فهرست مطالب
نشریه مهندسی جغرافیایی سرزمین
پیاپی 5 (بهار و تابستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/06/01
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحات 1-12با توجه به شکل گیری نظام متمرکز و تمرکز سرمایه های اقتصادی و فرهنگی در مرکز استان آذربایجان غربی از یک سو و ضعف سرمایه گذاری و بهره برداری از پتانسیل های سایر شهرستان ها از سوی دیگر باعث شده است که ارومیه به عنوان مرکز استان و شهرهای نزدیک به آن از جمله؛ خوی، بوکان و مهاباد بعنوان مرکز جذب جمعیت و مهاجر تبدیل شود.این تمرکز جمعیتی، اقتصادی،آموزشی باعث به وجود آمدن پدیده نخست شهری در مرکز استان شده است. هدف از این مقاله بررسی تحولات نخست شهری استان آذربایجان غربی و نحوه تمرکز جمعیت شهرهای این استان با استفاده از شاخص های نخست شهری در زمینه تحلیل نخست شهری براساس داده های آماری در 7.5 دوره و طی 75 سال گذشته و همچنین ارائه راهبردهای آمایشی در جهت تعادل بخشی به آن می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و برای تحلیل کمی و کیفی داده های آماری از نرم افزارهای ArcGISو Excel استفاده شده است. بررسی های به عمل آمده در این پژوهش نشان می دهد، در سطوح مختلف شهری استان، ناهماهنگی وجود دارد.حل مشکل عدم تعادل در شبکه شهری استان با برنامه ریزی دقیق و متناسب با هر طبقه شهری و استفاده از روش های مختلف به صورت مستمر و هماهنگ و اجرای فرصت برابر برای همه شهرهای استان و توزیع متعادل خدمات امکان پذیر است که در نتایج پژوهش به آن اشاره شده است.کلیدواژگان: تمرکز گرایی، نخست شهری، تعادل بخشی، استان آذربایجان غربی
-
صفحات 13-28
هر فرمی در فضا به مثابه یک کالبد، محمل آثار متنوع غیرکالبدی و پیامدهای متعدد اجتماعی-اقتصادی است. در این میان، فضاهای عمومی به ویژه پارک ها و بوستان های شهری به عنوان طرح های توسعه شهری اثربخشی بسیار متنوعی در ساختار شهری دارند. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان اثربخشی پارک دانشجو به عنوان یک نمونه از پروژه توسعه شهری تهران بر اساس نظر شهروندان انجام شده است. نوع پژوهش اکتشافی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی شامل؛ شامل مشاهده مستقیم، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران 95 نفر تعیین شده است. تحلیل داده ها به کمک آزمون های T تک نمونه ای، فریدمن و ANOVA صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داده است که رضایتمندی از پارک به ترتیب شامل؛ مولفه های مربوط به محیط ومنظر، کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و در آخر اقتصادی-مدیریتی بوده است. در ارزیابی پارک نیز مولفه های مربوط به بعد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی-مدیریتی و فرهنگی به ترتیب بیش ترین بازخورد را از نظر شهروندان داشته است. می توان گفت در ارزیابی انجام شده توسط شهروندان بخش محیط ومنظر، بیش تر معطوف به مسائلی نظیر؛ آلودگی بصری- صوتی و وضعیت بهداشتی بوده، همچنین چشم نوازی و زیبایی پارک و ترکیب تئاتر شهر از نقاظ مثبت بوده اند. ارزیابی های انجام شده در بخش کالبدی، وسعت کوچک پارک از نقاط ضعف بوده در حالیکه دسترسی پارک جایگاه بالایی را داشته است، در بخش اجتماعی تکثر سنی در استفاده از پارک، حضور تئاتر شهر از نقاط قوت طرح بوده اند و در بخش اقتصادی-مدیریتی ارزیابی های به مراتب نقاظ ضعف بیش تری را آشکار می کند این عوامل بیشتر شامل مدیریت ضعیف و نبود امنیت در پارک بوده اند. در تحلیل فضایی میزان رضایتمندی در پارک بخش های پیرامونی شامل؛ ورودی های غربی و شرقی ایستگاه متروی تئاتر شهر که محل تمرکز مشاغل غیررسمی هستند، رضایتمندی کمتری را نشان داده اند. ارزیابی های انجام شده تحقیق حاضر در ارتباط با پارک دانشجو نشان داده است که کاستی های بیش تر معطوف به ساختار های اجتماعی-سیاسی و مدیریتی حاکم بر فضای پارک بوده اند لذا؛ نقش مدیران شهری از قبل ارزیابی طرح ها و پروژه های شهری و ایجاد زیر ساخت های لازم برای حکمرانی مطلوب شهری، ضروری است.
