فصلنامه آبزیان و شیلات
پیاپی 24 (زمستان 1394)

در این مطالعه توصیفی مقطعی که از مهر 1393 تا خرداد 1394 صورت گرفت، به بررسی کیفیت میکروبی نمون ه های ماهیانمنجمد شده در شناورهای صیادی بندرعباس پرداخته شد. در این تحقیق تعداد 80 نمونه ماهی) 30 نمونه ماهی سلطان ابراهیم، 30نمونه ماهی شبه شوریده، 10 نمونه ماهی صافی و 10 نمونه ماهی حسون(جمع آوری شده در شرایط انجماد) -18 °C (در داخلcold box و در مدت زمان 12 ساعت به آزمایشگاه منتقل گردید و از نظر شمارش کلی باکتری ها، شمارش کلی فرم ها، حضورEscherichia coli، Salmonella و Staphylococcus aureus مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین میزان ازت تام فرارنیز اندازه گیری شد. میزان شمارش کلی باکتری ها بین 45 / 2 تا 98 / Log cfu/g 4 ، تعداد کلی فرم ها بر اساس روش بیشترینتعداد احتمالی باکتری) MPN (بین 0 تا MPN/g 23 بود. همچنین هیچ کدام از نمونه ها آلودگی به ، Escherichia coliSalmonella و Staphylococcus aureus نداشتند. میزان ازت تام فرار نیز بین 8/ 9 تا mg /100 g 22 بود. بنابراین بر پایهنتایج به دست آمده میزان آلودگی باکتریایی نمونه ها پایین بود و همه نمونه ها طبق استاندارد ملی ایران قابل مصرف بودنددر این مطالعه توصیفی مقطعی که از مهر 1393 تا خرداد 1394 صورت گرفت، به بررسی کیفیت میکروبی نمون ه های ماهیانمنجمد شده در شناورهای صیادی بندرعباس پرداخته شد. در این تحقیق تعداد 80 نمونه ماهی) 30 نمونه ماهی سلطان ابراهیم، 30نمونه ماهی شبه شوریده، 10 نمونه ماهی صافی و 10 نمونه ماهی حسون(جمع آوری شده در شرایط انجماد) -18 °C (در داخلcold box و در مدت زمان 12 ساعت به آزمایشگاه منتقل گردید و از نظر شمارش کلی باکتری ها، شمارش کلی فرم ها، حضورEscherichia coli، Salmonella و Staphylococcus aureus مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین میزان ازت تام فرارنیز اندازه گیری شد. میزان شمارش کلی باکتری ها بین 45 / 2 تا 98 / Log cfu/g 4 ، تعداد کلی فرم ها بر اساس روش بیشترینتعداد احتمالی باکتری) MPN (بین 0 تا MPN/g 23 بود. همچنین هیچ کدام از نمونه ها آلودگی به ، Escherichia coliSalmonella و Staphylococcus aureus نداشتند. میزان ازت تام فرار نیز بین 8/ 9 تا mg /100 g 22 بود. بنابراین بر پایهنتایج به دست آمده میزان آلودگی باکتریایی نمونه ها پایین بود و همه نمونه ها طبق استاندارد ملی ایران قابل مصرف بودند

در مطالعه صورت گرفته در ایستگاه تحقیقاتی بندرگاه بوشهر وابسته به پژوهشکده میگوی کشور از سه تیمار شدت نوری 1000 ،2000 و 5000 لوکس هر کدام با سه تکرار به منظور بررسی اثرات شدت های مختلف نوری بر مقادیر کربوهیدرات، کاروتنوئید،کلروفیل a,b و کلروفیل کل ریزجلبک تک سلولی تتراسالمیس چوئی) Tetraselmis chuii (استفاده شد. مدت زمان مطالعهدر تیمارهای مختلف 11 روز بود. پرورش ریزجلبک های تیمارهای مختلف در محیط کشت کانوی تحت شرایط در شرایط کنترلشده آزمایشگاهی شامل شوری، اکسیژن محلول در آب و pH به ترتیب 27 قسمت در هزار، 45 / 5 میلی گرم در لیتر و 8/ 7 صورتگرفت. به منظور اندازه گیری کربوهیدرات و رنگدان ه های کاروتنوئید، کلروفیل a و b با نمونه گیری از ریزجلب ک کشت شده درتیمارهای مختلف در مرحله رشد ثابت منحنی رشد)روز هشتم مطالعه(به ترتیب از روش فنل سولفوریک و آرنون بهره گرفته شد.نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین میزان کربوهیدرات و کلروفیل کل اندازه گیری شده به ترتیب به میزان 09 / 0± 75 / 0 و4924/47±0/821 میلی گرم بر گرم وزن ماده خشک نمونه مربوط به تیمار 5000 لوکس بود) P> 0.05 (. این در حالی بود که باوجود بیشتر بودن مقادیر رنگدان ه های کلروفیل b و کاروتنوئید در شدت نوری 2000 لوکس در مقایسه با شدت نوری 5000 لوکسهیچگونه اختلاف معنی دار آماری مشاهده نشد) P< 0.05 (. از این رو براساس نتایج به دست آمده می توان عنوان نمود که با افزایششدت تابش نور تولیدات درون سلولی در ریزجلبک ها افزایش می یابد به گونه ای که در این مطالعه بیشترین میزان تولید ترکیباتبیوشیمیایی در شدت نوری 5000 لوکس حاصل شد.

