نشریه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 41، بهار 1383)

به منظور بررسی رشد و عملکرد دانه پنج رقم کلزا (سرز، کبری، گلوبال، ریجنت و تاور) آزمایشی در سال زراعی78- 1377 در گرگان با میانگین بارندگی سالیانه 600-500 میلی متر انجام شد.طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود و نتایج آن نشان داد که ارقام از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی داری دارند. رقم سرز به دلیل برتری در شاخص سطح برگ، سرعت رشد محلول و ماده خشک کل از بالاترین عملکرد برخورد بود.چهار رقم سرز، ریجنت، تاور و گلوبال از طول دوره رشد اختلاف معنی داری نداشتند. مرحله حساس نمو خورجین در این چهار رقم در اواخر زمستان و اوایل بهار به وقوع پیوست، ولی این مرحله در رقم کبری در اواخر بهار اتفاق افتاد که به دلیل محدودیت آب، منجر به کاهش عملکرد دانه این سه رقم بود. بنابراین شاخص سطح برگ،سرعت رشد محصول، ماده خشک کل، تعداد دانه در خورجین و تعداد دانه در بوته به عنوان شاخص های موثر بر عملکرد دانه ارقام کلزا معرفی گردیدند.

هدف از این تحقیق یافتن روابط بین سطح برگ (سانتی متر مربع در بوته) با وزن خشک برگ(گرم در بوته)، وزن کل اجزای رویشی (گرم در بوته)و ارتفاع بوته (سانتی متر)در پنبه بود.بدین منظور از سه رقم پنبه به نام ای ساحل، سای کرا324 و دلتاپاین25 استفاده شد. نمونه گیری در یک ماه بعد از سبز شدن، غنچه دهی، گلدهی، قوزه هی، باز شدن قوزه و چین دوم در کیله ارقام در 4 تاریخ کاشت تحت شرایط آبی انجام شد. در هر نمونه گیری در سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک کل اجزای رویشی و ارتفاع بوته اندازه گیری شدند. سطح برگ اندازه گیری شده بین 170 تا8176 سانتی متر مربع در بوته دامنه داشت(میانگین 3039 سانتی متر مربع در بوته). از معادلات مختلفی برای توصیف رابطه سطح با صفات ذکر شده استفاده شد و سرانجام معادله توانی به صورت تبدیل شده خطی (In(Y)=a+b*In(x)) به عنوان بهترین معادله تعیین گردید. برای کلیه ترکیبات رقم- تاریخ کاشت و رقم- مرحله نمو جداگانه برازش معادله انجام شد و نتایج نشان داد که برای کل ارقام در کلیه تاریخ های کاشت و مراحل نمو یک معادله کافی است و بین تاریخ های کاشت و مراحل و ارقام تفاوتی از این نظر نیست. بین سطح برگ با وزن خشک برگ(R 2=0.98)، وزن خشک کل اجزای رویشی (R 2=0. 84) و ارتفاع بوته(R2=0.76)، رابطه معنی داری وجود داشت.لذا می توان از این روابط در مواقعی که دستگاه های اندازه گیری سطح برگ وجود ندارد، برای برآورد سطح برگ استفاده کرد.

در این تحقیق اثرات تنش آبی و ازت روی خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند (Beta vulgaris) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در سال 1380 در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان به اجرا درآمد. طرح آماری مورد استفاده، کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی بود که در سه تکرار انجام شد.فاکتورها در سه سطح آبی (بدون تنش آبی، تنش مداوم و تنش ابتدایی) و سه سطح ازت (80، 160 و 240 کیلوگرم ازت خالص در هکتار) بود. سطوح آبی به عنوان عامل اصلی و مقادیر فرعی در نظر گرفته شدند. عملکرد ریشه، درصد قند خالص و ناخالص، عملکرد شکر، درصد قند ملاس و کارایی مصرف آب صفاتی بود که اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آبی روی تمام صفات، به استثنای درصد قندخالص و ملاس، معنی دار می باشد.با افزایش مقدار آب مصرفی، عملکرد ریشه افزایش ولی درصد قند کاهش یافت. اثر مقادیر ازت روی تمام صفات معنی داری بود. اثرات متقابل به استثنای درصد قند ناخالص در خصوص باقی صفات معنی دار بود. در تیمار بدون تنش آبی با افزایش ازت، مقدار عملکرد ریشه نیز افزایش یافت، در صورتی که افزایش عملکرد در تیمارهای تنش آبی بسیار جزئی بود. از نظر عملکرد، تیمار بدون تنش آبی با مصرف 160 کیلوگرم ازت در هکتار نتیجه بهتری داشت ولی تیمارهای تنش، بخصوص تنش مداوم، کارایی مصرف آب بالاتری را نشان دادند.

