فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران
سال یازدهم شماره 3 (پیاپی 43، تابستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/05/01
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحات 7-21با توجه به سیر تحولات در دنیا و گذر از جامعه اطلاعاتی و ورود به عصر جامعه دانایی، افزایش سواد رسانه ای درتحقق جامعه دانایی نقش محوری دارد. جامعه دانایی مستلزم اتخاذ رویکرد آموزش مادام العمر برای شهروندان است به طوری که دیگر آموزگاران به تنهایی محور آموزش نیستند و بازیگران دیگری وارد عرصه آموزش شده اند. در این راستا مطالعه فعالیت های کشورهای پیشرو در زمینه سواد رسانه ای می تواند تجربیات و دانش خوبی در اختیار کشور ما بگذارد؛ لذا در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای و با بررسی ادبیات موضوع، اسناد و مدارک و دستورالعمل هایی که در زمینه آموزش سواد رسانه ای از سوی کمیسیون اتحادیه اروپا به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا ابلاغ شده به بررسی عناصر سواد رسانه ای، بازیگران این عرصه و نقش آنها در اتحادیه اروپا پرداخته شد. در این زمینه از نظریات جامعه دانایی محور ایلکا تومی و سواد رسانه ای جیمز پاتر استفاده گردید. نتایج این مطالعات نشان می دهد بازیگران متعددی شامل کودکان و جوانان، والدین، معلمان خصوصی، مسئولان و برنامه ریزان آموزشی، معلمان و مربیان رسمی، دانش آموزان، مسئولان رسانه ای، کمپانی ها، حرفه ای ها، انجمن ها و شهروندان در عرصه آموزش سواد رسانه ای مشغول به فعالیت هستند. هر چه تعامل، تعادل و هماهنگی بین بازیگران بیشتر و حضور آنان در جامعه منسجم تر و گسترده تر باشد، آموزش و یادگیری در بین همه اقشار جامعه بیشتر جاری و ساری می گردد و شرایط برای ایجاد جامعه دانایی محور میسرتر می شود.کلیدواژگان: سواد رسانه ای، جامعه دانایی محور، عناصر سواد رسانه ای، بازیگران سواد رسانه ای، کمیسیون اتحادیه اروپا
-
صفحات 23-35هدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی و عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 تا 64 ساله شهرستان تربت جام بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 500 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری، به صورت سهمیه ای از مناطق این شهرستان و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان می دهد زنان بیش از مردان و شهروندان متاهل بیشتر از مجردان بر توسعه پایدار تاثیر می گذارند، پس از آن با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (عدالت اجتماعی 81 درصد، شاخص های اجتماعی 44 درصد، عدالت فضایی 36 درصد، فقرزدایی 33 درصد، سرمایه اقتصادی 27/0 درصد، مشارکت اجتماعی 25 درصد، توسعه اقتصادی 16 درصد، تعهد اجتماعی 15درصد، اعتماد اجتماعی 15 درصد) تاثیر را بر توسعه پایدار داشته اند. اما توسعه پایدار در بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوتی وجود نداشته است.کلیدواژگان: عدالت اجتماعی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، توسعه پایدار، شهرستان تربت جام
-
