فهرست مطالب
نشریه تئاتر
سال پنجم شماره 74 (پاییز 1397)
- 154 صفحه، بهای روی جلد: 100,000ريال
- تاریخ انتشار: 1398/09/26
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 10-11
-
صفحات 14-41
تئاتر برای پویایی و ادامه حیات می تواند ضمن حفظ ارزش های سنتی خود و توجه به قوانین و ساختارها، عناصر و مولفه های تازه تری را هم تجربه کند، مورد استفاده قرار دهد و با تکیه بر فن آوری مدرن در سطوح مختلف و شاخه های متعدد و بهره وری درست از ابزارهای مولتی مدیا در جهت ایجاد فضاهای فیزیکی و عاطفی در تئاتر، پتانسیل های خود را توسعه بخشد. بر این اساس استفاده از مولتی مدیا (اتحاد رسانه ها) بدل به یکی از ویژگی های هنر معاصر و یک ضرورت شده است و با توجه به سرعت انتقال اطلاعات و پیام ها از این طریق و اثرات عمیق آن در حوزه های مختلف و ارتباط تنگاتنگی که با مخاطب برقرار می کند، چگونگی رسیدن به این راهکار و بررسی جنبه های مختلف آن و به روز شدن تئاتر در ایران، هدف اصلی این پژوهش است. در این راستا با مشاهده ی آثار و سبک و سیاق طراحان و کارگردانان پیشگام و تاثیرگذار دنیا و تعمق در تجربیاتشان، می توان پی به اثرات ژرف مولتی مدیا بر پیکره تئاتر معاصر برد و این امر، بزرگان تئاتر را به بسط و گسترش بیشتر تئاتر مولتی مدیا ترغیب می کند که یکی از اهداف آن، رسیدن به نوآوری ها و شیوه های جدید اجرایی با استفاده از تکنولوژی های روز دنیا و استفاده درست از مدیاها و اتحاد بین رسانه ها و رسیدن به زبانی جدید و جهانی و احیای دوباره ی تئاتر است. بر این پایه، فرضیه پژوهش این است که با کمک ابزارهای مولتی مدیا می توان در تئاتر، فضاهای فیزیکی و عاطفی ایجاد کرد. در این راستا، تحقیق بنیادی پیش رو از طریق مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری نتایج نظری و عملی به دست آمده در آزمایشگاه تئاتر، به بررسی و شناخت مدیاهای مختلف و ویژگی ها مولتی مدیا به عنوان ابزاری کارآمد پرداخته و چگونگی بدل و نحوه ی عملکرد آن ها در تئاتر شدن هر چیزی را به مدیا (رسانه) در صحنه تئاتر بیان داشته و جنبه های تولیدی و روش های «یک نامه ی عاشقانه» کاربردی موجود در کارگردانی این شیوه ی اجرایی را در مولتی مدیای مورد بحث قرار داده و درنهایت فرضیه مطرح شده، واکاوی خواهد شد. بنابراین پرسش اصلی این پژوهش عبارت است از: چگونه می توان با کمک ابزارهای مولتی مدیا، فضاهای فیزیکی و عاطفی در تئاتر ایجاد کرد؟
کلیدواژگان: مولتی مدیا، اتحاد رسانه ها، کارگردانی تئاتر، فضا، تئاتر مولتی مدیا -
صفحات 43-62
در این تحقیق که به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته، پوسترهای تئاتر طراحی شده توسط میشل باتوری، طراح لهستانی، به عنوان یک متن که از لایه های مختلف تشکیل شده است، براساس نظریات نشانه شناسی لایه ای موردبررسی قرارگرفته است و سعی شده کنش دراماتیک و انتقال جوهره نمایش در آن ها مورد شناخت قرار گیرد. با تکیه بر نشانه شناسی لایه ای می توان کلیه لایه های متفاوت پدیدآورنده ی یک متن چندرسانه ای را در تعامل با یکدیگر و در نظام شبکه ای که تولید و دریافت متن را ممکن کرده است، بررسی کرد. میشل باتوری ازجمله طراحان گرافیکی است که آثارش را به خاطر قدرت زیاد در انتقال مفاهیم و طراحی های دراماتیک می شناسند. کنش دراماتیک و انتقال جوهره ی درونی نمایش از راه های مختلفی ممکن است که