فهرست مطالب

دانشکده پزشکی زابل - سال دوم شماره 3 (پیاپی 4، پاییز 1398)

مجله دانشکده پزشکی زابل
سال دوم شماره 3 (پیاپی 4، پاییز 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/09/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سمیه باقری*، مرضیه عارفی صفحات 101-109
    مقدمه

     دیابت قندی، یک بیماری مزمن است که با اختلال در متابولیسم کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها به علت کمبود کامل یا جزئی هورمون انسولین مشخص می شود. تحقیقات نشان می دهند، قدیمی ترین نحوه ی درمان دیابت شیرین، استفاده از گیاهان بوده است. گیاهان ضد قند سنتی، می توانند یک منبع مفید از ترکیبات خوراکی کاهش دهنده ی قندخون باشند که به صورت دارو و یا مکمل های غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از پژوهش حاضر، آگاهی، اعتقاد و عملکرد نسبت به داروهای گیاهی در درمان دیابت در مردم شهرستان زابل بود.

    شیوه ی مطالعه

    این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که آگاهی، اعتقاد و عملکرد 340 نفر از ساکنان شهرستان زابل نسبت به داروهای گیاهی در درمان دیابت با استفاده از پرسش نامه را سنجید. برای مقایسه ی یافته ها، از آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز یک طرفه، پس آزمون توکی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. سطح معنی داری 0/05 تلقی گردید.

    یافته ها

    اکثر شرکت کنندگان آگاهی (53/8 درصد) و عملکرد (40/6 درصد) متوسطی داشتند و از اعتقاد ضعیفی (45/3 درصد) نسبت به داروهای گیاهی در درمان دیابت برخوردار بودند. بین آگاهی با جنسیت، سن، وضعیت تاهل، سابقه ی بیماری دیابت و میزان تحصیلات، رابطه ی آماری یافت شد. همچنین بین اعتقاد با جنسیت، سن و وضعیت تاهل و بین عملکرد با جنسیت، سن و سابقه ی بیماری، رابطه ی معنی داری مشاهده گردید (0/05 > p value). از نظر افراد مورد مطالعه، در نهایت بیش ترین گیاهانی که در درمان دیابت موثر دانسته شد به ترتیب آویشن، چای ترش و برگ نعنا بودند.

    نتیجه گیری

    شناخت گیاهان تغذیه ای- درمانی رایج مورد استفاده ی بیماران دیابتی می تواند در گسترش روش های صحیح و علمی در جهت بهبود بیماران دیابتی نقش موثری داشته باشد.

    کلیدواژگان: گیاهان دارویی، دیابت، آگاهی، اعتقاد، عملکرد
  • فهیمه خوشابی* صفحات 110-117
    مقدمه

    رژیم غذایی و نحوه ی تغذیه، نقش بسیار مهمی در زندگی و سلامت انسان از بدو تولد تا زمان مرگ دارد. انواع مختلف بیماری ها، ضعف و ناتوانی ها، مرتبط با دریافت ناکافی مقادیر مواد مغذی هستند. هدف از مطالعه ی حاضر، تعیین دریافت مواد مغذی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زابل بود.

    شیوه ی مطالعه

    پژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی می باشد که در سال 1396 انجام گرفت. تعداد 242 دانشجو به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات توسط دو پرسش نامه شامل اطلاعات دموگرافیک و FFQ (Food frequency questionnaire) جمع آوری شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که 64/38 درصد از کل انرژی در دختران، از کربوهیدرات ها و 12/17 درصد از پروتئین و 23/79 درصد از چربی تامین شده بود. در پسران نیز 63/63 درصد انرژی از کربوهیدرات ها، 12/57 درصد از پروتئین و 72/23 از چربی تامین شده بود. نتایج نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در مورد انرژی حاصل از درشت مغذی ها، تفاوت معنی داری از نظر آماری وجود ندارد (p value < 0/05). یافته ها نشان داد که دریافت روزانه ی ویتامین B6، B2، C، E، A و فولاسین و املاح کلسیم، منیزیم و روی در دانشجویان دختر و پسر به طور معنی داری کمتر از مقدار توصیه شده ی RDA بود (p value < 0/05).

