فهرست مطالب
نشریه مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی
پیاپی 4 (زمستان 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/11/30
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-23مطالعه و بررسی امثال القرآن از دیرباز تا کنون مورد توجه بسیاری از قرآن پژوهان بوده است، دقت در لطائف و ظرائف تمثیلات قرآنی، مبدا تاملات شایسته متفکران و خلق آثار گران سنگی در این حوزه بوده است. لذا، ترجمه این دسته از آیات نیز به نوبه خود از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. حال آنکه بررسی ترجمه های مختلف قرآن کریم همچون ترجمه های دهلوی، فولادوند و فیض الاسلام، نشان از وفاداری بسیار مترجمان محترم به آیات قرآن دارد، به طوری که روح ضرب المثل های قرآن در ترجمه منعکس نشده است. این مساله موجب محصور ماندن خواننده در معنای تحت اللفظی (ترجمه معنایی) عبارات گشته و در نهایت کاهش کیفی بازتاب مفاهیم قرآنی و میزان اثر گذاری ترجمه بر خوانندگان را به دنبال دارد. در حالی که ترجمه امین و وفادار ترجمه ای است که به صورت و محتوای متن اصلی وفادار باشد. روش پیشنهادی در مقاله حاضر (معنایی – ارتباطی) شاید بتواند در ترجمه این دسته از آیات قرآن راهگشا باشد.
در این جستار سعی شده با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد انتقادی، به تاثیر بسزای ترجمه ضرب المثل های قرآن در پیام رسانی آیات و نیز ارزیابی عملکرد مترجمان (دهلوی، فولادوند و فیض الاسلام) در برگردان ضرب المثل های اخلاقی قرآن پرداخته شود، تا از ره آورد آن بتوان به روشی مناسب و کارآمد دست یافت.کلیدواژگان: قرآن کریم، ضرب المثل های قرآن، مترجم قرآن، ترجمه معنایی، ترجمه ارتباطی -
صفحات 25-54سخن از پیوستگی و انسجام متن قرآن پیشینه ای دیرین در سنت قرآن پژوهی مسلمانان دارد. در این میان، آرا و رویکردهای معاصر به این مسئله در میان قرآن پژوهان غربی جایگاهی ویژه یافته و محل منازعه بر سر پیوستگی و گسستگی متن قرآن کریم شده است. به رغم باور عموم قرآن پژوهان غربی به پراکندگی متن قرآن، در دوران معاصر دسته ای از ایشان با اتکا به دانش های ادبی و زبانی در پی اثبات انسجام و پیوستگی این متن مقدس بر آمده اند. در این میان، نیل رابینسون نخستین فردی است که با کاربست نظریات جدید زبانشناسی، به مخالفت با رویکرد غالب پرداخته و پیوستگی متن قرآن کریم، به ویژه در سوره های بلند مدنی را مورد بررسی قرار داده است. نظر به اهمیت جایگاه رابینسون و روش وی،مقاله حاضرعهده دار تحلیل روش رابینسون در این باره است.بررسی آخرین آثار رابینسون،که به پیوستگی سوره آل عمران اختصاص دارد، نشان می دهد که وی، بی آنکه سخن از تحلیل گفتمان به میان آورده باشد، از مولفه های تحلیل گفتمان از جمله پردازش صعودی و پردازش نزولی متن و نیز راهبردهای تحلیلی گفتمان بهره برده و از این رهگذر پیوستگی درونی و معنایی آیات را نشان داده است. لذا می توان گفت روش مورد استفاده رابینسون در اثبات پیوستگی، روش تحلیل گفتمان است.کلیدواژگان: قرآن، نیل رابینسون، نظم، تحلیل گفتمان، پیوستگی، سوره آل عمران
-
صفحات 55-85در فرهنگ اسلامی، آیات قرآن متنی مقدس به شمار می رود که باید بسیار در مرای و منظر قرار گیرد؛ از همین رو خوشنویسان و کتیبه نگاران در تزئین مسجد، امامزاده، خانقاه و مدارس مذهبی، بسیار از آیات قرآن بهره می گرفتند. افزون بر مکان های نام برده، نگاشت آیات بر سنگ مزارها نیز امری معمول بوده است. با آنکه پیشینه این رسم از هزار سال فراتر می رود و باستان شناسان و پژوهشگران رشته تاریخ و هنر بدان پرداخته اند، اما کمتر ذهن پژوهشگران حوزه مطالعات قرآنی را به خود معطوف داشته است. توجه به این نکته که نوعا چه آیاتی بر سنگ قبرها حکاکی شده و از آن انتخاب، چه تحلیل فرهنگی و تاریخی برمی آید، مهمترین پرسش حاضر است. همچنین این سوال نیز در کانون توجه قرار دارد که گورستان ها چه جایگاه فرهنگی در جامعه داشته است و چه کارکردی از مزار در ذهن مردمان آن دوره، آنان را به انتخاب آیاتی خاص از قرآن سوق داد؟ تحقیق پیش رو، پرسش های فوق را در مورد آیات قرآنی گورنوشته های «مزار تاریخی توران پشت» به بررسی و تحلیل گذاشته و در پایان به پنج انگیزه ارزشی و آموزشی در انتخاب آیات دست یافته است.کلیدواژگان: کتیبه های قرآنی، یادمان فرهنگی، سنگ مزار، انتخاب، کارکرد، توران پشت
