مجله علمی شیلات ایران
سال بیست و هشتم شماره 3 (پیاپی 113، امرداد و شهریور 1398)

در این مطالعه اثر سطوح مختلف اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) در جیره غذایی و تاثیر آن بر تغییرات میزان عناصر سنگین کادمیوم، جیوه، سرب و آرسنیک در گوشت ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در یک دوره پرورش 90 روزه مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق بر اساس طرح کاملا تصادفی شامل 5 تیمار 1(شاهد)، 2، 3، 4 و 5 که بترتیب حاوی صفر، 75، 150، 300 و 600 میلی گرم در کیلوگرم EDTA بودند و تحقیق در 6 تکرار انجام گردید. میانگین وزن کل، طول کل و ارتفاع بدن در بچه ماهیان معرفی شده بترتیب 06/0±1/2 گرم، 05/0±96/1 سانتی متر و 01/0±51/0 سانتی متر بود. میانگین غلظت آرسنیک در گوشت ماهی کپور معمولی در تیمارهای مختلف در محدوده 66/84-56 میکروگرم بر کیلوگرم به ثبت رسید. حداکثر غلظت آرسنیک در تیمار 2 و کمترین مقدار این عنصر در تیمار 5 بدست آمد و تفاوت معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد (05/ 0>P). حداکثر و حداقل غلظت جیوه در گوشت ماهی کپور معمولی بترتیب در تیمار 3 (4/2±33/129 میکروگرم بر کیلوگرم) و 4 (02/2±33/112 میکروگرم بر کیلوگرم) بدست آمدکه از نظر این عنصر سنگین تفاوت معنی داری بین تیمارهای 4، 5 و شاهد با تیمارهای 2 و 3 مشاهده شد (05/ 0>P). محدوده تغییرات غلظت سرب در گوشت ماهیان 256-192 میکروگرم بر کیلوگرم اندازه گیری شد. تیمار 4 با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد (05/ 0>P). حداقل و حداکثر میزان غلظت کادمیوم در گوشت ماهی کپور معمولی بترتیب در تیمارهای 2 (72/4±00/106 میکروگرم بر کیلوگرم) و 4 (61/4±0/113 میکروگرم بر کیلوگرم) بدست آمد که تیمار 4 با تیمارهای 1، 2 و 5 تفاوت معنی داری را نشان داد (05/ 0>P).

تورهای پره ساحلی ابزارهای صیدی هستند که از سطح تا بستر را بوسیله دیواره توری غیرگوشگیر اشغال می کنند. بالابودن میزان صید ماهیان غیراستاندارد در تورهای پره باعث شد تا این تحقیق در راستای استانداردسازی چشمه های کیسه پره انجام شود. نمونه برداری در فصل زمستان 1395 آغاز و در بهار 1396 با انجام 73 بار پره کشی با استفاده از چهار تور پره با چهار چشمه به اندازه های 26، 28، 30 و33 میلی متری (از گره تا گره مجاور) در قسمت کیسه در منطقه میانکاله صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان صید از گونه های مختلف در اندازه های مختلف مربوط به چشمه 26 میلی متر می باشد. همچنین بیشترین فراوانی طول کل برای گونه کفال طلایی Liza aurata Risso, 1810)) در چشمه های مختلف در طبقه طولی 35-30 سانتی متری، برای شگ ماهیان Alosa caspia Linck, 1790)) در طبقه طولی 35 تا 40 سانتی متری و برای گونه ماهی سفید Rutilus kutum Kamensky, 1901)) در طبقه طولی 30 تا 35 سانتی متری قرار داشتند. نتایج نشان داد که در تور با چشمه 26 میلی متر برای ماهی کفال طلایی طول 50 درصد صید مجاز معادل 87/24 سانتی متر، در چشمه 30 میلی متر 06/25 سانتی متر و چشمه 32 میلی متر 65/26 سانتی متر می باشد. میزان طول 50 درصد صید مجاز شگ ماهی در استفاده از چشمه 30 میلی متر مقدار 5/25 سانتی متر بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد که پره های موجود در منطقه به هیچ عنوان انتخابی عمل نکرده و ماهیان زیادی را زیر استاندارد طولی صید می کند.

