فهرست مطالب

فصلنامه علوم کشاورزی ایران
شماره 1 (بهار 1379)

  • 203 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1379/01/18
  • تعداد عناوین: 20
|
  • اثر رقابتی تاج خروس ریشه قرمز (Mmaramthus L.) برسیب زمینی در شرایط گلخانه (Orobanche aegyptiaca L.)
    مسعود جوانبخت، غدیری صفحه 1
    به منظور بررسی رقابت دوعلف هرز تاج خروس ریشه قرمز و گل جالیز با سیب زمینی دو آزمایش انجام شد. آزمایش اول در گلخانه بصورت سری های جایگزینی که سیب زمینی و تاج خروس در نسبتهای مختلف 0:4، 1:3، 2:2، 3:1، 4:0 برای تعیین عملکرد نسبی (RYT) و ضریب انبوهی (ازدحام) نسبی (RCC) کاشته شدند. RYT>1 نشان داد که تاج خروس و سیب زمینی از منابع بطور متفاوتی بهره برداری می کنند و یا به نحوی به یکدیگر سود می رسانند. ضریب انبوهی نسبی در نسبت 2:2 سیب زمینی و تاج خروس بیشتر از بقیه نسبتها بود. این نشان می دهد که سیب زمینی مهاجم تر از تاج خروس است. در آزمایش دوم، مطالعه گلخانه ای دیگری به منظور تعیین آثار مقادیر بذر گل جالیز بر عملکرد سیب زمینی انجام شد. تیمارها شامل 80, 60, 40, 20, 0 میلی گرم بذر گل جالیز در گلدان، با 3 تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بود. با افزایش مقادیر بذر گل جالیز، عملکرد غده سیب زمینی کاهش یافت و کمترین عملکرد از گلدانهایی با 60 و 80 میلی گرم بذر گل جالیز بدست آمد.
    کلیدواژگان: تداخل علفهای هرز، تراکم علفهای هرز، رقابت علفهای هرز
  • برآورد اثر ژنها و ترکیب پذیری مقاومت گیاه بالغ در تعدادی از کالتیوراه های گندم نسبت به نژاد 22E222A+زنگ زرد به روش دی الکل
    قنادها، قمی ترابی صفحه 9
    تعداد پنج رقم گندم (یکی حساس) در سال 1374 بصورت یک طرح دی الل یکطرفه تلاقی داده شد. در سال 1375 والدین و نتاج در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی، در مزرعه کشت گردید؛ و اجزا مقاومت در آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس بیانگر وجود تفاوتهای ژنتیکی بین تیمارها بود در نتیجه وجود اثر افزایشی و غیرافزایشی ژنها در کنترل صفات مورد بررسی محرز گردید. در روش گریفینگ نسبت MS(GCA)/MS(SCA) برای تمام صفات معنی دار بود، که حاکی از اهمیت بیشتر واریانس افزایشی نسبت به واریانس غیرافزایشی می باشد. براساس تجزیه و تحلیل به روش جینکزوهیمن برای صفات مورد مطالعه، احتمالا مدل افزایشی- غالبیت مناسب می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده، غالبیت از نوع نسبی بود. مقدار قابلیت توارث عمومی و خصوصی بین 62%-98% برآورد گردید. ارقام M-73-3 و M-73-7 دارای مقاومت در مرحله گیاه بالغ بودند و در ضمن فراوانی ژنهای مغلوب در آنها بیشتر از فراوانی ژنهای غالب بود، که بر اساس منابع می توان نتیجه گرفت که مقاومت در آنها احتمالا از پایداری مطلوبی برخوردار است.
    کلیدواژگان: گندم، رنگ زرد، دای آلل، مقاومت در مرحله گیاهچه و گیاه بالغ
  • اثر سطوح مختلف مس و ویتامین C مازاد بر احتیاجات غذایی بر روی عملکرد جوجه های گوشتی
    کریمی، سمیع، پور رضا صفحه 19
    در این آزمایش اثر سطوح مختلف مس (100, 0 و 200 میلی گرم در کیلوگرم) و ویتامین (400, 0 و 800 میلی گرم در کیلوگرم) مازاد بر احتیاجات غذایی بر روی عملکرد طیور گوشتی در یک طرح بلوک کامل تصادفی، بصورت آزمایش فاکتوریل 3 3 در چهار تکرار و هر تکرار بر روی 10 قطعه جوجه گوشتی نژاد هیبرو به مدت 56 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که مصرف ویتامین C، باعث تغییر معنی دار وزن بدن نگردید ولی مصرف مس مازاد بر احتیاجات باعث افزایش مصرف غذا، بهبود ضریب تبدیل و افزایش وزن بدن (P<0/05) گردید. مقدار 400 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین C، بطور معنی داری (P<0/05) وزن چربی حفره بطنی را افزایش داد. با افزایش مصرف مس، غلظت این فلز در کبد نیز افزایش یافت (P<0/05) ولی ویتامین C نتوانست تغییر معنی داری در میزان مس کبد ایجاد کند.
