مانندکلروفیل، آنتوسیانین و لیپیدپراکسیداسیون غشا برگ در گیاه نارون از نظر مقاومت به آلودگی هوا نسبت به گیاهان افرا و چنار بهتر بوده است که احتمالا به دلیل خصوصیات مرفولوژیک و ژنتیکی می باشد. افزایش وسایل نقلیه موتوری و رها شدن آلایندهای مختلف در هوا باعث آلودگی هوای شهر شیراز شده است که در نتیجه روی گیاهان اثر منفی دارد.
    کلیدواژگان: آلاینده های هوا، افرا، چنار، شیراز، نارون
  • غلامعباس فلاخ قالهری، رسول سروستان * صفحات 397-414
    هدف از پژوهش حاضر بررسی و شناسایی مهمترین پارامتر های تاثیر گذار بر اقلیم شهر اهواز می باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با استفاده از نرم افزار های 17 Minitab،spss19 Excel 2013، انجام شده است. در این پژوهش، برای تعیین مهمترین پارامتر های تاثیر گذار در شکل گیری تغییر اقلیم شهر اهواز ، 30 پارامتر هواشناسی از داده های درازمدت ایستگاه سینوپتیک اهواز برای دوره 45 ساله از سال های 2005تا1960 انتخاب شدند. سپس با روش تحلیل عاملی تعداد متغیرها در هفت عامل اصلی تعداد روزهای نیمه ابری، تعداد روزهای ابری، مجموع بارش ماهانه، تعداد روزهای با طوفان های رعد و برق، تعداد روزهای با بارش مساوی یا بیشتر 5 میلی متری، حداکثر بارش روزانه و میانگین دمای خشک به ترتیب 918/22، 846/17، 402/13، 680/9، 403/7، 307/6 و 572/5 در مجموع 128/83 درصد از واریانس را در بردارند. سپس با استفاده از مدل های سری زمانی خبره ساز نتایج نشان می دهد که مجموع بارش ماهانه، تعداد روزهای با بارش مساوی یا بیشتر از 1، 5 و 10 میلی متری ، تعداد روزهای با دمای حداکثر مساوی 30 درجه سانتی گراد و بالاتر از آن، تعداد روزهای با حداقل مساوی 4- درجه سانتی گراد و پایین تر از آن، میانگین رطوبت نسبی حداکثر، میانگین فشار بخار آب،دمیانگین سرعت باد به نات و تعداد روزهای گرد و غبار می توانند در پیش بینی میزان تغییرات اقلیمی ایستگاه اهواز مهمترین پارامترهای تاثیر گذار می باشند.
    کلیدواژگان: تغییرات اقلیم، تحلیل عاملی، سری زمانی، پهنه بندی، اهواز
  • سیده پریسا خسروی *، علی اشرف سلطانی طولارود، اسماعیل گلی کلانپا، محمد بابااکبری صفحات 415-421
    آرسنیک یکی از سمی ترین آلاینده های موجود در خاک و آب های زیرزمینی است که سلامتی انسان و سایر موجودات زنده را به خطر می اندازد. در این تحقیق میزان تاثیر استفاده از باکتری های محرک رشد گیاه بر کاهش سمیت ناشی از آرسنیک روی ویژگی های بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی گیاه کلزا بررسی شد. بدین منظور، نمونه خاک با بافت متوسط از خاک های اطراف اردبیل انتخاب و پس از تعیین خصوصیات فیزیکوشیمایی آن، آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. سطوح مختلف آرسنیک به خاک تزریق شده و بعد از طی 2 ماه ، مایه زنی باکتری های محرک رشد گیاه و کشت کلزا انجام گرفت. نتایج با استفاده از نرم افزار MSTATC مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد با افزایش سطح آلودگی آرسنیک، مقادیر کلروفیل کل روند کاهشی به خود می گیرند. به طوریکه در بالاترین غلظت آرسنیک، کمترین مقدار آن در گیاه به میزان 9/8 میلی گرم بر گرم برگ مشاهده شد. همچنین براساس نتایج، بیشترین مقادیر منیزیم در تیمار با باکتری سودوموناس پوتیدا و سطح آرسنیک شاهد (بدون آلودگی) و کمترین مقادیر منیزیم در تیمار با باکتری آزوسپریلوم و سطح پنجم آرسنیک (30 میلی گرم برکیلوگرم) مشاهده شد. در مجموع استفاده از باکتری های محرک رشد گیاه باعث بهبود خصوصیات بیوشیمیایی گیاه و افزایش جذب عناصر غذایی گردید.
