فهرست مطالب

مطالعات منافع ملی - پیاپی 11 (بهار 1397)

نشریه مطالعات منافع ملی
پیاپی 11 (بهار 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/03/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • ابراهیم متقی* صفحات 1-32

     جهانی شدن و عصر اطلاعات تاثیرات مختلفی بر همه کشورها گذاشته است. این تاثیرات در کشورهای در حال توسعه همانند ایران متفاوت از کشورهای دیگر بوده است. تاثیرات امنیتی جهانی شدن بر کشورها با توجه به شرایط داخلی، منطقه ای و جهانی همانند قدرت فرهنگی، قدرت رسانه ای، قدرت اقتصادی و توانایی فنی بوده است. در این راستا جهانی شدن تاثیرات سخت افزاری و نرم افزاری بر ایران گذاشته است. موضوعاتی از قبیل جنگ سایبری، تشدید بحران هویت، جنگ رسانه ای، جنگ نرم، بیوتروریسم، بحران اخلاقی، افراط گرایی و براندازی نرم در راستای مولفه های امنیتی جهانی شدن در ایران قابل بررسی هستند.

    کلیدواژگان: امنیت، جهانی شدن، ایران، حقوق بشر، قدرت نرم
  • محسن صادقی، محسن جلیلوند* صفحات 34-62

    ایالات متحده امریکا از گذشته تاکنون رویکردهای امنیتی مختلفی نسبت به خاورمیانه از جمله ایران اتخاذ کرده است. این گفتمان های امنیتی نشات گرفته از شرایط ژئوپلیتیکی ایران، خلیج فارس، جایگاه انرژی، رژیم صهیونیستی، افراط گرایی در منطقه و همچنین نگرش امنیتی کشورهای دیگر از جمله روسیه بوده است. امریکا در چند دهه اخیر گفتمان های امنیتی مختلفی همچون همگرایی با ایران و مقابله با ایران اتخاذ کرده است. در این راستا الگوهایی همانند عدم نفوذ کمونیسم در ایران، سیاست دوستونی نیکسون، مهار دو جانبه، همگرایی امنیتی گسترده با کشورهای حوزه خلیج فارس علیه ایران و ایران هراسی و هلال شیعی اتخاذ کرده است. آنچه که از اهمیت خاصی برخوردار است برجسته سازی نگرش های امنیتی باعث عدم شناخت واقعیت های ایران از سوی امریکا شده است، که این موضوع در شکل گیری و افزایش تنش امریکا با ایران تاثیرگذار بوده است.

    کلیدواژگان: امینت، ایران، امریکا، مهاردوجانبه، خلیج فارس
  • محمد مهدی صالح*، فتحعلی همتی صفحات 64-86

    در عصر جهانی شدن توجه متفکران اسلامی به دموکراسی عناصر آن همانند حقوق بشر و حقوق زنان افزایش یافته است. دلیل آن مطلوبیت دموکراسی در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در عصر اطلاعات است. به همین دلیل محور آرا متفکران اسلامی موضوعاتی همانند حاکمیت مردم، مشروعیت، حقوق زنان، حق انتخاب، حقوق شهروندی و آزادی است. از این جهت فهم اندیشه های تاثیرگذار بر متفکران و جنبش های سده معاصر اهمتی خاصی دارد. چرا که آرا متفکران و جریان های کنونی نشات گرفته از متفکرانی همانند سید قطب است. سید قطب معتقد به تشکیل حکومت اسلامی و گسترش ایدئولوژی اسلامی و مخالف استفاده از اندیشه ها و نظام های به عاریت گرفته شده غربی همانند دموکراسی در حکومت اسلامی است.ایشان با نگرشی جامع گرایانه به اسلام معتقد بود که حکومت اسلامی و لوازم آن در متن مقدس و تجربه اسلامی وجود دارد و نیازی به بهره گیری از مفاهیم غربی نیست.

    کلیدواژگان: سید قطب، حکومت اسلامی، دموکراسی، غرب، شریعت اسلامی
  • حسن شمسینی غیاثوند* صفحات 88-116

    واژه ناسیونالیسم از دو کلمه national به معنی ملت و ism به معنی اعتقاد تشکیل شده است. این کلمه در زبان فارسی به معنی ملت دوستی و حس استقلال ملی ترجمه شد. بعضی از پژوهشگران معتقدند که این عقیده و باور از همان دوران باستان به صورت سنتی در میان ملتها وجود داشته است. ولی این پدیده در دو قرن اخیر در شکل مدرن آن بعد از انقلاب فرانسه ظاهر شد و منشا بسیاری از حوادث و تحولات در سطوح مختلف در جهان شده است. به طوری که از آن به عنوان بمب سیاسی زمان تعبیر می کنند. این باور سیاسی که موجب زوال حکومت های سنتی و ملوک الطوایفی با ملتها و نژادهای ناهمگون شد، جهان را به شکل ملت های با ویژگی های قومی، نژادی و فرهنگی، سیاسی مشترک به همراه دولتهای ملی در آورد. این مکتب سیاسی چندین بار نقشه جهان را تغییر داده است و موجب جنگ های جهانی ویرانگر شد. برداشت ملتهای مختلف از ناسیونالیسم باعث شکل گیری انواع ناسیونالیسم شد.