کلیدواژگان: ارزیابی، اثربخشی، پارک، پروژه محرک شهری، پارک دانشجو تهران -
صفحات 29-43
هدف مقاله حاضر، تحلیل عوامل بهبود مدیریت بحران زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می باشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها است. در این تحقیق روش گرد آوری داده ها برای پاسخ گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 86 /0 الی 91/0 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج تکنیک تحلیل عاملی نشان داد مهم ترین عوامل بهبود مدیریت بحران زلزله در منطقه مورد مطالعه شامل؛ چهار مولفه؛ (تقویت اطلاع رسانی و توانمندسازی ساختاری، تقویت تاب آوری روستاییان در مقابل بحران زلزله و اقدام مداخله ای دولت، تقویت تعاون و همیاری در بین روستاییان و ارتقای پایداری اقتصادی و تقویت زیرساخت فیزیکی روستا و مقاوم سازی مساکن است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 12/61 می باشد. در نهایت با توجه به تحلیل نتایج پیشنهادها کاربردی ارائه شده است.
کلیدواژگان: زلزله، مدیریت زلزله، مدیریت بحران، توسعه روستایی، شهرستان ورزقان -
صفحات 45-57شکل گیری سکونتگاه های انسانی، همواره بر پایه ی عوامل طبیعی مانند؛ آب و خاک مناسب استوار بوده است و روستاها به عنوان اولین شکل از حیات جمعی انسان در یک عرصه طبیعی از خصوصیات متعدد طبیعی، اقتصادی و... تاثیر می پذیرند. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت استقرار سکونتگاه های روستایی شهرستان زنجان، بر حسب معیارهای طبیعی صورت گرفته است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، 5 معیار طبیعی شامل؛ ارتفاع، شیب، جهت شیب، بارش و دما به عنوان عوامل موثر در استقرار سکونتگاه ها انتخاب شده و با استفاده از روش های آماری در محیط GIS و شاخص آماری موران مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که 70 درصد روستاهای این شهرستان در ارتفاع بیشتر از 1600 متر قرار دارند که این امر بیانگر کوهستانی بودن بیشتر مناطق این شهرستان است. همچنین با توجه به گرایش مکان گزینی روستاها در مناطق با شیب مناسب، 76.2 درصد روستاهای این شهرستان در طبقه شیب 15-0 درصد استقرار یافته اند. در نتیجه با توجه به عدم همبستگی معنادار عوامل طبیعی در مکان گزینی مناطق روستایی، با استفاده از شاخص موران که از توابع خود همبستگی فضایی جهت استخراج الگوی توزیع می باشد، توزیع فضایی نقاط روستایی محدوده مورد مطالعه از نوع خوشه ای است که در این خصوص ضریب موران مثبت و برابر با 0.45 بوده که در سطح اطمینان 1 درصد معنادار می باشد.کلیدواژگان: روستا، سکونتگاه های روستایی، شاخص موران، شهرستان زنجان
-
صفحات 59-66
تجربه مدیریت کلانشهرهای جهان، نشان می دهد، روش های سنتی، که محدود به مدیریت تغییرات کالبدی و خدماتی شهرها می شد، پاسخگوی نیازهای کلانشهرهای امروزین نبوده و این مهم، جویای نگاهی نوین است. در چنین هنگامه ای، تصمیم مدیریت شهری برای بهره گیری از رهیافت مدیریت دانش بنیان، گریزناپذیر بوده و هوشمندسازی و دسترسی به اطلاعات جامع و مناسب، بخش حیاتی این رهیافت است. در همین راستا توسعه و کاربرد ابزارهای تحلیل فضایی در مطالعات شهری رشد چشمگیری در یک دهه اخیر داشته است. در برخی از پژوهشها که حجم داده ها زیاد است و توزیع و یا پراکندگی آنها در فضا پیچیده تر است استفاده از تحلیلهای فضایی نسبت به تحلیل های صرف آماری می تواند در افزایش دقت نتایج کمک زیادی نماید. لذا پژوهش پیش رو به دنبال مرور یک تجربه در خصوص روش به کارگیری داده های مکانی و تحلیل های مربوطه در یکی از بزرگترین پژوهشهای اجتماعی شهرداری تهران میباشد. نتایج بهره گیری از فناوری اطلاعات مکانی در طرح رصد کیفیت زندگی شهروندان تهرانی، علاوه بر داشتن اعتبار آماری لازم در خصوص پیش بینی مقادیر شاخص های کیفیت زندگی در کلیه محدوده های شهری، توانست با همپوشانی لایه های اطلاعاتی، میزان تطابق ابعاد عینی و ذهنی کیفیت زندگی شهروندان تهرانی را به خوبی نشان داده که از این طریق گام بزرگی در کاربرد تحلیل های اجتماعی برای تصمیم گیر های مدیریت شهری برداشته شده است.