این مطالعه با هدف بررسی رژیم غذایی و سطح غذایی بر روی سپر ماهی پروانه ای دم بلند (Gymnura poecilura</em>) در دریای عمان و تنگه هرمز انجام شد. بدین منظور تعداد 58 نمونه از این گونه در طی چهار فصل از بهار تا زمستان سال 1393 به وسیله تور ترال کف جمع آوری گردید و نمونه ها به صورت قراردادی در دو کلاس طولی کوچک (70-35 سانتیمتر) و گروه بزرگ (108-70 سانتیمتر) بر اساس عرض دیسک تقسیم بندی شدند. جهت آنالیز آماری، اقلام غذایی خورده شده در هفت گروه قرار گرفتند که ماهیان استخوانی بیشترین اهمیت را در رژیم غذایی این گونه داشتند. همچنین اختلاف معنی داری در رژیم غذایی براساس جنسیت و کلاس های طولی مشاهده نشد. شاخص VI برای این گونه 68/70 محاسبه گردید که این آبزی را در دسته آبزیان نسبتا کم خور قرار می دهد. خالی بودن تعداد زیاد معده ها را می توان به جست و جوی این گونه و جابجایی برای یافتن غذا، نرخ متابولیسم، فرایند هضم و جذب، نوع طعمه و الگو های زمانی تغذیه ای نیز مرتبط دانست. همچنین نتایج نشان داد که گروه بزرگ در گونه G. poecilura</em> دارای شاخص VI کمتری نسبت به گروه کوچک می باشد، که این موضوع می تواند به دلایل افزایش سرعت شنا، الگو های پراکنشی و بهبود توانایی گروه بزرگتر در شکار کردن باشد. بررسی سطح غذایی برای این گونه در جنس و گروه های طولی مختلف این گونه را در دسته شکارچیان بالای زنجیره غذایی قرار می دهد.

رنگ ها مواد آلی سمی با ساختار پیچیده ای هستند که یکی از عمده ترین آلاینده های محیط زیست محسوب می شوند. اینمطالعه در تابستان و پاییز 94 در شهرستان بندرعباس با هدف بررسی امکان سنجی استفاده از ذرات کیتوزان به عنوان بیوجاذب درجذب رنگ Reactive blue 4 از محلول های آبی و بررسی ایزوترم و سینتیک جذب انجام گردید. این مطالعه تجربی به صورتناپیوسته انجام و اثر پارامترهای زمان تماس، pH ، غلظت اولیه رنگ و میزان جرم جاذب کیتوزان در حذف رنگ راکتیوبلو 4 بررسیشد. داد ه های تجربی تعادل جذب با مدل های ایزوترم جذب Freundlich و Langmuir ارزیابی شد و نتایج توسط نرم افزارExcel تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از این مطالعه مشخص ساخت که کارایی جاذب در حذف رنگ Reactive blue 4با افزایش pH و غلظت اولیه رنگ کاهش یافته و با افزایش زمان تماس و میزان جرم جاذب کارایی حذف رنگ افزایش یافته است.در این مطالعه حداکثر ظرفیت جذب رنگ به ازای هر یک گرم جاذب 61 / 20 میلی گرم بدست آمد. همچنین نتایج نشان می دهند کهسینتیک فرآیند جذب از مدل سینتیک شبه درجه دو و داده های تعادلی از مدل ایزوترمی Freundlich پیروی می کند. در مجموعنتایج حاصل از انجام آزمایشات مشخص ساخت که می توان از فرآیند جذب بر روی جاذب کیتوزان به عنوان یک روش موثر و کمهزینه در جهت حذف Reactive blue 4 از محلول های آبی استفاده کرد.