عنصر مشترک همه ی آن ها «دلالت یک دال تصویری در پوستر، به یک مدلول دراماتیک در اجرای تئاتری» است. انتقال اطلاعات مربوط به اجرا از طریق پوستر به مخاطب، حس کنجکاوی را در وی تشدید کرده و مخاطب را مشتاق می کند تا از دیگر عناصر و جزئیات اجرا نیز سردربیاورد و این امر می تواند اهمیت شایانی در رونق هنر تئاتر داشته باشد. فرضیه این پژوهش این است که از طریق شناخت تم و موضوع آثار نمایشی، می توان پوسترهایی برای آن ها تولید کرد که با ایجاد کنش دراماتیک، تم و موضوع را به مخاطب منتقل کنند. چنین فرآیندی می تواند در جذب مخاطب بیشتر تاثیرگذار باشد. سوال اصلی این پژوهش این است: ایجاد کنش دراماتیک اجرا در پوسترهای تئاتر از چه طریق امکان پذیر است؟ و هنرمندان و انتقال تم و مفهوم گرافیست از چه طریق می توانند پوسترهایی مناسب آثار نمایشی خلق کنند؟
کلیدواژگان: پوستر تئاتر، میشل باتوری، نشانه شناسی، بینامتنی، کنش دراماتیک -
صفحات 64-82
مودی برای عروسک و عروسک گردانی از دیرباز در مشرق زمین علاوه بر سرگرمی، ن بیان دردها و انتقادات عامه بوده است. بررسی و مقایسه ی شیوه های مختلف عروسک و عروسک گردانی می تواند راهکاری برای پی بردن به ریشه های مشترک فرهنگ ها و ملل باشد. عروسک مبارک و کاراگز از دو نمایش خیمه شب بازی و سایه بازی در دو کشور همسایه هستند، مدت هاست که در ترکیه از روش سایه بازی با محوریت شخصیت کاراگز (قره گوز)، در جهت تربیت نسل جدید، پویایی اقتصادی برای بیان فرهنگ، ارتباط و آموزش خصوصا خاستگاه عروسک و همچنین گسترش فرهنگ و تبلیغات بهره برده شده است و باعث شناخت بیشتر کاراگز در بین عموم و همین طور معرفی او به جهان گردیده است. نگارنده پس از شرکت در جشنواره های نمایشی کشور ترکیه متوجه محبوبیت و ارتباط عمیق مردم با عروسک مذکور گردید، اما مسئله ی قابل توجه این است که با توجه به محدودیت های مشترک هر دو نمایش و هر دو شخصیت عروسکی در برهه ای از زمان، کاراگز و نمایش سایه با حمایت همه جانبه دوباره احیا شده و حتی عروسک کاراگز در فضاهایی غیر از فضای نمایشی نیز حضور دارد. برهمین اساس فرضیه این تحقیق بر این مبنا استوار است که با مطالعه تطبیقی و مقایسه این دو شیوه نمایش عروسکی و تاکید بر اهمیت کاراگز و مبارک و همچنین با توجه به جایگاه مناسب این عروسک در ترکیه می توان به راه هایی برای رشد و شکوفایی بیشتر مبارک در ایران نیز دست یافت. از این رو این سوال پیش آمد که چگونه می توان از عروسک مبارک هم مانند همتای ترکیه ای اش با توجه به کارکرد فرهنگی و اقتصادی ست؟ باید گفت در راستای مطالعه ی انجام شده به روش میدانی و جمع آوری منابع، سود ج آرا و نظرات صاحب نظران، علاوه بر معرفی دو نوع عروسک و نمایش آن ها، سعی شده است با تحلیل راه کارهای مثبت در مورد عروسک کاراگز، دلایل مهجور ماندن عروسک مبارک را بررسی کند. نتیجه اینکه با توجه به قراردادن عروسک کاراگز در فضاهای مختلف فرهنگی و تاثیر مثبت آن بر شناخت، اجتماع، فرهنگ و اقتصاد کشور ترکیه می توان گفت با توجه به وجوه مشترک زیادی که بیشتر در جنبه ی شخصیت پردازی دو عروسک تبلور پیدا کرده است، با برنامه ریزی و آماده سازی بستر مناسب، عروسک مبارک نیز پتانسیل احیا را دارد و استفاده از این شیء ارزشی که باری از احساس و ادراک دارد جامعه را به سمت شناخت شاعرانه سوق می دهد، بنابراین عروسک مبارک می تواند در تعامل با تولیدات فرهنگی دیگر قرارگرفته و یک فضای کاربردی بینارسانه ای ایجاد کند. آیا الگوبرداری از روش منظم و حمایت مداوم کشور ترکیه از عروسک کاراگز، ما را به دستیابی برای ایجاد راهکارهایی که بتواند از ظرفیت های عروسک مبارک حداکثر استفاده را ببرد، رهنمون خواهد کرد؟
