فهرست مطالب

منابع طبیعی ایران - سال پنجاه و هفتم شماره 1 (بهار 1383)

فصلنامه منابع طبیعی ایران
سال پنجاه و هفتم شماره 1 (بهار 1383)

  • 192 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1383/02/15
  • تعداد عناوین: 14
|
  • آبخیزداری
  • بررسی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش ها و پهنه بندی خطر زمین لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شیرین رود سدتجن)
    سادات فیض نیا، عطاالله کلارستاقی، حسن احمدی، مهرداد صفایی صفحه 3
    در حوزه های شمالی کشور، ترکیب عوامل طبیعی و انسانی باعث وقوع خسارت های زیاد ناشی از زمین لغزش ها شده است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین لغزش ها، دوری جستن از این مناطق است. بدین منظور لازم است تا نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش برای این مناطق تهیه گردد. در مراحل اولیه این تحقیق و پس از بررسی های میدانی و مرور مطالعات انجام شده در مناطق مشابه با حوزه آبخیز شیرین رود، 9 عامل ارتقاع از سطح دریا، شیب، جهت، بارندگی، کاربری زمین ها، زمین شناسی، فاصله از جاده، فاصله از گسل و فاصله از شبکه هیدروگرافی به عنوان عوامل موثر اولیه در وقوع زمین لغزش منطقع تشخیص داده شدند...و
    کلیدواژگان: زمین لغزش، عوامل موثر، پهنه بندی خطر، حوزه آبخیزداری شیرین رود، ارزیابی، کاربری زمین، جاده سازی
  • مطالعه رخساره های ژئومورفولوژی منطقه یاردانگ بیابان لوت براساس تفسیر واحدهای فتومورفیک تصاویر ماهواره ای (TM)
    سید کاظم علوی پناه، حسن احمدی، چقی بایرام کمکی صفحه 21
    به منطور مطالعه یاردانگ های بیابان لوت که از پدیده های مهم و کم نظیری در جهان هستند، از داده های 6 باند انعکاسی سنجنده TM ماهواره لندست و تصویر رنگی TM به تاریخ های آذرماه 1368 با ترکیب باندی TM7 قرمز، TM4 سبز، TM2 آبی استفاده شد. در این تحقیق از اطلاعات جانبی مانند نقشه های توپوگرافی 1:50000 و نرم افزارهای (ILWIS و ER - Mapper) برای پردازش تصاویر استفاده شد. برای بارزسازی از روش های بسط تباین و فیلترینگ و برای مظالعه عارضه ها، واحدهای پوشش اراضی، رخساره ها و واحد های فتومورفیک استفاده شد...
    کلیدواژگان: بیابان لوت، یاردانگ، واحدهای فتومورفیک، تصاویر ماهواره ای، رخساره
  • بررسی عوامل موثر در تعیین آستانه شروع رواناب درمناطق خشک و نیمه خشک کشور به کمک استفاده از شبیه سازی و داده های بارش - رواناب
    فرود شریفی، شبنم صفارپور، سیدعلی ایوب زاده، جعفر وکیل پور صفحه 33
    در این مطالعه برای بررسی عوامل موثر در تعیین آستانه شروع رواناب از یک بارانساز قابل حمل و مدل AWBM استفاده شده است. با استفاده از بارانساز، بارش در شدت ها و مدت های مختلف در مناطق مطالعاتی و آستانه شروع رواناب در هر آزمایش اندازه گیری شده است. با استفاده از مقادیر اندازه گیری شده مدلی برای محاسبه آستانه شروع رواناب به کمک ارتقاع و شدت بارش و ریژگی های مختلف عرصه شامل درصد رس، شن، درصد شن، درصد پوشش و درصد شیب توسعه داده شد. آستانه شروع رواناب پیش بینی مدل پیشنهادی، همبستگی 98 درصد با آستانه شروع رواناب اندازه گیری شده دارد...
