فهرست مطالب

دانش انتظامی خراسان جنوبی - سال هفتم شماره 2 (پیاپی 25، تابستان 1397)

نشریه دانش انتظامی خراسان جنوبی
سال هفتم شماره 2 (پیاپی 25، تابستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/06/30
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سیروس احمدی نوحدانی، زهرا قاسم اقدمی قره تپه، مهسا تاتاری صفحات 9-27
    روابط ژئوپلیتیکی کشورهای همسایه اگر به خوبی کنترل و هدایت شود به همکاری، تعامل و همگرایی منجر می شود در غیر این صورت سبب بروز تنش و مناقشه بین آنان می شود. پاکستان و افغانستان همسایگان ایران هستند که فضایی بی ثبات و پر تنش دارند؛ روابط ایران با این دو کشور از اهمیت ژئوپلیتیکی خاص برخوردار است. این دو کشور از بدو تشکیل با بیشتر همسایگانشان در تنش بوده اند؛ بنابراین پرسش اصلی این پژوهش آن است که منابع و عوامل تنش و تهدید، در روابط سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان کدام اند؟ این پژوهش توصیفی – تحلیلی است و اطلاعات و داده ها از روش کتابخانه ای گردآوری شده است. با توجه به شرایط داخلی افغانستان و پاکستان و مشکلات حل نشده این کشور با همسایگانشان بهنظرمی رسد، افغانستان و پاکستان با وجود 1845 کیلومتر مرز مشترک با ایران تهدیدزا و تنش آفرین است. آشکارترین منابع تنش وهابیت، طالبان، گروه های تروریستی شرق ایران، افراطی گری های مذهبی، ترانزیت قاچاق موادمخدر در پاکستان، عدم انسجام قدرت سیاسی، نیروهای نظامی فرامنطقه ای، رادیکالیسم قومی و… می باشد.
    کلیدواژگان: ایران، افغانستان، پاکستان، منابع تنش
  • رضا جوادیان، حسین رضایی، کیوان شاه محمدی صفحات 28-55
    در سال های اخیر واژه توانمندی سازی به بخشی از زبان روزمره مدیریت تبدیل شده است. ایجاد این واژه با تحول و ایجاد زمینه های نو در مدیریت منابع انسانی و توسعه منابع انسانی مرتبط می باشد. در فرهنگ لغت وبستر از توانمندسازی به عنوان تفویض اختیار یا اعطای قدرت قانونی به سایرین تعبیر شده است. در فرهنگ لغت آکسفورد فعل توانمندسازی، را به عنوان «توانا ساختن» تعریف می کند. توانمندسازی به معنی قدرت بخشیدن است. به این معنی که به افراد کمک کنیم تا احساس اعتمادبه نفس خود را بهبود بخشند و بر احساس ناتوانی و درماندگی خود چیره شوند. همچنین بدین معنی است که انگیزه درونی را برای انجام یک وظیفه بسیج کنیم. توانمندسازی افراد به صورت ترغیب، بر آنان تاثیر می گذارد. یعنی این که فرصت هایی برای افراد فراهم آوریم تا نشان دهند که می توانند ایده های خوبی آفریده و آنها را به عمل برسانند. توانمندسازی به معنای طراحی ساختار سازمان است، به نحوی که در آن افراد ضمن کنترل خود؛ آمادگی پذیرش مسئولیت های بیشتری را نیز داشته باشند. توانمندسازی در کارکنان شرایطی را ایجاد می کند که آنان زندگی کاری خود را در پرتو آن کنترل می کنند و به رشد کافی برای پذیرش مسئولیت های بیشتر در آینده دست می یابند. در این پژوهش به بررسی مروری توانمندسازی کارکنان بر تعالی سازمان پلیس پرداخته می شود و این محقق سعی در بیان این مسئله داشته ودغدغه اصلی از این تحقیق همین امر بوده است.
