فهرست مطالب

تغییرات اجتماعی - فرهنگی - سال سیزدهم شماره 4 (پیاپی 51، زمستان 1395)

نشریه تغییرات اجتماعی - فرهنگی
سال سیزدهم شماره 4 (پیاپی 51، زمستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/12/30
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محمد رحیمی*، عالیه شکربیگی، باقر ساروخانی، زهرا حضرتی صومعه صفحات 1-18
    خانواده امروزی به لحاظ شکل و محتوا تغییر و تحولات گوناگونی را تجربه کرده است. نهاد خانوده به موچب مولفه های نوسازی، دچار تغییرات مهمی شده و این تغییرات، مسائلی را دربرابر خانواده قرار داده است. بر این اساس در این پژوهش به بررسی جامعه شناختی رابطه شبکه های اجتماعی مجازی و تغییرات جاری در روابط زناشویی زوجین پرداخته شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زوجین منطقه یک شهر تهران می باشند. به منظور تعیین حجم نمونه و با عنایت به جمعیت آماری تحقیق و نیز برآورد حجم نمونه به روش کوکران نمونه ای (400 نفر) مورد تخمین قرار گرفت و بر اساس روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای و سمیه ای انتخاب گردید. از طریق پرسشنامه هدایت شده اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و با استفاده از نرم افزار (spss) پردازش گردید. یافته های تحقیق نشان می دهند که بین زوجین استفاده کننده و عدم استفاده کننده از شبکه های اجتماعی مجازی تفاوت معناداری به لحاظ تغییرات در روابط زناشویی آن ها وجود دارد. بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تغییرات جاری روابط زناشویی زوجین (عاطفی، جنسی، اجتماعی، خانوادگی و خویشاوندی) رابطه معناداری وجود دارد. در نهایت سه متغیر "عضویت"، "نوع استفاده" و "میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی" 32 درصد از تغییرات جاری روابط زناشویی زوجین را تبیین می کنند.
    کلیدواژگان: خانواده- شبکه های اجتماعی مجازی- روابط زناشویی زوجین- شهر تهران
  • سیده سارا شهابی*، اسکندر فتحی آذر، علی جعفری صفحات 19-32
    هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش نظام آموزشی در مواجه با آسیب های پیش روی دانش آموزان کاربر فضای مجازی است. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی و از نوع پدیدارشناسی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس متوسطه دخترانه و کارشناسان نظام آموزشی شهر اردبیل می باشد. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند، مصاحبه نیمه سازمان یافته ای با 15 نفر از مدیران مدارس متوسطه و کارشناسان نظام آموزشی در مورد نقش نظام آموزشی در مواجهه با آسیب های پیش روی دانش آموزان کاربر فضای مجازی صورت گرفته است و برای حصول اطمینان از قابلیت اعتمادپذیری داده های پژوهش از روش مطالعه مکرر، مقایسه مستمر داده ها، خلاصه سازی و دسته بندی اطلاعات بدون اینکه داده ها آسیبی ببینند استفاده شد. داده ها با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت تجزیه وتحلیل شدند. در رابطه با نقش نظام آموزشی، چهار مولفه ی اصلی شامل برنامه های آموزشی انجام شده، نقش مراقبتی و پیشگیرانه نظام آموزشی، موانع و مشکلات پیش رو و پیشنهاد های ارائه شده برای اثربخشی موثر برنامه به دست آمد. یافته های به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که نظام آموزشی در مواجهه با آسیب های پیش رو، نقش مدرسه و نظام آموزشی را در حوزه فعالیت ها و برنامه های مراقبتی و پیشگیرانه، فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، تقویت هویت دینی دانش آموزان مهم قلمداد می کند و در اجرای موثر برنامه ها با موانع و مشکلاتی ازجمله همکاری ضعیف خانواده ها، محدودیت زمانی و مشکلات مالی، کم توجه ی به بعد تربیتی دانش آموزان در فعالیت های فوق برنامه مواجهه می باشند.
