نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 16 (شهریور 1398)

مساله امامت از دیرباز مد نظر متکلمان و مفسران نامدار اسلامی بوده است. فرقه های اسلامی در هیچ یک از مسائل دینی به اندازه مساله امامت اختلاف نظر نداشته اند. اگر چه فریقین در پاره ای از مباحث پیرامون آیات ولایت و حدیث غدیر خم اشتراک نظر دارند ولی در پاره ای از موارد نیز دارای اختلاف نظر می باشند. این مقاله بصورت نقلی در جهت معرفی روش و قلم این فقیه تنظیم شده است، لذا نگارندگان از تفسیر موضوعات بصورت تحقیقی خودداری کرده  و مقاله را بر اساس بیان دیدگاه های فقیه و متکلم مشهور  خراسانی، ملا محمدحسن هردنگی در اثبات حقانیت امام علی (ع) با بهره برداری از حدیث غدیر خم و آیه ولایت  و رفع شبهاتی که تاکنون از دیدگاه متکلمین شیعی بیان نشده و جنبه نوآوری دارد، تنظیم نموده اند.

در فقه و حقوق درباره عدم امکان توکیل در جایگاه شهادت با شرایطی همچون ناتوانی و یا نخواستن شاهد برای بازگو کردن آنچه را که نظاره نموده یا مسموع واقع شده را در محکمه بیان کند در این صورت می تواند فرد دیگری از طرف خود انتخاب کرده و آنچه را که رویت کرده و یا شنیده را وکیل او در دادگاه مطرح نماید گرچه این امر با محدودیت هایی همراه است از جمله شاهد اصلی از حضور در پیشگاه دادگاه معذور بوده و برای «مشهود به» متهم به عناوین غیر موجب حد باشد.  از منظر فقها در خصوص نظریه توکیل در جایگاه شهادت، این دیدگاه را نپذیرفته و عدم امکان توکیل در شهادت را اختیار کرده اند مگر آنکه این توکیل به صورت شهادت بر شهادت باشد و در میان نوشتار آنان تحت عنوان شهادت فرعی بیان شده است.
با تتبع در نظریات حقوقدانان در می یابیم که هر آثار حقوقی که پدید آورنده حق باشد و یا یابنده آن حق، می توان برای او مقام نیابت پذیری قائل شد که یکی از مصادیق آن جایگاه شهادت است و بعنوان یک اصل چنین نیابتی پذیرفته شده مگر آنکه خلاف آن در قانون تصریح شده باشد.

عملکرد شغلی، کنشی سازمانی و نهادی است که از سطح سرمایه اجتماعی بر شکوفایی و توسعه سازمانی تاثیر گذاشته و به مفهوم بازدهی و اثربخشی یا برآیند شغلی در یک سازمان اطلاق می شود. عملکرد شغلی تحت تاثیر هنجار شغلی، سرمایه درون و برون گروهی، اعتماد سازمانی و روابط اجتماعی قرارگرفته و آثار آن خلاقیت، نوآوری و شکوفایی سازمانی است. بر این اساس، پژوهش حاضر قصد دارد میزان تاثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در پژوهش های ایرانی را با استفاده از نرم افزار فراتحلیل کمی مورد بررسی قرار داده و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که سرمایه اجتماعی به چه میزان بر عملکرد شغلی تاثیر داشته و آن را تبیین می کند؟ به منظور انجام فرا تحلیل حاضر، 13 پژوهش مرتبط که در سال های 1396-1388 و با هدف ارزیابی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و عملکرد شغلی انجام و در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیده بودند، انتخاب شدند. پژوهش های منتخب به روش پیمایشی در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند. در گام نخست ارزیابی پژوهش های منتخب، مفروضات همگنی و خطای انتشار، مورد بررسی قرار گرفتند که یافته ها حاکی از ناهمگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعات مورد بررسی داشت. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر کلی ارائه شده است. یافته های حاصل از 13 پژوهش نشان می دهند که اندازه اثر کلی سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی معادل 474/0است و توانسته درمجموع 47 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین و پیش بینی نماید. برحسب فرمول کوهن می توان گفت که شدت اندازه اثر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در حد متوسط به بالا محسوب می شود.