تحقیق حاضر به منظور شناسایی گونه ماهی گل چراغ با نام علمی Garra persica از خانواده کپور ماهیان))Cyprinidaeدر آ بهای داخلی شهرستان های ایرانشهر، سراوان، نیکشهر و سرباز در استان سیستان و بلوچستان همراه با کار گسترده صحرایی،صید و با نمونه برداری از منابع آبی موجود در سال 1381 ، انجام پذیرفت. در این تحقیق از 14 ایستگاه با استفاده ازتور پره ریز چشمه) 04-1 / سانتیمتر(تعداد 227 نمونه برداشت گردید. طبق نتایج این تحقیق حداکثر طول استاندارد این گونه 92 میلیمتر و میانگینشاخص هایی نظیر نسبت طول کل به طول سر T.L/H.L ، نسبت طول کل به طول پیش پشتی T.L/Pre.D ، نسبت طول کل به طولساقه دمی T.L/C.P.L ، نسبت طول کل به حداقل ارتفاع بدن T.L/P.C.H ، نسبت طول کل به طول پیش مخرجی TL/Pre.A ونسبت طول سر به طول پیش چشمی HL/Pre.O به ترتیب برابر با 6/ 0± 34 / 5، 05 / 0± 68 / 3، 17 / 0± 95 / 5، 3/ 0± 11 / 6، 02 / 0± 55 / 1و 01 / 0± 13 / 2 اندازه گیری شدند. همچنین تعداد شعا عهای سخت و نرم باله پشتی در این گونه DIV 7 ، تعداد شعا عهای سخت و نرمباله مخرجی AIII 4 و تعداد شعا عهای سخت و نرم باله شکمی 7- V.1.6 و تعداد شعاع های نرم و سخت باله سینه ای 12 - P.I 14شمارش شد. تعداد دندان های حلقی این گونه 5.4.2 - 2.4.5 شمارش شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از تحقیق حاضر می تواناینگونه بیان نمود که خانواده کپور ماهیان و گونه گل چراغ در حوضه آبی مورد بررسی در تحقیق حاضر، تقریبا در تمامی ایستگا ه هاصید گردیده و تراکم این گونه قابل توجه بود.

روش های مختلف نسبت به کاهش تراکم آنها اقدام نمود، که یکی از رو شها، استفاده از سولفات مس می باشد. تحقیق با 5 تیمار و 3تکرار در هر تیمار، در سال 1393 درآزمایشگاه کشت جلبک ایستگاه بندرگاه انجام گرفت. تغییرات تراکم جلبک های کیتوسروسو اسکلتونما در غلظ تهای 0، 25 / 0، 5/ 0، 1 و 5/ 1 میلی گرم در لیتر از سولفات مس) CuSO4.5H2O (در مدت زما نهای 2،4، 6، 12 ، 24 ، 48 ، 72 ، 84 و 96 ساعت در شرایط آزمایشگاهی تعیین شد. نتایج حاصله نشان داد که، استفاده از غلظ تهای 5/ 1 و1 میلی گرم در لیتر از سولفات مس، پس از گذشت 2 ساعت از مواجهه، موجب کاهش تراکم در ریزجلب کهای کیتوسروس واسکلتونما م یشود. به طوری که در 48 ساعت پس از مواجهه تراکم سلول ها به شدت کاهش یافت. ریزجلب کهای کیتوسروس واسکلتونما در غلظ تهای 25 / 0 و 5/ 0 میلی گرم در لیتر به طور معنی داری از تیمارهای غلظت 5/ 1 و 1 میلی گرم در لیتر کاهش تراکمکمتری داشتند) Pریزجلبک کیتوسروس و اسکلتونما به ترتیب در تیمارهای غلظت 5/ 0 و 25 / 0 میلی گرم در لیتر به طور معنی داری در مقایسه با تیمارشاهد افزایش یافت) Pسلول، تراکم ریزجلبک اسکلتونما تا 48 ساعت پس از مواجهه از ریز جلبک کیتوسروس بیشتر و نسبت به هم اختلاف معنی دارآماری داشتند) Pاسکلتونما تراکم آنها به شدت کاهش یافت. از این رو می توان عنوان نمود که حساسیت ریزجلبک اسکلتونما نسبت به غلظ تهایمختلف سولفات مس پس از گذشت 72 ساعت از زمان مواجهه بیشتر از ریزجلبک کیتوسروس م یباشد.