به منظور تعیین نیاز بهاره سازی و نیز مقایسه فرایند بهاره سازی در بذور خیس شده و گیاهچه های دو رقم گندم دیم سرداری و سبلان،آزمایشی در سال 79-1378 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشکده فردوسی مشهد اجرا شد.تیمارها شامل طول دوره بهاره سازی (در هفت سطح:صفر،17، 30، 40، 49، 60 و 70 روز دمای 3 درجه سانتی گراد) و مرحله بهاره سازی (بذر یا گیاهچه)بود،که بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بر روی دو رقم سرداری و سبلان (بصورت جداگانه)مورد مطالعه قرار گرفتند.نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که القای گلدهی دردو رقم سرداری و سبلان نیازمند طی یک دوره بهاره سازی بترتیب به مدت 17 و 30 روز بوده و پس از آن افزایش طول دوره بهاره سازی تا 40 و 49 روز (بترتیب برای سرداری و سبلان) تکمیل نیاز بهاره سازی و کاهش روز تا سنبله دهی (در ساقه اصلی و پنجه ها) را در پی داشت.براساس این نتایج،نیاز بهاره سازی رقم سرداری کمتر از سبلان (40 روز در برابر49 روز) بوده و عکس العمل آن به فرآیند بهاره سازی کمی کمتر از سبلان می باشد.نتایج این آزمایش نشان داد که افزایش طول دوره سرما سبب افزایش تعداد پنجه رقم سبلان شده،اما برتعداد پنجه رقم سرداری اثری نداشت.نتایج این مطالعه همچنین بیانگر آن است که بهاره سازی گیاه از طریق بذور خیس شده یا گیاهچه،تاثیر مشابهی برنمو گیاه دارد.

آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان در بهار سال 1375 با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل دو فاصله ردیف کاشت (60و75 سانتی متر) فاکتور فرعی شامل شش تیمار حاصل از فاکتور دو هیبرید سینگل کراس 704 (دیررس) و تری وی کراس647 (میان رس) و سه تراکم کاشت (75، 90 و105 هزار بوته در هکتار)بود. تفاوت بین هیبریدها از نظر تعداد روز از کاشت تا شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، ارتفاع گیاه، وزن خشک ساقه و برگ در مرحله شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، تعداد گره، تعداد گره بلال و غلاف بلال درمرحله شروع گرده افشانی و وزن خشک چوب بلال، بلال، گل آذین نر و وزن خشک بوته در مرحله شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک معنی دار بود.وزن خشک ساقه و برگ در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک، وزن خشک ساقه و برگ در مرحله شروع گرده افشانی، وزن خشک گل آذین نر و بوته در مرحله شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک و عملکرد دانه تحت تاثیر فاصله ردیف کاشت قرار گرفتند. همچنین تعداد روز از کاشت تا مرحله شروع گرده افشانی، ارتفاع گیاه، قطر ساقه، وزن خشک گل آذین نر و وزن خشک بوته در مرحله شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، وزن خشک ساقه و برگ در مرحله شروع گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، وزن خشک چوب بلال در مرحله شروع گرده افشانی، وزن خشک چوب بلال، غلاف بلال و بلال در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک و عملکرد دانه تحت تاتیر تراکم بوته قرار گرفتند. با توجه به شرایط این آزمایش ممکن است فاصله ردیف 60 سانتی متر با تراکم 90 هزار بوته در هکتار برای تولید سیگنل کراس704 و فاصله ردیف60 سانتی متر با تراکم 105 هزار بوته در هکتار برای تولید هیبریدتری وی کراس 647 در شرایط مشابه قابل توصیه باشد.

