مجله مدیریت کسب و کار
پیاپی 16 (زمستان 1391)

ضرورت به کارگیری تکنولوژی های پیشرفته (محصولات سبز) در فعالیت های صنعت بانک حائز اهمیت است. این مقاله نتایج بررسی تاثیر این تکنولوژی ها را بر عملکرد بانک ملی (در شعب تهران) ارائه می دهد. جامعه آماری مورد استفاده در این تحقیق مدیران عملیاتی بانک ملی (شعب شهر تهران) است که 595 نفر را شامل می شود. روش نمونه گیری طبقه یی نسبتی ساده است که از کل مدیران عملیاتی شعب بانک ملی شهر تهران انتخاب شده اند و مقدار حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری از جامعه محدود بود 235 نفر محاسبه شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزارهای SPSS و لیزرل استفاده شد. از مدل یابی معادلات ساختاری به عنوان یک تکنیک تحلیل چند متغیری برای آزمون میزان وابستگی روابط بین متغیرها استفاده شده است. این تحقیق به دنبال بررسی 12 فرضیه است که از بین آن ها 6 فرضیه تایید شد که عبارت اند از: تاثیر تقاضای بازار بر نوآوری خدمات سبز، عملکرد محیطی، عملکرد اقتصادی، خدمات سبز، تاثیر قابلیت بازاریابی بر عملکرد، تاثیر بازارگرایی بر قابلیت بازاریابی.

این تحقیق متضمن بررسی دو سیستم ارگانیک و مکانیک از نظر مقایسه به کارگیری سه تاکتیک مدیریت برداشت (خودشیرینی، خودارتقایی و ابتکارعمل) است. در عین حال استفاده کارکنان از تاکتیک های مدیریت برداشت نسبت به مافوق و همکاران را در هر یک از دو سیستم مورد بررسی قرار می دهد. مدیریت برداشت به مجموعه یی از تاکتیک ها و رفتارهای سیاسی گفته می شود که در تعاملات اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد تا برداشت دیگران تا حد امکان تحت کنترل و مدیریت قرار گیرد. با مطالعه تحقیقات مرتبط، چهار فرضیه تبیین و مشخص شد که کارکنان در سازمان های مکانیک تمایل بیشتری به استفاده از رفتار مدیریت برداشت دارند و این رفتار را عمدتا در ارتباط با مدیران و سرپرستان خود به کار می گیرند تا همکاران. در ضمن، تاکتیک مورد استفاده آن ها بیشتر خودشیرینی است؛ در صورتی که در سازمان های ارگانیک، مدیریت برداشت مورد استفاده کمتری دارد و در صورت استفاده در رفتار با مدیران و همکاران به طور یکسان کار گرفته می شود و تاکتیک مورد استفاده غالب، ابتکار عمل است. این تحقیق در دو بخش از سازمان صدا و سیما با توزیع یک پرسشنامه 26 سوالی استاندارد برای تشخیص مبتنی بر سیستم مکانیک و یا ارگانیک بودن آن دو بخش انجام گرفت و در نهایت مرکز تحقیقات و پژوهش ها (سیستم ارگانیک) و بخش تولید شبکه 4 (سیستم مکانیک) در نظر گرفته شد. جامعه آماری شامل 240 نفر (از هر بخش 120 نفر) بود که در نهایت از هر واحد 100 نفر (در مجموع 200 نفر) با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه 19 سوالی شامل سوال های مربوط به 3 تاکتیک (خودشیرینی، ابتکار عمل و خودارتقایی) یعنی آنان توزیع گردید. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی است.

در این مقاله، نتایج بررسی رابطه علی بین مدیریت منابع انسانی (HRM) و عملکرد سازمانی در ستاد شرکت سایپاپرس ارائه شده است. مدل مورد مطالعه تحقیق، الگوی روابط بین استراتژی های کسب وکار، سیاست های منابع انسانی، نتایج سیاست های HRM و عملکرد سازمانی را مورد آزمون قرار می دهد. جامعه آماری شامل کارکنان دارای مدرک تحصیلی لیسانس است که تعداد 139 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب و در تحقیق مشارکت داده شدند. پرسشنامه متضمن 40 سوال است که متغیرهای اصلی تحقیق را سنجش می کند. روایی و پایایی پرسشنامه در حد بسیار خوب ارزیابی شد و داده های به دست آمده با نر افزارهای SPSS و LISREL مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد کلیت مدل ارائه شده قابل تایید است و پنج فرضیه مطرح شده تحقیق به صورت زیر تایید می شوند:1. بین استراتژی های بازرگانی و سیاست های HRM رابطه معناداری وجود دارد. 2. بین سیاست های HRM و دستاورد طرح های HRM رابطه معناداری وجود دارد. 3. بین دستاورد طرح های HRM و عملکرد سازمانی رابطه معناداری وجود دارد. 4. بین سیاست های HRM و عملکرد سازمانی رابطه معناداری وجود دارد. 5. بهبود دستاورد طرح های HRM تعدیل کننده رابطه بین سیاست های HRM و عملکرد سازمانی است. کاتو و بودوار (2010) نیز با ارزیابی مدلی مشابه مدل تحقیق حاضر به این نتیجه رسیدند که مدیریت منابع انسانی از سیاست های بازرگانی تاثیر می پذیرد و متعاقبا بر عملکرد سازمانی تاثیرگذار است. نتایج این تحقیق با تحقیقات پورسل و هاچینسون (2007)، لی پارک و همکاران (2006)و نصرالهی (1388) نیز همسو بوده است.