کلیدواژگان: فناوری اطلاعات مکانی، کیفیت زندگی، مدیریت شهری، شاخص، تحلیل های اجتماعی -
صفحات 67-80
امروزه توسعه روستا یا هر نظام سکونتگاهی دیگری در مقایسه با گذشته پیوند گسترده تری با مفهوم مدیریت یافته است. در حال حاضر همه محققان و صاحبنظران مدیریت را به عنوان عاملی تاثیرگذار در توسعه می دانند که نه تنها قادر است روند توسعه را تسریع بخشد، بلکه شاید بتوان گفت: تنها عامل برای دستیابی به توسعه پایدار می باشد. مدیران روستایی یکی از ارکان مهم و اساسی توسعه روستایی به شمار می روند که در ادوار مختلف تاریخ با وظایف و عناوین متفاوتی نظیر؛ دهبان، کدخدا، و... اداره امور روستایی را برعهده داشته اند. در حال حاضر مدیریت روستاهای کشور بر عهده دو نهاد شورای اسلامی و دهیاری می باشد. در این میان دهیاری ها به عنوان بازوی اجرایی و عامل اصلی توسعه روستایی محسوب می شوند. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثرات مدیریت نوین روستایی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی توسعه پایدار از دیدگاه روستاییان و مدیران روستایی در بخش مرکزی شهرستان سمیرم است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها و اطلاعات در آن از طریق منابع کتابخانه ای و میدانی فراهم شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در میان ابعاد چهارگانه ی مورد بررسی، مدیریت نوین روستایی در بعد زیست محیطی و تنها بر شاخص عملکرد مدیران در تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی تا حدودی موفق بوده است اما در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی مدیریت نوین روستایی تاکنون نتوانسته است اثرگذاری مثبت قابل توجهی داشته باشد.
کلیدواژگان: مدیریت نوین روستایی، ابعاد توسعه پایدار، توسعه روستایی، بخش مرکزی، شهرستان سمیرم -
صفحات 81-97
بخش مرکزی بسیاری از شهرهای کشور منطبق بر بافت کهن است؛ که واجد گنجینه ای عظیم از عناصر و ارزش های تاریخی و فرهنگی می باشند. اگرچه این بافت ها به روزگار خود از نظر سازمان فضایی و ساختار عملکردی متناسب با نیازهای زندگی و مقتضیات اجتماعی و اقتصادی عصر خود بودند. ولی به دنبال تحولاتی که در نظام سکونتگاه های شهری - تحت تاثیر تحولات فناوری و تغییر در نیازهای زیستی، اجتماعی و اقتصادی - به وقوع پیوست، دچار ضعف عملکردی شدند. این بافت ها که زمانی نماد حیات شهری و کانون ثروت و قدرت شهرها بودند، امروزه در تقابل با نواحی جدید و حومه ها، به مکانی جمعیت گریز تبدیل شده اند. در این پژوهش بافت کهن شهر زنجان به عنوان نمونه ی موردی، مورد مطالعه قرار گرفت. این بافت که در گذشته، محل زندگی اقشار اصیل و متمکن شهر زنجان بوده، امروزه به محل زندگی اقشار عمدتا کم درآمد و اغلب غیربومی تبدیل شده است که این امر، خود عاملی در فرسودگی رو به تزاید آن بوده و به دور افتادن آن از صحنه ی اقتصادی شهر منجر شده است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی - پیمایشی بوده و اطلاعات موردنیاز با استفاده از روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی (مشاهده و مصاحبه) جمع اوری گردیده است و با تحلیل اطلاعات با استفاده از مدل SWOT، به ترسیم ماتریس SWOT با استفاده از امتیاز نهایی شاخص های برتر چهار عامل (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) اقدام گردید.
