نشریه مدیریت محیط زیست و توسعه پایدار
سال دوم شماره 3 (پیاپی 5، پاییز 1397)

بی شک مسئولیت و نقش مدیران را نمیتوان با مسئولیت و نقش یک شهروند مقایسه کرد. هدف از تحقیق بررسی رابطه نقش مدیران و کارکنان سازمانها در ایجاد سکوت سازمانی با تخریب محیط زیست است . داده ها با روش کتابخانه ای و بوسیله اینترنت و کتب و دیتابیس های موجود در اینترنت جمع آوری شده است. داده ها بوسیله نرم افزار19 SPSS آنالیز شده است . تست نرمالیته One-Sample Kolmogorov-Smirnov برای آنالیز نرمال بودن داده ها انجام شده است . توزیع داده ها نرمال بوده است . تست پایایی داده ها نشان می دهد Cronbach's Alpha داده ها 0.596 بوده است . تست Correlations و Crosstabulation برای بررسی رابطه عامل ایجاد کننده سکوت سازمانی و نوع اثر حاصل از آن بر محیط زیست انجام شده است .نتایج نشان می دهد از کل درصد کارمندان 29.4 % و مدیران 70.6 % عامل ایجاد کننده سکوت سازمانی بوده اند . از کل درصد اثرات وارد شده بر محیط زیست 47.1 % صدمه بر نحوه برخورد سازمان با مشکلات بوده و 52.9 % عدم تعهد به محیط زیست بوده است . آنالیز اولیه نشان داد تناقضی در فرضایت اولیه وجود ندارد . رابطه مثبت و خوبی بین دو متغیر وجود دارد 0.426 =r ، 17 = n ، 0.0005>p و سطح اشتراک واریانس دو متغیر 18.14 % است . از کل عوامل ایجاد کننده سکوت سازمانی کارمندان 23.5 % باعث صدمه بر نحوه بر خورد سازمان با مشکلات و 5.9 % باعث حس عدم تعهد نسبت به حفاظت از محیط زیست شده اند. از کل عوامل ایجاد کننده سکوت سازمانی مدیران 23.5 % باعث صدمه بر نحوه بر خورد سازمان با مشکلات و 47.1 % باعث ایجاد حس عدم تعهد نسبت به حفاظت از محیط زیست شده اند. مدیران و کارمندان عوامل ایجاد کننده سکوت سازمانی و تخریب محیط زیست در سالهای گذشته شده اند . مدیران بیشترین عامل ایجاد سکوت سازمانی بوده اند. این امر باعث عدم تعهد کارکنان نسبت به محیط زیست و صدمه بر نحوه برخورد کارکنان در برخورد سازمان با مشکلات شده که منجر به تخریب محیط زیست شده است . بیشترین تاثیر ایجاد سکوت سازمانی در ایجاد حس عدم تعهد کارکنان نسبت به محیط زیست بوده است .

سبک زندگی باعث ایجاد تمایز بین افراد می شود. هدف تحقیق بررسی همبستگی نقش عدالت اجتماعی و رفتارهای زیست محیطی در سبک زندگی بوده است . تحقیق از نوع مروری بوده و از روش کتابخانه ای برای جمع آوری داده ها استفاده است . داده ها از طریق اینترنت و موتورهای جستجو و دیتابیس های موجود جمع آوری شده است . دو متغیر تاثیر گذار در سبک زندگی دسترسی برابر به منابع برای همه مردم و ارتقای کیفیت زندگی همه مردم جزء شاخص های عدالت اجتماعی و رفتارهای مسئولانه در قبال محیط زیست و کنش های فردی در جهت حفاظت از طبیعت جزء شاخص های رفتارهای زیست محیطی دسته بندی شده اند. نرمالیته بودن داده ها بوسیله تست One-Sample Kolmogorov-Smirnovو بوسیله نرم افزار SPSS 19 انجام شده است . توزیع داده ها نرمال بوده است .پایایی داده ها بوسیله Cronbach's Alpha سنجیده شد که برابر بود با 0.490 آنالیز داده ها بوسیله تست Frequencies و Crosstabs و تجزیه و تحلیل شده اند. تعداد 15 مورد از ادبیات موضوع در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. نشان می دهد که میزان همبستگی دو متغیر عدالت اجتماعی و رفتارهای زیست محیطی را نشان می دهد . 1= r ، 14= n، 0.005>p است .عدالت اجتماعی و رفتارهای زیست محیطی دارای اهمیت معنی داری بوده اند.از بررسی کل ادبیات موضوع 28.6 % از موارد نقش رفتارهای مسئولانه در قبال محیط زیست را در داشتن دسترسی برابر به منابع برای مردم موثر دانسته اند. همچنین 71.4 % از موارد نقش کنش های فردی در جهت حفاظت از طبیعت را در ارتقای کیفیت زندگی همه مردم موثر دانسته اند.درنتیجه برای فقرزدایی ، رشد اقتصادی ، عدالت اجتماعی و ایجاد فرصت های برابر جهت استفاده از منابع زمین نیاز به برنامه ریزی برای ایجاد رفتارهای مسئولانه در قبال محیط زیست و ایجاد کنش های فردی در جهت حفاظت از طبیعت برای سبک زندگی زیست محیطی داریم.