    کلیدواژگان: ناسیونالیسم، مکتب، جهانی شدن، دولت ملی
  • مسعود مطلبی*، اردشیر کاظمی، حوریه امجدی صفحات 118-138

    قدرت گفتمان سازی انقلاب اسلامی، اساسی ترین مولفه نظام جمهوری اسلامی در غلبه بر چالش های گوناگون، پیشرفت روزافزون کشور و الهام بخشی آن در منطقه، جهان اسلام و ملت های آزاده بوده است. فی الواقع پدیداری و ماندگاری و باروری «اندیشه مقاومت» که امروز به مولفه ای تعیین کننده و قدرتمند در معادلات منطقه و جهان اسلام تبدیل شده است، یکی از تاثیرات بسیار مهم و راهبردی انقلاب اسلامی است که متاثر از آرمان ها، ارزش ها و اندیشه های انقلابی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی ایران و تدابیر و تصمیم های دورنگرانه و استراتژیک مقام معظم رهبری است. با سیری در سپهر فکری و اندیشه ای مقام معظم رهبری پی برده می شود که کلید واژه «مقاومت» از جمله واژگان کلیدی است که در این سپهر فکری از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و هست. نوشتار حاضر که با هدف تبیین و شناخت گفتمان مقاومت در سپهر فکری و اندیشه ای مقام معظم رهبری به رشته تحریر در آمده است می کوشد با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استناد به عناصر و مولفه های ایجابی و سلبی«گفتمان مقاومت» در اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری، نقش این گفتمان را در مهندسی و عملیاتی سازی «استکبار ستیزی، نفی نظام سلطه و سلطه ستیزی و بیداری اسلامی» در تداوم حیات انقلاب اسلامی به تصویر بکشد.

    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، گفتمان مقاومت، عدالت، سلطه، نظام سلطه
  • مهرسا مجدی*، مالک ذوالقدر صفحات 140-160

    انتخابات ریاست جمهوری در دوران گذشته یک تفاوت عمده بسیار داشت و آن برگزاری مناظره از طریق رسانه ملی بود. این مناظره ها که منعکس کننده قدرت کلام نامزدها بود، تاثیر بسیار عمیقی بر ذهنیت مردم گذاشت. این امر در انتخابات سال 92 بیشتر خود را نشان داد، به طوری که یکی از موفقیت های حسن روحانی انتقال پیام خوب، تسلط به بیان، داشتن صدای رسا و مهمتر از همه بیان سخنان مردم پسند بود. بخشی از موفقیت روحانی ناشی از عملکرد او در مناظره های تلویزیونی بود. موفقیت در مناظره تلویزیونی تا اندازه زیادی به حضور ذهن و قدرت بیان بستگی دارد. با این وجود این سوال به وجود می آید که قدرت کلام تا چه اندازه ای در موفقیت نامزدهای انتخاباتی دوره های یازدهم نقش داشت؟ در جواب باید گفت که زبان و کلام دکتر روحانی به لحاظ نوع گفتار، ایجاد انگیزه در شهروندان، ایجاد نشاط سیاسی، امید برای حل مشکلات و... باعث کسب آرا شد.

    کلیدواژگان: مناظره، انتخابات، کسب آرا، رسانه، نشاط سیاسی
  • رضا نصیری*، محمد باقر فرهند صفحات 162-186

    بحث رقابت و تقابل ایران و عربستان و نوع روابط آنها به چندین دهه گذشته برمی گردد و از دوره پهلوی اول تاکنون ادامه داشته است.همزمان با وقوع بیداری اسلامی در خاورمیانه افزایش تقابل منطقه ای بین دو قطب سنتی خاورمیانه یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت منطقه ای با مشی سیاسی متفاوت، طی سالیان اخیر رقابت شدیدی را جهت بسط نفوذ خویش داشته اند که با وقوع انقلاب های موسوم به بهار عربی شاهد افزایش تنش ها میان دو قطب سنتی خاورمیانه بوده ایم. تقابل ایران و عربستان یکی از عوامل کلیدی در چشم انداز امنیت خاورمیانه است که امتداد آن هم در منطقه خلیج فارس هم موضوع اعراب و اسرائیل و هم تحولات اخیر یمن مشاهده می شود.

    کلیدواژگان: ایران، عربستان، خاورمیانه، همگرایی، واگرایی
|
  • Ebrahim Motaghi* Pages 1-32

    The globalization and information age has had different implications for all countries.These implications for developing countries such as Iran have been different in comparison with other countries. Given internal, regional and global conditions like cultural, media, economic and technological power, the globalization has had a security impact on countries. The globalization has had hard and soft impact on Iran. Regarding to security elements of globalization in Iran, the authors would analyze issues such as cyber war, identity crisis, media war, soft power, bioterrorism, ethical crisis, extremism and overthrow.