کلیدواژگان: باززنده سازی، بافت کهن، شهر زنجان، فرسودگی، مدل SWOT -
صفحات 99-109
یک گام اساسی برای مدیریت و برنامه ریزی توسعه شهری بررسی و شبیه سازی توسعه فیزیکی شهر می باشد. در دنیای امروز، از فناوری های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای مدیریت شهری استفاده های فراوانی می شود. این دو فن، ابزار موثری را برای جمع آوری و تحلیل اطلاعات زمانی- مکانی فراهم می سازد. در همین راستا، پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهواره ای چندزمانه لندست، روند توسعه کالبدی منطقه 15 شهر تهران از سال 1985 تا سال 2015 مورد ارزیابی و مقایسه قرار داده است. تصاویر استفاده شده در این تحقیق، تصاویر TM 1985، ETM+ 2002 وOLI 2015 از ماهواره لندست می باشند. نتایج بیانگر این است که، منطقه مورد مطالعه در فاصله زمانی 1985 تا 2015 با حدود 10.75 درصد رشد شهری مواجه بوده است و تغییر کاربری در این بازه زمانی در افزایش دو کلاس اراضی مسکونی و کاربری های تجاری و کاهش دوکاربری صنعتی و اراضی بایر بوده است. با توجه به نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهواره ای، منطقه 15 گسترش فضایی- کالبدی قابل توجهی داشته است.
کلیدواژگان: توسعه شهری، سنجش از دور (RS)، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، منطقه 15شهر تهران -
صفحات 111-125
در دهه های اخیر توجه به مطلوبیت فضاهای شهری باعث جذب طبقات خلاق می شود؛ که برای تبدیل فضاهای شهری باکیفیت و مطلوبیت بالا به فضاهای شهری، عنصر خلاقیت و ابتکار نقش بسزایی دارد شهرهای خلاق مکانی برای کار کردن وزندگی شهروندان خود به خصوص برای نسل جوان، مکانی جذاب برای گردشگران در شکوفایی بخش های مختلف اقتصادی نوظهور (خوشه ها و مراکز تحقیقاتی به ویژه در زمینه فناوری برتر) هستند. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی مولفه های شهر خلاق در منطقه چهار شهر اهواز در راستای حرکت به سوی ایجاد منطقه خلاق می باشد. با توجه به اهداف تحقیق و مولفه های موردبررسی، نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است جامعه آماری منطقه چهار شهر اهواز می باشد و حجم نمونه پژوهش حاضر با توجه به این که آمار دقیقی از متخصصین این حوزه مشخص نبود، به صورت تصادفی یازده نفر از کارشناسان دانشگاهی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی می باشد که پس از مطالعات کتابخانه ایی، مولفه های شهر خلاق گردآوری شد و جایگذاری آن ها در یک پرسش نامه بسته بین یازده نفر از متخصصین دانشگاهی توزیع شد روش آنالیز تحقیق بر اساس مدل های کمی بوده که از میان تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره از مدل AHP استفاده شده است سپس میزان برخورداری هریک از محلات منطقه چهار از مولفه های شهر خلاق به صورت مشاهده وزن دهی شده اند. پس از جمع آوری پرسش نامه جهت تحلیل نهایی از نرم افزار Expert choiceاستفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهد در قلمرو موردمطالعه محلات گلستان، منازل منابع طبیعی، سعدی، کوی اساتید، بهارستان، بوستان؛ معین زاده، فرهنگ شهر، کوی سیلو، منازل شهرداری، شهرک دانشگاه، مجتمع مسکونی، شهرک برق، شهرک پیام، لشکرآباد، کوی بیست ودو بهمن، پردیس یک، پردیس سه پردیس دو، شهرک الهایی، چنیبیه علیا، کوی مجاهد، رفش آباد و سایر محلات ترتیب برخورداری از مولفه های شهر خلاق می باشند.
