فهرست مطالب
پژوهشنامه مددکاری اجتماعی
پیاپی 9 (پاییز 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/07/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 1-41
این مقاله به سنجش اندازه اثر تعیین کننده های گرایش به طلاق در پیمایش های منتخب طی دوره 1394- 1374 می پردازد. روش تحقیق فراتحلیل است. محاسبه ضرایب اثر نشان می دهد که برخلاف پژوهش های قبلی که نشان دهنده آن بودند که عواملی نظیر درآمد و بیکاری از عوامل درجه نخست گرایش به طلاق بوده اند، در حال حاضر شکل توزیع قدرت در خانواده با ضریب اثر 8/0 مهم ترین عامل تعیین کننده طلاق شناخته شده و بعد از آن عواملی چون دخالت اطرافیان با ضریب اثر 71/0، رفتارهای خشونت آمیز با ضریب اثر 65/0 و مهارت های اجتماعی و ارتباطی با ضریب اثر 62/0 مهم ترین عوامل تعیین کننده طلاق در کشور هستند. با توجه به این که موازنه قدرت در خانواده ایرانی، دچار تغییرات اساسی شده است، مردان بایستی نقش تعیین کننده زنان در مدیریت و تصمیم گیری های خانوادگی را به رسمیت بشناسند. مددکاران اجتماعی با توجه به تغییرات ایجادشده در ساختار خانواده بایستی در زمینه حل و مدیریت تعارضات خانوادگی، زوجین را کمک کنند و از طریق مداخلات مددکارانه به موقع، به ترمیم روابط آسیب دیده در خانواده های در شرف طلاق بپردازند.
کلیدواژگان: فرا تحلیل، اندازه اثر، ساختار قدرت، صمیمیت، مهارت های ارتباطی -
صفحات 43-75
ازآنجایی که اعضای خانواده به مثابه بازیگران مهم در بازتولید و بازتوزیع سرمایه اجتماعی و تقویت رفتارهای اجتماعی مطلوب و حس نوع دوستی در فرزندان ایفای نقش می نمایند، مطالعه حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و رفتارهای اجتماعی مطلوب در دانشجویان پرداخته است. روش تحقیق، پیمایش و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان دانشگاه یزد در سال تحصیلی 94-93 می باشد. نمونه 372 نفری از دانشجویان دانشگاه یزد با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سه بخشی سرمایه اجتماعی درون خانواده، سرمایه اجتماعی بیرون خانواده و رفتارهای اجتماعی مطلوب استفاده شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی و رگرسیون چندمتغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج مشخص کرد که میانگین رفتارهای اجتماعی مطلوب دانشجویان 78/4 بوده که از متوسط مقیاس بالاتر است. از طرفی ابعاد نزدیکی و نظارت سرمایه اجتماعی درون خانواده و ابعاد مشارکت اجتماعی، هنجار اجتماعی، اثربخشی، اعتماد به محیط و اعتماد نهادی سرمایه اجتماعی بیرون خانواده با رفتارهای اجتماعی مطلوب دانشجویان همبستگی معنی داری دارند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای هنجار اجتماعی، اعتماد به محیط، مشارکت اجتماعی، اعتماد نهادی و نظارت توانسته اند 17 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.
کلیدواژگان: رفتار اجتماعی مطلوب، نوع دوستی، سرمایه اجتماعی، خانواده، دانشجو -
صفحات 79-106
مقاله حاضر حاصل تحلیل ثانویه داده های طرح ملی وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی ایران است که در سال 1395 بر روی یک نمونه بزرگ 82500 نفری ساکنان 426 شهر مرکز شهرستان های کشور انجام شده است. در این تحقیق واحد مشاهده فرد است ولی سطح تحلیل استان بوده و هدف اصلی نیز ارائه نیم رخ و سیمای امید اجتماعی استان های کشور است. برای این منظور علاوه بر توصیف کلی شاخص امید اجتماعی کشور، رابطه ارزیابی افراد از گذشته، حال و آینده بر اساس یک شاخص ترکیبی، در بین استان های کشور بررسی و مقایسه شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که بین ارزیابی افراد از زمان حال با ارزیابی از گذشته و آینده رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با احتساب شاخص ترکیبی امید اجتماعی مشخص گردید اولا درمجموع میانگین امید اجتماعی در بین ایرانیان برای ده سال آینده منفی و رو به کاهش است و ثانیا تفاوت و نابرابری در امید اجتماعی به آینده در بین استان ها بیشتر خواهد شد.