    کلیدواژگان: توانمندسازی کارکنان، سازمان پلیس، ابعاد توانمندسازی، مدل توانمندسازی پلیس
  • محمدرضا زیرکی، علیرضا رحیمی، شهرام امیری صفحات 56-69
    کاربرد ژئوپلیتیک و ارتباط آن با امنیت،درادبیات سیاسی و امنیتی و تحلیل معادلات قدرت، یکی از عوامل اساسی و مهم محسوب می شود؛ زیرا موضوع ژئوپلیتیک، با سه عامل جغرافیا، قدرت و سیاست، سروکار دارد. وضعیت ژئوپلیتیکی پاکستان، بیش از پیش با مسائل ژئوپلیتیکی جنوب آسیا، افغانستان و نابسامانی داخلی گره خورده است که این، حاصل اتخاذ راهبردهای ژئوپلیتیکی اشتباه پاکستان در افغانستان و مناطق پیرامون در طی دو دهه گذشته بوده، که باعث رشد افراط گرایی، افزایش حضور و علایق ژئوپلیتیکی قدرت ها و در نهایت باعث تضعیف ژئوپلیتیک پاکستان شده است. از اینرو طی سال های اخیر، علیرغم همکاری نسبتا نزدیک پاکستان با آمریکا در صحنه داخلی افغانستان، سیر تحولات به گونه ای رقم خورده است که به تدریج شاهد فاصله گرفتن پاکستان از آمریکا هستیم. پیش بینی می شود، آمریکا در آینده نه چندان دور، از قدرت ژئوپلیتیکی هند و نفوذ فرهنگی عربستان سعودی در حل مشکلات خود در پاکستان، برای تحت فشار قرار دادن ایران، چین و حتی روسیه استفاده نماید. در نهایت باید اشاره نمود که با مطالعات و بررسی های انجام شده، نتایج این پژوهش گویای این واقعیت است که تحولات ژئوپلیتیکی پاکستان بر امنیت منطقه جنوب شرق ایران و به تبع آن امنیت ملی ایران در ابعاد گوناگون موثر بوده، و این تاثیردر ابعاد اجتماعی فرهنگی و امنیتی از ابعاد دیگر بیشتر می باشد.
    کلیدواژگان: ژئوپلتیک، تحولات ژئوپلیتیکی، امنیت ملی، جمهوری اسلامی ایران، پاکستان
  • بررسی نقش و جایگاه مفهوم ثبات و عدم ثبات نظام های سیاسی در آمایش مناطق مرزی با تاکید بر مناطق مرزی شرق ایران
    عباس نامور * صفحات 67-77
    آمایش مناطق مرزی از جمله پروژه ها و برنامه های است که ازجایگاه ویژه ای در مطالعات جغرافیای سیاسی و انسانی برخوردار می باشد. در کشور ایران این دست مطالعات به خاطر وجود مرزهای طولانی و ویژگی های منحصر به فرد طبیعی –انسانی آن از حساسیت و اهمیت فراوانی برخوردار است. از همین رو هدف این مقاله علاوه بر تقویت ادبیات پژوهشی در حوزه مطالعات آمایش سرزمین ، بررسی نقش و جایگاه مفهوم ثبات و بی ثباتی نظامهای سیاسیدر آمایش مناطق مرزی شرق ایران می باشد. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی تحلیلی بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق با توجه به نمونه موردی پژوهش (مرز های شرقی ایران) نشان می دهد که مفهوم ثبات و بی ثباتی نظام های سیاسی در سه بعد ،سیاست،اقتصاد و فرهنگ-اجتماع می تواند آمایش مناطق مرزی کشور را تحت تاثیر قرار دهد به نحوی که هر بعد چالش های گوناگونی را در مسیر توسعه و امنیت مناطق مرزی ایجاد می کند مطالعات همچنین روشن ساخت که برخی از ویژگی های مناطق مرزی با ابعاد بی ثباتی سیاسی ارتباط تنگاتنگی دارند که این خود باعث افزایش شدت اثر پذیری مناطق مذکور از عامل خارجی است. در نتیجه گیری هم نشان داده شده است که مفهوم مورد مطالعه تعیین کننده نگرش برنامه ریزان آمایشی می باشد بدین جهت که بی ثباتی نظام های سیاسی دو کشور افغانستان و پاکستان موجب شکل گیری نگرش امنیتی انتظامی به مناطق مرزی شده است. و بر عکس پائین بودن نرخ بی ثباتی نظام سیاسی کشور ترکمنستان نسبت به دو کشور دیگر موجب شکلگیری نگرش توسعه محور و قائل به توسعه در مناطق مرزی شرق ایران شده است.