کلیدواژگان: شهرخلاق، مولفه های شهرخلاق، محلات شهری، AHP، اهواز -
صفحات 127-144کشف روابط بین انتخاب گونه های درختی خاص و سازگار با شرایط آب وهوایی ویژه مناطق موردنظر همواره از موارد چالش برانگیز و قابل تامل در مدیریت و برنامه ریزی شهری بوده است. شناخت منطقی این روابط از سویی باعث افزایش بهره وری و بازدهی بالای این درختان و از سوی دیگر موجب صرفه جویی های اقتصادی ناشی از این امر می-شود که این امر به نوبه خود زیبایی شهر و رضایتمندی شهروندان را نیز به دنبال دارد. دشت سیستان به دلیل خشک سالی های اخیر و طوفان های شن سهمگین آن دارای شرایط خاص جغرافیایی در استان سیستان و بلوچستان و کشور می باشد، و این خاص بودن همواره باعث شده است تا گونه های خاص و مقاومی از پوشش گیاهی را پذیرا باشد. این تحقیق به بررسی چندگونه درختی مقاوم و سازگار با شرایط جغرافیایی شهر زابل پرداخته و با استفاده از مدل سیستم استنتاج فازی و AHP اقدام به بررسی این گونه ها از جنبه معیارهای اکولوژیکی و اجتماعی-کارکردی نموده و با ذکر ابعاد مختلف ضعف و قوت هرکدام از درختان اقدام به اولویت بندی آن ها کرده است، تا با استفاده از نتایج آن بتوان در مورد تمرکز سرمایه گذاری و انتخاب گونه اصلح تر برای کشت تصمیم گیری نمود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در بین گونه های گیاهی شش گانه مورد بررسی، درختان اکالیپتوس و نخل زینتی به ترتیب با وزن نهایی (0.273 و 0.263) مناسب ترین درختان برای کاشت و در مقابل درخت توت تزئینی با کسب امتیاز (0.125) نامناسب ترین درخت برای کاشت در شرایط اکولوژیکی و اجتماعی- کارکردی زابل است.کلیدواژگان: زابل، گونه های درختی، سیستم استنتاج فازی، AHP
-
صفحات 145-155جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمارمی رود. بر این اساس، آگاهی ازچند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. چرا که در بسیاری از کشورها از جمله در ایران حدود نیمی از جمعیت کشور در این مناطق سکونت دارد. اما با این وجود نابرابری منطقه ای بین مناطق مرزی و مرکزی کشور نمایان است. از این رو مناطق مرزی تفاوت های فاحشی از نظر برخورداری از رفاه و توسعه در مقایسه با مراکز عمده ی جمعیتی دارند. هدف از نگارش این مقاله تحلیل ظرفیت سنجی جمعیت در مناطق مرزی استان اردبیل می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیل بوده و برای گردآوری داده های مورد نیاز از روش کتابخانه ای استفاده شده است. داده ها با استفاده از مدل نرخ رشد جمعیت و ضریب کشش پذیری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که از بین شهرستان های مرزی استان اردبیل، شهرستان های پارس آباد و اردبیل در سه دوره ی مورد بررسی روند مثبتی داشته اند.کلیدواژگان: ظرفیت سنجی، جمعیت، مناطق مرزی، استان اردبیل
-
صفحات 157-171نگاهی گذرا بر روستاهای کشور موید آن است که این مناطق طی دهه های اخیر، همواره با چالش های اساسی چون نابرابری، فقر، کمبود زیرساخت ها، کاهش شدید جمعیت در اثر مهاجرت و سایر مسائل اجتماعی مواجه بوده اند تا آنجا که حتی نتوانسته گاهی به بقای خود ادامه دهند. لذا از گذشته تاکنون سیاست های اقتصادی مختلفی از جمله پرداخت یارانه جهت بهبود وضعیت خصوصا در جوامع روستایی اتخاذ گردیده است. هدف از مطالعه حاضر آگاهی از اثرات اجتماعی هدفمندی یارانه ها در پایداری روستاهای جلگه ای و کوهستانی شهرستان رامسر واقع در غرب مازندران و مقایسه آن در این دو ناحیه بود. جامعه آماری، شامل 26 روستا به صورت تصادفی انتخاب شد. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 317 پرسش نامه تعیین گردید. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار های GIS، SPSS و Excel استفاده شد. نتایج ارزیابی شاخص های پایداری روستا از نظر اجتماعی و وضعیت مسکن در روستاهای مورد مطالعه قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها تفاوت معنی داری نداشت. بعلاوه نتایج نشان داد که روستاییان با پرداخت یارانه بصورت نقدی موافق بودند. نتایج حاصل از جدول توافقی دو طرفه نشان داد که از نظر کلیه شاخص های اجتماعی و مسکن در این مطالعه، بعد از هدفمندی یارانه ها نیز بین نواحی جلگه ای و کوهستانی شهرستان رامسر تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین نتیجه گیری می شود که اجرای هدفمندی یارانه ها تا این مرحله در پایداری روستاهای نواحی جلگه ای و کوهستانی شهرستان رامسر تاثیر نداشته است.کلیدواژگان: یارانه، پایداری روستا، روستاهای جلگه ای، روستاهای کوهستانی، رامسر
-