در این پژوهش، سطوح مختلف پودر دانه گیاه آناتو (Bixa orellana) به جیره غذایی ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss ااضافه گردید و سپس برخی از شاخص های خونی (شامل تعداد گلبول های قرمز و سفید ، غلظت هموگلوبین و درصد هماتوکریت)، عملکرد رشد و رنگ فیله ماهیان بررسی شد. جیره های آزمایشی با سه تکرار شامل 0 (شاهد)، 25/0، 5/0 و 75/0 درصد پودر دانه گیاه آناتو بود. تعداد 360 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان جوان (5±100 گرم) در 12 عدد تانک به صورت کاملا تصادفی ذخیره سازی و 40 روز پرورش یافتند. حداکثر مقدار شاخص های خونی بجز تعداد گلبول های سفید در تیمار شامل 75/0 درصد پودر دانه گیاه آناتو مشاهده شد، در حالیکه کمترین مقدار این شاخص ها در تیمار شاهد مشاهده شد (p<0.05). همچنین، بیشترین وزن نهایی بدن (235 گرم) مربوط به تیمار 75/0 درصد پودر دانه آناتو و کمترین (2/108 گرم) مربوط به تیمار شاهد بود (p<0.05). طیف رنگ های قرمز و زرد در فیله ماهیان با افزایش سطح پودر آناتو در جیره، به طور معنی داری افزایش یافت و بیشترین میزان آنها در فیله ماهیان تغذیه شده با 75/0 درصد پودر آناتو در مقایسه با سایر تیمارها مشاهده شد (p<0.05). بنابراین، افزودن پودر دانه گیاه آناتو به مقدار 75/0 درصد در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان تاثیر مثبتی در شاخص های خونی داشت و از سویی، با افزایش نرخ رشد و رنگ پذیری فیله احتمالا هزینه های پرورش را کاهش و مشتری پسندی گوشت ماهی را افزایش خواهد داد.

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر پودر گلبرگ زعفر ان بر رشد و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در لارو ماهی کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella) انجام شد. لارو ماهیان با میانگین وزن و طول (03/0± 75/0گرم و 09/0±39/4 سانتی متر) بصورت مجزا با چهار سطح پودر گلبرگ زعفران در رژیم غذایی به مدت 60 روز تغذیه شدند که شامل P0 (شاهد)،  P1(2 درصد)، P2 (4 درصد) و P3 (6 درصد) بود. 1200 قطعه ماهی در قالب طرح کاملا تصادفی در 12 مخزن تقسیم شدند (4 تیمار آزمایشی و هر یک با 3 تکرار). پایان آزمایش، پارامترهای رشد (وزن و طول نهایی، نرخ رشد روزانه، وزن بدست آمده، نرخ رشد ویژه و فاکتور وضعیت)، تغذیه (ضریب تبدیل غذایی و کارایی تبدیل غذا) و آنتی اکسیدان (گلوتاتیون پراکسیداز، سوپرکسید دیسموتاز، مالون دی آلدهید و کاتالاز) مورد بررسی قرار گرفتند. پارامترهای رشد پس از تغذیه با پودر گلبرگ زعفران در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت. وزن نهایی و نرخ رشد ویژه در تیمار P2 در مقایسه با تیمار شاهد افزایش معنی داری داشت درحالیکه ضریب تبدیل غذایی در این تیمار کاهش معنی داری داشت. علاوه بر این، مقدار مالون دی آلدهید و کاتالاز در لاروهای ماهی تغذیه شده با سطوح مختلف مکمل نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری کاهش یافت. افزایش قابل توجهی در پارامترهای گلوتاتیون و سوپرکسید دیسموتاز پراکسیداز در تیمار P3 نسبت به تیمار شاهد مشاهده شد. این تحقیق نشان داد که مقدار بکارگیری 6 درصد پودر گلبرگ زعفران می تواند به عنوان یک افزودنی خوراکی در آبزی پروری مورد استفاده قرار گیرد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان تجمع چهار فلز سرب (Pb)، مس (Cu)، کادمیوم (Cd) و جیوه (Hg) در بافت جلبک قهوه ای سارگاسوم (Sargassum illicifolium) و لابستر صخره ای (Panuliros homaros) در دو بازه زمانی قبل و بعد از مانسون در مناطق نوزادگاهی سواحل شمالی دریای عمان انجام شد. تعداد 50 نمونه از هر گونه در فصول بهار و پاییز سال 1396 از ایستگاه های بندر جاسک، صیدگاه درک، بندر پزم، خلیج چابهار و بندر گواتر تهیه شد. آماده سازی نمونه ها با روش هضم مرطوب و اندازه گیری میزان تجمع فلزات با دستگاه جذب اتمی انجام شد. اختلاف معنی داری در میزان تجمع فلزات سنگین در شرایط قبل و بعد از مانسون در بافت هر دو گونه مشاهده شد (05/0p<). مقایسه میزان تجمع فلزات در شرایط قبل و بعد از مانسون اختلاف معنی داری فقط در میزان تجمع کادمیوم در بافت عضله لابستر صخره ای نشان داد (05/0p<). میزان تجمع این فلز بعد از مانسون در مقایسه با شرایط قبل از آن کاهش معنی داری داشت (05/0p<). مقایسه نتایج با حد استانداردهای بین المللی (WHO، FDA، NHMRC و سازمان استاندارد ملی ایران) نشان داد که سطح هر چهار فلز در بافت جلبک قهوه ای سارگاسوم کمتر از حد مجاز استانداردها بود. سطح سرب در بافت لابستر صخره ای نیز از تمامی استانداردها پایین تر بود؛ اما سطوح مس، کادمیوم و جیوه بالاتر از حد مجاز استانداردها اندازه گیری شد. درمجموع، نتایج این تحقیق می تواند تا حدودی بیانگر وضعیت نامناسب زیستی در مناطق نوزادگاهی سواحل شمالی دریای عمان باشد.