صفحات 37-53پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین کارکردهای تشکل های مردم نهاد و مولفه های نوین توسعه پایدار (توانمندسازی، سرمایه اجتماعی و دموکراسی مشارکتی) در استان کرمانشاه می باشد که از نظر اجرا و شیوه گردآوری داده ها جزء پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش تشکل های مردم نهاد فعال موجود در استان کرمانشاه است که 182 پرسشنامه به عنوان نمونه (با استفاده از جدول مورگان) توسط آنان تکمیل گردید. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که "ارزیابی فعالیت ها" و "جذب سرمایه ها و منابع کوچک مردمی (بسیج منابع)" بر مولفه توانمندسازی تاثیر دارد. "جلب مشارکت مردمی (بسیج عمومی)" و "افزایش بهره وری در استفاده از منابع" بر مولفه سرمایه اجتماعی تاثیر دارد. "افزایش بهره وری در استفاده از منابع" و "ایجاد، گسترش و تقویت هماهنگی بین دولت و مردم" بر مولفه دموکراسی مشارکتی تاثیر دارد. در نهایت "افزایش بهره وری استفاده از منابع"، "جذب سرمایه ها و منابع کوچک مردمی (بسیج منابع)" و "ایجاد، گسترش و تقویت هماهنگی بین دولت و مردم" بر مولفه مولفه های نوین توسعه پایدار (توانمندسازی، سرمایه اجتماعی، دموکراسی مشارکتی) تاثیر دارد.کلیدواژگان: تشکل های مردم نهاد، سرمایه اجتماعی، توانمندسازی، دموکراسی مشارکتی، توسعه پایدار
-
صفحات 55-63
امروزه تبلیغات رسانه های جمعی در امر رونق بخشیدن به کسب و کار و جذب مشتری جایگاه ویژه ای دارند. فرستندگان پیام های تبلیغاتی با هدف جذب هرچه بیشتر مخاطب برای تشویق آنها به کنش اقتصادی یعنی خرید و به تبع آن مصرف کالا اقدام به ارسال پیام می کنند. تبلیغات رسانه ای سبب بوجود آمدن تغییرات بسیاری در سبک زندگی، ارزش ها و فرهنگ مصرف کنندگان شده اند. در پژوهش انجام شده با عنوان بررسی جامعه شناختی تبلیغات رسانه ای (تلویزیون) و تاثیر آن بر مصرف کالاهای خانگی، ابتدا به بررسی و مطالعه منابع موجود از جمله کتاب ها، مجله ها و اینترنت پرداخته شده است. هدف در این پژوهش، بررسی تاثیر تبلیغات تلویزیونی بر انتخاب کالاهای خانگی و افزایش تمایل به خرید و مصرف است. روش پژوهش در این بررسی، روش پیمایشی و ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ای با طیف لیکرت بوده است. جامعه آماری شامل کارکنان زن و مرد سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و حجم نمونه نیز با جدول مورگان تعداد 317 نفر و برای اعتبار بیشتر 350 نفر درنظر گرفته شد. اعتبار پرسشنامه 96/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که فرضبه های پژوهش مورد تایید قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تجربه مثبت و یا منفی یک مصرف کننده به دیگران عاملی است که خرید و یا مصرف یک پیشنهاد را از طرف آنها تحت تاثیر خود قرار می دهد. نظریه های مربوط هم مبتنی است بر اینکه کلمات شفاهی از منابع مهم اطلاعاتی میان کنشگران است و به وسیله مکالمات غیررسمی خریداران نظرات خود را در خصوص نوع و کیفیت کالاها به دیگر خریداران انتقال می دهند و سبب افزایش تمایل به خرید و مصرف کالا می شوند. همچنین مشخص شد که از میان منابع اطلاعاتی تبلیغات (تلویزیون، رادیو، ماهواره، اینترنت، دوستان، خویشاوندان و دیگر خریداران) بیشترین سهم کسب اطلاعات از دو منبع تبلیغات تلویزیون و خویشاوندان می باشد که نشان دهنده تایید موضوع پژوهش یعنی تاثیر تبلیغات بر مصرف کالای خانگی است. مطابق با نظریه رونالد اینگلهارت تبلیغات و پیام های تجاری تلویزیون باعث جهت گیری ارزشی مصرف گرایانه، ایجاد ابزار اقتصادی، تغییر گرایش و انگیزش، اثرگذاری بر رفتار مصرف کنندگان، بکارگیری کالاهای مصرفی توسط مخاطبان در محیطهای فرهنگی می شوند و در نهایت به خرید بیشتر کالاها و نیز یافتن مخاطبان پر و پا قرص محصولات و ایجاد ارزش های جدید منجر می شود. فرض پژوهش یعنی تبلیغات با تغییر در گرایش و انگیزش مصرف کننده باعث افزایش خرید کالاهای خانگی می شود، نیز مورد تایید قرار گرفت.