کلیدواژگان: وضعیت سنجی، پیمایش ملی وضعیت اجتماعی، امید اجتماعی، سیاست امید، جامعه شناسی امید -
صفحات 107-139
زنان سرپرست خانوار به عنوان یکی از گروه های آسیب پذیر در جوامع با مسائل و مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی زیادی دست به گریبان هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله مددکاری اجتماعی گروهی با رویکرد شناختی - رفتاری برتاب آوری زنان سرپرست خانوار است و روش این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جمعیت آماری این پژوهش شامل زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) استان قم بوده و از طریق روش تصادفی ساده 36 نفر از آنان انتخاب شدند. مداخله مددکاری اجتماعی گروهی با رویکرد شناختی - رفتاری در 12 جلسه و هر جلسه 90 دقیقه برای گروه آزمایش انجام گرفت. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه جمعیت شناختی و پرسشنامه تاب آوری سیکسبی (2005) استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی آزمون کولموگروف اسمیرنوف و تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد بین میزان تاب آوری زنان سرپرست خانوار در قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارتی تفاوت معناداری در زیرمقیاس های تاب آوری (معنا دادن به سختی ها، نگرش مثبت، تعالی و معنویت، انعطاف پذیری، حل مسئله فعال، ارتباطات، منابع اقتصادی و اجتماعی، شفافیت و بیان احساسات) بین زنان سرپرست خانوار در قبل و بعد از مداخله وجود دارد. همچنین 93 درصد از تغییرات تاب آوری در گروه آزمایش به وسیله برنامه آموزشی رویکرد شناختی - رفتاری صورت گرفته است. بنابراین به کارگیری گسترده تر این نوع مداخله توسط متخصصان، می تواند بر توانمندسازی و بهبود سطح زندگی زنان سرپرست خانوار موثر باشد.
کلیدواژگان: مددکاری اجتماعی گروهی، رویکرد شناختی - رفتاری، تاب آوری، زنان سرپرست خانوار -
صفحات 141-178
اعتیاد جنسی وضعیتی است که در آن فرد توان کنترل بر رفتار جنسی خود را از دست می دهد و در نتیجه هم خود فرد و هم جامعه متحمل تجربیات زیانباری می شوند. این موضوع آسیب و تهدیدات بسیار جدی برای امنیت اجتماعی به وجود آورده است. پژوهش حاضر درصدد بررسی مقولاتی است که در تجربه معتادان جنسی بنا بر بستر فرهنگی و اجتماعی ویژه شکل گرفته است. این پژوهش با رویکرد روش شناختی پدیدارشناسانه، پژوهشی کیفی است و از روش گراندد تئوری برای پاسخ به سوالات تحقیق استفاده شده است. اطلاعات با استفاده از روش مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شد. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و نمونه گیری نظری و با معیار اشباع نظری، 40 نفر معتاد جنسی در تحقیق مشارکت داشتند. بر اساس یافته های حاصل از این مطالعه هفت مقوله شامل: رفتار جنسی کانون کنش های اجتماعی، بدکارکردی نهاد خانواده، هراس اجتماعی، حقارت اجتماعی/ طرد اجتماعی، بی پروایی جنسی، عقده محرومیت/رهایی میل جنسی و سرگشتگی هویت برساخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که کنش جنسی اعتیادگونه معتادان جنسی به شدت متاثر از تجربیات و تعاملات خانوادگی- محیطی آن هاست که این کنش جنسی در ادامه زندگی معتادان جنسی با عدم کارکرد درست نهادهای دیگر اجتماعی همچون نهاد آموزشی و حقوقی تشدید شده است. بر این اساس هفت مقوله حاصل از اطلاعات تحقیق در حول مقوله هسته" اعتیاد جنسی، برساخت وضعیت فرایند-تعامل آنومیک " تنیده شدند.
کلیدواژگان: اعتیاد جنسی، برساخت اجتماعی، آشفتگی هویت، بی سامانی اجتماعی، اختلال جنسی -
صفحات 180-217
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین توسعه اجتماعی - اقتصادی و طلاق در کشور در طی سال های 1392-1360 انجام شده است. بنابراین رویکرد این پژوهش به موضوع توسعه و طلاق و برهمکنش آن ها، رویکردی جامعه شناختی به مطالعه انحرافات و مسائل اجتماعی در بستر توسعه و تحولات اجتماعی است. تحقیق حاضر از نوع کمی- طولی است که به روش سری های زمانی (تحلیل ثانویه) انجام شده است. مشاهدات مربوط به متغیرهای تحقیق، در دوره زمانی 92-1360 جمع آوری و مورد بررسی قرارگرفته است. پژوهش در سطح کلان انجام شده و به همین دلیل جامعه مورد بررسی، سطح مشاهده و تحلیل، کل کشور است. چارچوب نظری مبنای تحلیل، نظریه تغییر ارزش ها در جوامع در حال گذار و پذیرش طلاق به عنوان پیامد تحولات ارزشی توسعه اقتصادی- اجتماعی و برخورد ارزش ها و هنجارهای مدرن با ارزش ها و هنجارهای سنتی تخصیص نقش ها در حوزه ازدواج و خانواده است، که انتظار می رود با افزایش سطح توسعه یافتگی کشور، میزان آن نیز افزایش پیدا کند. یافته های مطالعه نشان می دهد که همراه با روند رشد شاخص های توسعه در طول دوره مورد بررسی در کشور، میزان طلاق نیز افزایش قابل توجهی پیداکرده است. بررسی روابط کوتاه مدت بین متغیرها نشان می دهد که از میان متغیرهای مورداستفاده جهت سنجش توسعه اقتصادی - اجتماعی، سطح باسوادی و اشتغال در بخش صنعت در کوتاه مدت تاثیر منفی بر طلاق داشته و باعث کاهش آن می شود درحالی که بررسی روابط بلندمدت نشان می دهد که هر چهار متغیر نرخ باسوادی، میزان اشتغال در بخش صنعت، امید به زندگی و دسترسی به زیرساخت های توسعه ای دارای اثر مثبت بر طلاق بوده و سبب افزایش طلاق شده اند.