از آنجایی که مصرف هدف اصلی تولید است و موارد مد نظر تولید کننده باید از طریق فروشنده همسو با خواسته های مصرف کننده باشد، ارزیابی روند خرید و فروش بازار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین، تحقیق حاضر در سال 1393به منظور ارزیابی روند خرید و فروش در بازار ماهی بنادر استان گیلان (بندر انزلی، آستارا و کیاشهر) با جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه از 30 ماهی فروشی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، آزمون فریدمن و آزمون کای دو استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشتر فروشندگان ماهی بنادر استان گیلان در رده سنی 40-31 سال (6/26%) قرار دارند. بیشتر آنها سطح تحصیلات راهنمایی (40%) و متوسطه (40%) دارند. حدود نیمی از آنها 20-10 سال سابقه اشتغال داشته و 65% دارای خانواده 3 و 4 نفره می باشند. 70 درصد فروشندگان بازار ماهی بنادر استان گیلان از امکاناتی همچون یخچال برای عرضه مناسب برخوردارند، اما بیش از 80 درصد آنها فاقد پیشخوان بودند. یافته های تحقیق نشان داد تازگی و کیفیت به عنوان مهمترین عامل قابل توجه مصرف کنندگان هنگام خرید ماهی است. دلایل عدم مصرف ماهی بوی نامطبوع، وجود تیغ و دشواری پاک کردن عنوان شد و فروشندگان در مصرف ماهی سالم بودن و در خرید، تازگی را عامل فروش بیشتر می دانستند. اما برای مصرف، دسترسی آسان و علاقه مندی به گونه ای خاص و در خرید، چینش ماهی در پیشخوان، یخ گذاری و شن پوشی را عامل قابل توجه از سوی مصرف کنندگان نمی دانستند. به دلیل بازار مناسب، فروشندگان مشکلی نداشتند و عدم دسترسی به مصرف کننده نهایی، اجاره سنگین و عوارض بالای شهرداری از مشکلات فروشندگان در فروش ماهی در بازارهای بنادر گیلان تشخیص داده نشد. با این وجود ساماندهی بازارهای بنادر استان گیلان و تجهیز آنها به پیشخوان و استانداردهای لازم جهت مدرن سازی بازار سنتی ضروری بنظر می رسد.

این پژوهش در راستای برنامه انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی، در سواحل جنوب شرقی دریای خزر و منطقه گهرباران در سال 93-1392 انجام شد. هدف از این تحقیق بررسی روابط بین برخی پارامترهای فیزیکی-شیمیایی آب و رسوبات بستر  با پراکنش، تراکم و زی توده گونه پرتار Streblospio gynobranchiata  در نیم خط ها، عمق، ایستگاه و فصول می باشد. نمونه برداری به صورت ماهانه و در 8 ایستگاه در اعماق 5، 10 و 15 متر در 2 نیم خط عرضی عمود بر ساحل صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که ییشترین مقدار تراکم و زی توده بترتیب در نیم خط شرقی با میانگین (±خطای معیار) 1/269±7/1437 عدد در متر مربع و 131/0±711/0 گرم در متر مربع بود. بر اساس آزمون پیرسون، همبستگی مثبتی بین میزان تراکم گونه S. gynobranchiata  با مواد آلی بستر (TOM) و عمق در سطح 01/0، شوری و درجه حرارت آب در سطح 05/0 یافت شد. بررسی تراکم و زیتوده این گونه در فصول مختلف دارای نوساناتی بود، بطوریکه بیشترین تراکم با میانگین (±خطای معیار) 2/185±08/1550 عدد در متر مربع و 09/0±775/0 گرم در متر مربع مربوط به زمستان و در دی ماه ثبت شد و اختلاف معنی داری بین تراکم و زی توده در ماه های مختلف یافت شد (05/0>p) که این امر می تواند به دلیل نزدیک شدن به دوره اختلال آب، به دلیل تغییرات فصلی و ایجاد آشفتگی زیستی (Bioturbation) در بستر دریا و رژیم غذایی معلق خواری (deposit feeder) این گونه باشد