    کلیدواژگان: فضای مجازی، نظام آموزشی، دانش آموزان
  • سهیلا صادقی فسایی، رضا فاضل، حسین رضایی* صفحات 33-51
    موضوع مقاله حاضر،مطالعه جامعه شناختی رابطه میان مدیریت بدن و سرمایه جنسی زنانمتولد دهه 40 شهر همداناست.روش پژوهش در این تحقیق، پیمایشی و از نوع توصیفی تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسش نامه محقق ساخته در قالب طیف لیکرت استفاده شده است.جامعه آماری تحقیق نیز شامل تمامی زنانمتولد دهه 60 درهمدان می باشد که در زمان انجام تحقیق (شهریور، 1394) در این شهر سکونت داشته اند. حجم نمونهبر اساس فرمول کوکران400 نفربرآورد گردیده،و شیوه ی نمونه گیری هم خوشه ایچند مرحله ای بوده است.چارچوب نظری استفاده شده در این مقاله، نظریه سرمایه جنسی کاترین حکیم می باشد. برای سنجش پایایی ابزار پژوهش نیز از آلفای کرونباخ استفاده شده است که میزان ضریب آن برای ابعاد مدیریت بدن (9/.) و برای ابعاد سرمایه جنسی (92/.) بوده است. اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسش نامه بعد از کدگذاری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد میانگین میزان پرداختن به مدیریت بدن از سوی زنان جامعه مورد مطالعه برابر با (9/1 از 5) می باشد که رقم قابل توجهی نبوده و آمار نسبتا پائین اما قابل توجهی را به ما نشان می دهد و در این میان بعد سر و صورت با میانگین (06/2 از 5) از وزن بالاتری نسبت به سایر ابعاد مدیریت بدن نزد جامعه موورد مطالعه برخوردار است.میانگین ارزش سرمایه جنسی در بین پاسخگویان برابر با (74/2 از 5) می باشد که از میانگین نسبتا بالایی برخوردار می باشد. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده آنست که متغیر مستقل سرمایه جنسی در سطح معناداری sig = 0/00و با بتای (558/0) بر میزان انجام مدیریت بدن زنان متولد دهه 40 تاثیر داشته است.
    کلیدواژگان: جامعه شناسی بدن، مدیریت بدن، سرمایه جنسی، زنان متولد دهه 40، شهر همدان
  • شیما صدیقی، سروش فتحی* صفحات 53-72
    سرمایه اجتماعی بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود که به زندگی فرد معنی و مفهوم می بخشد و زندگی را ساده تر و لذت بخش تر می سازد. مصرف کالاهای فرهنگی به عنوان یکی از ابعاد حیات فرهنگی که در عمل و کنش افراد حضور دارد متاثر از سرمایه اجتماعی می باشد. هدف تحقیق بررسی رابطه سرمایه اجتماعی دانش آموزان با مصرف کالاهای فرهنگی آن ها در شهر دامغان صورت گرفته است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده است که بعد از برآورد اعتبار و پایایی، در بین پاسخگویان با روش نمونه گیری تصادفی توزیع گردید. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان این شهر در سال 1392 می باشد که شامل 2608 دانش آموز بود که از این تعداد با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران، تعداد 380 نفر تعیین شدند. نتیجه به دست آمده نشان داد حاصل مصرف کالاهای فرهنگی بین جنسیت و نوع مدرسه متفاوت است؛ و بین متغیرهای طبقه اجتماعی اقتصادی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعامل اجتماعی، عضویت در گروه های اجتماعی و درنهایت سرمایه اجتماعی دانش آموزان با مصرف فرهنگی آن ها رابطه معنادار تایید شد.
