مجله مدیریت کسب و کار
پیاپی 5 (بهار 1389)

گرد آوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به شرکت های رقیب در امر تدوین استراتژی ها؛ نقشی حیاتی دارد. هر قدر شرکت بتواند از شرکت های رقیب اطلاعات بیشتری به دست آورد، احتمال آنکه استراتژی های اثربخش تر و موفقیت آمیزتر تدوین و اجرا کند، بیشتر است. بنابراین ردیابی و درک رقبا و واکنش به آن ها به عنوان یک جنبه ویژه از فعالیت بازاریابی مطرح و لازم است که شرکت ها یک برنامه اثربخش به نام هوشمندی رقابتی را به اجرا درآورند (دیوید، 1379). هدف از این تحقیق بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات برهوش تجاری مدیران است که با اجرای پرسشنامه و نظرخواهی از جامعه آماری تحقیق که شامل کلیه مدیران بانک های ملی شهر تبریز (87 نفر) تحقق یافت و به دلیل محدودیت تعداد بانک های مورد بررسی کل جامعه آماری مورد بررسی قرارگرفت. پایایی ابزار اندازه گیری 87/0 برآورد گردید و براساس نتایج داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی تاثیر و نقش فن آوری اطلاعات بر شناخت مدیران از رقبا، شناخت بازار و تسهیل تبادل اطلاعات دربین کارکنان با 95 درصد اطمینان به اثبات رسید.

امروزه در دنیای تجارت با حجم بالایی از اطلاعات و داده ها روبرو هستیم. دستاوردهای جدید در تکنولوژی اطلاعات به سازمان ها توانایی دسترسی و ذخیره سازی اطلاعات را بشکل موثر و کارآمدی می دهد. در هر صورت فاصله زیادی میان انبوه داده ها و استفاده از آن ها وجود دارد. سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان کلید موفقیت سازمان ها در محیط کسب و کار امروزه بسیار متحول گشته است. چنانچه سیستم اطلاعات حسابداری در حوزه حسابداری مدیریت توانایی تهیه اطلاعات به موقع و سریع را برای مدیران کسب و کار نداشته باشد موفقیت سازمان ها در محیط رقابتی در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. برای مقابله با رقبا و رشد استراتژی های بلندمدت، سیستم اطلاعات حسابداری می باید از تکنیک های هوش کسب و کار برای تهیه اطلاعات مالی بهنگام و به صرفه بهره جوید. در این تحقیق با استفاده از روش مطالعه اسنادی با مراجعه به پژوهش ها و مقالات مرتبط به بررسی برخی از معیارها و شاخص های کاربردی در زمینه سیستم های اطلاعاتی حسابداری مبتنی بر خصیصه هوش کسب و کار اقدام شده است، به طوری که بر این اساس در قالب چهار دسته ارتباطات و استنتاج، سیستم های هشدار دهنده و گزارش دهنده، ابزار های تحلیل و تصمیم گیری اثر بخش نسبت به ارائه الگو اقدام می شود. معیارهایی از قبیل تصمیم گیری گروهی، بهینه سازی، یکپارچه سازی، شبیه سازی، گزارش های گرافیکی، نمونه سازی بر اساس نسخه اصلی، فرایند استدلال دو طرفه، فن آوری آگاه سازی، اطلاع رسانی بر حسب محتوا، فازی سازی، داده کاوی، مخزن داده، فرایند تحلیل بهنگام، ایجاد کانال های ارتباطی، ایجاد عامل هوشمند و غیره  از جمله معیارهای حاصل از مرور ادبیات موضوع تلقی می شوند. لذا ضرورت کاربرد الگوی مبتنی  بر هوش کسب و کار در سیستم های اطلاعاتی حسابداری مدیریت پیشنهاد می گردد.