رفتارهای مسئولانه زیست محیطی می تواند به جامعه در توسعه پپایدار کمک کند. هدف تحقیق بررسی تاثیر ویژگی های فردی و طبقه اجتماعی در ایجاد رفتارهای مسئولانه محیط زیست است . تحقیق از نوع مروری بوده و به روش کتابخانه ای داده ها جمع آوری شده است . ابزار جمع آوری اینترنت و موتورهای جستجوی و دیتابیس های موجود می باشد. تست نرمالیته داده ها بوسیله تست One-Sample Kolmogorov-Smirnov انجام شده است . پایایی داده ها خوب بود و Cronbach's Alpha برابر 0.772 است . آنالیز داده ها بوسیله تست Frequencies و Regression انجام شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد از کل ادبیات موضوع بررسی شده 20% آگاهی زیست محیطی ، 30% نگرش زیست محیطی و 50 % رفتار های زیست محیطی را در ایجاد رفتارهای مسئولانه موثر دانسته اند. از کل ادبیات موضوع بررسی شده 30% مسئولیت پذیری و 70% جنسیت و قومیت را در ویژگی های فردی موثر دانسته اند. از کل ادبیات موضوع بررسی شده 30% سطح تحصیلات ، 20% درآمد و 50 % مکان زندگی را طبقه اجتماعی موثر دانسته اند. طبقه اجتماعی 79% از واریانس را در ایجاد رفتار مسئولانه توضیح می دهد. ، 107.893 = ( 1،28 ) F ، 0.001 >p تغییرات ضریب تعدیل 0.794 است. طبقه اجتماعی ضریب استاندارد بالای 0.891 ( 0.891 = beta ، 0.001>p ) است .ویژگی های فردی 17.6% از واریانس را در ایجاد رفتارهای مسئولانه توضیح می دهد. ، 5.973= ( 1،28 ) F ، 0.001 >p . تغییرات ضریب تعدیل 0.176 است. ویژگی های فردی ضریب استاندارد بالای 0.419 ( 0.419 = beta ، 0.001>p ) است . نتایج نشان می دهد که طبقه اجتماعی افراد و ویژگی های فردی افراد در ایجاد رفتارهای مسئولانه تاثیر گذارند. رفتار های زیست محیطی جزء رفتارهای مسئولانه است باعث کاهش مخاطرات زیست محیطی مانند کاهش زباله ، کاهش مصرف انرژی ، کاهش مصرف منابع معدنی ، کاهش مصرف آب و غیره می شوند.. از جمله عوامل بسیار مهم تاثیر گذار دیگر میزان درآمد افراد است . در جوامعه که فقر زیاد است مردم برای امرار معاش به طبیعت هجوم برده و از منابع رایگان آن استفاده می کنند که رفتاری غیر مسئولانه نسبت به محیط زیست می باشد.