    کلیدواژگان: مس، ویتامین C، جوجه گوشتی، کبد، ضریب تعادل، وزن بدن
  • بررسی تاثیر قارچ های آنتاگونیستTrichiderma spp. علیه بیماری پژمردگی فوزایومی گوجه فرنگیFusarium oxsporum f. sp lycopersici در اثر در شرایط گلخانه
    نیک نژاد کاظم پور، شریفی تهرانی، اخوت صفحه 31
    در این بررسی تاثیر جدایه هایی از قارچ های آنتاگونیست T. viride (T3, T4) Trichoderma harzianum (T1,T2) روی بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی در اثر Fusarium oxysporum f.sp.lycopersici ارتفاع و وزن تر بوته ها در طرح کاملا تصادفی در 6 تیمار در گلخانه و خاک آلوده به فوزاریوم روی گوجه فرنگی رقم Mony meker مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که جدایه های Trichoderma مخلوط با خاک آلوده به فوزاریوم 60.98(T3), 68.13(T2), 62.91(T1) و 57.69(T4) درصد بیماری در مقایسه با شاهد آلوده کاهش داد و به ترتیب تیمارهای T2>T1,T3>T4 قرار گرفتند. قارچ آنتاگونیست Trichoderma در حضور فوزاریوم باعث افزایش رشد (وزن تر و ارتفاع) بوته های گوجه فرنگی شده و در محاسبات آماری روی اعداد، اختلاف معنی دار در سطح 1% داشته و گروه بندی ها بر اساس آزمون LSD انجام شد. جدایه Trichoderma harzianum به تنهایی و بدون حضور فوزاریوم در خاک اثر مثبت روی ارتفاع بوته ها در مقایسه با شاهد داشت.
    کلیدواژگان: گوجه فرنگی، پژمردگی فوزاریومی، آنتاگونیست، تریکودرما، گلخانه
  • انگیزه های مشارکت زنان روستایی زنان روستائی در برنامه های آموزشی و ترویجی در استان فارس
    محمدی: حسنیی نیا صفحه 39
    اگر چه زنان کمک عمده ای به تولید مواد غذایی در سطح جهان معمول می دارند. اما به ندرت از خدمات ترویجی سود می برند. تماس ناچیز آنان با موسسات ارایه کننده خدمات ترویجی باعث گردیده تا مسایل آنان به ندرت در نظام ترویج منعکس شود. اطلاعات حاصل شده از بررسی سال 1989 سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) نشان می دهد که در حدود 5 درصد از کل منابع ترویج کشاورزی در سطح جهان، برای کشاورزان زن اختصاص داده شده و فقط 15 درصد از پرسنل ترویج جهان را زنان تشکیل می دهند. این در حالی است که در صورت یکسان بودن سایر موارد؛ زنان خدمات ترویجی را به نحو موثرتری نسبت به مردان مورد استفاده قرار داده اند. این تحقیق به بررسی انگیزه های مشارکت زنان روستایی در فعالیت های ترویجی پرداخته و به عوامل انگیزشی موثر در جلب مشارکت زنان در برنامه های ترویجی و مشارکتی می پردازد. این پژوهش با توجه به هدف آن، از نوع علی- قیاسی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل 4915 نفر زنان روستایی استان فارس بود که در سال 76 حداقل یکبار در فعالیت های آموزشی ترویجی و مشارکتی مدیریت ترویج و مشارکت مردمی جهاد استان فارس شرکت کرده اند. نمونه مورد مطالعه شامل 149 نفر زن روستایی بود که بر اساس روش کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ایجغرافیایی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای داده پردازی علاوه بر آمار توصیفی از آماره های استنباطی نظیر ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون من ویت نی- یو و آزمون کروسکال والیس استفاده شد. در مجموع، اکثر زنان روستایی مورد مطالعه نسبت به برنامه های ترویجی مورد مطالعه اظهار رضایت کرده اند. در یک اولویت بندی از کل انگیزه های مورد بحث انگیزه های «آموختن دانش و مهارت به خاطر علاقه»، «یادگرفتن نکات تازه و جدید» و «استفاده مفید از وقت» در بین زنان مورد مطالعه به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار گرفتند. با استفاده از نتایج تحقیقات قبلی و بررسی سوابق موضوع جمعا 28 انگیزه برای مشارکت در فعالیت های ترویجی استخراج گردید. این انگیزه ها در 4 گروه تقسیم بندی شدند و برای نظرخواهی به پاسخگویان ارایه شد. با توجه به ضریب همبستگی اسپرمن و سطح معنی دار مشاهده گردید. در نهایت پیشنهاد شد که از زنان کارآفرین برای جلب انگیزه زنان روستایی و شرکت آنان در برنامه های آموزشی ترویج استفاده شود و حتی المقدور در برنامه های ترویجی و آموزشی از کارشناس و مروج زن به جای مروجان مرد استفاده شود.