    نتیجه گیری

    دریافت روزانه ی ویتامین B6، B2، C، E، A و فولاسین، املاح کلسیم، روی و منیزیم در دانشجویان کمتر از مقدار توصیه شده ی روزانه بوده است. لذا پیشنهاد می شود، دانشجویان به اطلاعات بیشتری در مورد عادات تغذیه ی سالم و مصرف کافی از مواد مغذی نیاز دارند.

    کلیدواژگان: ارزیابی، دریافت مواد مغذی، دانشجویان
  • منیره شمسایی، مرضیه عارفی، پروانه اصفهانی* صفحات 118-123
    مقدمه

    داشتن نیروی کارآمد کافی در تمام رشته های بهداشت و درمان، برای بهبود عملکرد نظام سلامت ضروری است. این نیروها بعد از فراغت از تحصیل باید به طور مناسب از نظر جغرافیایی، نوع تخصص با نظارت صحیح و کارآمد به کار گرفته شوند تا بهترین عملکرد را در سازمان داشته باشند. بنابراین، هدف از این پژوهش، شناسایی وضعیت اشتغال دانش آموختگان رشته ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل بود.

    شیوه ی مطالعه

    این مطالعه ی توصیفی- تحلیلی، در سال 1397 در دانشگاه علوم پزشکی زابل انجام شد. در این مطالعه، تعداد 100 نفر از دانش آموختگان رشته ی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی از سال 1388 تا 1396 به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، یک پرسش نامه ی محقق ساخته بود. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 19 و با آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شدند.

    یافته ها

    تعداد 29 درصد از شرکت کنندگان، شغل مورد نظر خود را از طریق شرکت در آزمون استخدامی سازمان سنجش آموزش کشور یافتند. 81/2 درصد از شرکت کنندگان از شغل خود راضی بودند. حدود 72 درصد از دانش آموختگان در شغل های مرتبط با رشته ی تحصیلی خود به کار گرفته شده اند. 35درصد از فارغ التحصیلان، در بخش های ادرای مشغول به کار بودند. بین عنوان شغل دانش آموختگان و رشته ی تحصیلی آن ها از نظر آماری، ارتباط معنی دار وجود نداشت (0/05 < p value).

    نتیجه گیری

    مدیران و سیاست گذاران سلامت، اگر برنامه ریزی اصولی برای به کارگیری این افراد متناسب با رشته ی تحصیلی شان داشته باشند می توانند موجبات افزایش کارآیی دانش آموختگان این رشته و سازمان را فراهم سازند.

    کلیدواژگان: دانش آموختگان، اشتغال، مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی
  • رضا داورنیا* صفحات 124-133
    مقدمه

    این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه ی ارتباط زوج ها (Couple communication program) CCP بر کاهش دلزدگی زناشویی انجام شد.

    شیوه ی مطالعه

    مطالعه ی حاضر، پژوهشی نیمه تجربی به شیوه ی پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد بود. کلیه ی زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره و خدمات روان شناختی روها در شهر بجنورد در سال 1398، جامعه ی آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. از میان زوج های واجد شرایط شرکت در مطالعه،20 زوجی که بر اساس غربال گری، دارای بالاترین میزان دلزدگی زناشویی بودند، به شیوه ی در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و شاهد جایگزین شدند. پرسش نامه ی دلزدگی زناشویی پاینز (1998) ابزار این مطالعه جهت گرد آوری داده ها بود که زوج ها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون به آن پاسخ دادند. برنامه ی آموزشی (برنامه ارتباط زوج ها) در 10 جلسه یک ساعت و نیمه به شیوه ی گروهی به آزمودنی های گروه آزمایش ارایه گردید. آزمودنی های گروه شاهد در لیست انتظار قرار گرفتند. آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) برای تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت.