    کلیدواژگان: آمايش مناطق مرزي، بي ثباتي سياسي، ثبات سياسي، مناطق مرزي شرق ايران
  • وحید کیانی * صفحات 70-80
    هر منطقه ی جغرافیایی از یک سری ظرفیت ها و پتانسیل هایی برخوردار است که با شناخت و شناسایی آن ها و کاربست ان درروند توسعه منطقه موجبات شکوفایی مناطق جغرافیایی موردنظر را به دنبال خواهد داشت. اما با نگاه حکمرانی به جای حکمروایی و همچنین رویکرد مدرن به جای پست مدرن و برنامه ریزی های کلاسیک به جای برنامه ریزی های نوین و ساختار سلسله مراتبی به جای ساختار شبکه ای شاهد هرز روی بسیاری از این ظرفیت ها و پتانسیل ها و به تبع عقب ماندگی مناطق جغرافیایی مختلف درروند توسعه خواهیم بود. در حقیقت در یک ساختار سلسله مراتبی و یک نظام برنامه ریزی کلاسیک ،مناطق کوچک تر، حاشیه ای و کم برخوردار ذاتا و عمدا از مزایای توسعه کلان کشور محروم گشته و سال به سال دچار عقب ماندگی بیشتری نسبت به مناطق سطح بالاتر خواهند شد. بنابراین ، راهکار برون رفت از این باتلاق را باید در عبور از نظام برنامه ریزی کلاسیک و حرکت به سمت رویکردهای نوین سامان دهی فضا دانست. ازاین رو، مقاله حاضر معتقد است شیوه های نوین مدیریت فضا که شامل شاخص ها و پارامترهای حکمروایی مطلوب است می توانند مناطق جغرافیای خاص و حاشیه ای را به جایگاه واقعی خود در جهت توسعه همه جانبه رهنمون سازند. بنابراین ، تحقیق حاضر در نظر دارد مکانیسم های رویکردهای نوین توسعه و نقش آن ها در بارورسازی ظرفیت های واقعی مناطق جغرافیایی مختلف را نشان دهد. به تبع دغدغه اصلی مقاله ارتباط این رویکرد با توسعه مناطق مرزی شرق ایران است.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی های نوین، توسعه، حکمروائی، شرق ایران، مناطق مرزی
  • معصومه مهدیی، ریحانه صالح آبادی صفحات 81-94
    مناطق مرزی از جمله مرزهای شرقی کشور، ازجمله نقاط حساس و استراتژیک ایران به شمار می آیند. می توان اذعان داشت در مناطق شرقی ایران تلفیقی از خشم طبیعت با خشونت انسانی وجود دارد؛ که در این ارتباط می توان به مواد مخدر و ترانزیت آن اشاره نمود. وجود زمینه های رشد و گسترش مواد مخدر در جامعه ایران وقاچاق آن که هم اکنون به یک تجارت زیرزمینی و نامرئی تبدیل شده پیچیدگی اوضاع فعلی را باعث شده و می رود تا به یک بحران اساسی در جامعه تبدیل شود. با توجه به قرارگیری ایران در همسایگی افغانستان برزگترین کشور صادرکننده مواد مخدر جهان می توان این عامل را معضلی برای کشور در نظر گفت. این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی درصدد بررسی تاثیرات مواد مخدر بر امینت مرزهای شرقی کشور می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که امنیت در این مناطق را می توان به امنیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تفکیک نمود که ترانزیت مواد مخدر با توجه به ویژگی های طبیعی و ژئوپلیتیکی توانسته است امنیت این مناطق را تحت الشعاع قرار دهد. در نهایت می توان پیشنهاد نمود برای کاهش این مخاطرات انسانی و اجتماعی می توان طرح توسعه مناطق مرزی را مطرح نمود.
    کلیدواژگان: مواد مخدر، امنیت، مرزهای شرقی جمهوری اسلامی ایران