    کلیدواژگان: مصرف کالاهای فرهنگی، سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی
  • ناهید طاهرمحمدی*، سیف الله سیف اللهی صفحات 73-89
    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و ساختار جمعیتی نظام خانواده در ایران طی سه دهه اخیر انجام گرفته است. چارچوب نظری پژوهش حاضر بر اساس نظریه سیف اله سیف اللهی در دو سطح کلان و خرد می باشد. این تحقیق به روش اسنادی، مطالعه میدانی و پیمایشی با تکنیک پرسشنامه که دارای اعتبار صوری و سازه ای و اعتماد (آلفای کرونباخ بالای 70 درصد) به دست آمده است. جامعه آماری بررسی حاضر خانوارهای ساکن سال 9594 ساکن شهر تهران می باشد که تعدادشان بر اساس داده های مرکز آمار ایران 1/4 میلیون نفر گزارش شده است و بر اساس فرمول کوکران تعداد حجم نمونه به شیوه نمونه گیری خوشه ایو سهمیه ای انتخاب شد و با توجه به سطح سنجش متغیرها از آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنوف و بررسی فرضیه های تحقیق از طریق آزمون t تک نمونه ای گزارش گردید و نتایج ذیل حاصل گردید. یافته های اسنادی نشان از رابطه ناگسستنی ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و تحولات عناصر و مولفه های جمعیتی نظام خانواده می باشد. مصاحبه با متخصصان نشان از مهم ترین تحولات خانواده بر اساس گسترش خانواده هسته ای است و یافته های پیمایشی نشان از نتایج آزمون t تک نمونه ای حاکی از رابطه معنادار میان ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و تحولات عناصر و مولفه های جمعیتی نظام خانواده در ایران طی سه دهه اخیر می باشد.
    کلیدواژگان: ساختار جمعیتی نظام خانواده، توسعه ناموزون، عناصر و مولفه های تشکیل دهنده نظام اجتماعی
  • سید حامد عاملی، رها خرازی آذر*، محمد سلطانی فر، افسانه مظفری صفحات 91-107
    این مقاله تلاش دارد نقش رسانه های اجتماعی را در دیپلماسی عمومی در جهان آینده مورد بررسی قرار دهد. تکنولوژی های نوین رسانه ای اجتماعی با نفوذ در لایه های اجتماعی به نظر می رسد نقش اساسی و محوری در عرصه دیپلماسی جهان آینده خواهند داشت. آنچه که جهان جدید را متفاوت از گذشته می سازد چیزی نیست جز تحول بنیادین در عرصه ارتباطات و اطلاعات که ماهیت بسیاری از مفاهیم از جمله دیپلماسی را تغییر داده و به حوزه عمومی نزدیک نموده است. در این مجموعه با کشف الگوهای ذهنی موجود با روش کیو تست و تهیه دسته کیو و اخذ نظرات فعالان عرصه رسانه و دیپلماسی به صورت نمونه هدفمند و تجزیه و تحلیل این الگوها با تشکیل ماتریس همبستگی و بررسی واریانس عامل ها، در نهایت 9 الگوی ذهنی قابل قبول و مهم مورد شناسایی قرار گرفت و مشخص شد که رسانه های اجتماعی و همچنین دیپلماسی عمومی کارکرد چندانی در ساختار دیپلماسی کشور ندارند و به همین منظور «دکترین دیپلماسی شبکه ای» با تعریف و ساختاری جدید مبتنی بر شبکه های اجتماعی و حوزه عمومی به عنوان الگویی برای دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد گردیده است.
    کلیدواژگان: تکنولوژی های نوین رسانه ای، رسانه های اجتماعی، دیپلماسی عمومی
  • اقباله عزیزخانی*، علیرضا محسنی تبریزی، حسین آقاجانی صفحات 109-125
    پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی مشارکت سیاسی در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل موثر بر آن انجام شده است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه نظریه پردازانی همچون لیپست، وبر، پری و . . . ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان 18 سال به بالای شهر خلخال تشکیل می دهد که تعدادآنان طبق آمار اداره ثبت احوال 36000 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss استفاده شده است. پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم گردیده است. یافته های پژوهش نشانگر آن هستند که متغیرهای مستقل حمایت اجتماعی، احساس شهروندی، اعتماد سیاسی، اعتماد اجتماعی، پیوند گروهی، بیگانگی اجتماعی، دینداری، رسانه های جمعی، فشار گروهی، همنوایی و پایگاه اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت سیاسی رابطه معنی داری دارد.