    یافته ها

    نتایج تحلیل کوواریانس، نشان دهنده ی کاهش دلزدگی زناشویی زوج های تحت مداخله در مرحله پس آزمون بود. در گروه شاهد تغییر معنی داری مشاهده نشد.

    نتیجه گیری

    با توجه به اینکه آموزش برنامه ارتباط زوج ها در کاهش دلزدگی زناشویی زوجین موثر واقع شد، پیشنهاد می شود این برنامه ی غنی سازی زندگی زناشویی در جهت بهبود روابط و افزایش صمیمیت زوجین درکارگاه های آموزشی، گروه های زوج درمانی و مراکز مشاوره خانواده به کار گرفته شود.

    کلیدواژگان: ارتباط، آموزش، ازدواج
  • مریم قلع جهی* صفحات 134-141
    مقدمه

    استرس یا فشار روانی، امروزه یکی از پدیده های مهم در زندگی و تهدیدی جدی برای سلامتی افراد در جهان می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان استرس شغلی و تعیین ارتباط آن با ویژگی های فردی معلمان در شهرستان زابل انجام شده است.

    شیوه ی مطالعه

    این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی در سال 1398 بر روی 60 نفر از معلمان کلاس اول ابتدایی انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ی استرس شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان HSE (Health and Safety Executive) استفاده گردید. داده ها به کمک نرم افزار SPSS نسخه ی 19 و آمار توصیفی و آزمون های پارامتری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

    یافته ها

    میزان استرس شغلی در حیطه های تقاضا، کنترل، ارتباط و تغییرات، در حد متوسط بودند و در دو حیطه ی نقش و حمایت مسوولین، اکثریت افراد استرس زیادی داشتند و در حیطه ی همکاران، سطح استرس (متوسط و زیاد) بالاترین درصد را به خود اختصاص داد.

    نتیجه گیری

    با افزایش سابقه ی کار و تحصیلات معلمان، به میزان استرس شغلی افزوده می شود و افراد متاهل از استرس شغلی بیشتری برخوردار می باشند. آموزش راه های مقابله با استرس و مدیریت و کنترل آن از طریق شناسایی منابع ایجاد استرس، می تواند به طور قابل توجهی از میزان استرس در محیط کاری بکاهد.

    کلیدواژگان: استرس شغلی، پرسش نامه ی استرس شغلی HSE، معلمان
  • حسن آقایی*، زهرا دهمرده، الهه حقیقت منش، مژگان خزاعی اصفهانی صفحات 142-147
    مقدمه

    تفکر استراتژیک، یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار بر عملکرد سازمانی است. با این حال به دلیل کمبود مطالعات در این حیطه، امکان شناخت تاثیر تفکر استراتژیک بر عملکرد سازمان های مرتبط با سلامت جامعه مشخص نیست. لذا هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر تفکر استراتژیک و مولفه های آن بر عملکرد سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی زابل بود.

    شیوه ی مطالعه

    این مطالعه از نوع کاربردی و مبتنی بر روش همبستگی است. تعداد 169 نفر از کارکنان به روش تصادفی ساده انتخاب گردیدند. داده ها با استفاده از دو پرسش نامه ی تفکر استراتژیک و پرسش نامه ی ارزیابی عملکرد جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 20 و آزمون رگرسیون خطی، تجزیه و تحلیل شدند.

    یافته ها

    تفکر استراتژیک و مولفه های آن، تاثیر مثبتی بر عملکرد سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی زابل دارند. از میان مولفه های چهارگانه ی تفکر استراتژیک، بیش ترین تاثیر مربوط به آینده نگری، پس از آن تمرکز معطوف به هدف، تفکر سیستمی و فرصت جویی هوشمندانه بود.