Pages 1-12Due to the formation of a centralized system and the concentration of economic and cultural capital in the center of West Azerbaijan province, on the one hand, and the weakness of investment and the exploitation of the potential of other cities, on the other hand, Urmia has become the center of the province and the nearby cities It includes Khoy, Bukan, and Mahabad as a center for attracting people and immigrants. This demographic, economic, and educational concentration has created the first urban phenomenon in the provincial capital. The purpose of this paper is to investigate the first urban development in West Azarbaijan province and the manner of concentration of the population of the cities of this province using urban first indicators in the field of urban primary analysis based on statistical data in 7.5 periods and over the past 75 years as well as providing survey strategies in the direction Equilibrium is on it. The research method is descriptive-analytical and ArcGIS and Excel software are used for quantitative and qualitative analysis of statistical data. The studies carried out in this study show that there are inconsistencies in various levels of urban areas of the province. The problem of imbalance in the urban network of the province with the accurate and appropriate planning of each urban class and the use of different methods are continuous and Coordinating and implementing equal opportunity for all cities of the province and balanced distribution of services is possible, which is mentioned in the research results.Keywords: concentration, First Urban, Balanced, West Azarbaijan Province
-
Pages 13-28
Urban stimulus projects can have a positive and negative impact on their local, regional and urban area with their specific functions. The purpose of this study was to analyze the effectiveness of Daneshjoo Park as a city stimulus project based on citizens' satisfaction. The type of exploratory-analytic research. For collecting information, documentary and field methods including: direct observation, interviews and questionnaires were used. The sample size is 95 according to the Cochran formula. Data analysis was performed using one sample T-test, Friedman and ANOVA. The findings of the research indicate that the park's effectiveness in developing peripheral space is very significant. Also, the level of satisfaction in the park is "moderate upward". In terms of space, the satisfaction of different parts of the park is different, as periphery sections include: the western and eastern entrances of the city's metro station, which are the focus of unofficial jobs, show less satisfaction. The final results of the study showed that the park's most influential as a city development stimulus project was environmental and landscape, social, physical, cultural and economic indicators, respectively.
Keywords: evaluation, Effectiveness, park, urban stimulus project, Daneshjoo park of Tehran -
Pages 29-43
The purpose of the present was to study and analysis of factors improving of earthquake crisis management of the rural areas of Varzeghan County. The research method was analytical -explanative survey type. the population in this study consists of all damage of villages of north Ozomdol Dehstan and households residing in these villages. Sample size was determined based on the Cochran’s formula and the required data were collected through questionnaires. Content validity of the questionnaire was confirmed by professors and experts and its reliability was determined based on Cronbach's alpha (0.86-0.91). in order to analyze the data, factor analysis model was used and the results of this model showed the most important factors improving of earthquake crisis management of the rural areas of Varzeghan County includes four components (reinforcement of information and structural empowerment, reinforcement of villagers resiliency and government interventional action, reinforcement of cooperation and mutality among villagers and reinforcement of rural physical infrastructures and refactoring of residence) that explained variance and the cumulative variance by the five 61.12. Finally, according to the study results, a number of recommendations also presented.