کلیدواژگان: تبلیغ، مصرف، رسانه، مصرف کننده، کالا، توسعه فرهنگی -
صفحات 65-78
نوسازی و مدرنیزاسیون می تواند باعث تغییراتی در زمینه ارزش های مادی و غیرمادی خانواده گردد. فرآیند نوسازی فرهنگی نیز تغییراتی را در زمینه های اجتماعی و فرهنگی جوامع به وجود آورده که منجر به تغییر و دگرگونی در ارزش های خانوادگی شده است. لذا پژوهش با هدف تاثیر نوسازی فرهنگی بر ارزش های خانواده انجام شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و با ابزار پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان دبیرستانی شهرهای استان مازندران بوده که 72500 نفر هستند. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر است. یافته ها نشان می دهد میانگین نوسازی فرهنگی و تغییرات ارزش های خانواده بیش از حد متوسط است و بیانگر نگرشهای تقریبا مدرن در حوزه ارزشهای خانوادگی در بین دانش آموزان است. بین نوسازی فرهنگی و ارزش های خانواده رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. هرچه نوسازی فرهنگی بیشتر شود، میزان تغییر ارزش های خانواده افزایش می یابد. همچنین می توان شاهد وجود رابطه مثبت بین مولفه های نوسازی فرهنگی با ارزش های مادی و ارزش های غیرمادی خانواده بود. نتیجه این که توسعه و مدرنیزاسیون می تواند ارزش های دانش آموزان استان مازندران را تغییر دهد و بایستی در راستای صنعتی شدن، توسعه و نوسازی اجتماعی و فرهنگی، به دنبال تغییر در ارزش های جامعه متناسب با فرهنگ جامعه ایرانی اسلامی بود.
کلیدواژگان: نوسازی فرهنگی، ارزش های مادی، ارزش های غیرمادی، خانواده -
صفحات 78-87گردشگری جنگ از جمله فعالیت های خدماتی است که در سال های اخیر با سرعت زیادی در حال توسعه است. انسان محور بودن گردشگری موجب شده تا عوامل انسانی در توسعه آن نقش بسیار چشمگیری داشته باشند. احترام به قربانیان جنگ ها به ویژه ارج نهادن به فداکاری فرماندهان، سربازان و حتی غیرنظامیان که جان خود را در جنگ از دست داده اند تقریبا وجه مشترک تمامی ملل و فرهنگ ها است. هدف تحقیق حاضر تحلیل داده ها و اطلاعات خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ در شهرستان های استان کرمانشاه است. آمار و داده ها از سالنامه ی آماری سال 1395 استخراج گردیده. برای رتبه بندی از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره (COPRAS) در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده برای اولویت بندی شهرستان های استان کرمانشاه از لحاظ خدمات و زیرساخت های گردشگری جنگ، کرمانشاه با امتیاز 1 در رتبه اول از لحاظ شاخص های خدمات و امکانات گردشگری جنگ قرار دارد، اسلام آباد غرب با امتیاز 0.234 در رتبه دوم، قصر شیرین با امتیاز 0.115 در رتبه سوم، هرسین با امتیاز 0.081 در مرتبه دهم قرار دارد، گیلانغرب با امتیاز 0.071 با امتیاز، دالاهو با امتیاز 0.054 در مرتبه دوازدهم، روانسر با امتیاز 0.046 در مرتبه سیزدهم قرار دارد و ثلاث بابا جانی با امتیاز 0.028 در مرتبه چهاردهم قرار دارد.کلیدواژگان: : نوسازی فرهنگی، ارزش های مادی، ارزش های غیرمادی، خانواده
-
صفحات 89-105این پژوهش با هدف مطالعه عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر روند توسعه پایدار شهری در شهر اهواز انجام شده است. روش این پژوهش کمی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه شهروندان 15 تا 60 ساله شهر اهواز بوده و نمونه آماری پژوهش به کمک فرمول کوکران به تعداد 384 نفر برآورد شده و اطلاعات آماری پژوهش به وسیله پرسشنامه محقق ساخته به صورت سهمیه ای در میان شهروندان توزیع و اطلاعات با روایی بالایی جمع آوری شده است. در بحث نظری هم از رویکرد نظری توسعه درونزا استفاده شده است. نتایج آماری گویای وجود رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته است و تمامی ضرایب معنادار بوده است. برای سنجش اینکه آیا شاخص های اعتماد اجتماعی، فرهنگ کار، انگیزه و میل به پیشرفت، تعصب و تعلق به ویژگی های سنتی و بومی، اعتقادات مذهبی، تحصیلات و مشارکت اجتماعی شاخص های قابل قبولی برای توسعه پایدار در شهر اهواز هستند از یک مدل عاملی تاییدی بهره گرفته شده است که مجموعه برآوردهای استاندارد برای وزن های رگرسیونی شامل بارهای عاملی نشان می دهد که اثر شاخص های مذکور بر توسعه پایدار در اهواز معنادار است. در بین این شاخص ها تعهد اجتماعی با ضریب (78/0) بیشترین توان تبیین و مذهب با ضریب (16/0) کمترین توان تبیین توسعه پایدار را داشته اند.کلیدواژگان: اعتماد اجتماعی، فرهنگ کار، تحصیلات، مشارکت اجتماعی، توسعه پایدار، شهر اهواز
-