    نتیجه گیری

    نتایج مطالعه ی حاضر نشان داد که تفکر استراتژیک و مولفه های آن بر بهبود عملکرد سازمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل، تاثیر مثبت و معنی داری دارد. بر اساس نتایج به دست آمده، پیشنهاد می شود تا در مطالعات آتی، سایر عواملی که ممکن است عملکرد سازمانی را متاثر نماید، به صورت همزمان با تفکر استراتژیک مورد بررسی قرار بگیرد.

    کلیدواژگان: تفکر استراتژیک، عملکرد سازمانی، کارکنان
  • فاطمه خارایی، شاهین کوه منایی، محمد حسن محمدی، رضا بیات، طاهر چراغی، ستیلا دلیلی* صفحات 148-154
    مقدمه

    با توجه به پاتوژنز بیماری دیابت و از طرف دیگر ضرورت استمرار درمان با استفاده از تزریق انسولین، به کارگیری روش هایی منطبق با سبک زندگی روزانه، مهم ترین گام برای کنترل موثر همراه با حفظ سلامت روحی و جسمی و تشویق افراد به پیگیری درمان می باشد. مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تاثیر شمارش واحدهای کربوهیدرات در مبتلایان به دیابت نوع یک انجام شده است.

    شیوه ی مطالعه

    پژوهش حاضر یک مطالعه ی مروری است. جستجو با استفاده از کلید واژه ها از جمله دیابت نوع یک، دیابت نوع دو، انسولین و شمارش واحدهای کربوهیدرات به زبان فارسی و انگلیسی در پایگاه های معتبر از جمله PubMed، Wiley، Elsevier، Science Direct و SID از سال 2000 تا 2019 انجام شد و مقالات مورد بررسی قرار گرفتند.

    نتیجه گیری

    یافته ها نشان داد، جهت به کارگیری شمارش واحدهای کربوهیدرات، دو مفهوم باید در نظر گرفته شود. در گام نخست فاکتور حساسیت انسولین (قانون 1800 و قانون 1500) و در گام دوم، مفهوم دیگری به نام نسبت انسولین به کربوهیدرات (قانون 500، 450 و در کودکان قانون 300). در پایان میزان کل انسولین هدف، از مجموع انسولین مورد نیاز برای اصلاح گلوکز خون پیش از غذا و وعده ی غذایی به دست می آید. تنظیم میزان انسولین بر اساس میزان دریافت کربوهیدرات به کنترل بهتر وضعیت گلیسمیک، انعطاف پذیری الگوی تغذیه ای و بالا بردن کیفیت زندگی موثر است.

    کلیدواژگان: دیابت نوع یک، شمارش واحدهای کربوهیدرات، قانون 1800، قانون 500، انسولین##plugins، themes، bootstrap3، article، details##
|
  • Somayeh Bagheri*, Marzieh Arefi Pages 101-109
  • Fahimeh Khoushabi* Pages 110-117
  • Monireh Shamsaie, Marzieh Arefi, Parvaneh Isfahani* Pages 118-123
    Background

    Developing competent workforce in all healthcare disciplines is essential to improving the performance of the health system. Graduates from these fields must be employed effectively with respect to geographical location and the type of expertise so as to have the best possible performance. The purpose of the present research was to identify the employment status ofthe healthcare management graduates of Zabol University of Medical Sciences.

    Methods

    This descriptive longitudinal study was conducted in Zabol University of Medical Sciences in 2018. 100 graduates of healthcare management between 2009 and 2017 were selected using total population sampling. A questionnaire developed by the researchers was used to collect data. Data were analyzed using descriptive and inferential statistics in SPSS 19.

    Results

    29% of the participants found their job by participating in the recruitment exam of the National Organization of Educational Testing. 81.2% of the participants were satisfied with their job. About 72% of the graduates were employed in jobs related to their field of study. 35% of the graduates were working in administrative departments. There was not a significant relationship between the graduates’ job and their field of study (p value > 0.05).

    Conclusion

    Health managers and policymakers can increase the productivity of graduates and organizations if they have a systematic plan in place to employ individuals based on their field of study.