    کلیدواژگان: آستانه شروع رواناب، شبیه ساز باران، مدل غیر خطی، مدل شبیه سازی بارش رواناب AWBM
  • تعیین مناطق همگن برای تحلیل فراوانی جریان کمینه
    کاظم نصرتی، محسن محسنی ساروی، سعید اسلامیان، فرود شریفی، محمد مهدوی صفحه 45
    در این مطالعه، به منظور تعیین مناطق همگن در تحلیل فراوانی جریان کمیته از دو روش تکنیک های آماری چند متغیره و آزمون بر اساس ضریب تغییرات استفاده شد. نخست یک دسته 17 متغیره اقلیمی، فیزیوگرافی، زمین شناسی و آبشناسی در 16 ایستگاه حوزه آبریز رودخانه اترک با تحلیل عاملی و تجزیه خوشه ایمطالعه شد. روش تحلیلی عاملی، 4 عامل مساحت حوضه، بارش متوسط سالانه، درصد سازند نفوذپزیر و شیب متوسط حوضه را به عنوان فاکتور های مهم نشان داد. تغییر پذیری مکانی امتیازات عاملی توصیف و تفسیر شد...
    کلیدواژگان: مناطق همگن، جریان کمینه، خشکسالی هیدرولوژی، تحلیل عاملی، تحلیل خوشه ای
  • جنگلداری
  • بررسی عوامل موثر در مسیریابی جاده های جنگلی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: جنگل خیرودکنار نوشهر)
    سید عط الله حسینی، نصرت الله ساریخانی، کریم سلیمانی، سید غلامعلی جلالی، سید محسن حسینی صفحه 59
    در این تحقیق عوامل موثر در مسیرهایی مناسب با نقشه های رقومی شیب، جهت، ارتفاع، مطالعات خاکشناسی (نوع سنگ بستر، زهکشی و تیپ خاک)، موجودی درختان و تیپ فعلی جنگل بررسی شد. سپس با استفاده از فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشه های یاد شده ترکیب و هم پوش شدند. منطقه تحقیق در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران واقع در شرق شهرستان نوشهر (استان مازندران) به دلیل وجود اطلاعات مکانی و جغرافیایی دقیق به عنوان منطقه پژوهش انتخاب شد...
    کلیدواژگان: جاده جنگلی، مسیریابی، هم پوشی نقشه ها، سامانه اطلاعات جغرفیایی، نوشهر
  • بررسی ساختار جنگل های کمتر تخریب یافته بلوط در استان ایلام
    جعفر حسین زاده، منوچهر نمیرانیان، محمدرضامروی مهاجر، قوام الدین زاهدی امیری صفحه 75
    مطالعه ساختار جنگل، امروزه از مباحث مورد توجه و ضروری بویژه در راستای اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است. گرچه بررسی های ساختار جنگل به طور کلی در کشور ما نوپاست و پژوهش های اندکی در این زمینه صورت گرفته، اما این موضوع برای جنگل های زاگرس کاملا بدیع می باشد. شناخت ساختار جنگل های زاگرس به عنوان دومین اکوسیستم جنگلی طبیعی کشور با توجه به روند تخریب در آنها ضرورتی انکار ناپذیر است...
    کلیدواژگان: ساختار جنگل، جنگل های زاگرس، توزیع قطری، بلوط، خشکه دار، شاخه خشک
  • بررسی تاثیر عامل شیب بر میزان مازاد مقطوعات درختان راش به روش بینه بری (مطالعه موردی: قطعه 23، سری یک امامزاده ابراهیم گیلان)
    امیر اسلام بنیاد، رمضانعلی پور رستمی، باریس مجنونیان صفحه 91
    میران مازاد مقطوعات گونه راش در حگل های گیلان در دو کلاسه شیبی کمتر از 50 درصد و بالای 50 درصد مورد بررسی قرار گرفته است. در هر یک از این جمعیت ها n1= n2 = 228 اصله و در کل 456 اصله درخت بر حسب طبقات قطری، اندازه گیری و مطالعه شده است. مازاد مقطوعات باقیمانده در عرصه جنگل 186/2-+4/20 درصد از حجم کل درختان مورد بررسی را تشکیل می دهد. میانگین حجم مازاد قسمت های کم قطر برابر0236/0+-395/0=V و به طور متوسط 7/14 درصد از حجم کل درختان نشانه گذاری را تشکیل می دهد.