کلیدواژگان: توسعه اقتصادی - اجتماعی، طلاق، روش سری های زمانی، ایران -
صفحات 219-260
هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش آموزان نابینا، ناشنوا و عادی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر نابینا، ناشنوا و عادی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 95-1394 بود؛ که با استفاده از روش علی- مقایسه ای از هر گروه (نابینا، ناشنوا، عادی) 30 نفر به شیوه همتاسازی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مقیاس های بهزیستی روان شناختی ریف (RSPWB)، خودکارآمدی بندورا و کفایت اجتماعی فلنر اجرا شد. نتایج نشان داد که بین گروه های نابینا، ناشنوا و عادی از نظر میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی با یکدیگر تفاوت معنی داری وجود داشت (p<0/001). به نحوی که میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش آموزان عادی بیشتر از دانش آموزان نابینا و ناشنوا است. از سویی میزان کفایت اجتماعی، خودکارآمدی و بهزیستی روانی در دانش آموزان نابینا بیشتر از دانش آموزان ناشنوا است. با توجه به شیوع بالای نابینایی و ناشنوایی در جامعه، نتایج این گونه تحقیقات باید در اختیار مراکز و سازمان های مختلف مربوطه قرار گیرد تا آن ها بتوانند بر اساس نتایج پژوهش، برنامه ریزی مناسبی داشته باشند.
کلیدواژگان: کفایت اجتماعی، خودکارآمدی، بهزیستی روانی، دانش آموزان
-
Pages 43-75
The purpose of this study was to see the relationship between family social capital and prosocial behaviors in students, because family members play an important role in the re-production and re-distribution of social capital and in strengthening the prosocial behaviors and the sense of altruism in children. The statistical population was all students at Yazd University in 2014-2015. The sample (372 students) was selected through random convenience sampling. Data was collected through Prosocial Tendencies Measure Revised and social capital questionnaire which was developed by the researcher. Data was analyzed by Pearson correlation coefficient, T test and regression. The results showed that students' prosocial behaviors was more than average (M=78.4). The Pearson correlation coefficients of social capital dimensions (intimacy, monitoring, social participation, social norm, effectiveness, environmental trust, institutional trust) and students' prosocial behaviors, are statistically significant. Results also indicate that social norm, environmental trust, social participation, institutional trust and monitoring can explain up to 17 percent of the dependent variable.
Keywords: Prosocial Behavior, Altruism, Social Capital, Family, Student -
Pages 79-106
The present article is the result of a secondary analysis of the social, cultural and ethical status of Iran. This survey was conducted in 2017 on a large sample of 82500 inhabitants in 426 cities. In this research, the unit of analysis is the individual, but the analysis has been carried out at the provincial level. The main purpose of the article is to present the profile and the image of the social hope of the provinces of the country. According to the results of this article, a clear picture of the state of hope for the future among Iranians can be gained. For this purpose, in addition to a general description of the country's social hope index, according to a combined indicator, the relationship between people's assessment of past, present and future, has been studied and compared in different provinces of the country. The results of this study showed that there is a meaningful relationship between assessing people from the present time and assessing the past and future. Also, according to the combined index of social hope, first, overall, the average social hope among Iranians is negative for the next ten years, and secondly, the difference and inequality in the social hope of the future will increase among the provinces.
Keywords: Situation Assessment, National Survey of Social Status, Social Hope, Hope Policy, Sociology of Hope -
Pages 180-217
The purpose of this study was to investigate the relationship between socioeconomic development and divorce in Iran during the years 1392-1396. The present research is quantitative-longitudinal and has been done by time series method. The research variables have been collected and reviewed during the period 1360- 1392. The research is carried out at a macro level and therefore the studied community is the level of observation and analysis of the whole country. Theoretical framework, admission of divorce is the result of the evolution of value-added socio-economic development and Divorce rates are expected to increase as the country's level of development grows. The findings of the study indicate that along with the growth trend of development indicators during the period under study in the country, the amount of divorce has also increased significantly. The level of literacy and employment in the industrial sector in the short run has a negative effect on divorce and reduce divorce. While the four variables of literacy rates, employment rates in industry, life expectancy, and access to developmental infrastructure have a positive effect on divorce, they have increased divorce rates.
Keywords: Economic Development, Divorce, Time Series Method, Iran
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.