نشریه مهندسی و مدیریت کیفیت
سال نهم شماره 3 (پاییز 1398)

نمودارهای کنترل مشهورترین ابزار کنترل فرایند آماری برای کشف سریع تغییر در فرایند هستند. در میان نمودارهای کنترل تک متغیره، نمودار کنترل از محبوبیت بیشتری برخوردار است. در طراحی اقتصادی- آماری نمودارهای کنترل، اغلب برای پارامترهای ورودی (پارامترهای هزینه و فرایند)، مقدارهای ثابت و معلومی فرض می شود. در دنیای واقعی این پارامترها کاملا شناخته شده نیستند و نامعلوم اند. در این مقاله،یک مدل ساده بر اساس ادغام سناریوها و تبدیل آنها به یک سناریو برای طراحی استوار اقتصادی و اقتصادی- آماری نمودار کنترل با استفاده از مدل هزینه ی لورنزن و وانس تحت چندین سناریو ارائه می شود. سپس، مقایسه ای جامع بین انواع طرح های استوار اقتصادی و اقتصادی-آماری انجام می شود. مقادیر بهینه پارامترها با استفاده از الگوریتم ژنتیک به دست می آیند. مقایسه بین طرح های اقتصادی، استوار اقتصادی و استوار اقتصادی-آماری نشان می دهد که طرح استوار اقتصادی-آماری موزون عملکرد بهتری نسبت به سایر طرح های استوار دارد.

امروزه با برنامه ریزی زنجیره تامین پایدار با در نظر گرفتن اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی باعث ایجاد مزیت رقابتی و افزایش قدرت زنجیره تامین شد. با این وجود تاثیرات پیاده سازی اصول پایداری در تاب آوری یک زنجیره تامین و در مواجهه با اختلالات هنوز به صورت عمیق مورد بررسی پژوهشگران قرار نگرفته است. زنجیره تامین تاب آور با بهره مندی از سبد تامین تاب آور، می تواند میزان ریسک و آسیب پذیری زنجیره های تامین را در مواجهه با اختلالات کاهش دهد. در این تحقیق به مدل سازی مسئله برنامه ریزی پایدار و تاب آور یک شبکه زنجیره تامین چهارسطحی پرداخته می شود. بدین منظور یک مدل ریاضی چندهدفه توسعه داده می شود که در کنار هدف اقتصادی، برای پایداری زنجیره تامین به بیشنه سازی نمرات اجتماعی و زیست محیطی تامین کنندگان و همچنین کمینه سازی تاخیر در تحویل محصولات پرداخته می شود، و از دو روش اپسیلون محدودیت تکامل یافته و Lp متریک برای موازنه اهداف استفاده می شود. نهایتا، با استفاده از مثال عددی وتحلیل حساسیت کارایی مدل اثبات می شود.

در این مقاله، یک مدل جدید دو هدفه همراه با یک روش حل جدید برای ارائه به مساله تخصیص افزونگی غیرنمایی در سیستم های سری موازی با اجزای تعمیرپذیر ارائه شده است. روش پیشنهادی بر اساس بهینه سازی از طریق روش شبیه سازی و تکنیک شبکه عصبی مصنوعی است. علاوه بر این، برای واقع گرایی بیشتر، استراتژی های تخفیف برای خرید اجزاء در طول مدل سازی استفاده میشود. هدف اصلی این مدل، بیشینه سازی مینیمم مقدار متوسط زمان ماندگاری زیر سیستمها و کمینه سازی هزینه کل سیستم بوده و دارای محدودیت هایی مانند حجم کل، وزن کل، و تعداد اجزاء مجاز میباشد. برای حل این مشکل، برخی از الگوریتم های فرا ابتکاری با روش شبیه سازی ادغام شده اند. تعدادی مثال عددی برای بررسی رویکرد پیشنهاد شده انجام شد، نتایج نشان میدهد، رویکرد پیشنهادی بسیار واقعی تر از روش های پیشین است و همچنین راه حل های بهینه مطلوب به دست آمده است.