هدف مقاله بررسی نقش هوشمندی کسب و کار در استقرار اثربخش مدیریت استراتژیک در سازمان ها است که با استفاده از روش مطالعه کتابخانه یی و مرور ادبیات در زمینه های: کلیات هوش کسب و کار، تاریخچه، ابعاد اصلی و فرایند آن در سازمان ها آغاز می شود و آنگاه با تاکید بر ضرورت استفاده از هوش کسب و کار در سازمان، اجرا و مهارت های لازم برای ارتقای هوشمندی کسب و کار و روش اعمال یک استراتژی هوشمند در کسب و کار از یکسو و بررسی مولفه های مدیریت استراتژیک از سوی دیگر به این مهم پرداخته شده است. نتایج بررسی به طور کلی از اهمیت روزافزون  نقش هوشمندی کسب و کار در استقرار اثربخش مدیریت استراتژیک حکایت دارد، با اینحال چارچوب پیشنهادی به کارگیری هوشمندی کسب و کار در مدیریت استراتژیک در محیط های کاری پیچیده امروز از انعطاف پذیری لازم برخوردار نیست.

هدف از این تحقیق بررسی رابطه هوش سازمانی و مولفه های آن با مدیریت بحران در شرکت سهامی بیمه ایران است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی واز نظر روش توصیفی - همبستگی است. نمونه تحقیق شامل 187 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت اند که به روش نمونه گیری طبقه یی نسبی  نمونه گیری و انتخاب شده اند. برای اندازه گیری هوش سازمانی از مدل هفت بعدی آلبرخت استفاده شده و برای مدیریت بحران مدل سه مرحله یی بحران مبنا قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی اسپیرمن٬ آزمون ضریب چوپروف و آزمون دو جمله یی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که علاوه بر وجود رابطه معنادار و مثبت بین هوش سازمانی و مدیریت بحران٬ بین مولفه های هوش سازمانی به غیر از میل به تغییر نیز با مدیریت بحران رابطه ای مثبت وجود دارد و در بین مولفه های هوش سازمانی مولفه کاربرد دانش بیشترین همبستگی را با مدیریت بحران دارا است. همچنین مشخص شد که سطح هوش سازمانی در شرکت بیمه ایران در وضعیت مطلوب قرار ندارد.

پژوهش حاضر با هدف سنجش هوش سازمانی و بررسی رابطه آن با چابکی سازمانی در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این تحقیق از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان و مدیران سازمان میراث فرهنگی (234 نفر) بوده است که از بین آنها 144 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های چابکی سازمانی و هوش سازمانی با روایی و پایایی مناسب استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین هوش سازمانی و چابکی سازمانی است. همچنین بین چند بعد هوش سازمانی شامل سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد با  چابکی سازمانی رابطه مثبت و معنادار بدست آمد اما بین چابکی سازمانی و چشم انداز استراتژیک رابطه معناداری یافت نشد.

هدف این پژوهش، سنجش هوش سازمانی کارکنان کتابخانه های دانشگاه بوعلی سینا و اداره ارشاد اسلامی همدان است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی است. روش پیمایشی تطبیقی بین جامعه ای مشتمل بر 106 نفر (47 نفر از کتابداران کتابخانه اداره ارشاد اسلامی و 59 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه بوعلی سینا) در سال 1388 انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای براساس هفت مهارت «کارل آلبرخت» بوده است.فرضیه اصلی پژوهش بر عدم معنی داری تفاوت بین هوش سازمانی کارکنان در کتابخانه دانشگاه بوعلی سینا و کتابخانه اداره ارشاد اسلامی مبتنی است. این فرضیه تایید شد و فرضیه های فرعی پژوهش یعنی «مشاهده چشم انداز استراتژیک در کتابخانه دانشگاه بوعلی سینا با کتابخانه اداره ارشاد»، رد می شود و فرضیه اعتقاد به سرنوشت مشترک در کتابخانه های دانشگاه بوعلی همدان و کتابخانه اداره ارشاد همدان مورد تایید است و در مورد عملکرد کارکنان در ارتباط با میل به تغییر، مشابه بودن این دو کتابخانه تایید می شود. روحیه کارکنان در هر دو کتابخانه اختلاف معناداری ندارد و این فرضیه نیز تایید شد. میانگین شاخص اتحاد و توافق کارکنان در کتابخانه های دانشگاه بوعلی سینا و کارکنان کتابخانه اداره ارشاد نیز این مشابهت را تایید می کند. فرضیه «کاربرد دانش» در کتابخانه های دانشگاه بوعلی سینا وکتابخانه اداره ارشاد تایید شد. برخورد مدیران در رابطه با عملکرد کارکنان در هر دو کتابخانه مورد پژوهش نیز مشابه است.

