فهرست مطالب

پژوهش های تربیتی - سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1398)

نشریه پژوهش های تربیتی
سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/05/09
  • تعداد عناوین: 7
|
  • علی یاسینی*، یسرا پناه، امین پناه صفحات 1-21

    پژوهش حاضر با هدف سنجش تاثیر معنویت در کار بر التزام شغلی با در نظر گرفتن نقش میانجی متغیر هوش معنوی انجام شد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی و به طور خاص از نوع الگویابی علی است. کلیه مدیران مدارس دولتی شهر ایلام جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده اند. به این منظور از میان 400 مدیر مدرسه، 125 نفر بصورت تصادفی طبقه ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند و در نهایت با حذف اطلاعات ناقص اطلاعات 113 نفر از مدیران تحلیل شد. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد معنویت در کار (میلیمن و همکاران، 2003)، هوش معنوی (عبداله زاده، کشمیری، عرب عامری، 1387)، و التزام شغلی (شافلی و باکر، 2003) استفاده شد که روایی آن از طریق روایی محتوایی و پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ سنجیده شد و مورد تایید قرار گرفت. جهت آزمون الگوی مفروض پژوهش از نرم افزار لیزرل استفاده شد و نتایج نشان داد که معنویت در کار با قدرت و توان بالایی بر هوش معنوی تاثیر دارد. معنویت در کار با توان قوی تر از تاثیر بر هوش معنوی، توانسته است بر التزام شغلی تاثیر معناداری بگذارد. هوش معنوی با توانی به اندازه 49/0 توانسته است بر التزام شغلی تاثیر بگذارد. در نهایت نقش میانجی هوش معنوی در ارتباط بین معنویت در کار و التزام شغلی مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان داد که مسیر مستقیم معنویت به التزام برابر با 75/0 و مسیر غیر مستقیم و با واسطه گری هوش معنوی برابر با 25/0 می باشد. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که هوش معنوی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم بر التزام شغلی تاثیر معناداری دارد اما درجه تاثیر مستقیم آن بیشتر از تاثیر غیرمستقیم است.

    کلیدواژگان: هوش معنوی، معنویت در کار، التزام شغلی، سازمان مدارس دولتی
  • هما شاهرکنی موسوی*، عفت عباسی، مسعود گرامی پور صفحات 22-45

    پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های تفکر انتقادی بر میزان رشد مهارت های اجتماعی و مهارت های شناختی دانش آموزان انجام شده است. این پژوهش به روش شبه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل صورت گرفته است، جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه هفتم شهر کرج در سال تحصیلی 96-95 تشکیل داده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. بدین منظور ابتدا کلیه مدارس دخترانه شهر کرج را با توجه به موقعیت مکانی به چهار گروه تقسیم شدند سپس به صورت تصادفی یک ناحیه را و از آن ناحیه دو مدرسه برگزیدیم. به طوری که از مدرسه اول یک کلاس برای آموزش مهارت های تفکر انتقادی و از مدرسه دیگر یک کلاس برای گروه کنترل در نظر گرفته شد. تعداد افراد نیز بر اساس جدول کوهن با حجم اثر 50/0 و توان آزمون 97/0، حجم نمونه ای برای گروه آزمایش 24 و گروه کنترل 24 نفر می باشد. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون (1983) و مهارت های شناختی نجاتی (1392) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمارتوصیفی و در بخش آمار استنباطی از تحلیل واریانس چند متغیره (Manova) استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین نمرات مهارت های اجتماعی و مهارت های شناختی دانش آموزانی که با روش آموزش تفکر انتقادی دیده اند و نسبت به دانش آموزانی که با روش معمول در مدارس آموزش دیده بودند تفاوت معناداری وجود دارد و باعث افزایش مهارت های اجتماعی و مهارت های شناختی شده است.

    کلیدواژگان: آموزش مهارت های تفکر انتقادی، مهارت های اجتماعی، مهارت های شناختی
  • علیرضا قاسمی زاد*، مینو مکی صفحات 45-59

    پژوهش حاضر به بررسی مشکلات مشارکت دانشجویان دانشگاه فرهنگیان فارس در فعالیت های پژوهشی، ارائه راه حل مناسب، می پردازد. روش تحقیق،توصیفی - پیمایشی بود. ابزار پژوهش مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بود. در مصاحبه از روش نمونه گیری هدفمند در حد اشباع نظری و جهت پر کردن پرسشنامه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و سازه و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد که آلفای کلی پرسشنامه 91/0 بود. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی 5 مولفه تعهد، بسترسازی، انگیزه، عملکرد، علاقه مندی و ساختار را به عنوان مولفه های مشکلات مشارکت دانشجویان در نظر گرفت. همچنین تحلیل عاملی تائیدی به کمک نرم افزار AMOS نیز نشان از برازش مطلوب مدل 5 عاملی داشت. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که عامل بستر سازی دارای اولین اولویت و عامل ساختار دارای رتبه پنجم می باشد. در پایان دانشجویان و اعضای هیات علمی برخی راه حل ها از جمله تاسیس و تقویت کتابخانه ها و آزمایشگاه ها و دسترسی به منابع اطلاعاتی را جهت مشارکت در فعالیت های پژوهش پیشنهاد دادند.