این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت اسپلیت پلات، شامل کرت های اصلی،3 رقم گندم(اترک، تجن و رسول)و کرت های فرعی اولیه،3 نوع شوری آب زیرزمینی، (یک،پنج و ده دسی زیمنس بر متر) و کرت های فرعی ثانویه،3 سطح ایستابی(سی،شصت و نود سانتی متری از سطح خاک)در 4 تکرار، درون گلدان، زیر یک سقف شیشه ای اجرا شد.نتایج نشان داد که شوری آب زیرزمینی و سطح ایستابی بالا، تعداد پنجه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبلچه های بارور، ارتفاع گیاه، وزن هزار دانه،عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه گندم را کاهش و شاخص برداشت را به صورت معنی داری افزایش می دهند.همچنین تاثیر رقم گندم براجزاء یادشده معنی دار بدست آمد.در میان صفات اندازه گیری شده عملکرد بیولوژیکی و بعد از آن تعداد پنجه بعنوان جز موثر از بیشترین و وزن هزار دانه از کمترین همبستگی با عملکرد دانه گندم بر اجزا یاد شده معنی دار بدست آمد.در میان صفات اندازه گیری شده عملکرد بیولوژیکی و بعد از آن تعداد پنجه بعنوان جز موثر از بیشترین و وزن هزار دانه از کمترین همبستگی با عملکرد دانه گندم به جا گذاشته است.همچنین عملکرد بیولوژیکی از طریق تاثیر بر تعداد پنجه، اثر خود را بر عملکرد دانه نشان داد.علاوه بر این نتایج، در سطوح بالای شوری و سطح ایستابی، کمترین مقدار عملکرد دانه بدست آمد. به هر روی این تحقیق نشان داد که در سطوح ایستابی 30، 60 و 90 سانتی متری از سطح خاک، کیفیت آب زیرزمینی چه مناسب و چه نامناسب باشد،کاشت گندم رقم تجن از ارجحیت و اولویت خاصی برخوردار است. همچنین بررسی رابطه عملکرد و اجزا عملکرد در قالب یک معادله رگرسیون چندگانه نشان داد که تنها دو جز، یعنی عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت در تمام مقادیر شوری آب زیرزمینی و سطح ایستابی، سهم بسیار قابل توجهی از کل تغییرات مربوط به عملکرد دانه گندم را توجیه می کنند.

روش های معمولی ارزیابی عملکرد شبکه های آبیاری بعلت عدم ارایه استانداردهای کمی عملکرد، چندان موجب بهبود عملکرد شبکه ها نشده اند. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به ارزیابی و تعیین استانداردهای عملکرد هشت شبکه آبیاری پرداخته شده و کارآیی آنها نسبت به استاندارد به دست آمده است. این ارزیابی برای مجموعه کل سیستم (شامل شرکت بهره برداری و شبکه آبیاری)و شرکت های بهره برداری از آن ها به تفکیک از دیدگاه های مختلف نهادی، ستاده ای، اشتغال زایی و درآمد زایی انجام گرفته است. سپس برای تعیین راه کارهای بهبود عملکرد، با انجام تحلیل حساسیت روی عوامل ورودی سیستم ها میزان تاثیر هر یک روی بهبود کارآیی بصورت کمی مشخص شده است. از نتایج حاصه می توان نتیجه گرفت که شبکه زاینده رود و شرکت بهره برداری مربوطه دارای بیشترین کارآیی بوده و شبکه های میناب و ورامین و شرکت های بهره برداری مربوطه دارای کمترین کارآیی می باشند. همچنین نتیجه کلی حاصله از این تحقیق حاکی از آنست که برای ارتقاء عملکرد در غالب شبکه ها اولویت سرمایه گذاری روی سیستم می باشد.نتایج تحلیل حساسیت روی شبکه میناب نشان می دهد که کاهش هیچکدام از شاخص های ورودی به تنهایی تا مقدار متناظر ان در واحد مرجع، باعث کارا شدن کامل واحد میناب نمی گردد، ولی کاهش شاخص های ماشین آلات، شبکه، پرسنل و هزینه تا مقادیر متناظر انها در واحد مرجع، ترتیب با میزان کارآیی 0.561، 0.548، 0.472،0.278بیشترین تاثیر را در بر بهبود عملکرد سیستم نشان داده اند.بدین ترتیب با استفاده از روش DEA و تحلیل حساسیت روی آن می توان علاوه بر رتبه بندی واحدها و تعیین اولویت های کلی بهبود عملکرد، راه کار های جزئی و تاثیر کمی آنها را بر ارتقا عملکرد مشخص کرد.

