نشریه اقتصاد پنهان
سال یکم شماره 1 (زمستان 1395)

قاچاق دارو پس از مواد مخدر و نوع قاچاق است، چراکه زیان آن تنها شامل زیان اقتصادی نبوده، بلکه سلامتی و جان انسان ها را به خطر می اندازد.در این تحقیتقی, ضمن بررسی شیوه های کنترل و مقابله ای نیروی انتظامی با قاچاق داروء موثرترین آن ها شناسایی می شوند. ابتدا مبانی نظری از منابع مختلف جمع آوری و برمبنای آن 5 فرضیه شامل تاثیر شیوه های انتظامی، شیوه های اطلاعاتی، آموزش عوامل انسانی، شیوه های رزمی- تاکتیکی و امکانات مالی و تجهیزاتی نیروی انتظامی در کنترل و مقابله با قاچاق دارو مورد بررسی قرار می گیرند. تحقیق توصیفی (از نوع پیمایشی) بوده و از تعداد 150 نفر از افسران و درجه داران کادر نیروی انتظامی که در زمینه مبارزه با قاچاق کال" و ارز در فرماندهی انتظامی استان کردستان فعالیت داشتندء استفاده شده است. پرسشنامه شامل 30 سوال با پاسخ های 5 گزینه ای با طیف لیکرت پس از تایید روایی و پایایی طراحی و داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی و آزمون تحلیل واریانس فریدمن و آزمون میانگین یک نمونه ای با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در نتیجه گیری کلی، اولویت بندی متغیرهای مستقل نشان دهنده آن است که:(شیوه اطلاعاتی) با میانگین رتبه ای 3/68 بیشترین تاثیر را در کنترل و مقابله با قاچاق داشته و رتبه اول را به خود اختصاص می دهد. پس از آن«شیوه انتظامی، با میانگین رتبه ای 3/58 در رتبه دوم و «امکانات مالی و تجهیزاتی) با میانگین رتبه ای 9 در رتبه سوم و «شیوه رزمی- تاکتیکی» با میانگین رتبه ای 3/501 در رتبه چهارم و (آموزش عوامل انسانی» با میانگین رتبه ای 3/47 در رتبه پنجم قرار دارند.

در این مقاله پس از تعریف مناطق آزاد و و تشریح تاریخچه تاسیس این مناطق در اپران و انواع و نسل های مختلف مناطق آزاد تشریح شده و اهداف مختلف از ایجاد آنها بیان گردیده است. سپس به روش توصیفی - تحلیلی به مقایسه و ارزیابی عملکرد مناطق آزاد کشور با چند کشور منتخب آسیایی پرداخته شده است. نتایج حاصله حکایت از آن دارد که ایجاد مناطق آزاد تجربه آزموده شده موفقی در یل به اهداف مختلف توسعه ای بوده است. کشورهای مورد بررسی چون چینء سنگاپور تایوان ترکیه و امارات متحله عربی کارنامه موفقی در این زمینه داشته و به ویژه از این طریق توانسته اند حجم قابل توجهی سرمایه خارجی جذب نموده به بازارهای اشتغال گسترده ای دست یابند و ضمن جلب فناوری های پیشرفته، صادرات خود را وسعت بخشند. اما ایجاد این مناطق در کشور ما تاکنون موفقیتی به همراه نداشته و مناطق آزاد به بازار واردات کالاهای مصرفی قاچاق تبدیل شده اند.

با توجه به اهمیت قاچاق ارز و تاثیر گذاری آن بر بخش های مختلف اقتصاد و لزوم اعمال مدیریت کارآمد در بازار ارز از سوی دستگاه های ذیربط موضوع انضباط بخشی به این بازار با هدف مقابله موثر با قاچاق ارز به عنوان یکی از اولویت های پژوهشی مد نظر اداره کل پژوهش سناد مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار گرفت. این امر به یکی از استادان و پژوهشگران دانشگاه (دکتر عباس شاکری ، استاد تمام و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با کمک و همراهی آقای حمیدرضا قاسمی)، سفارش داده شد تا به صورت علمی مورد بررسی قرار گیرد. حاصل کار گزارشی بود که در 9 فصل و 189 صفحه تهیه و به معاونت فرهنگی و پژوهش این ستاد ارائه شد. آنچه که در زیر می آید معرفی فشرده ای از پژوهش انجام یافته با تاکید بر یافته های آن می باشد.