فلزات سنگین به عنوان یکی از گروه های اصلی آلاینده های محیط آبی، در اثر فعالیت های طبیعی و انسانی به محیط آبی راه می یابند. این فلزات ممکن است در بدن موجودات آبزی، از جمله ماهی تجمع یابند و خطر بالقوه برای سلامتی اکوسیستم و موجودات زنده و بخصوص برای انسان محسوب گردند. در مطالعه حاضر، میزان فلزات سنگین مس، روی و نیکل در بافت عضله ماهی سفید (Rutilus frisii Kutum) و ماهی سیاه کولی (Vimba vimba persa) صید شده از سواحل بندر انزلی بوسیله دستگاه طیف سنجی جذب اتمی تعیین گردید. میانگین غلظت فلزات سنگین مس، روی و نیکل در بافت عضله ماهی سفید بترتیب 26/1±47/7، 49/1±96/18، 23/0±68/2 و سیاه کولی بترتیب 26/2±41/10، 82/6±01/32 و30/0±50/2 میکروگرم برگرم وزن خشک بود. غلظت فلزات سنگین در بافت عضله کمتر از غلظت مجاز استانداردهای بین المللی بود، بجز فلز نیکل که از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بیشتر بود. میزان پتانسیل خطر و شاخص خطر برای هر دو گروه سنی بزرگسال و کودکان کمتر از 1 بدست آمد. بنابراین، خطر چندانی برای مصرف کنندگان وجود ندارد. با توجه به اهمیت کیفیت ماهی مصرفی برای ساکنین مناطق شمالی ایران، جهت کنترل میزان آلاینده ها در آبزیان و جوامع مصرف کننده، باید آلاینده های منطقه، بخصوص فلزات سنگین به طور مستمر ارزیابی و پایش گردد.

هدف از این مطالعه، بررسی اثر عصاره جلبک قرمز جانیا (Jania adhaerens) بر شاخص های بیوشیمیایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی ماهی کفال خاکستری بعد از 60 روز بود. 120 قطعه ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) با میانگین وزنی 01/2± 95/14 (میانگین± خطای معیار) گرم، در 4 تیمار با جیره های مختلف شامل 0 (تیمار شاهد)، 5 ، 10 و 15 میلی گرم عصاره جانیا بر کیلوگرم غذا تقسیم بندی شدند. پس از 60 روزتغذیه با جیره های فوق، نتایج نشان داد بین تیمارهای آزمایشی و گروه شاهد از نظر آلبومین و فعالیت آنزیم کاتالاز اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0<P). کمترین میزان گلوکز، کلسترول، آلکالین فسفاتاز و آلانین آمینوترانسفراز و بیشترین میزان گلوتاتیون احیاء شده در تیمار حاوی 15 میلی گرم عصاره جانیا بر کیلوگرم غذا مشاهده شد. تیمار های حاوی سطوح مختلف عصاره جانیا افزایش معنی داری را از نظر فعالیت آنزیم های سوپر اکسیداز دیسموتاز، مالون دی آلدئید، گلوتاتیون احیاء شده، پروتئین تام و گلبولین در مقایسه با تیمار شاهد نشان دادند (05/0>P).  به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که ماهیان کفال تغذیه شده با رژیم غذایی حاوی 10 و 15 میلی گرم عصاره جانیا بر کیلوگرم غذا منجر به بهبود فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و شاخص های بیوشیمیایی سرم خون شده و استفاده از 15 گرم عصاره جانیا بر کیلوگرم غذا در جیره غذایی ماهی کفال خاکستری توصیه می گردد.

به منظور بررسی اثر پروبیوتیک بر پارامترهای رشد و شاخص های خونی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)، 44 قطعه مولد نر با میانگین وزن اولیه 85/33 ± 14/1366 گرم (خطای استاندارد ± میانگین) دوبار در روز به مدت 8 هفته با جیره های حاوی صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 2 گرم در کیلوگرم پروبیوتیک بیوآکوا (Bio-Aqua) تغذیه شدند. با توجه به نتایج، بیشترین میانگین وزن نهایی و کمترین ضریب تبدیل غذایی در تیمار 1 گرم در کیلوگرم مشاهده شد و اختلاف معنی داری با تیمار شاهد نشان داد (05/0P<). همچنین بیشترین نرخ رشد ویژه و درصد افزایش وزن بدن در تیمار 1 گرم در کیلوگرم مشاهده شد و تفاوت معنی داری با تیمار 2 گرم در کیلوگرم و شاهد داشت (05/0P<). با این حال اختلاف معنی داری در فاکتور وضعیت بین تیمارها دیده نشد (05/0P>). در شاخص های خونی بالاترین تعداد گلبول های قرمز و بیشترین مقدار هموگلوبین در تیمار 1 گرم در کیلوگرم بدست آمد و اختلاف معنی داری با تیمار 2 گرم در کیلوگرم و شاهد نشان داد (05/0P<). بیشترین تعداد گلبول های سفید و درصد هماتوکریت نیز در تیمار 1 گرم در کیلوگرم مشاهده شد و اختلاف معنی داری با تیمار شاهد داشت (05/0P<). در سایر شاخص های خونی تفاوتی بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد (05/0P>). نتایج پژوهش حاضر بیانگر اثرات مناسب پروبیوتیک بر پارامترهای رشد و شاخص های خونی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان می باشد. بر همین اساس توصیه می شود از پروبیوتیک بیوآکوا به میزان 1 گرم به ازای هر کیلوگرم جیره در جیره غذایی مولدین نر قزل آلای رنگین کمان استفاده شود.