-
صفحات 87-122لوح محفوظ مفهومی بنیادین است و از آنجا که تنها یک بار در قرآن کریم به کار رفته، میان قرآن پژوهان در چیستی مفهوم آن اختلاف نظر وجود دارد. روایات متعددی را در منابع فریقین می توان یافت که ویژگی هایی محسوس برای آن برشمرده اند. از جمله: مروارید سفید، زبرجد سبز و یاقوت سرخ. فارغ از صحت و سقم این روایات و بررسی صحت صدور آنها، وجود این روایات نشان از اهمیت شناخت لوح محفوظ برای مسلمانان از صدر اسلام دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی به دنبال مفهوم شناسی لوح محفوظ، از طریق بررسی روایات یاد شده است. نتیجه آنکه لوح محفوظ حقیقتی معنوی، الهی و دست نیافتنی است و از آنجا که در برخی از این روایات اندازه آن (طول مابین آسمان و زمین و عرض مابین مغرب و مشرق) و محلش (سمت راست عرش و پیشانی اسرافیل)مشخص شده است، می توان برداشت مسلمانان از آن را بر علم خداوند انطباق داد و زبان تمامی این روایات را تمثیلی دانست. یعنی در این تشبیه (علم خداوند) مشبه و (جواهرات باارزش و کمیاب و دست نیافتنی) مشبه به اند و مفهوم شناسی نمادین ویژگی های محسوس، وجه شبه را روشن می سازد. در این تشبیه(تمثیل) از پیشینه ذهنی که در مورد قصرهای بهشت، قصرهای افسانه ای شاهان ایران، الواح موسی (ع) و لوح زمرد وجود داشته، استفاده شده است. اکثر اخبار بیانگر درک بزرگان صحابه و تابعان از علم خداوند است که در آنها برای تقریب به ذهن مخاطبان از تمثیل استفاده شده است.کلیدواژگان: لوح محفوظ، روایات، مفاهیم نمادین، علم خدا، تمثیل
-
صفحات 123-144فهم معنای «خزائن الهی» با این مساله روبرو است که چگونه می توان نزد خدا (عند الله ) خزائنی برای اشیاء تصور کرد؟ خزائن ظرف مکان برای اندوخته های مادی نظیر گنج و ثروت و خدا موجودی غیرجسمانی، نامحدود و بدون مکان است. برای پاسخ به این سوال در مقام کشف علت (و نه دلیل) می توان از نظریه آمیختگی مفهومی بهره برد؛ کاربست انتقادی این نظریه نشان می دهد با بازسازی برخی سازوکارهای این رویکرد شناختی و توجه به گفتمان قرآنی در فعال نمودن فضای ذهنی «الهی» می توان به معانی نوظهور در فضای آمیخته نهایی دست یافت؛ مطابق خوانش المیزان از خزائن الهی، رابطه خزائن الهی و اشیاء، رابطه نامحدود و محدود تلقی شده است؛ از این جهت همچنان می توان خزائن الهی را واقعا خزانه هایی برای موجودات دانست و در عین حال عینیت ظرف و مظروف را لحاظ نمود.کلیدواژگان: قرآن، خزائن، فضای ذهنی، معناشناسی شناختی، آمیختگی مفهومی
-
صفحات 145-170امروزه یکی از حوزه های حائز اهمیت در مطالعات قرآن کریم، توجه به اسلوب های بیانی این متن مقدس در ارائه تعالیم الهی است که از دیرباز تا به امروز، اذهان بسیاری از عالمان بلاغت و بیان را به خود مشغول ساخته است. در این راستا یکی از اسلوب های بیانی قرآن کریم در ارائه پیام هدایت، حوزه مربوط به بیان های اساطیری این متن مقدس است که در ادبیات سنتی ما، تا حدود زیادی همان بحث تلمیحات(اشارات) است و با اسطوره گویی یا بررسی سرشت زبانی عناصر اسطوره ای متن، تفاوت اساسی دارد. بر همین اساس قرآن پژوهان، معتقدند کاربست این اسلوب بیانی در قرآن کریم، نه تنها قدحی به این کتاب وارد ننموده و اختلالی در آموزه ها و تعالیم مقدس آن ایجاد نمی کند بلکه حتی در راستای فصاحت و بلاغت آن نیز بوده و با "بلسان قوم" بودن این کتاب مقدس(ابراهیم/4)، سازگار و هماهنگ است.
اما یکی از گونه بیان های اساطیری قرآن کریم، اشارات این متن مقدس به کهن الگوی مام زمین است که ابتدا به صورت بزرگ مادر اولیه در اعصار قدیمی، مورد پرستش واقع می شد و سپس در ادوار مختلف تاریخی، از اهمیت و جلای آن کاسته شد. تا اینکه در نهایت، به ضمیرناخودآگاه آدمیان انتقال یافت و تنها از طریق ادبیات و هنر بر ذهن و زبان نوع بشر جاری گشت. در این راستا پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با توجه به پیشینه اساطیری زن سالارانه تمدن بین النهرین و جزیره عربستان ، آیا می توان انواع بازنمود این کهن الگوی مام زمین را در بیان اساطیری قرآن کریم نیز بازشناخت؟ با توجه به آیات قرآن کریم، زمین در ضمیر ناخودآگاه جمعی اعراب عصر نزول، با چه کیفیتی می زید؟ کارکرد این گونه بیان ها، در القای مفاهیم الهی چیست؟