    کلیدواژگان: گیاه پالایی، باکتری، جذب، عناصر غذایی، کلروفیل
  • مصطفی محمدی*، احمد میرباقری، سیده زهرا جلیل زاده شیروانی صفحات 422-432
    در این مقاله، استانداردهای معتبر داخلی و خارجی میزان تشعشع فرستنده های تلویزیونی و رادیویی به تفکیک شرایط شغلی و مردمی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله، پس از بیان مقدمه، تعاریف و اصطلاحات، به معرفی و ارائه ی مقادیر حد مجاز استانداردهای معتبر و متداول ایران و جهان و با مقایسه ی آن ها با یکدیگر به مهمترین و اصلی ترین علل اختلاف استانداردها و همچنین سخت گیرانه ترین و سهل گیرانه ترین پرداخته است. جهت تبیین بهتر، محاسبات برای دو فرکانس فرضی در باند UHF با فرکانس 862 مگا هرتز و فرکانس 1500 کیلو هرتز برای باند AM محاسبه شده و نتایج طبق استاندارد های مختلف با یکدیگر مقایسه شده اند. طبق محاسبات انجام گرفته، در باند VHF، سخت گیرانه ترین استاندارد مربوط به استاندارد ANSI و سهل گیرانه ترین شان به استاندارد ACGIH برمی گردد که اختلاف شان به بیش از 50 واحد می رسد.
    در باند UHF، سخت گیرانه ترین استاندارد مربوط به استاندارد روسیه با مقدار چگالی توان 0. 2 میلی وات بر سانتی متر مربع و سهل گیرانه ترین استاندارد به استاندارد کشور کانادا با مقدار چگالی توان 28. 73 میلی وات بر سانتی متر مربع بر می گردد. در باندAM، سخت گیرانه ترین استاندارد مربوط به ANSI و NCRP سهل گیرانه ترین آن ها به استانداردهای ACGIH و FCC و کانادا برمی گردد. می توان گفت، استاندارد ANSIسخت گیرانه ترین استاندارد حدود مجاز دریافت تشعشع در باندهای فرکانسی رادیویی و تلویزیونی و استاندارد ACGIH سهل گیرانه ترین استاندارد است.
    کلیدواژگان: استاندارد، بین المللی، داخلی، رادیویی، امواج غیر یونیزان
  • امیر احمدی، غلامرضا مجردی*، محمد بادسار صفحات 433-445
    مسکن و شرایط آن عامل مهم و محوری در کیفیت زندگی و تمایز بین افراد، گروه ها و نواحی قلمداد می شود، مبحث مسکن روستایی به طور خاص از جمله مهم ترین مباحث مطرح شده در برنامه های توسعه بعد از انقلاب اسلامی به شمار می رود. در همین راستا، یکی از این برنامه ها ارائه تسهیلات در جهت مقاوم سازی و ارتقای کیفی مساکن روستایی در قالب طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی می باشد. هدف از تحقیق حاضر این است که طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی تا چه میزان توانسته است در بهبود کیفیت زندگی روستاییان نقش داشته باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی، همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای spss20،Amose استفاده گردید، جامعه آماری تحقیق حاضر 71353 خانوار روستایی شهرستان ارومیه می باشد، جهت تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که حجم نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه ها 265 خانوار محاسبه گردید، نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که میان اجرای طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی با کیفیت زندگی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد به طوری که اجرای این طرح 56 درصد از تغییرات متغیر وابسته کیفیت زندگی میان روستاییان شهرستان ارومیه را تبیین می کند و از لحاظ سطح بندی اثرات طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی 9/64 درصد پاسخگویان اثرات طرح را متوسط ارزیابی می کنند.