تقاضای جهانی برای استفاده از پلاستیک ها به علت کاربردهای فراوان آن رو به افزایش می باشد. حدود 80-60 درصد از زباله های محیط دریا را مواد پلاستیکی تشکیل می دهند. کمبود اطلاعات و پژوهش در مورد وجود آلودگی پلاستیکی و میکروپلاستیکی در آبزیان وجود دارد. بنابراین، در تحقیق حاضر به بررسی فراوانی، توزیع، اندازه، رنگ و نوع میکروپلاستیک ها در دستگاه گوارش 5 گونه (10n=) از ماهیان سواحل حوزه خلیج چابهار، دریای عمان در بهار 96 پرداخته شد. تعداد کل میکروپلاستیک های یافت شده در گونه های مورد مطالعه متغیر بود و بیشترین درصد شکل میکرو پلاستیک ها در دستگاه گوارش ماهیان متعلق به فیبر (%55)، قطعات (26%)، گلوله (18%) و فیلم (%1) بوده است. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FT-IR) از نمونه های میکروپلاستیک های یافت شده نشان داد که شایع ترین پلیمرهای یافت شده، پلی اتیلن (PE)، پلی اتیلن ترفتالات (PET) و نایلون بودند. نتایج نشان داد که تمامی ماهیان نمونه برداری شده از خلیج چابهار حاوی میکروپلاستیک بودند. با توجه به اهمیت آلودگی میکروپلاستیک می توان با نظارت بر رهاسازی پلاستیک ها در سواحل گردشگری و ماهیگیری خلیج چابهار به عنوان موضوع پیشنهادی مطالعات آتی ارائه گردد.

تاکنون 12 گونه از کپورماهیان جنس Alburnoides در ایران بر اساس صفات ریخت شناسی توصیف شده است. ویژگی های کلیدی تخصیص داده شده به این گونه ها فاقد کارایی لازم جهت شناسایی آنهاست، بنحوی که با استفاده از این ویژگی ها نمی توان گونه های توصیف شده را از یکدیگر تشخیص داد. از اینرو، این تحقیق به منظور بررسی روابط آرایه شناسی و اعتبارسنجی گونه های توصیف شده با استفاده از نشانگر مولکولی زیر واحد I ژن سیتوکروم اکسیداز (COI) به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 70 نمونه از اعضاء این جنس از 20 ایستگاه مختلف در 6 حوضه آبریز داخلی نمونه برداری شد. جهت تعیین تفاوت های ژنتیکی و روابط خویشاوندی، DNA نمونه ها به روش فنل-کلروفرم استخراج و ژن سیتوکروم COI طی فرآیند PCR تکثیر و پس از خالص سازی توالی یابی شد. نتایج نشان داد که گونه های ایرانی جنس Alburnoides به هشت شاخه تقسیم می شوند. بیشترین فاصله ژنتیکی K2P درون گونه ای، مابین نمونه های گونهA. samiii  و کمترین میزان بترتیب در بین نمونه های A. coadi، A. holciki، A. parhami و A. nicolausi محاسبه گردید. همچنین بیشترین فاصله ژنتیکی K2P بین گونه ای به میزان 56/7 بین دو گونه A. qanati و A. holciki و کمترین میزان به مقدار 33/0 بین دو گونه A. parhami و A. holciki بدست آمد. با توجه به نتایج، به دلیل تمایز اندک ژنتیکی بر اساس ژن COI، اعتبار گونه های A. parhami،A. coadi  و A. nicolausi تائید نگردید و پیشنهاد می گردد که بترتیب مترادف گونه های A. holciki، A. namaki و A. idignensis در نظر گرفته شوند.

هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) یک نوروپپتید موثر در تنظیم فرآیند تولیدمثل در مهره داران می باشد. آنالوگ های مختلفی از این هورمون به فرم سنتتیک با نیمه عمرهای مختلف برای تکثیر مصنوعی آبزیان در بازار موجود می باشند. هدف از این تحقیق بررسی بیان GnRH نوترکیب در باکتری  Escherichia coliسویه  BL21به منظور تولید هورمون نوترکیب می باشد. در این تحقیق، توالی DNA مربوط به پپتید GnRH طراحی شده در وکتور بیانی pET28a+ کلون شد. واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) به کمک آغازگرهای اختصاصی صحت کلونینگ را نشان داد. وکتور نوترکیب pET28a+/GnRH به باکتری بیانی E. coli BL21 (DE3) انتقال داده شد و صحت انتقال با کلونی PCR سنجیده شد و باند 186 جفت بازی حاصل از تکثیر ژن بر ژل آگارز مشاهده گردید. سپس برای بررسی بیان، باکتری نوترکیب در محیط Luria Bertani (LB) حاوی آنتی بیوتیک کانامایسین در دمای 37 درجه سانتی گراد کشت داده شد و با غلظت یک میلی مولار Isopropyl β-D-1-thiogalactopyranpside (IPTG) القاء شد و بعد از القاء، باکتری در دو دما و زمان مختلف شامل 6 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد و 24 ساعت در دمای 20 درجه سانتی گراد قرار گرفت. میزان بیان به کمک الکتروفورز ژل SDS-PAGE تعیین شد. بررسی SDS-PAGE نشان دهنده بیان پپتید بوده و باند هشت کیلودالتونی مربوط به پپتید مورد نظر بر روی ژل قابل مشاهده بود. همچنین میزان بیان پپتید در دمای 20 درجه سانتی گراد بیشتر از دمای 37 درجه سانتی گراد می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت که هورمون GnRH قابلیت تولید در سیستم بیانی پروکاریوتی همانند اشریشیاکلی را دارد و پس از خالص سازی می تواند به عنوان یک همولوگ خاص برای درمان اختلالات تولید مثلی در آبزیان معرفی گردد.

ماهی سفید (frisii Rutilus) یکی از ماهیان ساکن دریای خزر با بازارپسندی و ارزش اقتصادی بالاست با توجه به بسته بودن دریای خزر، تمامی آلاینده هایی که به آن تخلیه می شود، در حوضه دریا انباشته می شود. آلودگی رسوبات به فلزات سنگین منجر به مشکلات زیست محیطی جدی می شود. بدین منظور، تعداد 36 عنصر در بافت های کبد، عضله، گناد، پوست و کلیه این ماهی اندازه گیری شد و ارتباط آنها با پارامترهای رشد (سن و طول)، شاخص های فیزیولوژیک (ضریب چاقی، وزن نسبی، شاخص کبدی) بررسی شد. تعداد 51 عدد ماهی در فصل پاییز 1396 توسط پره های ساحلی و دام گوش گیر صید شدند و اندازه گیری فلزات با استفاده از دستگاه-OES  ICP انجام شد. بیشترین غلظت فلزات کلسیم، منگنز در بافت عضله، فلزات آلومینیم، باریم، کادمیم، کبالت، آهن، پتاسیم، سدیم، گوگرد، قلع، تنگستن و روی در بافت کلیه، فلزات آرسنیک، نیکل، سرب و روبیدیوم در بافت گناد، فلزات کروم، لیتیوم، منیزیوم، فسفر، آنتیموآن، سیلیکون، استرونسیم، توریوم و تیتانیوم در بافت پوست و فلز مس در بافت کبد بود. همبستگی میزان عناصر در هر بافت موردسنجش قرار گرفت که در این میان پایین ترین میزان همبستگی را عناصر استونسیوم و نیکل در بافت کبد و پایین ترین میزان همبستگی عناصر آنتیموان، منگنز و نیکل در بافت عضله محاسبه شد.

مطالعه حاضر به منظور مقایسه میزان تجمع فلزات سنگین مس (Cu)، آهن (Fe)، سرب (Pb)، کادمیوم (Cd) ، قلع (Sn)، آرسنیک (As) و جیوه (Hg) در بافت خوراکی میگوی سفید هندی در مناطق صیادی سواحل دریای مکران (دریای عمان) در سال 1396 انجام گردید. بدین منظور تعداد 60 عدد میگو از مناطق کنارک، اسکله های بریس و گواتر در فصل صید میگو جمع آوری گردید. پس از بیومتری و آماده سازی نمونه ها و سنجش فلزات مشخص گردید که میانگین غلظت مس، آهن، قلع، سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه بترتیب برابر با 28/0±13/13، 2/0± 76/2، 30/0± 77/1، 05/0± 24/0، 001/0± 03/0، 05/0±32/0، 001/0± 02/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک در بافت عضلانی میگو بوده است. در مقایسه میان ایستگاه ها، منطقه بریس بجز در جیوه و آهن، در سایر فلزات اختلاف معنی داری با سایر مناطق داشته است (05/0P<). مقایسه نتایج با برخی استانداردهای بین المللی مثل سازمان بهداشت جهانی (WHO, 1995) و مدیریت غذا و داروی آمریکا (FDA) نشان می دهد که غلظت تمامی عناصر بررسی شده کمتر از حد مجاز جهانی بوده است و مصرف میگو در مناطق نمونه برداری شده برای سلامتی خطری نخواهد داشت.