یافته های پژوهش حاکی از آن است که خداوند سبحان در اسلوب بیان اساطیری این متن مقدس، بستر ظهور و تجلی این کهن الگوی مادینه را فراهم ساخته و بدین ترتیب با نفوذ در ضمیرناخودآگاه مخاطبان، پیام هدایت خویش را انتقال داده است.کلیدواژگان: قرآن، بیان اساطیری، زمین، زن
-
Pages 1-23The study of Qur'anic proverbs from a long time ago has been considered by Quran scholars. The Qur'anic scholars thought of the delicacies of Qur'anic verses and they created valuable works. Therefore, a translating Quranic proverb is of great importance. The translation of Quran translators reflects their trust and loyalty in translating Quranic verses. So that the spirit of Quranic proverbs id not translated in to translation. This had led the reader to remain literal. Consequently, the translation of Quranic concepts does not have much effect on readers. A loyal translation is a translation that is faithful to the content of the original text. The proposed method in this article is a Communicative – semantic method. In this paper, we tried to use a descriptive analytical methodAnd a critical approach, review the Influence the Quranic Proverbs in the message of the verses And the performance of some translators, such as Pulāḍāwād, Dehlavi andFeyz al-Islam in Revealing Qur'anic Proverbs. So that we can reach the appropriate and efficient way.Keywords: Holy Quran, Quranic Proverbs, Quran translator, semantic translation, communication translation
-
Pages 25-54The study of continuity and coherence of the Qur'anic text have been discussed in Muslim tradition for a long time. Meanwhile, the contemporary views and approaches to this issue have been specially placed among the western Qur'anic scholars. In spite of the popular conviction of the western Qur'anic scholars that the Qur'an's text is dispersed, in the contemporary era, a group of them have relied on literary and linguistic approaches to prove the coherence of this sacred text. For the meantime, Neal Robinson is the first scholar that opposes the dominant approach with the use of new linguistic theories, and examines the coherence of the Holy Qur'an's text, especially in long madani surahs. Considering the importance of Robinson's position and method, we analyzed his method in this paper. The review of Robinson's latest works, which is devoted to the coherence of Sura Al-Imran, shows that he, with no mention of discourse analysis, has used components of discourse analysis, including Bottom-up Processing and Top-Down processing, as well as strategies of discourse analysis. Thus, he has shown the coherence and cohesion of the verses of the sura. Therefore, we could conclude that Robinson's method in proving coherence of sura is discourse analysis method.Keywords: Qoran, Neal Robinson, Nazm, Discourse Analysis, coherence, Surah Al-Imran
-