آموزش و بهسازی کارکنان اقدامی راهبردی است که در سطح فردی باعث ارزشمندی فرد، در سطح سازمانی باعث بهبود و توسعه سازمان و در سطح ملی و حتی فراملی منجر به افزایش بهره وری و نتایج بعدی میشود. رابطه ضعیف و منفی بین دو متغیر سطح نیاز سنجی و روش گردآوری داده ها با 0.05 < p 0.2- r= و 12 n=وجود دارد . متغیر سطح نیاز سنجی با متغیر روش گردآوری داده ها 4 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که سطح کمی است . رابطه بسیار قوی و مثبتی بین دو متغیر روش اولویت بندی و روش گردآوری با 0.05 > p 0.646r= و 12 n= وجود دارد . متغیر روش اولویت بندی با متغیر روش گردآوری 41.7 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که درصد بسیار قابل قبولی است . رابطه قوی و منفی بین دو متغیر ابزار گردآوری و روش گردآوری با 0.01 > p 0.811- r= و 12 n= وجود دارد . متغیر ابزارگردآوری با متغیرروش گردآوری 65.7 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که سطح بسیار زیادی است . رابطه قوی و منفی بین دو متغیر روش اولویت بندی و ابزارگردآوری با 0.05 > p 0.548- r= و 12 n=وجود دارد. متغیر روش اولویت بندی با متغیر ابزار گردآوری 30 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که سطح قابل قبولی است. رابطه ضعیف و مثبتی بین دو متغیر سطح نیاز سنجی و ابزارگردآوری با 0.05 < p 0.062- r= و 12n= وجود دارد. متغیر سطح نیاز سنجی با متغیر ابزار گردآوری 0.03 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که سطح بسیار کمی است . رابطه ضعیف و مثبتی بین دو متغیر سطح نیاز سنجی و روش اولویت بندی با 0.05 < p 0.068r= و 12 n=وجود دارد. متغیر سطح نیاز سنجی با متغیر روش اولویت بندی 0.46 درصد سطح مشترک ( واریانس ) داشته است که سطح بسیار کمی است . نیاز سنجی آموزشی در سه سطح تجزیه و تحلیل فرد( بهبود عملکرد) ، تجزیه و تحلیل سازمان ( افزایش بهره وری) و تجزیه و تحلیل وظیفه (بهبود مهارتها و شایستگی ها ) انجام می شود. از میان تحقیقات نیاز سنجی آموزشی زیست محیطی انجام شده تمام تحقیقات مربوط به تجزیه و تحلیل فرد در جهت بهبود عملکرد و تجزیه و تحلیل وظیفه در جهت بهبود مهارتها و شایستگی های کارمندان بوده است و تنها یک تحقیق به تجزیه و تحلیل سازمان به منظور افزایش بهره وری پرداخته است . نتایج نشان میدهد انتخاب سطح نیازسنجی با ابازر گردآوری دادها ، روش گردآوری و روش اولیت بندی رابطه ای ندارد .

توسعه پایدار توسعه ای است که نیازهای نسل فعلی را بدون ایجاد اشکال در توانایی نسل های آینده در برآوردن احتیاجات خود تامین مینماید. باید توجه نمود که برای رسیدن به پایداری نیازمند شرایط مطلوب اقتصادی-اجتماعی هستیم. تا زمانی که مسئله فقر نادیده انگاشته شود نمی توان بر یک پایداری طولانی مدت در تمامی زمینه ها به ویژه زیست محیطی امیدوار بود. وجود تفاوت های جنسیتی در جوامع بشری پدیده طبیعی نیست، بلکه این امر محصول روابط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حاکم بر آن است که برایند این امر منجر به دسترسی متفاوت افراد بر منابع و امکانات می گردد. زنان به عنوان یکی از گروه های اصلی در حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار، باید نقش و نیازهای متمایز آنها مورد توجه قرارگیرد. از این رو تمرکز بر ریشه کنی فقر، برابری جنسیتی و توانمندسازی آنان در حفظ منابع طبیعی از اهمیت زیادی برخوردار است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده است . هدف تحقیق بررسی دقیق ارتباط بین جنسیت و مدیریت محیط زیست بوده است .