    کلیدواژگان: شیب، کنده، گرده بینه، مازاد مقطوعات، هیزم
  • طبقه بندی رویشگاه با استفاده از آنالیز پوشش گیاهی در جنگل های شاخه زاد بلوط اطراف مریوان
    مهدی پورهاشمی، محمدرضا مروی مهاجر، محمود زییری، قوام الدین زاهدی امیری صفحه 97
    این تحقیق در جنگل دویسه واقع در شمال شرقی شهرستان مریوان، استان کردستان به مساحت 660هکتار صورت گرفت. عنصر اصلی درختی این جنگل بلوط است. در ابتدا با استفاده از روش گستره کمینه یا سطح حداقل، مساحت رولوه ها به دست آمد (مربعی به مساحت 400 متر مربع). سپس با توجه به تیپ های گیاهی موجود در منطقه، شبکه مستطیلی شکلی به ابعاد 300×150 متر طراحی شد و در محل تقاطع اضلاع شبکه، رولوها قرار گرفتند. با این شبکه حداقل یک رولوه در هر تیپ گیاهی برداشت شد...
    کلیدواژگان: بلوط، رولوه، رویشگاه، سارنسون، گروه اکولوژیک، مریوان، TWINSPAN
  • ارزیابی داده های لندست 7 برای تهیه نقشه تراکم جنگل در نواحی خشک و نیمه خشک
    فرزین ناصری، علی اصغر درویش صفت، هوشنگ سبحانی، منوچهر نمیرانین صفحه 109
    به منظور بررسی توانایی داده های سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 در ظبقه بندی تراکمی جنگل های مناطق خشک و نیمه خشک، داده های رقومی این سنجنده مربوط به اردیبهشت ماه 1379 از پاک ملی خبر در استان کرمان تجزیه و تحلیل شدند. با انجام بررسی های کیفی، هیج گونه خطای رادیومتری در داده ها مشاهده نشد. عمل تطابق هندسی داده ها با نقشه های توپوگرافی همراه با رفع خطای جابه جایی ناشی از پستی و بلندی، با استفاده از اطلاعات مداری ماهواره و مدل رقومی ارتفاع و 14 نقطه کنترل زمینی با خطای ریشه میانگین مربعات معادل 31/. پیکسل همراه بود...
    کلیدواژگان: سنجنده، ETM +، تطابق هندسی، واقعیت زمینی، مناطق خشک و نیمه خشک، نقشه تراکم جنگل، طبقه بندی، صحت
  • علوم و صنایع چوب و کاغذ
  • بررسی ویژگی های مکانیکی و ریخت شناسی چند سازه های الیاف سلولزی - پلی پروپیلن اصلاح شده با الاستومر
    سید کاظم حسینی، قنبر ابراهیمی، علیرضا شاکری صفحه 121
    موضوع این تحقیق بررسی اثر یک نوع اصلاح کننده مقاومت به ضربه بر روی ویژگی های مکانیکی و ریخت شناسی پلی پروپیلن پر شده با الیاف سلولزی بود. اصلاح کننده مقاومت به ضربه مورد استفاده EPDM (اتیلن پروپیلن دی ان کوپلیمر) و الیاف سلولزی شامل آلفا سلولز و الیاف بازیافتی کاغذ باطله بود. الاستومر (اصلاح کننده) در سه سطح 5، 5/7، 10 درصد وزنی با چند سازه مخلوط شد و میزان پر کننده در سطح 35 درصد وزنی بود. نتایج نشان دادند که با افرودن الاستومر مقاومت به ضربه فاقدار، کرنش های خشمی و کششی افزایش یافتند اما مقاومت کششی، مدول الاستیسیته کاهش یافتند...
    کلیدواژگان: الیاف سلولزی، اصلاح کننده ضربه (الاستومر)، آلفا سلولز، الیاف کاغذ باطله، پلی پروپیلن، چند سازه، ریخت شناسی، سطوح بینابینی
  • بررسی تاثیر نوع فرایند خمیر کاغذ در کیفیت پالایش الیاف
    سید ضیاء الدین حسینی، الیاس افرابندپی صفحه 133
    بخشی از چوب مورد نیاز برای تهیه خمیر کاغذ با روش های شیمیایی - مکانیکی (CMP) و نیمه شیمیایی سولفیت خنثی (NSSC) در شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران از جنگل های منطقه ساری تامین می گردد. نوع چوب مورد استفاده، ممرز و راش است که به نسبت 75 به 25 تلفیق می شود. در پالایش الیاف خمیر کاغذ با فرآیندهای ذکر شده، از پالایشگر دودیسکی با دو مدخل ورودی و یک مسیر خروجی استفاده می شود. در هر فرآیند منحصرا یک پالایشگر دیسکی در کار پالایش دخالت دارد...