    Keywords: Graduates, Employment, Healthcare management
  • Reza Davarniya* Pages 124-133
    Background

    The present research was conducted by the aim of investigating the effectiveness of training of couple communication program (CCP) on reducing couple burnout.

    Methods

    The present research was a semi-experimental research which was conducted by pretest-posttest with control group method.The research population included all the couples visiting Roha counseling and psychotherapy center in Bojnourd city in 2019. Among the qualified couples for participation in the study, 20 couples with highest levels of couple burnout based on the initialscreening were selected by available sampling method, and they were randomly assigned into experiment and control groups. Pains couple burnout questionnaire (1998) was the data gathering tool in the study which was completed by the couples in pretest and posttest stages. The training program (couple communication program) was delivered to the subjects of the experiment group in ten 1.5-hour group sessions. The subjects of the control group were put in the waiting list. The data were analyzed by univariate covariance analysis (ANCOVA).

    Results

    Results of covariance analysis indicated that couple burnout of the experiment group was reduced in the posttest stage. No significant change was observed in the control group.

    Conclusion

    Since training of couple communication program was effective on reducing couple burnout, it is recommended that this marital life enrichment program, would be used in training workshops, couple therapy groups and family counseling centers for the purpose of improving communication and increasing marital intimacy in couples.

    Keywords: Communication, Education, Marriage
  • Maryam Ghaljahi* Pages 134-141
  • Hassan Aghaie*, Zahra Dehmardeh, Elahe Haghighatmanesh, Sima Saravani, Mojgan Khazai Esfahani Pages 142-147
    Background

    Strategic thinking is one of the most influential factors on organizational performance. However, due to a lack of studies in this area, it is not possible to understand the impact of strategic thinking on the performance of community-based health organizations. The purpose of this study was to investigate the impact of strategic thinking and its components on organizational performance of Zabol University of Medical Sciences staff.

    Methods

    This is an applied and correlational study. 169 employees were selected by simple random sampling. Data were collected using two strategic thinking questionnaires and a performance evaluation questionnaire. Data were analyzed using SPSS 20 software and linear regression test.

    Results

    Strategic thinking and its components have a positive impact on organizational performance of Zabol University of Medical Sciences staff. Among the four components of strategic thinking, the most influential was foresight, followed by goal-focused, systemic thinking, and clever opportunity.

    Conclusion

    The results of this study showed that strategic thinking and its components have a positive and significant effect on organizational performance improvement of Zabol University of Medical Sciences. We suggested that infuture studies other factors that may affect organizational performance should be considered simultaneously with strategic thinking.

    Keywords: Strategic thinking, Organizational performance, Staff
  • Fatemeh Kharaee, Shahin Koohmanaee, Mohammad Hassan Mohammadi, Reza Bayat, Taher Cheraghi, Setila Dalili* Pages 148-154
    Background

    According to the pathogenesis of diabetes and, on the other hand, the necessity of continuing treatment with insulin injections, applying lifestyle-adjusting methods is the most important step for effective control along with maintaining mental and physical health and encouraging people to pursue treatment. The purpose of this study was to evaluate the effect of carbohydrate counting in type 1 diabetic patients.

    Methods

    This is a review study. The search was performed using keywords such as type 1 diabetes, type 2 diabetes, insulin, carbohydrate counts in Persian and English on valid databases including PubMed, Wiley, Elsevier, Science Direct and SID From 2000to 2019, and papers were evaluated.

    Conclusion

    The findings indicated that two concepts should be considered to apply carbohydrate counting method. In the first step, the insulin sensitivity factor (Rule 1800 and Rule 1500) and in the second step, insulin to carbohydrate ratio (Rule 500, 450 and Rule 300). Finally,the total amount of insulin calculated by the amount of insulin needed to modify preprandial and prandial glucose level. Adjusting insulin levels based on carbohydrate counting is effective in control of glycemic status, nutritional pattern, flexibility and enhancing quality of life

    Keywords: Diabetes Tyepe1, Carbohydrate Counting, 1800 Rule, 500 Rule, Insulin