    کلیدواژگان: دانشجویان دانشگاه فرهنگیان، فعالیت های پژوهشی، مشکلات و راه حل ها
  • افشین ادیب منش* صفحات 60-85

    هدف از انجام این پژوهش، دستیابی به تجارب معلمان ابتدایی در خصوص اجرای کامل طرح ارزشیابی کیفی- توصیفی در مدارس ابتدایی بود. به منظور شناخت بیشتر پدیده ارزشیابی کیفی – توصیفی، مطالعه حاضر به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی با نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه با 12 نفر از معلمان شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 97/96 که تجربه اجرای این طرح را در هر شش پایه تحصیلی ابتدایی دارند، انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند بود که به دقت ثبت و در همان جلسه، با شرکت کنندگان مرور می شد و در صورت تایید مورد پذیرش قرار می گرفت. تحلیل داده ها بر اساس راهبرد هفت مرحله ای کلایزی بادقت و تا رسیدن به مرحله ی اشباع نظری صورت پذیرفت و در پایان به منظور اعتباربخشی یافته ها مجددا 2مصاحبه انجام گرفت که اطلاعات جدیدی به دست نیامد.  تحلیل عمیق روایت های معلمان و نتایج حاصل از آن، موجب  شناسایی و دسته بندی شش مزیت"پویا شدن فرایند ارزشیابی"، " کاهش منطقی استرس و افزایش اعتماد به نفس"، "مطابقت با معیارهای سنجش اصیل"، "حل مشکل مردودی" ، " رشد مهارت قضاوت"، "تقویت روحیه ی همکاری"و هفت نقطه ضعف" کاهش انگیزه دانش آموزان مستعد"، " مشکل زمان"، " نامشخص بودن مفهوم و نتایج ارزشیابی توصیفی"، " مشکلات در اجرا به دلیل افزایش حجم فعالیت ها "، " عدم ارائه اطلاعات دقیق از وضعیت تحصیلی دانش آموزان "، " نبود امکانات لازم" و "کاهش یادگیری عمیق و معنادار" شد. یافته ها نشان داد که معلمان، پیامدهای مثبت و منفی را از اثرات اجرای برنامه ارزشیابی توصیفی، تجربه کرده اند و پیشنهاد می شود این طرح مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد.

    کلیدواژگان: تجارب معلمان، ارزشیابی توصیفی، پدیدارشناسی
  • محمد کوهی*، حسین کارشکی، بهروز مهرام صفحات 86-106

    چرخه پژوهش علمی وابسته به مهارت های خودتنظیمی است و مشارکت در پژوهش نیازمند برنامه ریزی، نظارت و بازاندیشی است. هدف پژوهش حاضر بررسی خودتنظیمی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود، روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد بود که از این تعداد 275 نفر به شیوه نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند و به مقیاس محقق ساخته ی خودتنظیمی پژوهشی پاسخ دادند. پرسشنامه حاضر بر اساس نظریه خودتنظیمی زیمرمن (2002) تهیه گردید و روایی محتوایی آن از طریق داوری تخصصی شش تن از اساتید روانشناسی و علوم تربیتی تایید شد. تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس بیانگر وجود چهار عامل بود که روی هم 90/41 درصد از واریانس پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی (93/0) و برای عامل های باورهای انگیزشی (87/0)، مدیریت منابع پژوهشی (84/0)، نظارت و بازاندیشی (84/0) و آینده نگری (83/0) به دست آمد. نتایج نشان داد که بین مقاطع تحصیلی ازلحاظ خودتنظیمی پژوهشی تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین گروه های آموزشی علوم انسانی و غیر علوم انسانی تفاوت معناداری وجود دارد، طوری که میانگین دانشجویان رشته های علوم انسانی در عامل های باورهای انگیزشی و مدیریت منابع به طور معنی داری بیشتر از دانشجویان رشته های غیر علوم انسانی بود؛ بنابراین، بهبود عملکرد پژوهشی دانشجویان نیازمند توجه و آموزش اساتید، دانشگاه و برنامه های درسی به مهارت های خودتنظیمی در پژوهش است.