در این تحقیق اثر کمیت و کیفیت های مختلف آب آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در منطقه شمال شرقی آق قلا از توابع شهرستان گرگان مورد بررسی قرار گرفت. چهار سطح مقدار آب شامل(W1)50، (W2)75،(W3)100 و (W4)125 درصد نیاز گیاه به همراه چهار سطح شوری (S1)1.6،(S2)7.9، (S3)10.8 و(S4)13.6 دسی زیمنس بر متر با سه تکرار در یک آزمایش کرت های خردشده به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی رژیم های آبیاری و عامل فرعی شوری در شرایط مزرعه ای به اجرا درآمده است. نتایج نشان می دهد که عملکرد گندم تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری (احتمال کمتر از 5 درصد) و شوری (احتمال کمتر از10 درصد) قرار گرفته است. از نظر اجزای عملکرد، رژیم های مختلف آبیاری و شوری بر تعداد خوشه بی تاثیر و بر وزن دانه و تعداد دانه در خوشه موثر واقع شده اند.مقدار مصرف فصلی آب توسط گیاه با افزایش مقدار آب آبیاری، افزایش ولی با افزایش مقدار شوری کاهش یافته است،به طوری که در تیمار چهارم آبیاری (W4) مقدار آب مصرف شده توسط گیاه در تیمار S4 معادل 88 درصد تیمار S1 بود.توزیع فصلی رطوبت و شوری در پروفیل خاک نشان داد که با افزایش شوری مقدار رطوبت در خاک افزایش یافته و بیشترین تغییرات آن در لایه سطحی خاک اتفاق افتاده است. کاربرد آب شور در کلیه تیمارها باعث شده است تا بهره وری تولید به ازای مصرف آب شیرین افزایش یابد. در تیمار W3S4 کارآیی آب براساس مصرف کل از9.8 با 20.9 کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی متر مصرف آب غیرشور افزایش یافته است.

در این بررسی حساسیت سنین مختلف لاروی سوسک کلرادوی سیب زمینی به باکتری B. thuringiensis var. kurstskiبه تنهایی و در اختلاط با پودر حنا مورد بررسی قرار گرفت.بدین منظور ضمن پرورش حشره در آزمایشگاه در روی برگهای سیب زمینی کاشته شده در گلدان، سنین مختلف لاروهای مورد نظر با استفاده از روش اندازه گیری کپسول سر، جدا گردید و در آزمایشها بکار برده شدند. آزمایشهای مذکور با غلظت های مختلف فرمولاسیون تجاری B. thuringiensis با عنوان جک پات ب.اف.سی بر روی لاروهای سنین اول،دوم،سوم و چهارم صورت گرفت و مقادیر LC50 برای هر یک از سنین لاروهای مذکور به ترتیب 220.384، 465.538، 1283.797 و 3488.562 پی پی ام برآورده گردید.به منظور ارزیابی نقش سینرژیستی پودرحنا بر رویB. thuringiensis، غلظت های 3000، 4000، 5000 پی پی ام از حنا با غلظت500 پی پی ام از باکتری مخلوط، در قالب طرح کرت های کاملا تصادفی بر روی لاروهای سن سوم به کار برده شدند. نتایج حاصله نشان دهنده خاصیت سینرزیستی بالای پودر حنا با غلظت مذکور بعد از 6 روز به ترتیب 55، 65 و 85 درصد تلفات داشتند در صورتی که باکتری و حنا هرکدام با غلظت 500 و 5000 پی پی ام به تنهایی به ترتیب 22.5 و 5 درصد تلفات وارد کردند.

