نشریه مهندسی و مدیریت کیفیت
سال هشتم شماره 1 (بهار 1397)

در برخی مسائل، کیفیت یک فرایند یا محصول با استفاده از یک پروفایل که رابطه بین یک یا چند متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل است توصیف و کنترل می شود. در موارد مشخصی که متغیرهای پاسخ همبسته اند، می توان کیفیت فرآیند یا محصول را به وسیله چندین پروفایل هم زمان توصیف نمود. در برخی موارد به دلیل فاصله کم بین دوبار نمونه گیری، متغیرهای پاسخ در یک پروفایل خودهمبسته می شوند. خود همبستگی روی براورد پارامترهای رگرسیون تاثیر گذاشته و عملکرد نمودارهای کنترلی در کشف تغییرها ضعیف تر می شود. در این مقاله یک پروفایل چندمتغیره خطی ساده خودهمبسته در نظر گرفته می شود و فرض می شود که خودهمبستگی بتواند با مدل های AR(1) و MA(1) توصیف شود. سپس دو نمودار کنترل برای پایش پروفایل های چندمتغیره خطی ساده در فاز 1 پیشنهاد می شود. عملکرد نمودارهای کنترل پیشنهادی در فاز 1 با استفاده از شبیه سازی و معیار توان آزمون مقایسه می شوند.

امروزه با گسترده تر شدن استفاده از رایانه در سیستم های اطلاعاتی، تنوع ریسک های امنیت اطلاعات افزایش یافته و مدیریت اینگونه ریسک ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیت امنیت اطلاعات در سامانه های اطلاعاتی تحقیقاتی برخط بعنوان منابع اصلی تحقیقات و پژوهش های آتی، اینمطالعه با بکارگیری مدل ترکیبی از منطق فازی، ابزار FMEAو روش های تصمیم گیری AHP و TOPSIS، سعی در ارزیابی و اولویت بندی بهینهریسک های امنیت اطلاعات یک سامانه اطلاعاتی تحقیقاتی برخط در ایران را دارد. با استفاده از منطق فازی در روش FMEAسنتی، امتیازات شفاف تر و دقیق تر ارزیابی شده و با بکارگیری روش های AHP و TOPSIS فازی ابتدا وزن معیارهای روش FMEA اندازه گیری و سپس با محاسبه ضریب نزدیکی، ریسک های بالقوه شناسایی شده، اولویت بندی گردیده است. نتایج حاصل از این مقاله در بررسی کاربرد این مدل در شناسایی، ارزیابی و اولویت بندی ریسک های بالقوه سامانه مورد مطالعه در سه حوزه اصلی: محرمانگی، دردسترس بودن و یکپارچگی اطلاعات نشان می دهد، ریسک های مربوط به دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و درست و یکپارچه نبودن اطلاعات از نظر کارشناسان این سامانه در اولویت بالاتری قرار دارد.

نمودار کنترلی c به طور گسترده برای پایش فرایندهایی که در آن ها کیفیت هر قلم تولیدی توسط تعداد عدم انطباق های موجود در آن مشخص می شود به کار می رود. تحقیق های اخیر مزایای به کارگیری طرح های سازوار به جای طرح های ایستا در هنگام پایش چنین فرایندهایی را تایید کرده است. در این مقاله، ما یک طرح سازوار کامل برای نمودارهای کنترلی c ارائه می دهیم که در آن همه ی پارامترهای طراحی (اندازه نمونه، بازه نمونه گیری، حد کنترلی) بر مبنای جدیدترین اطلاعات حاصل از فرایند بین دو مقدار تغییر می کنند. طرح پیشنهادی با استفاده از رویکرد آماری اقتصادی مدل بندی می گردد. مدل هزینه با به کار گیری رویکرد زنجیر مارکوف پایه ریزی می شود. ما با استفاده از مثال های عددی عملکرد مدل های پیشنهادی را مورد بررسی قرار داده و کارایی آن ها را با طرح های دیگر مقایسه می کنیم. همچنین با استفاده از روش های طراحی آزمایش ها و تحلیل رگرسیونی یک تحلیل حساسیت نیز به منظور بررسی اثرات پارامترهای مدل بر روی جواب های بهینه ی طراحی آماری اقتصادی انجام می شود.