کلیدواژگان: عروسک، کاراگز، مبارک، سایه بازی، خیمه شب بازی، بورسا -
صفحات 84-106
یکی از مهم ترین رویدادهای نمایشی، تشکیل گروه های مختلف تئاتری بود که پس از در زمینه تئاتر 40 و به دنبال آن تحولات مثبت دهه30تاثیرات منفی اتفاقات سیاسی دهه و ادبیات در ایران اتفاق افتاد. گروه آناهیتا، به عنوان یکی از این گروه های مهم تئاتری ایران که جنبه ها و تاثیرات مختلف و متنوعی داشته است، تاکنون کمتر مورد ارزیابی دقیق قرارگرفته است. تحقیق درباره گروه تئاتر آناهیتا براساس این پرسش شکل گرفته است که: توانسته در رشد تئاتر ایران 40 و 30 «آیا تئاتر آناهیتا به عنوان یکی از گروه های پرکار دهه تاثیرگذار باشد؟» با توجه به نقش پر اهمیت این گروه تئاتری در روند شکل گیری و پیشرفت تئاتر کشور و پرورش هنرپیشه های تئاتر، هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی همه جانبه گروه تئاتر آناهیتا و شناخت تاثیرات آن بر تئاتر و هنر بازیگری در ایران در طی دوران فعالیت رسمی و همچنین بعد از آن بوده است. فرضیه این تحقیق براین 1343 تا 1337 آن ها، بین سال های مبنا استوار است که تئاتر آناهیتا با آموزش و پرورش هنرمندان تئاتر، تولید نمایش و انتشار منابع علمی و تئوری در این سه حوزه از تئاتر تاثیرگذار بوده و باعث رشد و ارتقا منابع و پرورش هنرمندان تاثیرگذاری در تئاتر ایران نیز بوده است. به همین منظور، ابتدا، مختصری از فعالیت گروه های تئاتر روسیه و کشورهای اروپایی از جمله آلمان، انگلیس و غیره که بر تئاتر جهان اثرگذار بوده اند بیان می شود. سپس از آن روی که گروه آناهیتا با هدف ترویج شیوه استانیسلاوسکی تشکیل شد، در مبحثی کوتاه به تعریف و بررسی این شیوه پرداخته می شود و در پایان نیز ضمن برشمردن تاثیرات و نتایج فعالیت تئاتر آناهیتا در تئاتر ایران، فعالیت های این گروه مورد ارزیابی قرارمی گیرد. این تحقیق با به کارگیری روش مطالعه کتابخانه ای شامل جمع آوری اطلاعات از طریق جست وجو در اسناد و مدارک، منابع تصویری و نشریات و نیز تحقیقات میدانی، از طریق مصاحبه با تعدادی از هنرمندان انجام شده است. سپس داده های مورد نیاز جمع آوری گردید و از طریق مقوله بندی آن ها، داده ها به هشت مقوله اصلی و زیرمقوله تقسیم بندی شدند. تجزیه و تحلیل و بررسی یافته ها نشان می دهد که گردانندگان گروه آناهیتا (مصطفی اسکویی و مهین اسکویی) توانسته اند شیوه استانیسلاوسکی را به هنرجویان خود معرفی کنند و به طور عملی آموزش دهند و جامعه تئاتری آن دوره را از طریق معرفی این سبک و پرورش بازیگرانی که براساس این شیوه آموزش دیده اند، تحت تاثیر قرار دهند. اجراهای گروه آناهیتا، شکلی نوین از اجراهای صحنه ای را به معرض نمایش گذاشت که تا به آن روز در تئاتر ایران وجود نداشت. اما کیفیت کار آن ها از لحاظ تکنیک در حد متوسط قرار داشت. درنهایت به این نتیجه دست یافتیم که گروه آناهیتا هنرمندان بزرگی را پرورش داد که هر یک به تنهایی توانسته اند تاثیر بسزایی بر تئاتر ایران گذاشته و تا به امروز، نام های درخشان و ماندگاری از خود در تاریخ نمایش ایران به جای بگذارند.
