تاریخنامه اسلام
پیاپی 1 (بهار و تابستان 1398)

پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال پاسخ به این سوال است که فرزندان امام موسی کاظم (ع) چه نقشی در گسترش تشیع در مناطق مختلف داشتند و از چه روش هایی برای گسترش دین الهی و اثبات حقانیت شیعه استفاده می کردند. با بررسی متون تاریخی، می توان دریافت که فرزندان امام کاظم (ع) نقش کلیدی در گسترش و تبلیغ دین اسلام و حقانیت اهل بیت (ع) و شیعه داشتند. آنها با هجرت به مناطق مختلف، قیام مسلحانه علیه حکومت عباسیان، بیان و نقل روایات اهل بیت (ع)، تربیت شاگردانی معتقد و پایبند به اهداف اسلامی و همچنین با سیره، روش و اخلاقی نیکو و بر طبق سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) سعی در جذب مردم و انتشار تشیع در مناطق مختلف داشتند.

در این تحقیق، تاریخ گسترش اسلام در منطقه لداخ بررسی می شود. در بحث اول، جغرافیای این منطقه مورد توجه است. لداخ، شمالی ترین منطقه هند است. از یک سمت در مزر چین، و از سمت دیگر با پاکستان هم مرز است.  لداخ در زمان قدیم، منقطه ای بزرگ شامل بلتستان، گلگیت و پوریک بود و بنام ماریول معروف است. لداخ قبل از استقلال، جزئی از تبت بوده و توسط نیماگون استقلال یافت. در زمان حمله سیک ها، جمون استقلال خود را از دست داد و جزئی از ایالت جمون و کشمیر شد. لداخی ها ابتدا بون مذهب بودند که توسط شین، رب می وو بنیاد نهاده شد. بعد از زوال بون، دین بودا از طریق کشمیر وارد لداخ شد. در قرن 14 میلادی، اسلام توسط مبلغان ایرانی وارد منطقه لداخ شده و در سراسر لداخ گسترش یافت. از جمله مبلغین، سید علی همدانی، سید محمد نوربخش و سید شمس الدین عراقی هستند.

یکی از اصول مسلم در آیین اسلام، حرمت و کرامت انسان است. جان، مال، آبرو، عقیده و رای آدمی، همه حرمت دارد و این حریم همواره باید پاس داشته شود. در حرمت و کرامت انسان، هیچ تفاوتی بین زن و مرد نیست و در فرهنگ اسلامی، زن و مرد مخلوقات خدا و مورد عنایت ویژه او هستند. افتخار نظام اجتماعی اسلام آن است که از همان ابتدا، برای زنان، حقوق اقتصادی، سیاسی، خانوادگی، قضایی و عبادی در نظر گرفته و با در نظر گرفتن مهریه، نفقه و غیره، حقوق مادی و معنوی زن را در نظام خانواده تامین کرده؛ زیرا از دیدگاه اسلام، تفاوتی در حقیقت و ماهیت زن و مرد نیست. چنانکه در آیات قرآن، هرگاه از کمالات و ارزش های والای انسانی سخن به میان می آید، زنان را نیز همدوش مردان مطرح می کند و تنها معیار برتری را ایمان و تقوای می داند. در فرهنگ اسلامی، زن و مرد به عنوان مخلوقات خدا و خلیفه او بر روی زمین، مورد توجه ویژه هستند. هدف از این مقاله، بیان حقوق اجتماعی زنان در اسلام است.

از جمله امتیازات اسلام نسبت به سایر ادیان، احترام به زن است. مردم نیجریه، قبل از ورود اسلام نیزنگاه خوبی به زن داشتند. موضوع اصلی این نوشتار، موقعیت و جایگاه زنان نیجریه، هنگام ورود اسلام و وهابیت است. وهابیت از سال 1978 میلادی وارد نیجریه شد. به همین دلیل در نوع نگاه به زن و جایگاه ایشان در اجتماع تغییرات اساسی ایجاد کرد و بررسی سیر تحولات جایگاه زن در نیجریه با ورود وهابیت، مهم شد. این مقاله، ابتدا به جایگاه زن در اسلام پرداخته، سپس جایگاه زن در نیجریه، قبل از ورود اسلام، پس از ورود اسلام و پس از ورود وهابیت را با یکدیگر مقایسه کرده است. زنان در نیجریه، بعد از ورود اسلام جایگاه ویژه ای داشتند. بنابراین، با ورود وهابیت، جایگاه قبلی خود را از دست دادند. دلیل اصلی دیدگاه وهابیت، از فهم غلط نصوص دینی و اقوال بزرگان سرچشمه گرفته بود.

اختلاف برای جانشینی پیامبر اسلام (ص)، شکاف عمیقی در جامعه اسلامی ایجاد کرد. دشمنان داخلی و خارجی با استفاده از این موقعیت، برای نابودی کامل دین اسلام تلاش کردند. حضرت علی (ع) به عنوان اولین فرد منادی وحدت جامعه اسلامی، وارد میدان شدند و با رفتارها و گفتارهای خویش، خط بطلان بر نقشه های دشمنان دین کشیدند. این مقاله در دو بخش گفتارها و رفتارهای امام (ع) نقش امام (ع) در ایجاد وحدت مسلمانان را بررسی می کند. سیره امام (ع) برای جهان امروز اسلام اهمیت زیادی دارد تا با الگوگیری از آن و با ایجاد وحدت و جلوگیری از اختلاف میان مسلمانان، به عزت اسلام و مسلمانان بیاندیشند و این مسیر را سریع تر طی کنند.