فهرست مطالب

پژوهش نامه معارف حسینی - سال سوم شماره 10 (تابستان 1397)

پژوهش نامه معارف حسینی
سال سوم شماره 10 (تابستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/05/24
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محمد رنجبرحسینی، فاطمه فرح زادی صفحه 7
    یکی از ویژگی های شاخص قیام امام حسین(علیه السلام)، خونین شدن این قیام با خون مطهر شهیدان خصوصا حضرت علی اصغر (ع) است. بر اساس نقل مقاتل و کتاب های تاریخی و مفاد زیارت نامه ها ، امام حسین (ع) در روز عاشورا با خون زخم و جراحت خویش صورت مبارکش را خونین نمود و به آسمان پاشید و همچنین خون علی اکبر (ع) و علی اصغر (ع) را هنگام شهادت به آسمان پاشید و قطره ای از این خون ها به زمین بازنگشت. بر این خونین نمودن صحنه شهادت بهترین عزیزان از سوی امام حسین (ع) خصوصا علی اصغر(ع) منطق و اهدافی حاکم است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی تحلیلی و شیوه کتابخانه ای به کشف این منطق خون می پردازد.
    کلیدواژگان: امام حسین (ع)، حضرت علی اکبر (ع) حضرت علی اصغر (ع)، منطق خون، عاشورا
  • فاطمه سادات علوی علی آبادی صفحه 27
    واژه «علی اصغر» در منظر شیعیان و محبین اهل بیت (ع)نماد طفل شیرخوار امام حسین(ع) است که در روز عاشورا، در اوج تشنگی، به تیر ستم سربازی از لشکر عمر سعد به شهادت رسید. ارباب مقاتل و منابع، جزئیات تبارشناسی و مقتل حضرت علی اصغر، را با اختلافاتی ذکر نموده اند. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با مطالعات کتابخانه ای در صدد بازشناسی طفل شیرخوار شهید امام حسین در مقاتل و منابع متقدم شیعه و سنی است. بنیاد فرضیه ی پژوهش آن است که یکی از اطفال شهید امام حسین در عاشورا، علی نام داشته است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که عبدالله رضیع، ملقب به علی اصغر، تنها طفل شیرخوار شهید امام حسین(ع)در عاشورا است. حاصل سخن آنکه تفاوت در قرائات و دخل و تصرف راویان در مقاتل و منابع و بی توجهی به دیگر الزامات پژوهش های مستند در کشف حقایق عاشورا ( همچون بهره مندی از روایات و زیارات در منابع حدیثی، اشعار شاعران و مرثیه های آنان، سخنان و اعترافات دشمنان اهل بیت ، شیوع و اشتهار، شهود عارفانه و مکاشفات، نقل های سینه به سینه و... ) را می توان از مهم ترین عوامل اختلاف در اخبار حضرت علی اصغر (ع)برشمرد.
    کلیدواژگان: امام حسین (ع)، طفل شیرخوار، علی اصغر(ع)، مقاتل، عاشورا
  • سینا میرشاهی صفحه 51
    مهم ترین هدفی که تاریخ نگاری عاشورا در طول قرون متمادی دنبال کرده است، گسترش فرهنگ ایثار و شهادت طلبی بوده است به بیان دیگر تاریخ نگاری عاشورا حامل جریان ایثار و شهادت طلبی است . این سبک از تاریخ نگاری با اشاره به نحوه شهادت امام حسین (ع) و فرزندان و یاران امام بیشترین نقش را در آگاه سازی این واقعه داشته است، یکی از گزارش های مهم در تاریخ نگاری عاشورا نحوه و چگونگی شهادت حضرت علی اصغر(ع) است. شهادت مظلومانه طفلی شیرخوار به دست دشمن در تاریخ نگاری عاشورا یکی از غم بارترین اتفاقات واقعه عاشورا است .بازتاب شهادت حضرت علی اصغر (ع) در تاریخ نگاری عاشورا از ابتدا تا عصر حاضر باعث شده است تا عمق فاجعه عاشورا در میان مسلمانان و غیرمسلمانان نشان داده شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است مورخان شیعه و حتی اهل سنت شهادت حضرت علی اصغر(ع) را یکی از تکان دهنده ترین اقدامات در جهت سرکوب واقعه عاشورا به تصویر کشیده اند و حتی در دوره حاضر این واقعه در تاریخ نگاری جدید عاشورا انعکاس فراوانی داشته است این آثار با خوانشی علمی و مستند و مستدل به شهادت حضرت علی اصغر(ع) پرداخته اند که یکی از نتایج آن منجر به برگزاری آیین های در عصر حاضر برای بزرگداشت طفلان حاضر در واقعه کربلا ازجمله حضرت علی اصغر(ع) شده است .