صفحات 107-127در عصر حاضر، گرایش به مشارکت سیاسی در میان شهروندان به عنوان یکی از شاخص های اصلی در نظام های دموکراتیک، ماهیتی جدید یافته است. بنابراین، در قرن بیست و یکم با نفوذ گسترده رسانه های جمعی به ویژه شبکه های اجتماعی و ابزارهای پیام رسان موبایلی، ابعاد مختلف فضای زندگی انسان را به طور عام و کنشگران سیاسی آن، به طور خاص هر چه بیشتر در محدوده و تحت تاثیر این پدیده های فناورانه نوظهور در عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی قرار داده است. این گسترش فضای سایبر در دوران کنونی بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان ها می باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثربخشی نقش شبکه های اجتماعی در افزایش خودآگاهی و تاثیر مستقیم آن در افزایش مشارکت سیاسی و افزایش سطح سرمایه اجتماعی در ایران می باشد. لذا، پژوهش حاضر در صدد آن است تا به این سوال که، آیا با افزایش شبکه های اجتماعی در ایران مشارکت سیاسی و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی بالا خواهد رفت؟ بر این اساس فرضیه تحقیق این است که به نظر می رسد با افزایش شبکه های اجتماعی و استفاده از آن، سطح مشارکت سیاسی و سرمایه اجتماعی در ایران افزایش خواهد یافت. روشتحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، افزایش قدرت شبکه های مجازی در کشور باعث افزایش خودآگاهی جامعه و افزایش سطح مشارکت سیاسی خواهد شد و در نهایت سطح سرمایه اجتماعی را بالا خواهد برد و افزایش سطح سرمایه اجتماعی باعث افزایش سطح سرمایه اقتصادی و فرهنگی می شود که نتیجه آن توسعه سیاسی کشور خواهد بود.کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی، مشارکت سیاسی، سرمایه اجتماعی، فضای سایبر، ایران
-
صفحات 129-141مطالعه حاضر به بررسی میزان مشارکت اجتماعی بازنشستگان سازمان بازنشستگی شهرداری تهران و عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر آن پرداخته است. روش این مطالعه کمی بوده و داده های مورد نیاز از طریق اجرای پیمایش و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری آن عبارت است از بازنشستگان بالای 65 سال تحت پوشش سازمان بازنشستگی شهرداری تهران که 2255 نفر است. از این تعداد با استفاده از فرمول های موجود نمونه ای 389 نفری انتخاب شده و مورد پرسش قرار گرفته اند. همچنین، در این تحقیق برای توصیف داده ها از شاخص های حدوسط، پراکندگی و توزیع و برای تجزیه و تحلیل داده ها و استنباط آماری از آزمون های آماری همبستگی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در کل میزان مشارکت اجتماعی نمونه مورد مطالعه پایین است. تعداد کمی از آ«ها دارای مشارکت اجتماعی متوسط و یا زیاد هستند. همچنین نتایج تبیینی حاصل از آزمون فرضیات نشان می دهد که بین هیچ یک از متغیرهای مستقل و متغیر وابسته میزان مشازکت اجتماعی بازنشستگان مورد مطالعه ارتباط معناداری وجود ندارد.کلیدواژگان: مشارکت اجتماعی، بازنشستگی، شهرداری تهران، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی
-
صفحات 143-158با رشد و توسعه فناوری اطلاعات و فراگیر شدن استفاده از اینترنت و تاثیر آن بر همه جنبه های زندگی، ماهیت کسب و کارها نیز در حال دگرگون شدن هستند. در این میان خرده فروشی اینترنتی نیز به عنوان یک شیوه نوین توزیع کالاها درآمده و فروشگاه های اینترنتی رفته رفته جایگاه خود را در سیستم توزیع پیدا می کنند. لذا بررسی جنبه های مختلف بازاریابی و مدیریت در آن ها مورد توجه محققان و اندیشمندان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر عوامل پیش از خرید و پس از خرید، بر قصد خرید مجدد از فروشگاه های اینترنتی با در نظر گرفتن چارجوب اس-او-آر است. روش تحقیق حاضر از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان واحد علوم و تحقیقات که سابقه خرید اینترنتی از فروشگاه اینترنتی دیجی کالا داشتند، بود که تعداد 273 نفر از آنها از طریق غیر احتمالی در دسترس، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تحلیل داده ها نشان داد که شهرت برند، طراحی وب سایت، حریم خصوصی/امنیت، خدمات مشتری، سفارشی سازی، منافع برند، تحویل کالا، گارانتی از طریق اعتماد برند و قصد خرید مجدد مشتریان تاثیر مثبت دارند.کلیدواژگان: خرید مجدد آنلاین، کیفیت وب سایت، شهرت وب سایت، اعتماد آنلاین، تحویل کالا و گارنتی
-