    کلیدواژگان: طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی، کیفیت زندگی، شهرستان ارومیه
|
  • Hadi Hoveydi, Mohammad Javad Amiri *, Ali Faghih Habibi Pages 363-371
    Requires efficient management of environmental laws and regulations that primarily deal with economic and social systems conformity and, second, in accordance with the facts and be able in society, namely the realization of the program environment, healthy and sustainable, legal instruments provide necessary. The research method in this study, survey of the population are lawyers in Tehran. Simple random sampling method and sample size was determined using a sample of 378 people. Data were collected by questionnaire and SPSS version 22 software is data analysis. The results showed with 99 percent confidence level we can say that this research advisory partnership in the fight against air pollution is as good. Accordingly, in order to improve the dynamic level of participation, consultation rules and regulations to fight air pollution is proposed to develop the ability to express voiceless people and provide opportunities for growth and responsibility and greater participation of the people and advising people on the environment, create be.
    Keywords: participation, consulting, Air pollution, Lawyers, Tehran
  • Behroz Mohamadi Yaghaneh, Soroush Sanaei *, Saeid Basak, Saeid Sajjadi, Mohammad Derakhshan Zade Pages 372-386
    Sustainable agriculture has been defined as a successful management of agricultural resources to meet the changing needs of humans, protecting the environment and increasing biological resources. The purpose of this study was to identify and evaluate the factors affecting the stability of the agricultural system, which has been carried out as a case study in rural areas of the central part of Dehdasht County. The type of research is applied and the research method is descriptive-analytic. Information gathering tools, library and field information analysis, and parametric and non-parametric statistics have been used. The statistical population of the research is supervisors of rural households in the central part of Dehdasht County. The results of SPSS software show that five socio-participatory factors, infrastructure support, ecological, economic productivity and sustainable land use operations can explain more than 85% of the variance of agricultural system stability, paying attention to these factors in planning it seems necessary
    Keywords: factors, Sustainability development, Agricultural system, Rural Areas, central part of Dehdasht County
  • Sasan Mohsenzadeh *, Yasmin Akbari Pages 387-396
    The effect of air pollution on some physiological responses on three plants Ulmus, Acer and Platanus were studied. The leaf samples of clean and pollutant areas from cars were harvested at the same time from nearly the same size of examined plants with three replications for each plant and eight leaves for each replicate from third leaf of different wing and then transferred to the laboratory. The physiological and biochemical responses like chlorophyll, proline, and antioxidant and lipid peroxidation using spectrophotometry were measured. The results showed that the amount of proline was increased significantly with 5 percent in pollutant areas. Antioxidant potential of the plants has no significant differences in pollutant and clean area. Air pollution significantly reduced the amount of chlorophyll, carotenoid and anthocyanin and increased lipidproxidation. Differences of physiological indexes in Ulmus were more resistance than Acer and Platanus that may be related to morphologic and genetic characteristics. Daily increasing of cars and releasing of different pollutants to air caused Shiraz city air pollution. It has negative effect on plants.
    Keywords: Acer, Air pollution, Platanus, Shiraz, Ulmus
  • Gholam Abbas Falah Qalhari, Rasol Sarvestan * Pages 397-414
    The purpose of this study was to investigate and identify the most important parameters affecting the climate of Ahwaz. The research methodology was descriptive-analytic using Minitab, spss19 Excel 2013 software. In this research, 30 meteorological parameters were selected from the long-term data of Ahwaz synoptic station for the period of 45 years from 1960-2005 to determine the most important parameters influencing the formation of climate change in Ahwaz. Then, by factor analysis, the number of variables in seven main factors was the number of days of the semi-cloud, the number of cloudy days, the total monthly precipitation, the number of days with lightning storms, the number of days with an average rain or more than 5 mm, the maximum daily rainfall and average temperature The dry matter is 18/28, 17/846, 13/402, 9/680, 7/403, 6/307 and 5/572 respectively, in total, 83/128 percent of the variance, respectively. Subsequently, using time-series models, the results show that the total monthly precipitation, the number of days with rain equal to or greater than 1, 5 and 10 mm, the number of days with a temperature of maximum 30 degrees C and above, The number of days at least 4 ° C and lower, the average relative humidity, the average water vapor pressure, the average wind speed and the number of days of dust can be the most important parameters in predicting the climate change of the Ahwaz station.