    با عنایت به مطالب فوق این پژوهش با دیدی توصیفی و تحلیلی به انعکاس شهادت حضرت علی اصغر در تاریخ نگاری عاشورا در عصر حاضر می پردازد لذا این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که چرا شهادت حضرت علی اصغر (ع) قرن ها موردتوجه طیف وسیعی از نویسندگان و شاعران قرار داشته است؟
    کلیدواژگان: حضرت علی اصغر(ع)، شهادت، تاریخ نگاری عاشورا، عصر حاضر
  • سید حسن قریشی کرین صفحه 69
    واقعه کربلا، نماد ظلم اموی و مظلومیت خاندان پیامبر (ص) است، در این واقعه اسفناک، مظلومیت کودکان کربلا، تصویری مجزا و غمناک ایجاد کرده است. یکی از این مصیبتهای جانکاه، شهادت کودک خردسال امام حسین (ع) است که در آخرین ساعات نبرد، در روز عاشورا توسط سپاه عمرسعد هدف تیر قرار گرفته و به شهادت رسید. مقالهای که پیش روی دارید درباره جزئیات زندگانی این کودک خردسال است که در هالهای از ابهام میباشد. نگارنده درصدد برآمده تا به بازخوانی پرونده غمانگیز این کودک خردسال که غالبا در عزاداری ها با شکلی تحریفآمیز به آن اشاره می شود بپردازد، تا حقیقت از تحریف و خرافه باز شناخته شود. در این نوشتار سعی شده با استناد به منابع قدیمی، معتبر و قابل اتکاء شیعه و اهل تسنن هشت قرن اول اسلام، که گزارش و متن واقعه را به درستی نقل و ثبت نموده اند، بدون تحلیل وبرداشت از واقعه، تصویر روشنی از جزئیات زندگی آن حضرت همچون؛ نام، تولد، سن، چگونگی شهادت و مکان دفن او ارائه گردد، تا بتواند ضمن آگاهی دادن خواننده به متن واقعه، به همه پرسش های گزارش های مربوط به آن پاشخ دهد.
    کلیدواژگان: امام حسین (ع)، علی اصغر(ع)، عبدالله، کودک خردسال، منابع شیعه و سنی
  • زهرا زحمتکش صفحه 101
    رباب (سلام‏ الله ‏علی ها) دختر امرو القیس کلبی ، مادر حضرت علی اصغر(ع)، از زنان بزرگوار، معروف و پرنقش کربلا و از محبوب ترین و مقرب ترین همسران امام حسین علیه السلام و از زنان نامدار، فاضل و وفادار عصر خود بوده است .این بانو بزرگوار نسبت به اباعبد الله (ع) معرفت و محبت خاصی داشت. ایشان همسری وفادار و نیکو بود اشعار و مرثیه های بانو رباب در مصیبت اباعبد الله بیانگر عظمت شخصیت و معرفت او به آن حضرت است. وی عظمت مقام اباعبد الله را دریافته بود و به همراه امام حسین (ع) در کربلا حاضر شد تا تمام مصیبتها و درد و رنجها را تحمل کند. بعد از بازگشت به مدینه، مجلس عزاداری امام حسین (ع)را بر پا کرد و تا یک سال بعد از واقعه کربلا که حیات داشت همواره عزادار بود. سرانجام یک سال پس از شهادت امام حسین (ع) دارفانی را وداع گفت و به مولای خود ملحق شد. بررسی ویژگی ها و مقام و منزلت رباب(سلام‏ الله ‏علی ها) مهمترین مسئله این جستار است. همچنین مسئله حضور ایشان در کربلا و پس از واقعه کربلا کنکاش و بررسی شده‏ است. شیوه مورد استفاده برای انجام این پژوهش، روش تحقیق تاریخی توصیفی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده ‏است.
    کلیدواژگان: رباب(سلام الله علیها) کربلا، مادرحضرت علی اصغر(ع)، همسرامام حسین (ع)
  • سید حسن فاطمی (موحد) صفحه 121
    از معضلاتی که دامان واقعه ی بزرگ عاشورا را گرفته، سخنان بی پایه و اساس درباره ی آن است. توجه زیاد به واقعه ی عاشورا، ورود افراد غیر متخصص در بیان وقایع، پر گفتن و پر نوشتن، صرفا نگاه حزن آمیز داشتن بسیاری از ناقلان و... زمینه ی تحریفات زیاد در این عرصه را پدید آورده است.