    کلیدواژگان: مشارکت سیاسی، اعتماد، پیوند گروهی
  • علی مرادی*، محمد تقی ایمان صفحات 127-143
    هدف اصلی این مقاله، سنجش رابطه بین مسوولیت اجتماعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی جوانان شهر کرمانشاه می باشد. ازلحاظ روش شناسی بر اساس روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه آماری جوانان شهر کرمانشاه با تعداد 360450 نفر است. تعداد 400 نفر به شیوه تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. برای ارزیابی ابزار پژوهش از روایی صوری و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. از همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیات و رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر برای آزمون مدل استفاده به عمل آمد. نتایج نشان می دهد که بین مسئولیت پذیری جوانان و ابعاد مختلف رفتارهای اجتماعی مطلوب ارتباط معناداری وجود دارد. رابطه معنی داری بین متغیرهای میزان تحصیلات (49/0=r) میزان درآمد (37/0=r)، مسوولیت اجتماعی با بعد همدلی (64/0 =r)، مسوولیت اجتماعی با بعد انگیزه های داوطلبانه (54/0=r)، مسوولیت اجتماعی با بعد نوع دوستی (23/0=r) و مسوولیت اجتماعی با بعد جهت گیری درون دینی (42/0=r) با رفتارهای اجتماعی مطلوب وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد مسوولیت اجتماعی (57/0=Beta)، میزان تحصیلات (39/0 =Beta)، طبقه اجتماعی (32/0=Beta) و جنسیت با مقدار (28/0=Beta) به ترتیب میزان اهمیتی در تبیین متغیر وابسته داشته اند، وارد معادله رگرسیونی شده اند و درمجموع این 4 متغیر توانسته اند 63/0 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند (63/0=R²).
    کلیدواژگان: مسوولیت اجتماعی، رفتارهای مطلوب اجتماعی، نوع دوستی، کرمانشاه
|
  • Alieh Shekarbeugi, Bagher Saroukhani, Zahra Hazrati Somee, Mohammad Rahimi * Pages 1-18
  • Seyede Sara Shahabi *, Eskandar Fathi Azar, Ali Jafari Pages 19-32
    The main purpose of this research is study of the role of the educational system in the face of injuries ahead of student's user of Cyberspace. In this study, qualitative and phenomenology research method were used. The statistical population includes all female high school principals and educational system experts in Ardabil city. Based on purposeful sampling, a semi-organized interview is performed with 15 high school principals and educational system experts on the role of the educational system in the face of student injuriesand to ensure the reliability of the research data were used repeated study method, continuous comparison of data, summarization and classification of information without damaging the data. Data were analyzed using Smith's proposed method. Regarding the role of the educational system, is provided four main components included educational programs, the role of care and prevention of the educational system, obstacles and problems ahead and the proposals presented for effective program effectiveness. The findings of the research show that educational system in facing future damage,considers important the role of school and educational system in the field of activities and preventive programs, culture building and information, strengthen the religious identity students and in effective implementation of the programs is faced with barriers and problems such as poor cooperation of families, time constraints and financial problems, the lack of enough attention to educational dimensions of students inthe extracurricular activities.
    Keywords: cyberspace, Educational System, Students
  • Soheila Sadeghi Fasaii, Reza Fazel, Hoseien Rezaee * Pages 33-51
  • Shima Sedighi, Soroush Fathi * Pages 53-72
    Social capital is a suitable platform for human capital and physical productivity and considered a way to achieve success that gives meaning to life and makes life easier and more enjoyable. Consumption of cultural goods as an aspect of cultural life in action is influenced by the presence of social capital. The aim is to investigate the relationship between students' social capital and cultural consumption in Damghan city. The research method is survey and data collection is done by a questionnaire that after acquiring validity and reliability, are distributed among the participants with a random sampling technique. The statistical population is all students of this city in 2013, which is 2608. A sample of 380 is determined by Cochran’s formula. The result shows that the result of consumption of cultural goods is different between gender and type of school, and the relationship between socio-economic class, social trust, social participation, social interaction, membership in social groups and the social capital of students with their cultural consumption is significant.