    کلیدواژگان: مشارکت، زنان، برنامه ترویجی، ترویج و مشارکت
  • بررسی الگوهای الکتروفورزی پروتئین وایزوزیم ارقام سویا
    شاه نجات بوشهری، عبدمیشانی، یزدی، سید طباطبایی صفحه 55
    همگام با تهیه صدها رقم سویا، نیاز به تعیین ویژگی های دقیق هر رقم اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. به همین منظور، 21 رقم سویا Glycine max L. با استفاده از الکتروفورز پروتئین های ذخیره و ایزوزیم بذر مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این بررسی الگوهای نواری پروتئین کل بذر با وزن مولکولی بالا مطالعه شد. همچنین از الکتروفورز ژل نشاسته برای مطالعه دو سیستم آنزیمی استراز و گلوتامات اکسالات ترانس آمیناز استفاده گردید. ضمن اینکه زیموگرام ها منومورف بود، الگوی نواری پروتئین ذخیره بذر ارقام را به چهار گروه مشخص تقسیم بندی کرد. بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که بکارگیری مکانیسم های متعدد در بررسی ها، درک بهتری را از ارتباط ژنومی ژنوتیپ ها در اختیار قرار می دهد و الکتروفورز پروتئین ذخیره بذر ابزار مناسب تری برای طبقه بندی نسبت به مطالعه دو آنزیم فوق می باشد.
    کلیدواژگان: پروتئین های بذر، ارقام سویا، ایزوزیم
  • تاثیر پروتئینهای محلول در آب طعم گوشت کیلکا
    سهراب معینی صفحه 63
    گوشت طبیعی ماهی کیلکا بعلت طعم و مزه خاص (زغم) آن چندان مورد پسند ذائقه مصرف کنندگان نمی باشد. از آنجایی که پروتئین های محلول در آب و نیتروژن های غیر پروتئینی در بوجود آوردن طعم و مزه خاص ماهیان زیر نقش اساسی را دارند، از طرفی می توان در طعم و مزه گوشت آنها با شستشوی با آب سرد و یا آب نمک با خارج کردن پروتئین های محلول در آب تغییراتی را به دلخواه بوجود آورد. لذا در این بررسی اثر شستشوی گوشت چرخ شده ماهی کیلکا بوسیله آب سرد و آب نمک با غلظتهای 1 تا 5 درصد بر روی طعم و مزه آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که شستشوی گوشت ماهی کیلکا با آب سرد بر خلاف نتایج گزارش شده برای ماهی ساردین (4) چندان موثر در بوجود آوردن تغییراتی در طعم و مزه در گوشت ماهی کیلکا نمی باشد. دامنه استخراج پروتئین های محلول در آب که توسط آب سرد در این بررسی بدست آمد بین 0.2-2 درصد از کل پروتئین های ماهی کیلکا بود. اما نتایج بدست آمده از شستشوی گوش کیلکا با آب نمک نشان داد که در صورتیکه مقدار استخراج پروتئین های محلول در آب به 10-8 درصد که برار با 2.4-3 درصد از کل پروتئین موجود در گوشت کیلکا است برسد، مصرف کنندگان تغییر در طعم و مزه در گوشت کیلکا را احساس خواهند نمود. از طرف دیگر استخراج 18-16 درصد از پروتئین های محلول در آب که معادل 4.8-5.4 درصد از کل پروتئین در گوشت کیلکا می باشد باعث بهبود قابل ملاحظه در طعم و مزه آن می گردد. چنانچه درصد استخراج پروتئین های محلول در آب به بیش از 20 درصد که برابر با 6 درصد از کل پروتئین در نمونه است برسد، گوشت کیلکا کاملا بدون طعم و مزه گردیده و مناسب برای تولید انواع فرآورده ها از آن خواهد گشت.