این پژوهش با هدف مطالعه اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر بهبود سازگاری بین فردی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرتربت حیدریه انجام پذیرفت. پژوهش حاضر، کاربردی و ازنوع شبه آزمایشی (به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل) است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش آموزان مقطع متوسطه اول مدارس شهر تربت حیدریه در سال تحصیلی 95-94 بود.افراد نمونه ی مورد مطالعه (40N=) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند و از آزمودنی ها خواسته شد تا پرسشنامه های راهنمای پرسشنامه مهارت های اجتماعی نوجوانان ایندر بیکزن و فوستر(1992)و پرسشنامه مشکلات بین فردی بارخام و همکارانرا تکمیل نمایند. برای گروه آزمایش، آموزش مهارت حل مساله به مدت 8 جلسه انجام شد. پس از اجرای آموزش برای گروه آزمایش، مجددا از هر دو گروه خواسته شد تا پرسشنامه های مذکور را تکمیل کنند و سپس داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه و نحلیل شد.نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که هشت جلسه آموزش مهارت حل مساله باعث بهبودی سازگاری بین فردی در گروه آزمایش شده است. مبتنی بر یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت مساله به طور کلی می تواند منجر به تغییر و بهبودی سازگاری بین فردی گردد.

انقلاب ایران تبدیل به فرصت مناسبی برای آزمون نظریات موجود در باب انقلاب گشته و تابش انقلاب ایران بر این نظریات / تابش این نظریات بر انقلاب ایران خروجی های جالب توجه و قابل تاملی را در بر داشته است. در نتیجه ی گذر تئوری انقلاب از منشور انقلاب اسلامی ایران مجموعه ای از خروجی های نظری پدید آمدند که عبارت هستند از رهیافت های جامعه شناسانه، روانشناسانه، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی. در این پژوهش سعی شده است از رهیافت فلسفی به طور کلی و فلسفه قدرت، گفتمان و انقلاب با سوژگی تاثیرگذاری به نام توده جامعه از دیدگاه دوتوکویل از باب انقلاب برابری و میشل فوکو از باب انقلاب معنوی مورد بررسی قرار گیرد. نتیجه پژوهش نشان داد که در گفتمان هر دو نظریه پرداز مردم نقش تاثیرگذاری در به ثمر رسیدن و از آن مهمتر در دوام و پایداری انقلاب ایران داشته اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان همخوانی و هماهنگی سه برنامه درسی قصد شده، اجرا شده وکسب شده دانشگاه فرهنگیان در ایجاد شایستگی های مورد انتظار معلمان از نظر اولین دانش آموختگان رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان اصفهان انجام شده است. این پژوهش از جمله پژوهش های کیفی است که داده های موردنظر از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با 20 نفر دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه فرهنگیان اصفهان در سال 95 جمع آوری گردید. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری وگزینشی با استفاده از نرم افزار MAXQDA10  صورت پذیرفت. و از میان کدهای استخراج شده هفت مفهوم و پنج مضمون به دست آمد. نتایج در دو بخش برنامه درسی اجرا شده و برنامه درسی کسب شده طبقه بندی شده و در هر بعد با شایستگی های قصد شده در برنامه درسی تربیت معلم مقایسه شد. یافته حاکی از آن بود که تخصص اساتید، روش های تدریس دانشجو محور، انگیزه دانشجویان، محتوای دروس، انتقال کاربردی دانش با توجه به رشته آموزش ابتدایی، ایجاد فرصت در به عمل در آوردن آموخته ها در محیط واقعی از عوامل مهم و تاثیر گذار در همخوانی برنامه درسی اجرا شده وکسب شده می باشد. یافته ها در بعد برنامه قصد شده نیز این نتیجه را در برداشت که از دید دانش آموختگان شایستگی های عمومی کمترین میزان مطلوبیت را برخوردار بوده ودر محیط حرفه ای کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. شایستگی های ارائه شده در سه حیطه دیگر به نسبت بهتر بوده ودر این میان شایستگی تربیتی موضوعی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