Pages 55-85In Islamic culture, the Qur'anic verses are sacred texts that should be in public views very much; hence, calligraphers and lithographers in the decoration of the mosque, emamzadeh, khanqaha and religious schools used many Quranic verses. In addition to the places mentioned above, the inscribing of verses on headstone was also commonplace. Although the history of this act goes far beyond a thousand years and archaeologists and researchers in the field of history and art have investigated on it, Quranic researchers have focused on this topic less the most important question is what kind of verses engraved on the rocks and what historical or cultural analysis it makes. Another question is about the function of cemeteries and graves in the community and in the minds of the people in that period which is led them to the choice of particular verses from the Quran. This research has examined the above questions about the Qur'anic verses of the historical graves of Turanposht and, finally has achieved five valuable and educational motivations in choosing the versesKeywords: Quranic inscriptions, cultural mountment, gravestone, selection, function, Thoranposht
-
Pages 123-144There is a main problem in understanding of "Divine Khazain" (Divine Treasury): how can imagine objects in the KHAZAYIN ( Treasury) nearby the God. Material KHazain (physical treasury) is a place of objects like treasure and worth; nevertheless, God is everlasting and limitless. In the term of reason and not justification, can use the conceptual blending theory; critical use of this theory shows that among remaking of some functions can activate the mental space of "divine" which is correlates with Quranic discourse. Based on the Almizan (bu allameh Tabatabaie) interpretation, Emerge of creative meanings in the blended space reflects a new construe: relation between Divine Khazain and objects are as same as the relation between limitless and limited; hence, we can predicate Khazain ( Treasury) to Divine Khazain (Divine Treasury); yet, the container and the content can be consider the same. key words: Quran karim, Quranic discourse, cognitive semantics, conceptual blendingKeywords: divine KHAZAIN (God's treasury), conceptualization, Cognitive semantics, conceptual blending
-
Pages 145-170Today, one of the important areas in the study of the Holy Qur'an is the attention to the expressive style of this sacred text in the presentation of divine teachings, which has long been the source of rhetoric science.
In this regard, one of the expressive forms of the Holy Qur'an ,is the domain of the mythological expressions of this sacred text, which in our traditional literature is, to a large extent, the same talk of talismans, and with myths or the examination of nature The language of the mythical elements of the text is fundamentally different.
one of the mythological expressions of the Holy Qur'an, the references to this sacred text to the ancient model of the mum of the earth, was first worshiped in the great form of the mother of the old age, and then in its various historical periods, its significance and glory reduced. The present study seeks to answer this question. Considering the mythological background of the married woman of Mesopotamian civilization and the island of Saudi Arabia, can one recognize the various types of representations of this ancient Mam earth in the mythological expression of the Holy Qur'an? Given the verses of the Holy Qur'an, what is the quality of the earth in the collective subconscious mind of the Arabs of the Age of Descent? What is the function of these expressions in inducing divine concepts?Keywords: Quran, Mythological expression, Earth, woman
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.