    کلیدواژگان: پروتئین های محلول در آب، مزه، گوشت کیلکا، آب نمک، نیتروژن های غیر پروتئینی، تیم چشایی، بدون مزه، سوریمی
  • تجزیه و تحلیل همبستگی و علیت همبستگی و علیت عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در ذرت
    واعظی، عبد میشانی: قنادها، صمدی صفحه 71
    هدف از این مطالعه بررسی تجزیه علیت و تشریح روابط بین اجزای عملکرد با عملکرد بود. تجزیه همبستگی های فنوتیپی و ژنوتیپی صفات با استفاده از مواد ژنتیکی نسلهای والدی P2,P1 و نتایج BC1,F2,F1 و BC2 دواینبردلاین برگزیده MO17 و B73 نشان داد که صفت عملکرد دانه در بوته همبستگی معنی دار و مثبتی را با اغلب صفاتی که بعنوان اجزا عملرد شناخته می شوند بخصوص با وزن بلال، محیط و قطر بلال، وزن 300 دانه و تعداد دانه در ردیف داشت. تجزیه علیت ضرایب همبستگی ژنوتیپی نشان داد که وزن 300 دانه و عمق دانه دارای بزرگترین اثر مثبت مستقیم و وزن بلال بزرگترین اثر مستقیم منفی را بر روی عملکرد دارد. علیرغم آنکه وزن بلال آثار غیرمستقیم منفی بسیار معنی داری را بر روی عملکرد دانه نشان داد ولی بواسطه اثر غیرمستقیم بزرگ و مثبت از طریق وزن 300 دانه و عمق دانه، میزان همبستگی آن با عملکرد مثبت و معنی دار گردید. تجزیه و تحلیل های فرعی علیت برای شناسایی آثار صفات بر دو جزء مهم عملکرد یعنی وزن 300 دانه و تعداد دانه در ردیف گویای آن بود که قطر بلال دارای بزرگترین اثر مستقیم بر روی تعداد دانه در ردیف است. با استفاده از تجزیه و تحلیل علیت متوالی بر مبنای صفاتی که از لحاظ زمانی تقریبا بصورت متوالی ظاهر می شوند مشخص گردید که وزن 300 دانه دارای بزرگترین اثر مستقیم معنی دار بر روی عملکرد دانه است هر چند که وزن بلال و تعداد دانه در ردیف نیز اثر غیرمستقیمی از طریق وزن 300 دانه بر روی عملکرد دارند. مقایسه تجزیه علیت کلی ضرایب همبستگی و تجزیه علیت متوالی بیانگر تطابق نسبی این دو تجزیه و تحلیل در نشان دادن اثر اجزای مهم در افزایش عملکرد دانه بود و بطور کلی از این بررسی مشخص شد که وزن 300 دانه، تعداد دانه در ردیف از عوامل تعیین کننده مهم عملکرد دانه در مواد ژنتیکی مورد بررسی بودند.
    کلیدواژگان: عملکرد دانه و اجزاء عملکرد، ذرت، تجتزیه همبستگی، تجزیه و تحلیل علیت متوالی
  • نژادهای فیزیولوژیک قارچ عامل بیماری سفیدک داخلی آفتابگردان در استان مازندران و دشت گرگان pLASMOPARA HALSTEDII(FARLOW) BERL AND DE TONI
    رحمانپور، جواد زاد، حجارود صفحه 85
    در طول بازدید از مزارع آفتابگردان استان مازندران و دشت گرگان طی سالهای 1374 و 1375 پنجاه و شش نمونه بیماری سفیدک داخلی از 31 منطقه جمع آوری گردید. قارچ عامل بیماری این بوته ها با استفاده از روش آلوده سازی و غوطه ور کردن کامل گیاهچه در سوسپانسیون اسپور بطور جداگانه روی رقم حساس رکورد تکثیر و نهگداری شد.
    کلیدواژگان: آفتابگردان، سفیدک داخلی، قارچ عامل بیماری، نژادهای فیزیولوژیک
  • برسی پلی مورفیسم در جو با استفاده از روش STS-PSR
    سید طباطبایی، تاکائوکوماتسودا صفحه 91
    به منظور بررسی پلی مورفیسم در DNA جوهای ژاپنی، تعداد 117 آغازگر STS در دو ژنوتیپ مختلف مورد استفاده قرار گرفت که تنها 92 آغازگر در واکنش PCR تولید نوار کردند. از این تعداد 16 آغازگر بدون استفاده از آنزیم های برشی و 24 آغازگر پس از برش نوارهای حاصل از واکنش PCR بوسیله آنزیم های برشی، پلی مورفیسم نشان دادند. فراوانی محل های برش کمتر از فراوانی مورد انتظار و پراکندگی آنها بر روی قطعات DNA نایکنواخت بود. این پدیده نشان دهنده آن است که نوکلئوتیدها بطور تصادفی در ساختمان DNA تنظیم نشده اند. علت اصلی پلی مورفیسم مشاهده شده را می توان به حذف یا اضافه شدن محل های قابل تشخیص بوسیله آنزیم های برشی نسبت داد.
    کلیدواژگان: جو، پلی مورفیسم، PCR، STS
  • بررسی نتایج پلی کاربرد زنبور پازیتوئید Trichogramma embryophagumدر کنترل کرم گلو گاه انار Ectomylois (Spectrobates) ceratonae Zell
    میر کریمی صفحه 103
    در جریان اجرای طرح کنترل تلفیقی کرم گلوگاه انار، فعالیت چشمگیر زنبور پارازیتوئید تخم خوار تریکوگراما بطور طبیعی در ورامین مورد توجه قرار گرفت. به منظور افزایش درجه پارازیتیسم، در پاییز 74 تخم های پارازیته شده گلوگاه جمع آوری و به سازمان پژوهش های علمی تحویل داده شد. این پژوهشکده زنبور سوش منطقه را بر روی بید آرد Ephestia kuhniella پرورش داده و تکثیر نموده و بصورت تریکوکارت در آورد. در باغ مورد آزمایش به مساحت 5000m2 دارای 200 درخت رهاسازی انجام گردید و نتایج آن با مقایسه با قطعه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. از اول خرداد ماه هر ده روز یکصد تریکوکارت هر کدام حامل 2000 تخم پارازیته شده Ephestia به درختان بطور یک در میان نصب شد. جمعا ده بار رهاسازی انجام گردید. بررسی روند پیشرفت پارازیتیسم با نمونه برداری های هفتگی و شمارش و آماربرداری در دو قطعه رهاسازی شده و شاهد از اول خرداد لغایت آخر آبان سال 74 طی سه آزمون به مرحله اجرا درآمد. بررسی تغییرات جمعیت پروانه گلوگاه، بررسی تغییرات تخم های پارازیته، بررسی تعداد میوه های آلوده و کرمو. در یک طرح آزمون T تفاوت مقدار محصول دو قطعه رهاسازی و شاهد در آخر آبان ماه سال 74 مقایسه و محاسبه گردید. که تفاوت معنی دار بوده و در اثر رهاسازی آلودگی میوه ها 48 درصد کاهش یافت.