پارامترهای مهم زیستی11 جمعیت منطقه ای سفید بالک پنبه Sweetpotato whitefly، Bemisia tabaci (Genn.)(Hom.:Aleyrodidae) به عنوان یکی از آفات مهم کشتزارهای پنبه داراب در سال 1380 مقایسه شدند.برای این هدف برگهای پنبه آلوده به پوره ها و شفیره ها این آفت از کشتزارهای پنبه داراب، قم، ساوه، گنبد، گرگان، ورامین، گرمسار، دانشکده کشاورزی، ارزویه (کرمان)، رفسنجان و شوشتر گردآوری شدند. برای نگهداری و جلوگیری از درهم شدن حشرات هرمنطقه از قفسهایی به ابعاد 70×50×40 سانتی متر استفاده شد.پیرامون قفس ها با پارچه توری از جنس حریر (78مش) پوشانده شد.در این بررسی در هر جمعیت،50 سفید بالک ماده جفت گیری کرده در حداقل چهار تکرار مطالعه شد.پس از گذشت 24 ساعت این افراد از قفس خارج شده و 100تا200 عدد از تخم های گذاشته شده جهت بررسی مراحل رشدی به جای گذاشته شد. نتایج نشان داد تعداد کل تخم گذاشته شده بوسیله هر حشره ماده برای توده های ساوه، دانشکده کشاورزی و قم به ترتیب با 113.25، 102.63 و 92.88 عدد در گروه حداکثر، برای توده های گرمسار، شوشتر، ارزوییه، گرگان،رفسنجان و گنبد به ترتیب با 89.75، 82.63، 73.63، 63.88، 63.5و 61.38 عدد در گروه میانه و برای توده داراب با 57.88 در گروه حداقل قرار دارد.بدین ترتیب مقدار این متغیر بین16.61± 57.88 عدد برای توده داراب تا 21.35± 113.25 عدد برای توده ساوه متغیر است.گروه بندی جمعیت ها بر پایه آزمون دانکن در سطح 5 درصد انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که دو متغیر تعداد کل تخم گذاشته شده بوسیله هر ماده و دوره تخم گذاری (به روز) در سطح احتمال 5 درصد(P<0.05) اختلاف معنی داری وجود دارد.متغیر نسبت جنسی (درصد ماده)و طول دوره رشد پیش از بلوغ (به روز)در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی دار و متغیر حداکثر درازای سن حشره کامل در سطح احتمال 5 درصد معنی دار نبود.

به منظور ارزیابی قدرت بیماری زایی جدایه های Pyrenophora gramineaعامل بیماری لکه نواری جو که در سال 1379 از 19 مزرعه مختلف جو استانهای آذربایجان تهیه شده بود، پژوهشی در گلخانه گروهی گیاهپزشکی دانشگاه تبریز در سال 1379 با استفاده از رقم حساس زرجو صورت پذیرفت. در این راستا 26 جدایه ی قارچی بعد از جداسازی،از طریق نوک ریسه خالص سازی شد. آلوده سازی بذرها به روش ساندویچ صورت گرفت. ارزیابی شدت بیماری در گیاهان به روش ماتور و بتنکار انجام شد.براساس نتایج حاصل 8 جدایه ی مرند3، بستان آباد، خاصه بان تیره، عجب شیر2، اهر2، اسکو1 قهوه ای، مرند2.1 و آذرشهر با 100-50.1 درصد بوته های آلوده در کلاس جدایه ی با قدرت بیماری زایی بسیار قوی،7 جدایه ی خوی، اسکو2 سفید، میانه2، اسکو1 سفید، میانه1، مرند2.2، عجب شیر1 با 50-25.1 درصد بوته های آلوده در کلاس جدایه های با قدرت بیماری زایی قوی و بقیه در کلاس نیمه قوی، ضعیف و بسیار ضعیف قرارگرفتند نظر به اینکه بیشتر جدایه های جمع آوری شده از قدرت بیماری زایی بالایی برخوردار بوده و همه ساله با ایجاد آلودگی در مزارع می توانند خسارات قابل ملاحضه ای به کشاورزان وارد نمایند، بنابراین لازم است پژوهش هایی در زمینه ارزیابی ارقام جو و توده های بومی به منظور گزینش ژنوتیپ های به بیماری لکه نواری جو انجام شود.