به طورکلی تصور می شود که عوامل اخلال رفتاری ممکن است بر تصمیمات سرمایه گذاران تاثیرگذار باشد. این عوامل شامل: اطلاعات در دسترس، برجستگی، اثر هاله یی، گریز از زیان و تئوری افسوس، شهود نمایندگی، لنگر انداختن و تعدیل، تئوری تعهد، اثر مالکیت، عمل متقابل، عوامل احساسی و تاثیرات درونی، احساسات بازار و رفتار گله یی (توده وار یا جمعی) است و منظور از تصمیمات سرمایه گذاران تصمیم به خرید یا فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر عوامل اخلال رفتاری بر تصمیمات سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه گیری عوامل اخلال رفتاری از نرخ بازده سهام به عنوان متغیر مستقل و از نرخ بازده کل بازار به عنوان متغیر وابسته استفاده شده است و برای اندازه گیری رفتار توده وار از انحراف بین بازده سهام و بازده کل بازار به عنوان متغیر وابسته و از نرخ بازده سهام به عنوان متغیر مستقل استفاده شده است. از بازار با رشد مثبت و از بازار با رشد منفی نیز به عنوان متغیرهای کنترلی استفاده شده است. ضمنا برای مقایسه همبستگی بین متغیرهای بازده سهام، بازده بازار و عوامل اخلال رفتاری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. با توجه به نتایج آزمون فرضیه های تحقیق در دوره زمانی 1385 الی 1387 در بورس اوراق بهادار تهران مشخص شد که: سهامداران در بورس اوراق بهادار تهران فقط از شاخص عوامل اخلال رفتاری همان دوره تبعیت می کنند. عوامل اخلال رفتاری علت تصمیمات سرمایه گذاران و تصمیمات سرمایه گذاران علت بروز اختلال رفتاری نبوده است. در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 85 الی 87 در بین صد شرکت انتخاب شده در سه سطح اطمینان 90، 95 و 70 درصد رفتار توده وار وجود نداشته است. با توجه به اینکه در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 85 الی 87 در بین صد شرکت انتخاب شده رفتار توده وار مشاهده نشد، آزمون فرضیه فرعی الف و آزمون فرضیه فرعی ب موضوعیت نداشت. همبستگی بین نرخ بازده کل بازار و شاخص رفتاری کمتر از همبستگی بین نرخ بازده سهام و نرخ بازده کل بازار نیست. همبستگی بین نرخ بازده سهام و شاخص رفتاری کمتر از همبستگی بین نرخ بازده سهام و نرخ بازده کل بازار نیست.

در این پژوهش تلاش شده است تا با مرور نظریه های مرتبط با آینده نگاری، سیستم های پویا و مدل سازی چندعاملی الگوی هیبریدی چندعاملی و پویا برای آینده نگاری ارائه شود. ضمنا با مرور نظریه های مرتبط با صنعت لوازم خانگی، متغیرهای تاثیرگذار بر صنعت و نحوه تاثیرگذاری آن ها بر همدیگر شناسایی و مدل مفهومی اولیه بر اساس الگوی هیبریدی چندعاملی و پویا طراحی شده است. در ادامه این مدل در نرم افزار شبیه سازی فرمول بندی و روایی و پایایی آن برای آینده نگاری آزمون شده است و پس از آن در راستای فراهم سازی امکان بررسی   سیاست های آینده ساز صنعت لوازم خانگی، سناریوهای مرتبط با آینده صنعت لوازم خانگی و سیاست های مناسب برای آن ها شناسایی و در مدل شبیه سازی اعمال شده است. نتیجه نهایی پیشنهاد سیاستی ترکیبی و هم افزا از چند سیاست مختلف است. انتظار می رود با اتخاذ این سیاست ها در یک دوره 15 ساله شاهد رشد و شکوفایی صنعت لوازم خانگی باشیم.