    کلیدواژگان: زنبور پارازیتوئید، کرم گلوگاه انار
  • اثر شروع آبیاری در مقادیر مختلف رطوبت قابل استفاده در خاک بر عملکرد محصول گندم زمستانه در کرج
    طهماسبی، فرداد صفحه 111
    به منظور تعیین اثر دوره آبیاری و تخلیه رطوبت خاک بر محصول گندم زمستانه (تریتی کوم آاستیوم) واریته روشن تحقیقی در مزرعه آزمایشی دانشکده در دو سال (70-1368) در 7 تیمار: تیمار اول بدون آبیاری (فقط یک آبیاری خاکاب به ارتفاع 75 میلیمتر بعد از بذرپاشی) و 6 تیمار بقیه با 80, 60, 40, 30, 10 و 100% تبخیر و تعرق ماکزیمم (ETm) که بر مبنای فرمول بلانی و کریدل و باران موثر به روش S.C.S محاسبه شده است بعمل آمد. آبیاری پس از تخلیه آب خاک به میزان 50, 25, 10 و 75% آب قابل استفاده برای گیاه انجام شده است. این آزمایش نشان داد که: مقدار آب مصرفی بر عملکرد: کل (عملکرد بیولوژیکی)، محصول دانه، طول خوشه، وزن 1000 دانه و بر دیگر اجزای عملکرد تاثیر می نماید. تغییرات عملکرد دانه از 1710 تا 2630 کیلوگرم در هکتار بوده است. در پاییز سال 1368 خاک تمام تیمارها تا ظرفیت نگهداری آبیاری شده است و در دوره های بعدی: آبیاری تیمارها پس از تخلیه 50, 25, 10 و 75% آب سهل الوصول انجام شده و محصول دانه حاصله به ترتیب 3094, 3050, 3384 و 2273 کیلوگرم در هکتار بوده است. راندمان آب مصرفی 0.92, 1.05, 1.13 و 0.86 کیلوگرم در متر مکعب محاسبه شده است. در سال دوم میزان محصول دانه 1803, 2518, 2620, 2187 و 1710 کیلوگرم در هکتار بدست آمده است.
    کلیدواژگان: آبیاری، نیاز آبی گندم، مصرف بهینه آب برای تولید گندم زمستانه
  • اثر تیمارهای شیمیایی، حرارتی و مرخله برداشت بر روی طول عمر و برخی صفات کیف گل بیده میخک Dianthus caryopyllus
    خلیقی، شفیعی صفحه 119
    اثر دما (2oC, 0oC و 4oC درجه حرارت اطاق)، مرحله فیزیولوژیکی در زمان برداشت (حالت های باز و غنچه) و تیمارهای شیمیایی (STS, Ag, 8-HQ.Su و آب) بر روی خواص کیفی گل بریده میخک در یک طرح آماری فاکتوریل کاملا تصادفی بررسی گردید. گل میخک بلژیکی از گلخانه ای در شهرستان محلات تهیه شد همچنین میخک مورد نیاز در گلخانه های باغبانی دانشکده کشاورزی کرج پرورش داده شد. طول عمر شاخه های بریده گل، وزن تازه و درصد مواد جامد محلول آنها اندازه گیری و ارقام حاصله از نظر آماری تجزیه و تحلیل گردید. تیوسولفات نقره با غلظت 500 میلی گرم/لیتر و 8-HQ به غلظت 600 میلی گرم/ لیتر و همراه با 1 درصد ساکارز طول عمر گل بریده را افزایش دادند. 2 درجه سانتیگراد بهترین دما برای نگهداری گلها بود اثر متقابل مرحله برداشت، دما و تیمارهای شیمیایی مطالعه گردید.