کاریوتیپ و الگوی نواربندی C در دو جمعیت از اژیلوپس چتری (Aegilops numbelluata) از دو منطقه جغرافیایی شمال غرب ایران مورد مطالعه قرار گرفت.از روش رنگ آمیزی استو- فریک- هماتوکسیلین و نواربندی C با گیمسا برای مطالعه ویژگی های مورفولوژیکی و الگوی نواربندی کروموزم ها استفاده شد.برای اندازه گیری صفات کروموزومی نرم افزار Micromeasure مورد استفاده گرفت. این مطالعه نشان داد که ژنوم U در اژیلوپس چتری از دو جفت کروموزم متاسانتریک (4U،1U)، سه جفت کروموزوم ساب متاسانتریک (7U،5U،3U) و دو جفت کروموزوم آکروسانتریک (6U،2U)تشکیل یافته است.هر یک از کروموزوم های هاپلوئیدی آن با داشتن الگوی نواربندی اختصاصی از یکدیگر قابل تشخیص بودند.ویژگی های کاریولوژیکی و الگوی نواربندی کروموزوم ها در دو جمعیت مورد مطالعه شباهت زیادی با یکدیگر و با کاریوتیپ استاندارد این گونه داشتند.با این حال،تفاوت های محدودی در بین این دو جمعیت از لحاظ الگوی نواربندی کروموزوم ها وجود داشت.همچنین تفاوتهای محدودی در بین هر یک از این دو جمعیت با کاریوتیپ استاندارد از لحاظ ویژگی های کاریولوژیکی و الگوی نواربندی کروموزوم ها و بویژه در مورد کروموزوم های 1U،2U،5Uو6U مشاهده شد. این مطالعه نشان داد که کاریوتیپ استاندارد اژیلوپس چتری می تواند به عنوان یک الگوی کلی در این گونه مورد استفاده قرار گیرد. با این حال،تغییراتی هر چند خیلی محدود، در جمعیت های دیگر مورد انتظار است و بنابراین لازم است که هنگام بررسی انتقال کروماتین مطلوب از این گونه به گندم در تشخیص نوارهایC دقت کافی معمول گردد.

در این بررسی همبستگی بین دما و رطوبت نسبی محیط و اثر آنها برحالت کنه کشی اسیدفرمیک 65 درصد در کنترل جمعیت کنه واروآ انگل خارجی زنبورعسل در سالهای 79-1377 مورد مطالعه قرار گرفت.آزمایشها بر روی 16 کلنی زنبورعسل با ملکه های خواهری دارای 7-5 قاب جمعیت آلوده به کنه واروآ صورت پذیرفت.کلنی ها به4 تیمار و 4 تکرار تقسیم بندی شدند.در کلنی های تیمار اول 80، تیمار دوم120، تیمار سوم160و تیمار چهارم 200 سی سی اسیدفرمیک 65 درصد به مدت 16 روز متوالی با 4 تکرار،هر 4 روز یکبار مصرف گردید.میزان کنه کشی اسیدفرمیک به روش صفحات چسبناک برآورد شد.در زمان انجام آزمایش و مصرف اسیدفرمیک،دما و رطوبت نسبی محیط ثبت گردید.نتایج نشان داد که درصد تلفات کنه در سالهای اول و دوم با تغییرات دمای 13-2.3 و 18.1-5.7 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی بین 100-42 و100-49 درصد اختلاف معنی داری نداشتند.اما با مصرف اسیدفرمیک 65 درصد در سال سوم و با تغییرات دمای 23.5-9.5 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی بین100-38 درصدتلفات کنه در بین تیمارها اختلاف معنی دار شد نتایج محاسبه همبستگی بین دما و رطوبت نسبی با با درصد تلفات نشان داد که درصد تلفات کنه با دمای محیط همبستگی مثبت(r=0.0181) وبا رطوبت نسبی دارای همبستگی منفی(r=-0.05) بوده است. (P<0.05)بررسی میزان تلفات کنه در این مطالعه روشن نمود که درصد مرگ و میر کنه در هر سال نسبت به سال قبل افزایش داشته،و در هر سال نیز تلفات در پایان آزمایش نسبت به شروع آن بیشتر بوده است.علت اصلی این پدیده روند افزایش دما در زمان آزمایشها ودر مدت سه سال متوالی می باشد.لذا برای استفاده از اسیدفرمیک در کنترل کنه های انگل زنبورعسل می بایست به درجه حرارت محیطی توجه نمود تا به حداکثر راندمان کنه کشی آن دست یافته و از اثرات سوء آن بر جمعیت زنبوران عسل کاسته شود.