Keywords: Earthquake, Earthquake Management, crisis management, Rural Development, Varzeghan County -
Pages 45-57The emergence of human settlements has always been based on natural factors such as water and soil, and villages as the first form of human collective life in a natural environment are affected by numerous natural, economic and ... characteristics. This present study was carried out with the aim of investigating the status of rural settlements in Zanjan town based on natural criteria. In order to achieve the research objectives, five natural criteria including elevation, slope, slope direction and climatic elements (precipitation and temperature) were selected as effective factors in settling habitats and analyzed using statistical methods in GIS environment and Moran index. The results show that 70 percent of the villages of the town are located in altitudes above 1600 meters, which indicates that most areas of the town are mountainous. Also, due to the location of the villages in suitable slopes, 76.2% of the villages of the town have been located on the slope level of 0-15%. Due to the existence of suitable environmental conditions, especially fertile soil, we could see the suitable agricultural production in this area. As a result, due to the lack of significant correlation between natural factors in rural locations, using the Moran index which is the spatial correlation function for extracting the distribution pattern, the spatial distribution of the rural areas of the study area is of a cluster type. In this regard, Moran coefficient is positive and equal to 0.45, which is significant at one percent confidence level.Keywords: Village, rural settlements, Zanjan town, Moran Index
-
Applying Gis for social analysis of urban management (case study: mapping quality of life of Tehran)Pages 59-66
Abstract The shared experience of metropolitan management in the world shows that the traditional methods that were limited to managing the city's physical and public service changes, did not respond to the today needs of metropolises, and this is an urgent need for a new approaches. At that time, the decision of the city administration to exploit the knowledge-based approach to management is inevitable, and intelligence and immediate access to accurate, comprehensive and appropriate information is an essential part of this approach. In this regard, the development and application of spatial analysis in urban studies has been improved over the past decade. In some studies, that the volume of data is high and their distribution and / or dispersion are more complex in space, the use of spatial analysis instead of statistical analyzes, can help to increase the accuracy of the results. So, this research in the context of applied research seeks to elaborate an experience regarding the method of applying spatial data and related analysis in one of the largest social researches in the municipality of Tehran. The results of the use of GIS in the quality of life assessment project, having the necessary credentials for predicting the quality of life variables, have been able to show with the overlapping of the information layers the level of matching the objective and subjective dimensions of the quality of life of the Tehranian citizens, thus making a great step In the application of social analysis for urban management decision makers.
Keywords: GIS, Quality of Life, Indicators, social analysis -
Pages 67-80
Rural managers are one of the most important pillars of rural development, which in various periods of history, with various duties and titles, such as Daghban, Qadkhoda, and ... Rural Affairs have taken over. At present, the management of the villages of the country is the responsibility of the two bodies of the Islamic Council and Dehariyah. In this regard, decoration is considered as the executive arm and the main factor of rural development. The main objective of this research is to evaluate the effects of modern rural management on the economic, social, environmental and physical dimensions of sustainable development from the perspective of villagers and rural managers in the central part of Semirom. This research is applied in terms of its purpose and based on the descriptive-analytical nature. Data collection and data collection is provided through library and field resources. The data were analyzed using SPSS software. The findings of the research show that among the four dimensions of the study, the new rural management in the environmental dimension and only on the performance index of managers in the provision of safe and sanitary drinking water have been somewhat successful, but in terms of social, economic and The modern rural management has not been able to make any significant positive impact.
Keywords: : Rural Modern Management, Sustainable Development Dimensions, Rural Development, Central District of Semirom -
Pages 81-97
Central district of most cities of our country coincides with old factors that has great thesaurus of element and cultural and historical values. Although these factors were fitted with life requirement and economical materials of their own era according to special and functional structure, but they encountered with functional infirmity because of occurring evolutions in system of urban settlement under influence of technological evolution and change in viable, social and economic requirements. These factors that were symbol of urban life and wealth and power center of cities in the past, nowadays in contrast with new renovation areas and suburbs, they were converted to depopulation place. In this research, we studied the old factor of Zanjan city as a case study. Historically, this factor was residential part of the city for higher social class group high income people. However it is now converted mostly to lower income and often nonnative social classes. This process gradually affected the deterioration of this city factor and caused outlaying of it from economic structure of city. The methodology used in this study is analytical survey. Collection information was done by librarian and field (observation and interview) method. SWOT model were used to analyze the data in this research and the results of four factors of the SWOT technique analysis used to draw the SWOT’s final matrix. This matrix based on the top final score index of four factors (strengths, weaknesses, opportunities and threats).