    کلیدواژگان: پالایشگر دیسکی، شیمیایی - مکانیکی، سولفیت خنثی، مقدار روانی، قطر فیبر، ضخامت فیبر، کاغذ
  • شیلات
  • اثر ترکیب گونه ای بر مقدار رشد و تولید ماهیان کپور پرورشی
    محمدرضا قمی مرزدشتی، قباد آذری تاکامی صفحه 145
    در پرورش توام گونه های کپور تقره ای، کپور معمولی، کپور علفخوار و کپور سرگنده، اثر ترکیب گونه ای (با ثابت بودن نسبی سایر شرایط پرورشی) بر مقدار رشد و تولید نهایی ماهیان بررسی شد. 3 سطح (تیمار) از ترکیب گونه ای ماهیان پرورشی مذکور به ترتیب شامل کپور نقره ای، کپور معمولی، کپور علفخوار و کپور سرگنده (در تیمار اول به نسبت 70 درصد، 15درصد، 10درصد و 5 درصد، درتیمار دوم به نسبت 60درصد، 15 درصد، 10درصد و 15درصد، و در تیمار سوم به نسبت 50 درصد، 15درصد، 10 درصد و 25 درصد) انتخاب شدو هر تیمار در 3استخر تکرار شد...
    کلیدواژگان: پرورش ماهی، ترکیب گونه ای، پرورش توام، کپور معمولی، کپور علفخوار، کپور نقره ای، کپور سرگنده
  • مرتعداری
  • مطالعه اثر شدت های چرایی بز بر پوشش گیاهی مراتع استپی (مطالعه موردی: مراتع نیر استان یزد)
    ناصر باغستانی میبدی، حسین ارزانی، محسن شوکت فدایی، علی نیکخواه صفحه 155
    شدت چرای مناسب، بهره گیری مداوم و اقتصادی را در مرتع موجب می گردد و به همین منظور در این مطالعه تعیین مناسب ترین شدت چرای بز در مراتع استپی استان یزد مورد توچه قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال (1379 و 1380) در ایستگاه تحقیقاتی دام و مرتع نیر اجرا شد. تیمارهای آزمایشی در هر بلوک شامل چهار شدت دام گذاری زیاد، متعادل، کم و شاهد می باشند. شدت چرای متعادل متناسب با ظرفیت مرتع و شدت های زیاد و کم به ترتیب 25 درصد بیشتر و کمتر از حد چرای متعادل منظور شد...
    کلیدواژگان: یزد، نیر، شدت دام گذاری، ظرفیت مرتع، بز، استپ، Stipa barbata، Salsola rigida، Artemisa sieeri
  • بررسی ویژگی های ژنوتیپ های مختلف تاغ (Haloxylon spp) برای اصلاح و توسعه تاغزارها
    عباس صفرنژاد، محمد تقی کاشکی صفحه 169
    بیابان ها به عنوان بزرگترین زیست اقلیم زنده جهان سطح وسیعی از خشکی های جهان را شامل می شوند. گونه های مختلف تاغ (Haloxylon sp) از جمله مهمترین گونه های تثبیت کننده شن هستند که به طور وسیعی در عملیات بیولوژیک احیاء مناطق بیابانی به کار رفته است. به منظور ارزیابی ژنوتیپهای مختلف تاغ جهت اصلاح و توسعه تاغزارها در مناطق بیابانی تحقیقی طی سال های 80 - 76 در محل ایستگاه تحقیقات گیاهان کویری بجستان در استان خراسان بر روی 40 توده مختلف تاغ جمع آوری شده از استان های مختلف کشور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام گرفت...
    کلیدواژگان: بیابان، بیابان زدایی، تاغ، Haloxylon، اصلاح