از آنجایی که در اکثر زیر حوزه های کوچک و متوسط در حوزه آبخیز البرز جنوبی به دلیل عدم وجود ایستگاه رسوب سنجی، آمار رسوب مناسب موجود نمی باشد لذا، لازم است تا یک روش تجربی و سازگار با شرایط محیط مورد اریابی قرار بگیرد تا در صورت تطابق آمار رسوب بدست آمده از این روش، با میزان رسوب مشاهده شده از طریق ایستگاه های رسوب سنجی برای محاسبه رسوب در سایر حوزه های مشابه فاقد ایستگاه رسوب سنجی به کار گرفته شود. در این مطالعه مدل پسیاک اصلاح شده در شش زیر حوزه کوچک و متوسط شامل زیر حوزه های امامه، رودک، افجه سیرا، بیلقان، گزلدره به کار گرفته شد.نتایج به دست آمد نشان داد که در چهار زیر حوزه آبخیز امامه، رودک، افجه و گزلدره، اختلاف بین میانگین آمار رسوب بدست آمده از ایستگاه های رسوب سنجی با مدل پسیاک اصلاح شده از طریق آزمون تی در سطح احتمال 1 درصد معنادار نمی باشد و این مدل قابل تعمیم به زیر حوزه های آبخیز البرز جنوبی مشابه با زیرحوزه های مذکور است. ولی در دو زیر حوزه سیرا و بیلقان به علت عدم دقت در تعیین دو فاکتور پستی و بلندی و کاربری اراضی اختلاف بین میانگین آمار رسوب به دست آمده از ایستگاه های رسوب سنجی با مدل پسیاک اصلاح شده از طریق آزمون تی در سطح احتمال 1 درصد معنادار می باشد و این قابل تعمیم به زیر حوزه های البرز جنوبی مشابه با زیر حوزه های مذکور نمی باشد. درصد اختلاف بدست آمده بین میزان رسوب برآورد شده توسط مدا پسیاک اصلاح شده و ایستگاه رسوب سنجی در زیر حوزه آبخیز امامه 27.8 درصد، زیر حوزه آبخیز رودک 43.2 درصد، زیر حوزه افجه46.46 درصد، زیر حوزه آبخیز سیرا 80.9 درصد، زیرحوزه آبخیز بیلقان 64.4 درصد و زیر حوزه آبخیز گزلدره 13.5 درصد است.نتایج بدست آمده در این مطالعه در مقایسه با سایر مطالعات انجام شده،نشان دهنده این مطلب است که دو فاکتور پستی و بلندی و کاربری اراضی در مدل پسیاک اصلاح شده و عامل تعداد سالهای آماری مورد مطالعه در ایستگاه های رسوب سنجی باعث بوجودآمدن بیشترین درصد اختلاف در برآورد میزان رسوب توسط مدل پسیاک اصلاح شده و ایستگاه های رسوب سنجی می باشند، لذا این عوامل در مدل باید با دقت بیشتری مورد محاسبه قرار گیرند.

اکثر کارشناسان به جریان مختلط نگرشی مشابه با سیلاب دارند و در مدیریت، کنترل، برآورد رسوب، بازسازی آمار بارندگی و دبی اوج این جریان دچار اشتباه می شوند. در این مطالعه، بعد از وقوع جریان در مرداد ماه 1378 که از نظر ایجاد خسارت در نوع خود بی سابقه بود، به صورت تصادفی در مقاطع رسوب گذاری شده و دست نخورده نمونه برداری انجام شد. پس از انجام آزمایشهای دانه بندی و هیدرومتری رسوبات، مقادیر چهار شاخص کلیدی رسوب شناختی محاسبه و تفسیر گردید.نتایج این بررسی نشان داد که جریان مورد مطالعه نوعی جریان مختلط بوده و در طبقه جریانهای پررسوب قرار دارد. در بررسی سطح مقطع جریان، به دلیل جاری شدن جریان مختلط، کاهش شدید سطح مقطع جریان در پائین دست نسبت به بالادست حوزه مشاهده شد. در بررسی علل شکل گیری جریان، با تعیین حدود آتربرگ نمونه ها مشخص شد که حد روانی نمونه ها کمتر از 50 درصد است.این تیپ رسوبات با جذب اندکی رطوبت به حالت روان درآمده و به انواع زمین لغزشها و بویژه روانه های گلی تبدیل می شوند.