زمان انتظار برای دریافت خدمات درمانی یکی از مهم ترین شاخص های رضایتمندی بیماران محسوب شده که تاثیر قابل توجهی بر اثربخشی و کیفیت خدمات ارائه شده به بیماران دارد. مطالعه شبیه سازی برای بهبود جریان بیمار، کاهش زمان انتظار و افزایش رضایت بیماران به عنوان یک ابزار موثر به کار می رود. مطالعه حاضر به بهبود کیفیت خدمات درمانی در یک واحد اورولوژی واقع در یک مرکز فوق تخصصی کلیه در تهران، پرداخته است. هدف از این مطالعه کاهش زمان انتظار، نرخ کنسلی بیماران و نیز افزایش کارایی فرایند های روش سنگ شکنی برون اندامی (ESWL) بوده است. یک مدل شبیه سازی گسسته پیشامد با استفاده از نرم افزار iGrafx توسعه یافته که از آن به همراه نرم افزار MATLAB، جهت تشکیل و ارزیابی سناریو های بهبود دهنده واحد اورولوژی در سه دسته شامل تغییر زمان بندی حضور تکنسین ها در طی شیفت های کاری، تغییر زمان بندی مراجعه بیماران و نیز بررسی عوامل کاهش دهنده نرخ کنسلی بیماران، استفاده شده است. نتایج حاصل نشان دهنده بیش ترین تفاوت در به کارگیری سناریو های زمان بندی مراجعه بیماران در معیار های زمان انتظار و طول مدت اقامت به میزان متوسط 23.33 و 22.81 دقیقه نسبت به وضعیت موجود است. علاوه براین، نتایج بررسی عوامل کاهش دهنده نرخ کنسلی بیماران، نشان دهنده کاهش در تعداد موارد کنسلی به میزان متوسط 1.44 مورد در روز می باشد. برای هر دسته از سناریو های پیشنهادی، اعمال تغییرات بر اساس سناریوی برگزیده، بهبود قابل توجهی در معیار های عملکردی واحد اورولوژی ایجاد نموده که در این میان، تاثیر سناریو های زمان بندی مراجعه بیماران در مقایسه با سایر سناریو ها به مراتب بیش تر بوده است.

توربین های بادی یکی از منابع در حال رشد تولید انرژی در جهان امروز می باشند که پیوسته به کاهش هزینه های بهره برداری و تعمیر و نگهداری نیاز دارند. پایش وضعیت یک ابزار برای تشخیص زود هنگام در جهت کاهش خرابی و افزایش بهره وری می باشد. در این مقاله به بررسی حالت های پایش وضعیت در توربین های بادی، استراتژی نگهداری و تعمیرات، روش های پردازش سیگنال، سیستم اسکادا و طراحی معیار خرابی سیستم تحت پایش وضعیت پرداخته ایم. هدف از این مقاله توسعه ی روش تفسیر اطلاعات جمع آوری شده توربین های بادی از طریق اسکادا با بهره گیری از علم پایش وضعیت که در گذشته به واسطه نبود ابزار تحلیلی مناسب مورد استفاده قرار نمی گرفت، می باشد. در واقع با تلفیق مراقبت وضعیت، تحلیل اطلاعات اسکادا و پردازش سیگنال یک روش جدید ارائه شده است، که به واسطه ی پایش تمامی اجزا مکانیکی و الکتریکی هزینه های نگهداری و تعمیرات کاهش می یابد.

برای بررسی اثربخشی خصوصی سازی لازم است تا پویایی تاثیرات خصوصی سازی بر تعالی شرکت در طی زمان، موردمطالعه، بررسی و تحلیل قرار گیرد تا شرکت بتواند با تصمیم گیری مناسب، بر روی ابعادی از خصوصی سازی سرمایه گذاری کند که بیشترین اثربخشی را بر تعالی سازمانی دارند. در این پژوهش، تحلیل و مدل سازی نقش خصوصی سازی بر تعالی شرکت بر اساس مدل تعالی سازمانی EFQM و با استفاده از رویکرد پویایی سیستم ها طی پنج مرحله تشریح می گردد. ابتدا مسئله تعریف و سپس متغیرهای کلیدی شناسایی و افق زمانی تعیین می شود. پس از درک مسئله، فرضیه پویا ارائه و ساختار نمودار علی حلقوی ترسیم می گردد. سپس، نقشه سطح و جریان تبیین شده و مدل شبیه سازی می شود. در گام بعدی، اعتبار مدل ارائه شده، بر اساس آزمون های اعتبارسنجی موردبررسی قرار می گیرد. در نهایت، با اجرای تحلیل حساسیت متغیرهای مدل، به طراحی و ارزیابی سیاست ها در شرکت ملی حفاری ایران پرداخته می شود.