هدف از این تحقیق شناسایی و درک مشکلات زیست محیطی جهت پشتیبانی از حفاظت و پیشگیری از آلودگی و جلوگیری از تخریب محیط زیست منطقه 22 شهر تهران است . منطقه 22 از مناطق غربی شهر تهران است که از شمال و غرب به محدوده حریم شهری تهران و از شرق به مسیر رودخانه کن و از جنوب به آزاد راه تهران- کرج میرسد. در این پژوهش به دو روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات مربوطه پرداخته شده است . حاصل جمع این دو روش شیوه مناسب جمع آوری اطلاعات این پژوهش می باشد . روش به کار گرفته شده در این تحقیق تحلیلی - توصیفی بوده است . منطقه 22 دارای 3 مورد فضای سبز با مساحت بیش از ده هکتار است. این منطقه بیشتر به صورت شهرکهای مسکونی و برخی ساخت و سازهای پراکنده در فواصل بین شهرکها و نیز توسعه های جدید در شمال منطقه به موازات بزرگراه همت است. فعالیت غالب در این منطقه فعالیتهای بخش خدمات است. سهم عمده کارگاه های منطقه در ناحیه زیبادشت پایین مستقر هستند. پوشش گیاهی جنگلی به عنوان اساسی ترین کاربری فضای سبز در منطقه 22 می باشد. حشرات سفید رنگ که به سفید بالک ها یا مگس سفید معروفند اغلب در مکان هایی پرتردد ، زیر درختان ، فضاهای سبز و کنار سطل های زباله به چشم می خورند . امکانات تفریحی منطقه شامل محیطی زیبا و دلنشین برای گردشگران منطقه ای و فرا منطقه ای ، چشم اندازهای زیبا و متنوع با توجه به عناصر عملکردی درونی و بیرونی دریاچه ، جزایر تفریحی، جزایر حیات وحش، جزایر آموزشی، اسکله قایقرانی، پارک آبی، باشگاه ورزش های آبی، اسکله تفریحی، امکانات خدماتی رفاهی، شهربازی و امکانات اقامتی از جمله امکانات تفریحی این مجموعه می باشد. این مجموعه به دلیل مجاورت با پارک جنگلی چیتگر، پارک جنگلی لتمال کن، پارک ارم، محور چهار باغ، مجموعه ورزشی آزادی، شهر بازی هزار و یک شهر (تهران لند)، پردیس اسب سواری، آبشار البرز و رود دره کن(بوستان جوانمردان) قابلیت مناسبی برای برطرف سازی نیازهای تفریحی گردشگری شهروندان تهرانی دارد. با توجه به نقشه پهنه بندی آلودگی هوای تهران ،منطقه 22 دارای کمترین اثرات ناشی از آلودگی ثبت شده می باشد. دریاچه مصنوعی در کل سبب می شود آب و هوا را تغییر داده، بدون وجود رطوبت آزار دهنده؛ هوایی معتدل نزدیک به شمال ایجاد کند.

هدف از این تحقیق بررسی نتایج تحقیق های گذشته در جهت قابل دستیابی بودن تخریب زیستی هیدروکربن نفت در خاک با متابولیسم میکروبی است . زیست پالایی با استفاده از متابولیسم میکروبی در حضور شرایط محیطی بهینه و مواد مغذی کافی به تخریب آلودگی ها به ویژه هیدروکربن های نفتی می پردازد . در این تحقیق به بررسی فن آوری هایی برای انجام زیست پالایی پرداخته ایم و مشاهده کردیم که رویکردهای بیوتکنولوژی که برای انجام زیست پالایی طراحی شده اند در سال های اخیر بسیار مورد توجه بوده اند. مطالعات تحریک زیستی (Biostimulation ) به معنی افزایش مواد مغذی محدود برای حمایت از رشد میکروبی و تشدید زیستی ( Bioaugmentation ) به معنی افزایش سلول های زنده که قادر به تخریب هستند حضور گسترده ای در ادبیات موضوع داشته اند. بررسی این فن آوری ها بر روی جنبه های فنی تمرکز بسیار کم داشته یا هرگز در دسترس نبوده است. در بعضی موارد، استفاده از مواد مغذی به تنهایی و یا تقویت با میکروب ها به اندازه کافی برای تصفیه بطور همزمان کافی نیست. مطالعات اخیر نشان می دهد که ترکیبی از هر دو رویکرد به طور مساوی امکان پذیر است، اما به اندازه کافی سودمند نیست. بدیهی است، انتخاب تکنولوژی بستگی به شرایط خاص سایت مانند دسترسی به میکروارگانیسم هایی که قادر به تخریب در مقادیر کافی ، در دسترس بودن مواد مغذی برای حمایت از رشد و تکثیر میکرب و همچنین پارامترهای محیطی مانند دما در ترکیب با طول مدت در معرض قرار گرفتن دارد. بررسی ها بر این تکنولوژی ها متمرکز شده و تلاش ها نهایتا در جهت دستکاری فرآیندهای تصفیه سوق داده شده است و همه به سمت ایجاد زیست پالایی فنی و اقتصادی برای تصفیه کامل خاک های آلوده به هیدروکربن نفت صورت می گیرد. همچنین راهکار های مناسب تصفیه آلاینده ها و پیشنهاداتی برای بهبود عملکرد سیستم های تصفیه که جای خالی آن در صنعت نفت احساس می شود ارائه شده است.