    Keywords: climate change, Factor Analysis, Time Series, Zoning, Ahwaz
  • Seyyedeh Parisa Khosravi *, Ali Ashraf Soltani Tularud, Esmaeil Goli Kalanpa, Mohammad Babaakbari Pages 415-421
    Arsenic is one of the most toxic pollutants in soil and groundwater which threaten human and other organsms health. In the present study, the effect of growth promoting bacteria on reducing toxicity from arsenic on biochemical traits and nutrients uptake via canola plant were evaluated. For this purpose, soil samples with medium texture selected from Ardebil and after determination of its physiochemical traits, a pot experiment was conducted as facterial based on ompletely randomized design. Various arsenic levels applied in soil and after two months, soil samples were inoculated with PGPR and canola was cultivated. Results were analyzed by MSTAT-C softaware. Results showed that increasing arsenic level resulted to decreasing trend in total chlorophyll content, so that in the highest arsenic concentration, lowest total chlorophyll content observed by 8.9 mg/g leaf. Alos, according to the results, highest magnesium content obtained in pseudomonas putida inoculation and control (without arsenic) and the lowest amount was for azosprillium and 30mg/kg arsenic level. Totally, use of plang growth promoting bacteria caused improvement in plant biochemical traits and increasing nutrients uptake.
    Keywords: Phytoremediation, Bacteria, uptake, nutrients, Chlorophyll
  • Mostafa Mohammadi *, Ahmad Mirbagheri, Seyedeh Zahra Jalilzadeh Shirvani Pages 422-432
    In this paper, the international standards on Radio Frequency Exposure investigated based on public and occupational categouries. Here, their exposure level presented in three main frequency bands: AM, VHF and UHF. Clearly, the calculations done based on two Hypothetical frequencies, 862 MHZ in UHF band and 1500 KHz in AM band to achieve exact standards’ level. Finnaly, the allowed exposure level of different standards compared to each other. According to the results, stringest standards are ANSI/IEEE C95/1 in VHFand AM frequency bands and Russian standard in UHF frequency band 0.2(mW/cm2) power density.
    The easiest standards are American Conference of Governmental Industrial Hygienists (ACGIH) in VHF frequency band, Safety code 6(Canada) in UHF band with 28.72 (mW/cm2) power density and Federal Communication Commission (FCC) and ACGIH in AM band.
    Finally, the most important reasons to have different standards in the world explained. The Iranian national standard is based on International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP).
    Keywords: Standard, International, Radio, Non-Ionizing
  • Amir Ahmadi, Golamreza Mojarradi *, Mohammad Badsar Pages 433-445
    Housing as one of the man-made phenomena has the characteristics that has a great effect on the functions and satisfaction of its users. Therefore, characteristics such as optimal shape, strength, security, safety, availability of residents to facilities, and the provision of the equipment and infrastructure needed for housing are effective in housing quality (Sajadi Khedari et al., 1394). Housing and its conditions are an important factor in the quality of life and the distinction between individuals, groups and regions (Shakouri and Asgari, 2012); in other words, housing is the basis for the development of the socio-economic development of its inhabitants and its quality with development Tangible and their needs are related (Motie Langroudi and Bakhtiali, 2011). Today, among the basic problems of rural dwellings in the country, their low quality is considered as a method of construction and use of good construction materials (Shahbazi, 2010). Due to the availability of home-grown raw materials, often supplied from local sources, villagers are building housing, which ultimately does not meet the housing standards, hence paying serious attention to the quality and quantity of housing Rural villages are necessary in rural development programs, because proper and standard housing is one of the rural development indicators (Lotfi et al., 2010).
    Keywords: retrofitting plan for rural housing, quality of life, rural housing, the city of Urmia