فرسایش خاک، یک فرایند پیچیده و خطر نافذ ژئومورفولوژیکی (سرطان زمین)است و نرخ آن یک شاخص جامع برای ارزیابی درجه توسعه یافتگی و پایداری برنامه های مدیریت زمینی کشورها به شمار می رود. به دلیل وابستگی شدید خاکزایی بر سیستم های شکل زایی،بین واحدهای ژئومورفولوژی و فرسایش خاک در سطح مختلف فضایی، رابطه نزدیک وجود دارد.در این تحقیق برای بررسی رابطه بین واحدهای ژئومورفولوژی و فرسایش، پتانسیل فرساسش حوضه آبخیز کاشیدار با مدل ام.پسیاک در قالب رخساره های ژئومورفولوژی (واحدکار) که براساس همکنی در توپوگرافی،سنگ و واکنش فرسایشی در سطح نیمه تفصیلی و مقیاس 50000: 1 تفکیک شده اند، برآورد گردید. براساس نتایج حاصله، این حوضه دارای سه کلاسII،III، IV تولید رسوب و پنج کلاس II تاVI فرسایش است و میانگین آنها بترتیب 322 و 1105 مترمکعب در کیلومتر مربع در سطح سال می باشد بین میزان فرسایش ویژه و عوامل مدل در هر رخساره،معادله با رگرسیونی با 0.981 R= برقرار شد که در سطح (P<0.05)0.05 معنی دار می باشد در آنالیز رگرسیون چند متغیره (پسرو) نیز همه عوامل مدل با ضریب 0.95478= R2 در سطح معنی دار باقی ماندند.تفاوت رسوب و فرسایش ویژه در داخل واحدهای ژئومورفولوژی(واحد،تیپ،زیرتیپ،و رخساره (76 پولیکون با تکرار)و همچنین تفاوت تعداد و مساحت پولیکون بین نقشه های واحدها و نقشه رسوب و فرسایش ویژه به روش کای- اسکوئر مورد آزمون گرفت.از بین 17 آزمون به غیر از تفاوت تعداد پولیکون نقشه واحد و رسوب ویژه،بقیه تفاوتها در سطح 1تا (0.01

منطقه حفاظت شده امیرکلایه به وسعت 1230 هکتار در شمالی ترین بخش لاهیجان و در 28 کیلومتری شمال غربی لنگرود واقع شده است.در این پژوهش فلور،ویژگی های زیستی و جغرافیایی گیاهان تالاب امیرکلایه مورد بررسی قرار گرفت.از 85 گونه و تقسیمات تحت گونه ای شناسایی شده از منطقه،3 گونه جلبک،5 گونه نهانزاد آوندی،41 گونه گیاه گلدار دو لپه ای و 36 گونه گیاه گلدار تک لپه ای هستند.این گونه ها به 45 تیره و 70 جنس تعلق دارند.مهمترین تیره های گیاهی منطقه از نظر بیشترین تعداد گونه به ترتیب عبارتند از:Cyperaceae،Poaceae،Ranunculaceae،Lemnaceae وPotamogetonaceae. پنجاه و سه گونه (63.1 درصد)از فلور تالاب جهان وطن هستند،یعنی در نواحی رویشی مختلف پراکنش دارند.انتشار 22 گونه به مناطق شمالی کشور محدود می گرددو 5 گونه علاوه بر شمال کشور به طور پراکنده در بخشهای شمال غربی نیز پراکنش دارند.در بین گیاهان جمع آوری شده،ژئوفیتها با 40 گونه (48.8 درصد) فراوان ترین شکل زیستی این منطقه حفاظت شده محسوب می گردند.

در منطقه داشلی برون، بخش شمالی استان گلستان، مراتع با کاهش تدریجی پتانسیل تولید و از بین رفتن پوشش گیاهی تاثیر منفی بر سطح درآمد و قدرت خرید اکثر دامداران داشته است. در سال1380، شناخت و تاثیر آموزش، میزان آگاهی، ساختار اجتماعی، نوع مالکیت و سطح درآمد خانوار دامدار بر میزان مشارکت آتی دامداران در طرحهای احیا و اصلاح مراتع با تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و با بهره گیری از طیف لیکرت و تجزیه و تحلیل داده های آمار استنباطی و آزمونهای پارامتری نظیرT-Test، F و تعیین ضریب همبستگی برای 127 نمونه از 190 دامدار منطقه انجام گرفت. نتایج نشان داد منبع درآمد 95 درصد بهره برداران زراعت- دامداری با میانگین 308 واحد دامی، 6 هکتار زمین آبی و 22 هکتار زمین دیم می باشد. رگرسیون چند متغیره (روش پس رونده) بیانگر آن است که دو عامل مالکیت و زمین دیم مهمترین فاکتور موثر در مشارکت دامداران می باشد.