    کلیدواژگان: تیوسولفات نقره، گل بریده، اسید سیتریک، میخک بلژیکی، وزن تازه
  • مقاومت کششی زیر شکن تیغه ارتعاشی در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش و اثر آن بر خواص فیزیکی خاک
    همت، صادق نژاد، علیمردانی صفحه 127
    زیرشکنها برای سست و لق کردن لایه های متراکم عمقی خاک استفاده می شوند، ولی مقاومت کششی آنها زیاد است. اطلاعات کمی در مورد مقاومت کششی زیرشکنها و اثر آنها بر خواص فیزیکی خاک در ایران وجود دارد. بنابراین، به منظور اندازه گیری مقاومت کششی زیرشکن تک شاخه تیغه ارتعاشی در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش در یک خاک لوم لای و بررسی اثر آن بر خواص فیزیکی خاک، آزمایشهایی در ایستگاه عراقی محله، مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان که در 54o23'' طول شرقی و 36o57'' عرض شمالی واقع شده، انجام گردید. این تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار (زیرشکن زنی در عمق های 30 و 40 سانتی متری با زیرشکن در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش) و در چهار تکرار انجام گردید. مقاومت کششی، مقاومت ویژه و توان مالبندی زیرشکن، درصد لغزش چرخهای محرک، سرعت پیشروی و بازده کشش تراکتور، سطح بهم خورده خاک، متوسط وزنی کلوخه ها، مقاومت خاک (شاخص مخروطی)، نفوذ آب به خاک اندازه گیری و محاسبه گردید. ارتعاش بطور معنی داری مقاومت کششی، مقاومت کششی ویژه، مقاومت واحد زیرشکن و لغزش چرخهای محرک تراکتور را کاهش و بازده کشش تراکتور را افزایش داد. ارتعاش تیغه زیرشکن موجب کاهش مقاومت کششی در حدود 33% گردید. میانگین عمق کار زیرشکن در تمام تیمارها بعلت افزایش زیاد جرم مخصوص ظاهری در عمق خاک، 35 سانتی متر بود. مقاومت کششی زیرشکن در دو حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش با عمق کار 35 سانتی متر و در رطوبت 17% وزنی به ترتیب 9.7 و 14.4 کیلو نیوتن بود. مقاومت واحد به ترتیب 277 و 422 نیوتن بر سانتی متر بود و مقادیر مقاومت کششی ویژه به ترتیب 8.2 و 12.5 نیوتن بر سانتی متر مربع بود. تفاوت معنی داری بین مساحت سطح بهم خورده خاک در حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش وجود نداشت و به ترتیب 1859 و 1912 سانتی متر مربع بود. ولی قطر متوسط وزنی کلوخه ها در حالت ارتعاشی بطور معنی داری کاهش یافت و از 10.7 سانتی متر در حالت بدون ارتعاش به 7.4 سانتی متر کاهش یافت. زیرشکن زنی بطور معنی داری میانگین مقاومت خاک در لایه 0-35 سانتی متری را از 1.7 به 1.3 مگاپاسکال کاهش داد، ولی تفاوت معنی داری بین حالت ارتعاشی و بدون ارتعاش وجود نداشت. زمان نفوذ و سرعت نفوذ نهایی آب به خاک به ترتیب برای حالت ارتعاشی 405 دقیقه و 26 میلی متر بر ساعت و در وضعیت بدون ارتعاش 340 دقیقه و 49 میلی متر بر ساعت بود.
    کلیدواژگان: خاک ورزی عمیق، زیرشکن، مقامت کششی ویژه، توان مالبندی، مقاومت خاک، قطر متوسط وزنی کلوخه، نفوذ آب در خاک
  • بررسی تنوع و ارتباط خصوصیات مورفولوژیکی در ماش
    قوامی، رضایی صفحه 147
    به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و جغرافیایی در 193 نمونه از ژرم پلاسم کلکسیون ماش از نظر برخی خصوصیات مورفولوژیک و فنولوژیک و بررسی روابط بین صفات مختلف از طریق تجزیه و تحلیل های چند متغیره، آزمایشی در قالب طرح اگمنت و در 10 بلوک در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا گردید. نتایج بدست آمده بیانگر وجود تنوع قابل ملاحظه ای در عملکرد و اجزای عملکرد و تنوع اندکی در صفات فنولوژیک بودند. بر مبنای نتایج رگرسیون مرحله ای به ترتیب تعداد غلاف در بوته، وزن هزار دانه و تعداد دانه در غلاف به مدل عملکرد وارد گردیدند. تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ های مورد بررسی را در شش گروه متمایز طبقه بندی کرد که در این میان ژنوتیپ های گروه های 5 و 6 به لحاظ دوره رشد کوتاه و عملکرد بالا بسیار مناسب تشخیص داده شدند. گروه بندی کشورها و شهرها بیانگر تبعیت تنوع ژنتیکی از جغرافیایی برای کشورها و عدم وجود این ارتباط برای شهرهای ایران بود. تجزیه به عاملها دو عامل را معرفی نمود که عامل اول مرتبط با دیررسی و کاهش وزن هزاردانه و عملکرد بود، و عامل دوم با افزایش تعداد غلاف در بوته و عملکرد ارتباط داشت. تجزیه همبستگی های متعارف برای مجموعه صفات مورفولوژیک و فنولوژیک به معرفی دو زوج متغیر انجامید که زوج اول "دیررسی" و "کوچکی دانه و غلاف" و زوج دوم "سرعت رشد رویشی" و "متغیرهای خاص عملکرد" نام گرفتند.
    کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، خصوصیات مورفولوژیک و فنولوژیک، رگرسیون مرحله ای، تجزیه به عاملها، تجزیه همبستگی های کانونیک، تجزیه خوشه ای، ماش
  • بررسی اثر تنش های رطبتی روتی رشد رویشی و باردهیا درختان هلو
    طلایی، کرمی، لسانی، رسولزاده صفحه 159
    در این تحقیق اثر پنج تیمار (تنش رطوبتی در فاز اول رشد میوه = WS1، تنش در فاز دوم رشد میوه= WS2، تنش در فاز سوم رشد میوه= WS3، تنش در فازهای اول + دوم= WS4 و تیمار شاهد = WS5) روی رشد رویشی و باردهی چهار رقم هلو (ارقام: سفید مشهد، سرخ و سفید مشهد، ردهون و جی. اچ.هیل) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تنش رطوبتی تیمارهای WS4, WS2, WS1 رشد طولی شاخه و اندازه سطح برگ را در مقایسه با تیمار تنش رطوبتی در فاز سوم رشد میوه و تیمار شاهد شدیدا کاهش می دهد و اختلاف معنی داری بین تیمارهای تنش رطوبتی در فاز سوم رشد میوه و شاهد مشاهد نگردید. تنش رطوبتی در فاز اول رشد میوه، تراکم میوه را کاهش داده و با تیمارهای تنش رطوبتی در فاز دوم یا سوم رشد میوه و تیمار شاهد اختلاف معنی داری در سطح 1% نشان داد. تنش رطوبتی در (WS4) بیشترین بازده عملکرد را داشت و اختلاف معنی داری در سطح 1% با تیمارهای تنش رطوبتی در WS2 یا WS3 نشان داد. بین تیمارها اختلاف معنی داری از نظر رشد قطری اندام ها، پتانسیل آب برگ و تراکم گلدهی مشاهده نگردید. نتایج این آزمایش بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    کلیدواژگان: هلو، تنش رطوبتی، رشد رویشی و زایشی
  • استفاده از روش RAPD به عنوان مارکر دی. ان. ا برای تشخیص چند شکلی در ارقام جو ایرانی
    سزدی صمدی، عبدمیشانی، بهنام صفحه 167
    تنوع ژنتیکی در خلال 20 رقم جوی ایرانی با استفاده از نشانگرهای RAPD بررسی شد و 950 باند پلی مورفیک با استفاده از 33 پرایمر تکی (10 بازی) تولید شد. تکثیر حاصله باعث ایجاد باندهایی در محدوده اندازه های بین 300 تا 3000 جفت باز شد و فقط باندهایی که دارای وضوح کامل و منطقی بودند برای تشکیل ماتریس جفتی بر اساس حضور یا عدم حضور باند رتبه بندی شدند. ماتریس حاصله، برای محاسبه و تشکیل ماتریس فاصله بر مبنای ضریب تشابه نی به کار رفت. فرآورده های تکثیری به ازای هر پرایمر بعنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شد. رسم دندوگرام، فواصل ژنتیکی ارقام، بوسیله تجزیه خوشه ایانجام شد. ارقام در شش گروه دسته بندی شدند. تجزیه مربع کای نیز نشان داد که ارقام و پرایمرها از لحاظ بانددهی با هم متفاوتند. تولید باندهای پلی مورفیک در میان ارقام جو موفقیت آمیز بود و نشان داد که مارکرهای RAPD برای مطالعه پلی مورفیسم ژنتیکی در جو مناسبند.
    کلیدواژگان: جوایرانی، تنوع ژنتیکی، نشانگر RAPD، ماتریس فاصله، ضریب تشابه نی، باندهای پلی مورفیک
  • سیاست پیشنهادی تثبیت در آمد بخش غلات ایران / مطالعات موردی: مزارع گندم و جحو استان خراسان
    صفحه 181
    با توجه به عملکرد ضعیف سیاست های حمایت قیمتی و مغایرت آنها با قوانین سازمان تجارت جهانی، سیاست پیشنهادی تثبیت درآمدی برای بخش غلات ایران، پیشنهاد شده است. بر اساس سیاست مذکور تمام محصولات یک تولید کننده تحت پوشش حمایتی واحد قرار گرفته است با استفاده از روش شبیه سازی تصادفی پویا، آثار سیاست پیشنهادی بر درآمد تولید کنندگان غلات استان خراسان مورد بررسی قرار گرفته است معیارهای و که به ترتیب وضعیت نوسان درآمد را در حالت عدم اعمال سیاست پیشنهادی و وضعیت نوسان درآمد در حالت اعمال سیاست پیشنهادی نشان می دهند محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد که اعمال سیاست پیشنهادی نوسان درآمد تولید کنندگان را بین 3% تا 27 % در نواحی تولیدی مختلف کاهش داده است.