هدف  این پژوهش تعیین این است که آیا دانش آموزان عربی زبانی که زبان انگلیسی می آموزند (به ویژه دختران اماراتی)  در زبان انگلیسی پاسخ های تعریف  صحیحی را بکار می برند و  اینکه آیا انتقال کاربردی می تواند رخ دهد .از آزمون تکمیل گفتمان (DCTs) و مصاحبه  برای بررسی استراتژی ها استفاده شد و در هنگام پاسخ به تعریف های گویشوران بومی و گویشوران غیربومی عربی توجه شد. یافته ها نشان می دهد که  عبارات و راهبردهای عربی(زبان اول) گاهی به زبان انگلیسی زبان دوم) منتقل می شوند.علاوه بر این یافته ها نشان می دهد که زبان آموزان دختر اماراتی برخی از قوانین کاربردی زبان اول خود را به زبان دوم منتقل می کنند زیرا آنها درک کرده اند که این قوانین در میان زبانها جهانی است و به زبان خاصی تعلق ندارد. این همچنین نشان می دهد که برخی از گویشوران غیر بومی عرب تصورات اشتباهی درمورد گویشوران بومی دارند  که بر نحوه پاسخ آنها به تعریف ها تاثیر می گذارد.در پایان مقاله برخی از مفاهیم مهم فرهنگی و آموزشی مورد بحث قرار گرفته است.

با توجه به فشار ابر قدرت های بزرگ و استعمار گران غرب و ایجاد محدودیت های مختلف از طرف آن ها، داشتن فرزندانی غیور و شجاع و وطن دوست جهت دفاع از ایران اسلامی بسیار پر اهمیت می باشد. از طرفی خانواده، اولین پایگاه موثر بر شکل گیری، رشد و تکامل افراد یک جامعه است و برای داشتن نسلی شجاع و با ایمان باید از خانواده فرهنگ سازی شود. در این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی به سامان رسیده است، به این پرسش پاسخ داده می شود که خانواده در سبک زندگی دینی، چگونه فرزندانی برای حضور در دفاع مقدس تربیت می کند؟  در متن و نتیجه خواهیم دید که گشترش فرهنگ دفاع مقدس را می توان با خواندن داستان از حماسه ی عاشورایی تا تاریخ مبارزات و تظاهرات پیش از انقلاب و جنگ تحمیلی و حماسه دلیرانه رزمندگان و شهیدان، از صبوری آزادگان  و عزت نفس جانبازان سخن گفت تا دل و جان فرزندانمان از شهامت و دلیری این از خود گذشتگان بیشتر آشنا گردد و فرهنگ دفاع از مرز و بوم در آن ها نهادینه گردد.

از آنجایی که مهارتهای زندگی، بر بسیاری از جنبه های زندگی افراد تاثیر دارد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سلامت روان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان شهر تهران انجام گرفته است. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه آزمایش و گروه گواه بود. برای انجام این پژوهش از بین کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم دبستانهای شهر تهران، تعداد 50 نفر به شیوه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه (هرجلسه 45 دقیقه)، طی یک دوره سه ماهه، تحت مداخله آموزش مهارتهای زندگی قرار گرفتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ-28) و معدل کل نمره های درسی امتحانات ماهانه دانش آموزان استفاده گردید. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS به روش تحلیل کوواریانس چندگانه و آزمون ویلکاکسون و یومن-ویتنی، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج یافته ها نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی توانسته است سلامت روان و عملکرد تحصیلی دانش آموزان را بهبود بخشد و افراد مورد مطالعه شرکت کننده در آزمایش در پس آزمون به طورمعناداری، سلامت روان مطلوبتر و عملکرد تحصیلی بهتری را نشان دادند (05/0 p<). به نظر می رسد آموزش مهارتهای زندگی می تواند موجب ارتقای سطح سلامت روان کودکان و بهبود عملکرد تحصیلی ایشان گردد. بنابراین برنامه ریزی برای ارائه چنین آموزش هایی به دانش آموزان، اهمیت ویژه ای دارد.