    واقعه ی جان گداز شهادت حضرت علی اصغر(ع) به دلیل حزن زاتر بودن نسبت به بسیاری از حوادث عاشورا، ناراستی هایی را متوجه آن ساخته است. این نوشته می کوشد پاره ای تحریفات در مورد این شهید گران قدر را نشان دهد؛ ناراستی هایی که به صورت مکتوب ثبت شده اند.
    کلیدواژگان: امام حسین(ع)، حضرت علی اصغر(ع)، تحریف، عاشورا
  • نکته هایی از معارف حسینی / اشک فولاد/ تیر سه شعبه
    مجتبی رحماندوست، محمدرضا فخر روحانی صفحه 143
  • مهدی مردانی گلستانی صفحه 153
|
  • Dr. Muhammad Ranjbar Husayni, Fatemeh Farahzadi Page 7
    One of the special characteristics of the movement of Imam al-Husayn is its association with the tragic martyrdom of two sons of Imam al-Husayn, ie, Ali al-Akbar and Ali al-Asghar.
    According to most reports, Imam al-Husayn sprayed some of their blood up to the heaven and no drop of the blood came back to the ground. This study seeks to analyze certain aspects of this event.
    Keywords: Imam al-Husayn, Ali al-Akbar, Ali al-Asghar, blood, Ashura
  • Dr. Fatemeh Sadat Alawi Ali Abadi Page 27
    "Ali al-Asghar" typifies the martyred suckling infant of Imam al-Husayn who was martyred in effect of an arrow shot by one of the archers of Umar b. Sad on Ashura. The geneology of this infant martyr has appeared with some variations in the sources. It is certain that Imam al-Husayn had a son named Ali. And Abd Allah the Infant was the only martyred infant on Ashura. Some discrepancies have occured in historical accounts, owing mainly to relying on oral sources and inexact quotations.
    Keywords: Imam al-Husayn, thr Suckling Infant, Ali al-Asghar, maqtals, Ashura
  • Sina Mirshahi Page 51
    The heary-rending scene of the martyrdom of Ali al-Asghar was certainly one of the most moving aspects of the Ashura episode and the afflictions imposed on Imam al-Husayn. Sunni sources also quote this scene in their accounts. A recent Ashura-oriented ritual is holding special memories of this martyred infant.
    Keywords: Imam al-Husayn, Ashura, Ali al-Asghar
  • Dr. Sayyid Hasan Qurayshi Karban Page 69
    Ali al-Asghar was martyred in the last hours of the Battle of Ashura. Throughout history, there have been some questions about him, as indicated in the sources. The present paper reviews the scene of this infant martyr based on authoritative Shiite sources up to the 6th/ 14th century.
    Keywords: Ashura, Imam al-Husayn, Ali al-Asghar, Shiite sources, Infant Martyr
  • Zahra Zahmatkesh Page 101
    Of noble origin and ancestors, Rabab was a loyal wife of Imam al-Husayn. She accompanied Imam al-Husayn from Medina to Karbala.
    After the Ashura episode, she continued mourning for Imam al-Husayn in Medina for a year until she passed away there.
    Keywords: Rabab, Imam al-Husayn, Ali Al-Asghar, Karbala, Imam al-Husayn's wife
  • Sayyid Hasan Fatemi (Mowahhed) Page 121
    There have been several untrue statements about the tragic martyrdom of Ali al-Asghar in a variety of maqtal texts. They have appeared owing to baseless statements, texts written and speeches made by uneducated people, the desire to write and talk on the subject as much as possible, and focusing There have been several untrue statements about the tragic martyrdom of Ali al-Asghar in a variety of maqtal texts. They have appeared owing to baseless statements, texts written and speeches made by uneducated people, the desire to write and talk on the subject as much as possible, and focusing only on the tragic scenes, all of which that have led to several false and unreliable statements.
    Keywords: Imam al-Husayn, Ali al-Asghar, falsification, Ashura
  • Dr. Muhammad-Reza Fakhr-Rohani Page 143
    It is said that Imam al-Husayn's infant was martyred in effect of being shot with a three-blade arrow on Ashura. Using such an arrow suggests more than just killing in the ancient Arab culture. It conveys that the enemy was resolute to cut off and eradicate the family tree of Imam al-Husayn on Ashura, hence an endeavor to martyr Imam al-Husayn's infant in a so heart-rending manner.
    Keywords: Imam al-Husayn, Ali al-Asghar, Ashura, Karbala