تغییرات بنیادی در فعالیت ها، رویه ها و کسب وکار مدیریت منابع انسانی در طول سال های گذشته، سبب شده اند که موضوع «شایستگی های مدیران منابع انسانی» مورد توجه سازمان ها و انجمن های ذیربط قرار گیرد. امروزه رویکرد شایستگی که جزء جدانشدنی رشته مدیریت منابع انسانی شده است، به عنوان یک روش اساسی برای آسیب شناسی، نظام مندی و بهبود   جنبه های مدیریت منابع انسانی به کار برده می شود. رویکرد شایستگی به مدیران منابع انسانی کمک می کند تا عملکرد حرفه ی ی شان را بهبود بخشیده و تضمین دهند که واحد منابع انسانی، خدمات با ارزش افزوده یی در حمایت از اهداف کسب و کار فراهم می سازد؛ بنابراین ازآنجاکه فعالیت های منابع انسانی تاثیر مستقیمی بر توانایی رقابتی یک سازمان دارند، ضروری است که مدیران منابع انسانی بر اساس یک مدل شایستگی به صورت مستمر بهبود یابند. ارزیابی مدیران بر اساس مدل شایستگی، فراهم کننده یک تحلیل جامع از توانایی های موجود و نیازهای   توسعه یی آن ها است.

در این مقاله فرایند نتایج تحقیق ارائه شده است که طی آن با استفاده از روش DEA کارایی فنی نهاد و کارایی مقیاس 20 ایستگاه تقویت فشار گاز طی سال های 1390 تا 1391 مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای سنجش کارایی با توجه به اهداف تحقیق، از مدل های پوششی CCR و BCC با ماهیت ورودی محور استفاده شده است. نهاده ها و ستده ها با توجه به میزان تاثیر و اهمیت آن ها در عملکرد ایستگاه ها مشخص شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که در شرایط بازده به مقیاس ثابت میانگین کارایی ایستگاه ها در سال 1390، 20/96% و در سال 91، 63/77% است. در شرایط بازده به مقیاس متغیر در سال 90، 48/97% و در سال 1391، 31/92% به دست آمده است. در سال 1390 از مجموع 20 ایستگاه، 4 ایستگاه از بازدهی به مقیاس افزایشی برخوردار بوده و 5 ایستگاه از بازدهی به مقیاس کاهشی داشته اند. در سال 1391 مقدار 3 و 11 ایستگاه به ترتیب برای بازدهی به مقیاس افزایشی و کاهشی حاصل شده است.

از آنجاکه بنگاه های کوچک و متوسط صنعت فرش دستباف ایران با برند بین المللی و جایگاه ملی، به عنوان تنها محصولی است که با توان نیروی انسانی ماهر و هنرمند ایرانی و با استفاده از منابع بومی - ضمن پاسخ گویی به تقاضای داخلی - مشتریان بسیاری را در جهان نیز ارضا می کند، بررسی عوامل کارآمد در موفقیت این بنگاه ها و میزان تاثیر هریک از متغیرها می تواند برای سایر فعالان و ذی نفعان بخش خصوصی و متولیان حوزه صنعت فرش موثر واقع شود. مطالعه حاضر پاسخ به این سوال استکه عوامل کارآمد استراتژیک و مهم در صادرات فرش چیست؟ محدوده جغرافیایی پژوهش شامل صادرکنندگان فرش دستباف کل کشور در طی سال های 1380-1390 است. روش شناسی آن از نوع علی- ارتباطی و ابزار آن پرسشنامه است که برای بررسی روایی ابزار، از صاحب نظران و کارشناسان استفاده شد و نیز با انجام آزمون مقدماتی از طریق تکمیل 30 پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت. ضرایب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف بین 75/0 تا 84/0 به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق 124 نفر از صادرکنندگان فرش دستباف بوده اند که طی یک سال، بیش از یک میلیون دلار صادرات فرش دستباف داشتند. به علت محدود بودن جامعه آماری (124=N) از روش سرشماری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین میزان صادرات بنگاه های تولیدی و بازرگانی صادراتی فرش دستباف 50/4 میلیون دلار است. متغیر وابسته تحقیق کارآمدی و موفقیت بنگاه های صادراتی فرش است که نمود آن دسترسی به فروش، سود و صادرات کالا است و متغیرهای مستقل شامل توانایی و ظرفیت ها، نیازها (انگیزه ها و محرک های رشد)، منابع و فرصت ها است. نتایج همبستگی حاکی از آن است که بین متغیرهای منابع و توانایی و ظرفیت ها، با کارآمدی و موفقیت بنگاه های صادراتی فرش دستباف رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد و به عنوان عوامل ناکارآمد محسوب می شود. بررسی ضریب همبستگی اسپیرمن تاثیر متغیرهای منابع و توانایی و ظرفیت های بنگاه های صادراتی فرش دستباف بر کارآمدی را نشان می دهد. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان دادند که متغیر منابع، امکان تبیین (015/0 -) و متغیر توانایی و ظرفیت های بنگاه های صادراتی فرش امکان تبیین 024/0 درصد از تغییرات متغیر این بنگاه ها را دارند و نتایج همبستگی حاکی از آن است که بین این دو متغیر با کارآمدی بنگاه های صادراتی فرش دستباف رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.