کلیدواژگان: تئاتر، گروه تئاتری، تئاتر اروپایی (تئاتر غربی)، سیستم استانیسلاوسکی، تئاتر اروپا -
صفحات 108-121
در اواخر دوره ی ناصری همزمان با گسترش موج انجمن گرایی، رویداد مهمی در تئاتر ایران شکل گرفت و آن ایجاد نوع جدیدی از نمایش بود که به واسطه ی آن، تحول و گذر از نمایش های تفننی دوره ی ناصری به سوی تئاتر به شیوه ی اروپایی و متعاقب آن شکل گیری نخستین گروه ها و تماشاخانه های خصوصی آغاز شد. این ساختار تازه به صورت مستقل و با تامین خود به لحاظ مالی، به سرعت گسترش بیشتری یافت و پس از چندی به طور کامل مسیر خود را از انواع نمایش های تقلید و تعزیه و معرکه گیری جدا کرد و ریشه های نخستین تئاترهای .ش پایه گذاری کرد. با این وجود جریان تئاتر 1332 تا 1300 حرفه ای در ایران را بین سال های خصوصی نتوانست در ایران مدت زمان زیادی ادامه پیدا کند و پس از یکی دو دهه متوقف شد. عوامل چندی در این توقف موثر بود: وضع قوانین سختگیرانه، منازعه میان گروه های وابسته به احزاب سیاسی و دولت ها و عدم حمایت حکومت وقت از تئاتر های خصوصی و از طرفی تمایل به ایجاد جریان تئاتری که علاوه بر پنهان کردن فترت های به وجود آمده، منطبق بر سیاست های دولت نیز باشد، از عوامل توقف این جریان تئاتری به شمار می روند. ازاین رو فرضیه این پژوهش این است که «جریانات فرهنگی و مدیریت هنری در پیشرفت یا افول تئاتر خصوصی تاثیرگذار هستند». برهمین اساس پرسش های اصلی که مورد ارزیابی قرار می گیرند عبارتند از: چه جریانات فرهنگی در تکوین تئاتر خصوصی موثر افتاد؟ تاثیر جریانات سیاسی و احزاب در توسعه و پیشرفت تئاتر خصوصی به چه صورت بود؟ ورود حاکمیت به حوزه ی نمایش چه تغییراتی در روند تئاتر خصوصی ایجاد کرد؟ جایگاه سیاسی حاکمیت به چه نحوی فعالیت های تئاتر خصوصی را تحت الشعاع قرار می داد؟ و درنهایت تاثیر عوامل اجتماعی و سیاسی بر روند توقف حرکت تئاتر خصوصی به چه طریق بود؟ تا 1280 این مقاله تلاش دارد با درنظرگرفتن عوامل موثر سیاسی و اجتماعی که بین سال ها .ش بر تئاتر ایران مسلط بوده است، از منظر تاریخی سیر شکل گیری تئاتر خصوصی در 1357 ایران را ارزیابی کرده و سپس دلایل توقف این جریان مهم تئاتری را برشمارد. روش تحقیق به کار برده شده در این تحقیق، توصیفی تحلیلی است و از تکنیک کتابخانه ای بهره برده شده است.