Keywords: Regeneration, Old Factor, Zanjan city, exhaustion, SWOT Model -
Pages 99-109
A step-by-step approach to urban planning and planning is to examine and simulate the physical development of the city. In today's world, remote sensing technology (RS) and geographic information system (GIS) are widely used for urban management. The two technicians provide an effective tool for collecting and analyzing time-space information. In this regard, the present study uses landslide multi-temporal satellite imagery and evaluates the trend of the development of the city's 15th district in Tehran from 1985 to 2015. The images used in this study are TM 1985, ETM + 2002 and OLI 2015 from Landsat. In the present study, urban development and land use changes in the 15th district of Tehran were studied. The results indicated that the study area had a growth rate of about 10.75% in the period from 1985 to 2015, and the change in the use of this time period in increasing the two classes of residential land and commercial use and reducing the use of industrial areas and Land was a land. Regarding the results of satellite images processing, area 15 has had a significant spatial-physical expansion.
Keywords: Urban Development, Remote Sensing (RS), geographic information system (GIS), Tehran 15th District -
Pages 111-125
The purpose of this article is to study and evaluate the components of the creative city in the 4th district of Ahwaz in order to move towards creating a creative area. According to the research objectives and the components studied, the type of applied research and its method is descriptive-analytic. The statistical population of the 4th city of Ahvaz is. Data collection tools are library studies and field surveys (questionnaires). After analyzing the library components of the components of the creative city, their distribution was distributed in a closed questionnaire distributed among eleven university specialists. The research methodology was based on quantitative models. Among the multi-criteria decision-making techniques, the AHP model was used. Then, the degree of utilization of each of the neighborhoods The four regions of the town of Kholahak are weighted by observation. After collecting the questionnaire, Expert selection software was used for the final analysis. The results of the study show that in the studied area, Golestan neighborhoods, natural resources homes, Saadi, professors, Baharestan, Boostan, Mo'inzadeh, City culture, Koyo Silo, houses Municipality, university town, residential complex, electricity town, Shahrak-e-mail, Lashkarabad, Koue-twenty-two houses, Campus One, three campus two camps, Alley Town, Chandiyabia Oliya, Kohi Mechad, Rafish Abad, and other neighborhoods are arranged by the components of the creative city.
Keywords: Creative City, The components of the creative city, Neighborhood, AHP, Ahvaz -
Pages 127-144Due to recent drought and severe storms, Sistan plain has specific geographic conditions in Sistan and Baluchestan and the country, and this particularity has always led to the availability of special and sustainable species of vegetation. This research has investigated various tree species that are resistant to and adapted to the geographical conditions of Zabol city. Using Fuzzy Inference System model and AHP, these species have been studied in terms of ecological and socio-functional criteria. By mentioning different dimensions of weakness and strength of each tree Has prioritized them, so that, using its results, it would be possible to decide on the focus of investment and the choice of the most suitable species for cultivation. The results of this study indicate that among the six plant species studied, Eucalyptus trees and ornamental palms with the final weights (0.273 and 0.263) were the most suitable trees for planting, and in contrast to the decorative berry tree with the score (0.125), the most inappropriate tree for planting In ecological and social-functional conditions of Zabol.Keywords: Zabul, tree species, Fuzzy inference system, AHP
-
Pages 145-155Population is one of the fundamental elements in economic, social and cultural programs. Accordingly, awareness of the population and its structure, size and spatial extent are important tools for decision making and planning. Because in many countries, including Iran, about half of the country's population lives in these areas. However, regional inequality between the border and central regions of the country is evident. Border regions, therefore, are significantly different in terms of prosperity and development compared to major population centers. The purpose of this article is to analyze the population capacities in the border regions of Ardabil province. The research method in this research is descriptive-analytical and library method was used to collect the required data. The data have been analyzed and analyzed using population growth rate model and elasticity coefficient. The results show that among the border towns of Ardabil province, Pars Abad and Ardebil have had a positive trend in the three periods under study.Keywords: Capacity, population, Border Areas, Ardabil Province
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.