    کلیدواژگان: سیاست پیشنهادی، تثبیت درآمد بخش غلات، روش شبیه سازی تصادفی پویا
  • اثر نمکهای کلیسمی اسیدهای چرب بر صفات تولیدی مرغان تخمگذار
    مسعودی، شیوازاد، لطف الهیان صفحه 191
    این آزمایش به منظور بررسی اثر نمک های کلسیمی اسید چرب بر صفات تولیدی مرغهای تخمگذار اجرا گردید. در این آزمایش ابتدا نمک کلسیمی اسید چرب ساخته شد و سپس انرژی متابولیسمی تصحیح شده برای ازت اسید چرب و نمک کلسیمی آن به روش بیولوژیکی و با استفاده از روش تجزیه ضریب تابعیت تعیین گردید. انرژی متابولیسمی تصحیح شده برای ازت اسید چرب و نمک کلسیمی آن به ترتیب 6588 (کیلوکالری بر کیلوگرم) و 5760 (کیلوکالری بر کیلوگرم) برآورد گردید. سپس به منظور بررسی اثر اسید چرب و نمک های کلسیمی آن بر صفات تولیدی مرغهای تخمگذار، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 7 گروه آزمایشی در 3 تکرار بر روی 189 قطعه مرغ تخمگذار از نژاد لگهورن سفید، آمیخته تجاری "های-لاین" در سن 52 هفتگی با تولید تخم مرغ و وزن بدن یکسان انجام شد و دوره آزمایش 12 هفته بود. جیره های آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره شاهد، 2) جیره حاوی 5/1 درصد اسید چرب، 3) جیره حاوی 3 درصد اسید چرب، 4) جیره حاوی 4.5 درصد اسید چرب، 5) جیره حاوی 1.5 درصد نمک کلسیمی، 6) جیره حاوی 3 درصد نمک کلسیمی، 7) جیره حاوی 4.5 درصد نمک کلسیمی. بین جیره های آزمایشی اختلاف معنی داری (P<0/05) در وزن تخم مرغ، کیفیت داخلی تخم مرغ، وزن و درصد پوسته مشاهده نگردید. اما بین جیره های آزمایشی از نظر درصد تخمگذاری، تولید روزانه تخم مرغ، مصرف خوراک، ضریب تبدیل غذایی و هزینه خوراک به ازای تولید هر کیلوگرم تخم مرغ تفاوت معنی داری وجود داشت (P<0/05). بیشترین درصد تخمگذاری، تولید روزانه تخم مرغ (گرم روز مرغ) و مطلوبترین ضریب تبدیل و هزینه خوراک برای تولید هر کیلوگرم تخم مرغ مربوط به جیره حاوی 4.5 درصد نمک اسید چرب بود. بیشترین میزان مصرف خوراک متعلق به جیره شاهد و کمترین آن مربوط به جیره حاوی 3 درصد نمک اسید چرب بود. نتایج نشان داد که استفاده از اسیدهای چرب تا میزان 4.5 درصد در جیره و همچنین نمک های کلسیمی اسید چرب تا سطح 3 درصد جیره می تواند عملکرد مرغهای تخمگذار را بهبود بخشد و هزین هخوراک به ازای تولید هر کیلوگرم تخم مرغ را کاهش دهد. همچنین سطح 3 درصد نمک کلسیمی در جیره می تواند به خوبی جایگزین سطوح تا 4.5 درصد اسید چرب گردد ولی سطح 4.5 درصد نمک کلسیمی باعث عملکرد بهتر مرغ تخمگذار در مقایسه با جیره شاهد نگردید.
    کلیدواژگان: طیور، تغذیه، چربیها، اسیدهای چرب، نمکهای کلسیمی، صابونهای کلسیمی، مرغهای تخمگذار
  • بررسی تاثیر فاصله خطوی کاشت و تراکم بوته بر جنبه های کمی گیاه دارویی بابونه
    خلیل جمشیدی صفحه 203
    به منظور بررسی تاثیر فاصله ردیف و فاصله بوته در ردیف بر روند رشد و وزن خشک گل بابونه آزمایشی در سال 1377 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان با استفاده از طرح اسپلیت بلوک بر پایه بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش فاصله ردیف کاشت در سه سطح a1=30،a2=40 و A3=50 سانتیمتر و فاصله بوته در ردیف در سه سطح b1=10، b2=15و b3=20 سانتی متر انتخاب گردیدند. نتایج بدست آمده در این آزمایش نشان داد که کاهش فاصله ردیف کاشت و فاصله بوته در ردیف باعث افزایش عملکرد وزن خشک گل گردید. بطوری که در آرایش کاشت 30 10 سانتی متر با تراکم 333 هزار بوته در هکتار بیشترین وزن خشک گل مشاهده شد. اثر متقابل دو فاکتور برای صفات عملکرد گل و تعداد گل در گیاه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود، اما برای ارتفاع گیاه اختلاف معنی دار مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: تراکم بوته، گیاه دارویی، بابونه