کلیدواژگان: تئاتر خصوصی، گروه های نمایشی، تماشاخانه ها، نمایش، تاریخ تئاتر -
صفحات 124-140
جغرافیای فرهنگی، آنچنان که امروزه مورد توجه متفکرین قرارگرفته است، بسیار وسیع تر از آن محدوده ای است که در یک شاخه از جغرافیای انسانی قرار بگیرد. نظریه پردازان جغرافیای فرهنگی امروزه با مسائل پیچیده اما مهمی درباره فرایندهای اجتماعی از قبیل هویت، ساختار تفاوت فرهنگی، تابعیت و تعلق داشتن روبه رو هستند. این فرایندها همچنین درک ما از زیرمجموعه های جغرافیایی مانند فضا و مکان، زمین و محیط، و درنهایت، عمومی و خصوصی را به چالش می کشند. آنچه در این مقاله بررسی می شود مناسبات بینامتنی میان جغرافیای فرهنگی و ادبیات دراماتیک با نگاهی ویژه به خشونت حاکم بر آثار سنکا به خصوص است. فرضیه تحقیق این است که با بررسی جغرافیای انسانی و محیط اطراف تی اس تیز تراژدی نویسنده و شخصیت ها می توان یک رابطه نسبی میان آن ها به وجود آورد. براساس این فرضیه، می توان به این موضوع اشاره کرد که محیط های طبیعی انسان از لحاظ رفتار اجتماعی قادرند فرهنگ های مشابهی تولید کنند. این پژوهش به یک پرسش اصلی پاسخ می دهد: چگونه سنکا، تاثیرگذاشته تی اس تیز جغرافیای فرهنگی بر مضمون خشونت در تئاتر، بخصوص تراژدی ، بازتابی تی اس تیز است؟ یافته ها بر این موضوع دلالت می کند که آثار سنکا، بخصوص تراژدی از فرهنگ مردم روم معاصر او بوده است و بین خشونت و جغرافیای فرهنگی در نمایشنامه «تی اس تیز» (سنکا) در روم باستان ارتباط مستقیم وجود دارد.
کلیدواژگان: جغرافیای فرهنگی، خشونت، سنکا، تی اس تیز، ادبیات دراماتیک
-
Pages 43-62
Theater poster is one of inseparable part of the theater production in the modern era. Theater posters is not only an advertising to troupe stars or hall, but as the first element of theater that Approaches to the audience, like the other elements of drama and theater production, display information from the internal aspect of production to spectators and the audience. If the poster of the theater is not the theater’s first act, it’s an important one. The first information about the theater performs through the poster to the audience. Theater’s poster is not just an advertisement, an address, and so on. The poster invites us to the theater, tells us what kind of theater we are going to do (popular, political, intellectual, etc.) and many other information that can be presented in theater poster through dramatic action to the audience. Dramatic action is “a collection of events that together form the story and its original function is to reveal the character and the plot.” The above general definition of dramatic action makes two things clear: one is that the domain of dramatic action extends from the field of text and dramatic performances, and second that the transfer of the idea, the plot, and the theme through it is possible. Drama and dramatic action in two-dimensional arts such as poster is possible through different and intertextuality readings. A different aspect of the dramatic action on theater posters is that some graphic designers have been able to convey to the audience through dramatic action in the poster, theme or the essence of the dramatic effect. This study was conducted on descriptive- analysis method, theater posters designed by Michal Batory as a text, which is composed of different layers, based on the theories of semiotics is studied and tried to find a knowledge about dramatic action and transfer the theme and the concept of the theater in these posters.