به منظور تعیین اثر پروبیوتیک دی پرو (Bacillus licheniformis, Bacillus subtilis)و مخمر ساکارومایسس سرویزیه (Saccharomycess Cerevisia) در جیره غذایی بچه تاسماهی ایرانی(Acipenser persicus) بر شاخص های رشد و ترکیب بیوشیمیایی لاشه، تعداد 2400 قطعه بچه تاسماهی ایرانی به صورت تصادفی با میانگین وزن 10/0±00/4 گرم)میانگین±خطای استاندارد(و میانگین طول 35/0±91/9 سانتی متر)میانگین±خطای استاندارد(انتخاب و در چهار تیمار و هر تیمار با سه تکرار گروه بندی شدند. مدت آزمایش 60 روز و محل اجرای آن در مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی واقع در استان گیلان بود. تیمارهای آزمایشی شامل 1) 5 گرم دی پرو در کیلوگرم غذا 2) 5 گرم مخمر ساکارومایسس سرویزیه در کیلوگرم غذا 3) 5 گرم دی پرو در کیلوگرم غذا و 5 گرم مخمر ساکارومایسس سرویزیه در کیلوگرم غذا 4) گروه شاهد (جیره پایه فاقد پروبیوتیک و مخمر). نتایج حاصله نشان دادکه، بیشترین میانگین وزن به ترتیب در تیمار حاوی دی پرو حاصل گردید. تیمار دریافت کننده پروبیوتیک دی پرو بیشترین افزایش رشد، کوچکترین ضریب تبدیل غذاییرا داشت، که تفاوت آن با سایر تیمارها، معنی دار (05/0>P) بود. استفاده از دی پرو در جیره سبب شد تا چربی لاشه افزایش یابد که این افزایش از نظر آماری معنی دار بود (05/0>P). رطوبت لاشه با افزودن دی پرو به جیره کاهش یافت که این کاهش سبب اختلاف معنی داری در رطوبت لاشه در مقایسه باکنترل گردید(05/0>P). میزان خاکستر کل لاشه در تیمار حاوی دی پرو و یا مخمر در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0<P). این در حالی بود که در تیمار حاوی دی پرو و مخمر نتایج متفاوتی مشاهده شد به طوری که میزان خاکستر افزایش نشان داد و تنها در مقایسه با گروه دیپرو بطور معنی داری (05/0>P) افزایش یافته است . مصرف خوراکی 5 گرم پروبیوتیک دی پرو در جیره غذایی بچه تاسماهی ایرانی، باعث افزایش رشد و شاخصهای رشد شده و اسفاده از آن در صنعت آبزی پروری توصیه می شود.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر دو باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و پدیوکوکوس پنتوساسئوس بر شاخص های خونی، ایمنی شناسی و رشد بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) انجام شد. به این منظور تعداد 180 عدد ماهی با وزنS.D) 44/1±gr14 (در 3 تیمار ذخیره سازی شدند. تیمار 1: جیره تجاری حاوی پروبیوتیک Lactobacillus acidophilus g/10kg(1010CFUg-1) 5/1 و تیمار 2: جیره تجاری حاوی پروبیوتیک Pediococcus pentosaceus g/10kg(1010CFUg-1) 5/1 و تیمار 3 یا شاهد با استفاده از غذای تجاری بدون پروبیوتیک، به مدت 60 روز مورد تغذیه قرار گرفتند. در پایان دوره آزمایش، تعداد 15 ماهی از هر تیمار نمونه گیری و شاخص های رشد، خون شناسی و ایمنی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج، درصد افزایش وزن، درصد نوتروفیل و مونوسیت، لایزوزیم و C3 در تیمار 1 به شکل معنی داری بیشتر از تیمارهای 2 و 3 بود. مقادیر هماتوکریت، گلبول قرمز خون، هموگلوبین، MCV، MCH در تیمار 2 به شکل معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود. مقادیر MCHC و درصد لنفوسیت در تیمار 3 بیشترین مقدار را نشان داد. مقادیر IGM و C4 در بین تیمارها تفاوت معنی دار آماری نشان ندادند. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از جیره حاوی پروبیوتیک های Lactobacillus acidophilus و Pediococcus pentosaceus می تواند تاثیرات مثبتی بر فراسنجه های رشد، خون شناسی و ایمنی بچه ماهی کپور معمولی داشته باشد