    کلیدواژگان: خودتنظیمی پژوهشی، تحصیلات تکمیلی، گروه های آموزشی، مقاطع تحصیلی، نظریه خودتنظیمی زیمرمن
  • جواد پورکریمی*، وکیل آژیده، ایت قدوسی نژاد صفحات 107-127

    هدف از پژوهش حاضر مشخص کردن نقش جو مدرسه و شیوه های مدیریت کلاسی در پیش بینی اهمال کاری معلمان می باشد. این پژوهش به جهت هدف کاریردی و به جهت نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی بوده که به صورت همبستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه معلمان مرد و زن دبیرستان های شهرستان دهدشت که تعداد 216 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری طبقه ای و بعه صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ی شیوه های مدیریت کلاسی مارتین و بالدوین(1998)، پرسشنامه جوسازمانی هالپین و کرافت(1963) و مقیاس اهمال کاری سازمانی صفاری نیا و امیرخانی(1390) بودند. یافته ها نشان داد که بین شیوه های مدیریت کلاس درس و اهمال کاری معلمان رابطه معنی داری وجود ندارد(0.06، 0.04 - ،06/0r=)، بین جو مدرسه و اهمال کاری معلمان همبستگی منفی و معنی داری وجود دارد(p<0.01،29/0- r=)، جو مدرسه نیز در پیش بینی اهمال کاری معلمان نقش موثری را ایفا می نماید و ضریب بتای منفی و معناداری دارد(، p<0.001،31/0- = β). بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که اهمال کاری معلمان را می توان بر اساس ادراک آنان از جو مدرسه پیش بینی کرد. منفی بودن ضریب رگرسیون نشان دهنده ی آن است که بالا بودن نمرات ادراک معلمان از جو مدرسه منجر به نمرات پایین اهمال کاری آنان خواهد شد و پایین بودن نمرات ادراک از جو مدرسه، اهمال کاری بالا را به همراه دارد.

    کلیدواژگان: شیوه های مدیریت کلاس درس، جو مدرسه، اهمال کاری
  • عباس عباس پور*، کیوان مرادی صفحات 128-147

    تحلیل سیاست آموزشی همواره یکی از مهم ترین عوامل حرکت کشورها به سمت آرمان های دموکراتیک مانند، فرصت های آموزشی عادلانه و حقوق مدنی بوده است. جامعه شناسی سیاست به مثابه سنتی در تحلیل سیاست آموزشی، نگاه بی بدیلی را برای تحلیل مسائل سیاستی در حوزه آموزش ارائه کرده است. با وجود اهمیت چنین رویکردی، شواهد علمی مبنی بر سمت و سوی مطالعات سیاستی در زمینه جامعه شناسی سیاست در ایران باشد، در دسترس نیست. لذا، این نوشتار با توجه به غنی نبودن پیشینه علمی مربوط به جامعه شناسی سیاست به زبان فارسی، در پی تشریح این سنت پژوهشی است. بر همین اساس، ارائه مفروضات کلیدی جامعه شناسی سیاست و طرح دیرینه شناسی سیاست به مثابه یکی از روش های مطرح در این سنت پژوهشی، در این نوشتار پیگیری شده است. روش پژوهش این نوشتار، توصیفی- تحلیلی و از نوع اسنادی است. این مطالعه نشان داده است که جامعه شناسی سیاست بر هفت مفروضه کلیدی استوار است. ارزش محوری، نگاه سیاسی و تاریخی، مطالعه چند رشته ای، هم آرایی، مطالعه گفتمان و پژوهش کیفی از جمله این مفروضات هستند. این نوشتار همچنین به این موضوع پرداخته است که پژوهشگران به چه نحو باید از دیرینه شناسی سیاست برای تحلیل سیاست های آموزشی استفاده کنند.

    کلیدواژگان: سیاست آموزشی، جامعه شناسی سیاست، گفتمان، ارزش ها، دیرینه شناسی سیاست
|
  • Ali Yasini*, Yosra Panah, Amin Panah Pages 1-21

    The purpose of this study is to investigate the impact of spirituality at work on job engagement with mediating role of spiritual intelligence. Based on the aim of study research method was applied and based on the method of data gathering was descriptive – correlation. All of schools principals of Ilam were made population of the study (N=400) from them 125 subjects were selected based on random sampling method. To collect the data, three standard questionnaires were used that their reliability and validity measured via Cronbach alpha and content validity respectively. SMART-PLS software used to analyze the research model and results showed that spirituality at work has a positive effect on spiritual intelligence and on job engagement, but the impact on job engagement was stronger rather than spiritual intelligence. Spiritual intelligence has a positive effect on job engagement. Finally, results showed that spiritual intelligence has a mediating role in the relationship between spirituality at work and job engagement.