Keywords: Theater poster, semiotic, Michal Batory, text, drama semiotic, image semiotic -
Pages 84-106
One of the most important theatrical events was the formation of various theatrical groups that took place after the political currents of the 30s - with its negative influences on Iran Dramatic Art - and subsequent positive revolutions of the 40s in the field of theater and literature in Iran. Anahita ,as a significant theatrical group in Iran with multiple aspects and various perspectives ,has received little scrutiny so far. Therefore ,given the vital role of such groups in the process of formation and development of Iranian theater and training theater actor ,the purpose of this study was totally evaluating the Anahita theater group and clarifying its impact on theater and acting art in Iran during its official activity era ,between 1337 and ,1343 and also thereafter .Due to this reason ,first ,a brief overview of the activities of theater groups in Russia and European countries such as Germany ,England ,etc,. which have influenced the world theater ,is shortly presented .Then, as the Anahita Group was formed to promote Stanislavsky’s system, in a brief discussion ,this method will be explained ,and finally ,the activities of the Anahita group will be examined considerably. This research has been conducted using a library research method by gathering information through documents ,visual resources ,and publications as well as field research through interviews with several artists .Then ,the required data were collected and classified into eight main categories and sub-categories. Analysis of the findings shows that the presidents of the Anahita group) Mostafa Oskooyi and Mahin Oskooyi (were able to introduce Stanislavsky’s method to their students and provide practical training. They were also capable of influencing the theater community of that era by declaring this style and nurturing the actors who were trained Turkey’s regular modeling and continuous support of the Karagoz guide us to achieve solutions that can maximize the potential of the Mobarak?
Keywords: Puppet, Karagoz, Mobarak, Shadow theater, Puppet show, Bursa -
Pages 108-121
Creating a new theatre style was an important event in Iranian theater which occurred in the late Nasserian period coincided with the rise of the communism wave, which led to the beginning of the transformation of the Nasserian amusing theatre into European style theatre and the subsequent formation of the first private groups and theaters. This new structure quickly expanded independently along with financing itself, b) and after a while, it completely separated its path from all sorts of imitative theater, passion - play, and founded the roots of the first professional theaters in Iran between 1300 and 1332. But the flow of private theater in Iran could not continue for a long time, and that flow stopped after one or two decades. Several factors were effective on this halt: Establish strict rules, conflict between political parties and states, and lack of government support for private theaters at the time, and a tendency to create a theatrical flow that is consistent with government policies, in addition to hide the interregnums created. Therefore, this study was carried out aimed to address the following questions: What cultural currents were effective on the development of private theater ?How was the effect of political currents and parties on the development of private theater? What changes have been made in the process of private theater with the entry of sovereignty into the field of theater ?How did the political status of the government affect private theater activities ?And finally how were the effect of social and political factors on the process of stopping the private theater movement? The present study seeks evaluate the evolution of private theater in Iran from a historical perspective by considering the political and based on this method. The performances of the Anahita group exhibited such a new form of stage performances that had not existed in Iranian theater before. But their technical quality was quite mediocre .The final result of this research is that the Anahita group has trained great artists who each have had a significant impact on the Iranian theater .And ,until now, they have been able to prove and retain their brilliant and enduring names in Iran Dramatic Art history.
Keywords: Theater, Theater group, European theater) western theater, (Stanislavsky’s system, Anahita theater -
Pages 124-140
Cultural geography, has been more extensive than a mere branch of human geography. Today, the thinkers in the field of cultural geography face complicated, but important issues pertaining to such social processes like identity, difference in cultural structure, allegiance and sense of belongingness. These processes challenge our perception of such geographical sub-categories like space, earth and environment, and finally general and private. What is considered in this article is the intertextual relationship between the cultural geography and the dramatic literature with special emphasis on the element of violence in the Senecan works, Thyestes, in particular. It is possible that by studying the human geography and the playwright’s environment, we can establish a relative relationship between them. Based on this argumentation, the natural human environments are able to produce similar cultures as far as their social behaviors are concerned. A descriptive – analytical method is used in this article in order to focus on the intertextual relationship between Senecan Thyestes and the dominating subject of violence. An attempt is made by the author to answer to the question: how has Seneca been able establish a relationship between the cultural geography and his tragedy, Thyestes? The result of the present article indicates that Senecan works, Thyestes, in particular, is a reflection of the culture of the contemporary people of Rome, and in this way we are able to observe a relationship between the cultural geography and Senecan works.
Keywords: cultural geography, violence, Seneca, Thyestes, dramatic literature
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.