تحلیل پوششی داده ها یک تکنیک ناپارامتری بر مبنای برنامه ریزی ریاضی برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم گیرنده متجانس است. بسیاری از واحدها ساختار چندمرحله ای دارند که در آن خروجی یک مرحله به عنوان ورودی مرحله بعدی است. یک زنجیره تامین، که شامل چندین عضو مانند تامین کننده و تولیدکننده می باشد، فرایند چندمرحله ای دارد. در این مقاله، برای نخستین بار، روش های شبکه ای برای دستیابی به بیشترین میزان بهره وری در زنجیره های تامین، که به صورت یک سیستم چندمرحله ای در نظر گرفته می شوند، معرفی می شود. مدل های پیشنهادی با نگاه به ساختار درونی زنجیره تامین ارتباط بین مراحل سازنده آن را لحاظ می کند. چنین دیدگاهی مفاهیم مدیریتی را در جهت بهبود کارایی زنجیره تامین و نیز بهره وری هر عضو آن ارائه می دهد.

ازجمله عوامل متصدی و دخیل در پروژه های عمرانی، شرکت های مهندسین مشاور کنترل کیفی و مقاومت مصالح ساختمان هستند که همواره در تلاش اند تا با تناسب داخلی با ساختار پروژه ها و تناسب خارجی با محیط، عملکرد موثری داشته باشند و بتوانند این پروژه ها را در کمترین زمان و هزینه ممکن و البته با درجه کیفیت معین و مناسب به پایان برسانند. هدف از این مقاله ذکر جایگاه و اهمیت مدیریت کیفیت در شرکت های کنترل کیفی ساختمان و اولویت بندی معیارهای پیاده سازی موفق آن است. در این راستا، پرسش نامه ای با 33 متغیر و 7 شاخص برای رتبه بندی معیارهای پیاده سازی مدیریت کیفیت با استفاده از مرور ادبیات و مصاحبه با خبرگان طراحی شد. در تعامل با مدیران و کارکنان ارشد فنی شرکت های مهندسین مشاور، 15 زیر شاخص نهایی انتخاب گردید. جامعه تحقیق شامل 22 شرکت مرتبط با فرآیند کنترل کیفی و مقاومت مصالح ساختمان در شهرستان رشت هستند. زیرشاخص ها توسط پرسش نامه مقایسات زوجی مورد سوال قرار گرفتند. نتایج با استفاده از نرم افزار فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و معیارها اولویت بندی شدند و میزان تاثیر آن ها بر مدیریت کیفیت شرکت های کنترل کیفی ساختمان مشخص شد. از میان شاخص ها، شاخص آموزش و فرآیند مدیریت به صورت کاربردی به عنوان مهم ترین عوامل مدیریت کیفیت شرکت های مهندسین مشاور ساختمان شناسایی شدند.

امروزه تولیدکنندگان از وارانتی به عنوان یک ابزار تبلیغاتی مهم جهت افزایش سهم بازار استفاده می کنند. ارائه محصول به بازار با وارانتی طولانی تر گرچه باعث جذب بیشتر مشتریان می شود، ولی هزینه های تولیدکننده را افزایش می دهد. در دنیای واقعی، تولیدکنندگان پس از اتمام وارانتی پایه، امکانی برای خریداران فراهم می کنند که با پرداخت مبلغی مشخص، بتوانند وارانتی خود را برای مدت زمانی معین تمدید نمایند. بدین ترتیب محصولاتی که وارانتی خود را تمدید نمی کنند به عنوان محصولات از وارانتی خارج شده، منبع اصلی سودآوری تولیدکننده از فروش قطعات یدکی محسوب می شوند. در این تحقیق مدلی جدید ارائه شده است که به تولیدکننده کمک می نماید در جهت افزایش سود و با در نظر گرفتن سطح رضایت مشتری و اثر فروش قطعات یدکی به محصولات از وارانتی خارج شده، مواردی نظیر قیمت گذاری محصول اصلی، طول دوره وارانتی پایه، طول دوره تمدید وارانتی، قیمت تمدید وارانتی را مورد بهینه سازی قرار دهد. برای حل مدل از الگوریتم ازدحام ذرات توسعه یافته و الگوریتم لیگ ورزشی استفاده شده است. با توجه به اینکه شرکت گلدیران در ایران به عنوان نماینده خدمات پس از فروش شرکت LG  برای محصولات تحت این برند امکان تمدید وارانتی پایه را فراهم نموده است، مدل ارائه شده با داده های مربوط به محصولLED  مورد حل قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد که شرکت گلدیران با تغییر مقادیر طول دوره وارانتی پایه و تمدید وارانتی با توجه به چرخه عمر محصول و مدت زمان برنامه ریزی می تواند به افزایش حاشیه سود تولیدکننده کمک نماید درصورتی که هم اکنون این شرکت برای تمامی محصولات خود طول دوره وارانتی و تمدید وارانتی را ثابت در نظر می گیرد.