    Keywords: consumption of cultural goods, social capital, Social Trust, Social Participation
  • Nahid Tahermohammadi *, Seifolah Seifolahi Pages 73-89
    This study aimed to examine the relationship between structure of economic-social development and demographic structure in family system in Iran over the past three decades. The theoretical framework of study is based on the theory of SaifullahSaifullahi in both macro and micro levels. This study is obtained from documents, field study and survey by questionnaire technique that have formal and structural and credit validity (Cronbach's alpha upper than 70%).  The statistical society of this study are the number of households living in Tehran in95-94 based on data from the Statistical Center of Iran reported 4/1 million households and were selected according to Cochran formula by the sample size via cluster and sharing sampling method and according to the variables measurement level it was reported form statistical tests by Kolmogorov-Smirnov and investigating hypotheses of study through one-sample t-test and following results were obtained. Documentary evidences have shown inseparable association of economic-social development and changes of demographic elements and components of family system. Interviews with experts showed that the most important developments in the family based on propagation of nuclear family and the survey findings showed the results of one-sample t-test representing significant relationship between the structure of economic-social development and demographic elements and components in family system in Iran over the past three decades.
    Keywords: demographic structure in family system, inharmonious development, elements, components forming social system
  • Seyed Hamed Ameli, Raha Kharazi Azar *, Mohammad Soltanifar, Afsaneh Mozafari Pages 91-107
    This article tries to investigate the role of social media in the future world. New social media technologies with intrusion in social layers will have vital and basic role in future diplomacy. One thing that differentiates new world from the past is basic development in communication area and information in which changed the nature of many concepts such as diplomacy and reaches to the public part. In this collection with discovering mental patterns with Q-test method and production of Q category and acquisition of the professor's opinion in media and diplomacy branch and the analysis of these patterns with the formation of Matrix correlation and variance of factors analysis; in the end, nine mental patterns were accepted. It was clear that social media and public diplomacy in some ways are not practical in diplomatic structure of the country and due to this (doctrine network diplomacy) with new definition dependent to social networks and public field is used as a pattern for media diplomacy of Islamic Republic of Iran.
    Keywords: media technologies, Social media, public diplomacy
  • Egbaleh Azizkhani, Hossein Aghajani Pages 109-125
    This study aims to explain the sociological and political participation of citizens of anklets, and the factors affecting it done. The theoretical framework and theoretical models using theorists such as Lipset''s theory, Weber, Perry. . . was presented. This study was conducted to survey the structural validity and reliability using Cronbach''s alpha coefficient was obtained. The population of citizens over 18 years of anklet up the Tdadanan enjoyed Register Office 36,000 people. Using a sample of 380 people multistage cluster sampling were selected as samples. To analyze the data, the methods of descriptive and inferential statistics using spss software is used. After preparing the matrix, one-dimensional and two-dimensional data set is in the form of tables. The results indicate that the independent variables of social support, sense of citizenship, political trust, social trust, link the group, social alienation, religion, mass media, group pressure, conformity and social and economic variables of political participation had a significant correlation.
    Keywords: Political participation, trust, link the group
  • Ali Moradi *, Mohammad Taghi Iman Pages 127-143
    The aim of this article is to examine the relation between Social Responsibility and Pro-social Behavior in the city of Kermanshah. This research conducted based on survey method and with questionnaire among 19-35 years old in Kermanshah. Statistical populationcontained 400 persons and selected through simple random sampling. Face validity has been used to verify the validity and alpha coefficients to assess the reliability of the measurement. Pearson correlation, analysis of variance and regression analysis were used to verify hypothesis and research model.According to the research findings, there is a significant relationship between education (r=o.49), income rate (r=-o.37), pro-social behavior to dimension of empathy (r=o.64), pro-social behavior to dimension of volunteer attitudes(r=o.54), pro-social behavior to dimension of altruism(r=o.23)and pro-social behavior to dimension of religious’ attitude(r=o.42) with youths pro-social behavior. Regression results show that the dependence variable is directly influenced by social responsibility (Beta=o.75), education (Beta=o.37), social class (Beta=o.32), sex (Beta=o.28), totally these four variables could predict 63% (percent) (r2=o,63)of changes regarding dependent variable.
    Keywords: social responsibility, Desirable social behaviors, Altruism, Youth, Kermanshah