    Keywords: spirituality at work, job engagement, spiritual intelligence, School principals
  • Pages 22-45

    The purpose of this study was to investigate the effect of teaching critical thinking skills on students' social and cognitive development. This quasi-experimental study was performed using pre-test and post-test with control group. The statistical population consisted of all seventh grade female students in Karaj in the academic year 95-96. Multistage cluster sampling method was used for sampling. For this purpose, all the girls' schools in Karaj were divided into four groups according to their location and then we randomly selected one district and two schools from that district. So that from the first school one class was taught for critical thinking skills and the other from the school one was assigned to the control group. The number of subjects was based on Cohen's table with effect size of 0.50 and test power of 0.97, sample size for experimental group 24 and control group of 24 persons. The instruments used in the study were Matson's Social Skills Questionnaire (1983) and Neural Cognitive Skills Questionnaire (2013). Descriptive statistics was used for data analysis and multivariate analysis of variance (MANOVA) was used for inferential statistics. The results showed that there was a significant difference between the mean scores of social skills and cognitive skills of students who were trained in Critical Thinking and compared to students who were trained in the usual way in schools and increased their skills. Social skills and cognitive skills.

    Keywords: Critical Thinking Skills Training, Social Skills, Cognitive Skills
  • Alireza Ghasemizad*, Minoo Makki Pages 45-59

    The present study investigates the problems of student participation in research activities in Farhangiyan University. The research method was descriptive – survey. The research instrument, interviews and a questionnaire were designed. In the interview, purposeful sampling; theoretical saturation and for gathering data from questionnaire, simple random method was used. Construct and content validity and cronbach's alpha were used to assess validity and reliability which alpha coefficient was 0.91. By using exploratory factor analysis, five components of commitment, requirements, motivation, performance, interest were identified   as components of students' participation hinders in research activities. The confirmatory factor analysis by using AMOS software also was confirmed good fitness of the model. Friedman test showed that requirements and structure has first and last priority respectively. Finally; Students and faculty members offered some solutions to participate theme in research activities including the development and strengthening of libraries & laboratories and access to informational resources.

    Keywords: Farhangiyan university students, research activities, problems, solutions
  • Mohammad Koohi* Pages 86-106

    Cycle of scientific research related to self-regulation skills and participation in research requires planning, monitoring and reflection. The aim of this study was to investigate of research self-regulation of post graduate students. The research method was descriptive. The statistical population included all postgraduate students of Ferdowsi university of Mashhad. 275 students were selected from the mentioned population by quota sampling method and answered the research self-regulated questionnaire. The questionnaire was developed based on Zimmermann's self-regulation theory (2002) and its content validity was confirmed by the expert judgment of six psychology and education scholars. Principal component analysis with varimax rotation revealed four factors that explained 41.90% of the variance of the research self-regulation questionnaire. Cronbach's alpha coefficients used for research self-regulation questionnaire (0.93) and motivational beliefs (0.87), research resource management (0.84), Monitoring and Self-reflection (0.84), and Forethought (0.83).The results showed that there was no significant difference between the degrees of education in self-regulation, but there was a significant difference between educational groups that the mean of motivational beliefs and resource management factors of the students of the humanities was higher than the non-human sciences students. Therefore, according to the findings of this study, improving student performance requires teachers’ attention and training, academic curriculum to research self-regulation.

    Keywords: Research Self- regulation, post-graduate, Educational Groups, Academic Degrees, Zimmermann's self-regulation theory
  • Abbas Abbaspour*, Keivan Moradi Pages 128-147

    Education policy has always been one of the most important factors driving countries toward democratic aspirations, such as justly educational opportunities and civil rights. The policy sociology as a tradition in the analysis of educational policy has provided an unparalleled perspective for analyzing policy issues in the field of education. Despite the importance of such an approach, there is no scientific evidence for the direction of policy studies in the policy sociology in Iran. Therefore, this paper seeks to describe this research tradition, given the lack of rich scientific background in the policy sociology in Persian. Accordingly, the present paper presents the key assumptions of the policy sociology and the policy archaeology as one of the approaches proposed in this research tradition. The research method of this paper is descriptive-analytical and documentary type. This study has shown that the policy sociology is based on seven key assumptions. These assumptions are value based study, political and historical perspective, multidisciplinary study, assemblage, discourse study and qualitative research. This article also discusses how researchers should use policy archaeology to analyze educational policies.

    Keywords: Educational Policy, Policy Sociology, Discourse, Value, Policy Archaeology