محیط زیست دریایی، منبع بسیاری از ترکیبات طبیعی زیست فعال است که خصوصیات ساختاری-شیمیایی آنها در سایر محصولات طبیعی گیاهان و جانوران خشکی زی مشاهده نمی شوند. این مطالعه به منظور بررسی و مقایسه خواص آنتی بیوتیکی عصاره های دی اتیل اتری و متانولی استخراج شده از ستاره دریایی و شقایق موکتی انجام شد. برای این تحقیق، ستاره دریایی و شقایق موکتی از منطقه جزیره لارک جمع آوری شدند و سپس عصاره گیری با استفاده از حلال های دی اتیل اتر و متانول انجام گردید. بررسی خواص آنتی بیوتیکی عصاره های به دست آمده بر باکتری های اشرشیاکلی (Escherichia coli) و باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) ابتدا با استفاده از روش انتشار در آگار جهت تعیین قطر هاله عدم رشد و سپس رقت لوله ای به منظور تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتریایی (MBC) صورت گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، عصاره دی اتیل اتری استخراجی از شقایق موکتی هیچ اثر مهارکنندگی و کشندگی بر باکتری های مورد آزمایش نداشت. در حالیکه عصاره دی اتیل اتری استخراجی از ستاره دریایی در غلظت 40 mg/ml بر باکتری اشرشیاکلی اثر مهارکنندگی رشد را نشان داد، اما قدرت کشندگی نداشت. این عصاره در غلظت های مورد نظر تاثیری بر مهار رشد و کشندگی باکتری باسیلوس سوبتیلیس نداشتند. عصاره متانولی استخراجی از ستاره دریایی در غلظت 30mg/ml بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس اثر مهارکنندگی رشد و در غلظت 50mg/ml اثر کشندگی نشان داد ولی هیچ یک از غلظت های مورد آزمایش تاثیری بر باکتری اشرشیاکلی نداشتند. همچنین عصاره متانولی استخراجی از شقایق موکتی در غلظت 40mg/ml برای باکتری اشرشیاکلی اثر مهارکنندگی رشد داشت، اما اثر کشندگی نشان نداد. در حالیکه هیچیک از غلظت های مورد آزمایش تاثیری بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس نداشتند. همچنین بیشترین قطر هاله عدم رشد برای عصاره متانولی ستاره دریایی بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس با قطر هاله عدم رشد 8/0±1/12 میلی متر ثبت گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که عصاره متانولی استخراجی از ستاره دریایی دارای اثر مهارکنندگی رشد بیشتر و نیز اثر کشندگی بر باکتری باسیلوس سوبتیلیس بود. در حالیکه عصاره متانولی استخراجی از شقایق موکتی دارای قدرت مهار کنندگی رشد بر باکتری اشرشیاکلی بود. در نتیجه، عصاره متانولی ستاره دریایی در مهار رشد باکتری باسیلوس سوبتیلیس و عصاره متانولی شقایق موکتی در مهار رشد باکتری اشریشیاکلی موثر بودند.

هدف از انجام مطالعه ی حاضر بررسی کارایی روش بسته بندی در خلا در وضعیت آلودگی میکروبی فیله ی ماهیان بسته بندی شده موجود در بازار اهواز می باشد. به منظور بررسی آلودگی میکروبی میگوهای تجاری در بازار اهواز، 8 گونه ی متداول موجود شامل شامل ببری سبز Penaeus semisulcatus، هندی سفید Penaeus indicus، صورتی جنوبیPenaeus farfante ، شاه میگو Penulirus homarus، موزی Penaeus merguiensis، کیدیParapenaopsis stylifra ، سرتیز Metapenaeus affinis، وانامی Litopenaeus vanamei استفاده گردید. جهت بررسی آلودگی میکروبی این میگوها از بافت عضله نمونه برداری شد. دو خانواده باکتریایی (Vibrionaceae و Streptococcaceae) مشتمل بر 2 جنس و 3 گونه جداسازی شدند. بیشترین گونه جدا شده Streptococcus faecalis با درصد فراوانی 5/61% و کمترین میزان فراوانی مربوط به Vibrio alginolyticus با میزان فراوانی 7/7% بود. میگوی صورتی جنوبی با میزان آلودگی Vibrio parahaemolyticus به میزان 103× 5/4 دارای بالاترین میزان آلودگی بود. همچنین وجود یک گونه قارچ از شاخه Ascomycota با نام Penicillium expansum از خانواده Trichocomaceae مشاهده گردید. با توجه به اینکه 25% نمونه های مورد مطالعه دارای آلودگی باکتریایی بودند به نظر می رسد که نظارت دقیق و مستمر بر بیماری زاهای احتمالی V. parahaemolyticus، به منظور ارزیابی در معرض خطر بودن سلامت انسان از طریق مصرف غذاهای دریایی، لازم و ضروری می باشد.

این مقاله با هدف تعیین الگوی شوری و دمای سطحی آب خلیج فارس با استفاده از داده های سنجنده AMSU-B بر ماهواره NOAA-16 مورد مطالعه قرار گرفته است. روش رگرسیون خطی چندگانه در نرم افزار آماری R بر داده های سنجنده AMSU-B و داده میدانی اجرا شده است که بر اساس نتایج بدست آمده، ضریب تعیین (R2) برای شوری و دما بترتیب برابر با 85/0 و 94/0 بود. همچنین خطای (RMSE) بین داده های ماهواره و داده های میدانی برای شوری 045/0و دما 12/0 می باشد که حاکی از آن است که داده های ماهواره سنجنده AMSU-B برای تعیین الگوی شوری و دمای سطحی آب در این مطالعه دقت کافی دارد .