Pages 7-21According to The evolution of the world and passing the intelligence community and Entering the age of wisdom society, increasing media literacy has a main role in the realm of knowledge society. In Knowledge Society, citizens require to adopt with permanent and lifelong education. In this manner, except of teachers, other actors have entered the training field. So Pay attention to role of these actors is more important for Promoting media literacy. On the other hand, EU countries are Leading countries in the promotion of media literacy. Therefore, studying the activities of these countries can provide good experience and knowledge to our country and future plans. In this paper, using a documentary and library method and by reviewing the subject literature, documents, articles and guidelines for media literacy education that The EU Commission has been notified to 28 EU countries, The elements of media literacy, actors in this field and their role were examined. In this context, the ideas of the Ilka Tomi-based knowledge society and the James Potter media literacy theory were used. The results of these studies show that various actors include children and youth, parents, private teachers, officials and educational planners, teachers and formal trainers, students, media officials, companies, professionals, associations and citizens engaged in media literacy education. If the interact between these actors are balance, education and learning amongst all strata of the society are exist, and the conditions for creating a knowledge-based society are becoming more and more possible.Keywords: Media literacy, Knowledge-based society, Media literacy elements, Actors of media literacy, European Union
-
Pages 129-141The present study evaluates the social participation of retirees of Tehran Municipality Retirement Organization and its social and cultural factors. The method of this study is quantitative and the required data are collected through a survey and using a researcher-made questionnaire. The statistical population consists of retired persons over 65 years old covered by the Tehran Municipality Retirement Organization, which is 2,255. Of these, 389 individuals have been selected and questioned using the existing formulas. Also, in this research, the data were analyzed by means of intermediate, dispersion and distribution indices, and for data analysis and statistical inference, correlation tests were used. The results show that the total social participation rate of the sample is low. Few of them have moderate or high social participation. Also, the explanatory results obtained from the hypothesis test show that there is no significant relationship between any of the independent variables and the dependent variable of the social stigma of retirees.Keywords: social participation, Retirement, Tehran Municipality, Social Factors, Cultural Factors
-
Pages 143-158BackgroundWith the growth and development of information technology and the growing use of the Internet and its impact on all aspects of life, the nature of businesses is also changing. Meanwhile, Internet retail is also a new way of distributing goods, and online stores are gradually gaining ground in the distribution system. Therefore, consideration of different aspects of marketing and management has been considered by researchers and thinkers.PurposeThe purpose of this study was to investigate the effect of pre-purchase and after-purchase factors on the intention to re-buy from online stores, taking into account the S-O-Rs.MethodThe research method was structural equation modeling. The statistical population of the study was all students of the Science and Research Unit who had a history of Internet shopping from the DJ website, of which 273 were available through unpredictable, as a statistical sample were chosen.ResultsData analysis showed that brand reputation, website design, privacy / security, customer service, customization, brand interests, delivery of goods, warranties through brand trust and the intention to re-buy customers have a positive effect. Keywords: repurchase online, website quality, website reputation, online trust, delivery of goods and garnetKeywords: repurchase online, Website quality, website reputation, online trust, delivery of goods, garnet