    Keywords: Security, Globalization, Iran, Human rights, Soft power
  • Mohsen Sadegi, Mohsen Jalilvand* Pages 34-62

    Since the past, US has adopted different security approaches towards the Middle East, including Iran. The security approaches resulted from a geopolitical condition of Iran, Persian Gulf, the role of energy, Israel, extremism in the region and Russia security approach. The US has pursued various security approaches towards Iran such as cooperation and confrontation. These approaches included the lack of commu-nism’s influence in Iran, two pillar policy, dual containment, security convergence with the Persian Gulf countries against Iran, Iran phobia and Shia crescent. The US doesn’t understand Iran’s realities because of its security approach, and consequently, it has an impact on tension between Iran and the US.

    Keywords: Security, Iran, US, Dual Containment, Persian Gul
  • Mohammad Mahdi Saleh*, Fahali Hemati Pages 64-86

    Islamic Scholars pay more attention to the elements such as human rights and women's rights of democracy in the globalization era. The democracy is socially, politically, economically and culturally is desir-able in the information era. Therefore, Islamic scholars have given more attention to sovereignty, legitimacy, women’s rights, and freedom of choice, citizen right and liberty. So, the understanding of influential thoughts of contemporary scholars is very important. The ideas of recent scholars stemmed from scholars such as Seyed Ghotb. Seyed Ghotb believed in Islamic government and the expansion of Islamic ideology and opposed following Western thoughts such as democracy in Islamic Government. Having a comprehensive attitude towards Islam, he believed that Islamic government exists in Islamic experience and Muslims don’t need Western ideas.

    Keywords: Seyed Ghotb, Islamic Government, Democracy, West, Islamic Religion
  • Hasan Shamsini Ghiasvand* Pages 88-116

    The nationalism is composed of two words, including national and ism (means belief). The word translated into Farsi as national independ-ence and chauvinism. Some researchers believe that the belief exists among nations since ancient era. However, the modern phenomenon has appeared in two recent centuries after the French revolution and led to many events and developments in different aspects around the world. Also, the belief led to collapse of traditional states composed of different nations and heterogeneous ethnicities and consequently resulted in nation-states consists of people who have common political, cultural feature and ethnic background. The political school has changed the map of the world several times and caused destructive world wars. There are several kinds of nationalism because different nations perceive it differently.

    Keywords: nationalism, School, Globalization, National State
  • Masoud Motallebi*, Ardeshir Kazemi, Hourieh Amjadi Pages 118-138

    The power of the discourse of the Islamic Revolution has been the most basic component of the Islamic Republic's system in overcoming the various challenges, the country's growing progress and inspiration in the region, the Islamic world, and free nations. In fact, the phenomenal, survival and reproduction of the "thought of resistance", which today has become a decisive and powerful component in the equations of the region and the Muslim world, is one of the most important and strategic influences of the Islamic revolution, influenced by ideals, values and thoughts. Revolutionaries of the great founder of the Islamic Revolution of Iran and the proactive and strategic decisions and decisions of the Supreme Leader. With Siri in the minds of the Supreme Leader, we find that the key word "resistance" is one of the key words that have been and will be in this intellectual space. The present article, which aims to explain the discourse of resistance in the intellectual and ideological field of the Supreme Leader, is attempted by a descriptive-analytic approach and based on the elements and components of the"resistance discourse" in the political thought of the Supreme Leader Leadership depict the role of this discourse in the engineering and operationalization of "anti-Semitism, the negation of the domination and domination system and Islamic awaken-ing" in the continuation of the Islamic Revolution.

    Keywords: Islamic Revolution, Discourse of Resistance, Justice, domination, System of Domination
  • Mehrsa Majdi*, Malek Zolghadr Pages 140-160

    In previous presidential elections, the TV debate had an important role in the election process. The TV debates reflected the power of candid-ates’ rhetoric that had a deep influence on the mentality of the citizens. The phenomenon emerged in the 2013 elections. The success of Rohani was because of the conveyance of good message, loud voice and populist rhetoric. He won in 2013 election due to its success in TV debates. The success in TV debate depends on the presence of mind and power of expression. Therefore, the main question of the article is: to what extent did a power of expression contribute to success of preside-ntial candidates in the 2013 presidential election? The hypothesis of the article would be: the word of President Rohani due to its kind of speech, the motivation of citizens, political vitality and hope of solving problems led to his victory.

    Keywords: debate, elections, Vote, Media, Political Vitality
  • Reza Nasiri*, Mohammad Bagher Farhand Pages 162-186

    The competition and confrontation between Iran and Saudi Arabia comes back to past several decades, the First Pahlavi era.Since Arab Spring in the Middle East, the regional confrontation between two traditional poles of the Middle East, Iran and Saudi Arabia as two regional powers with different political approach has spread their influence in the region, has been increased. The confron-tation between Iran and Saudi Arabia considered as a key factor in security perspective of the Middle East such as security in the Persian Gulf, Arab-Israel conflict and Yemen crisis.

    Keywords: Iran, Saudi Arabia, Middle East, Convergence, Diverg-ence