در عصر کنونی که فشارهای مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، افراد را بی طاقت نموده است و درگیری های محل کار بیش از گذشته به چشم می خورد، نیاز به ترفندی است که بتوان به نوعی این هیجان ها را برطرف نمود. در این مقاله سعی شده است با بیان مفهوم هوش عاطفی و عملکرد، رابطه این دو متغیر با یکدیگر در شهرداری منطقه هشت کرج مورد بررسی قرار گیرد. دو پرسشنامه مختلف در مورد هوش عاطفی و عملکرد، طراحی و مورد بررسی و تعدیل کارشناسان مدیریت قرار گرفت. پرسشنامه ها میان 98 نفر از کارمندان، توزیع شد و پس از اثبات پایایی آن ها از طریق آزمون دقیق فیشر، کلیه فرضیات پژوهش نیز با استفاده از آزمون استقلال کارل- پیرسون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که میان هوش عاطفی و تمام مولفه های آن با عملکرد کارکنان شهرداری منطقه 8 کرج، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. با بکارگیری تکنیک آنتروپی نیز، اوزان مولفه های تاثیرگذار بر هوش عاطفی به ترتیب: همدلی با وزن 0.2319، مهارت های اجتماعی با وزن 0.2259، خودآگاهی با وزن 0.2132، انگیزش با وزن 0.2056 و خودتنظیمی با وزن 0.1234 حاصل شده است.

اگرچه در دهه گذشته تحقیق روی رفتارهای شهروندی سازمانی در زمینه های مختلف به طور چشمگیری گسترش یافته است؛ اما درمورد رفتارهای شهروندی سازمانی در حوزه بازاریابی شناخت اندکی وجود دارد. این مطالعه به منظور  بررسی تاثیر رفتارهای شهروندی سازمانی بر تصویر برند در صنعت هتلداری انجام گرفته تا از این رهگذر بتوان با بهبود جنبه هایی خاص از رفتار کارکنان، جهت ارتقای کیفیت خدمات هتل ها و به دنبال آن ایجاد تصویری مطلوب از برند هتل ها در ذهن مشتریان گام های موثری برداشت. در این پژوهش برای بررسی رفتار شهروندی سازمانی درهتلها از مدل ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی ارگان و برای بررسی تصویر برند از ابعاد معرفی شده توسط آکر و بلنکو استفاده شده است. به منظور انجام این پژوهش، ابتدا از بین 13هتل استان قم، چهار هتل انتخاب گردید و سپس دو گروه نمونه از کارکنان و مشتریان هتل ها به ترتیب به روش نمونه گیری خوشه یی یک مرحله یی و دو مرحله یی با حجم 48 و 120 نفر انتخاب شدند.فرضیه های این بررسی شامل یک فرضیه اصلی و پنج فرضیه فرعی است که همگی تحت آزمون آنالیز واریانس یک طرفه با اطمینان 95% اثبات شدند. نتایج آزمون ها تاثیر ابعاد رفتارهای شهروندی سازمانی را از طریق افزایش کیفیت در ارائه خدمات، برروی تصویر مثبت از برند تایید کردند. در برخی هتل ها نتایج حاکی از لزوم بکارگیری روش هایی مانند ایجاد فرهنگ مشارکتی برای افزایش این رفتارها بوده است.