فهرست مطالب

شباک - پیاپی 48 (آذر 1398)

ماهنامه شباک
پیاپی 48 (آذر 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/09/12
  • تعداد عناوین: 16
|
  • فرزین رضایی، زینت خاتمی* صفحات 1-14

    کاهش هزینه حقوق مالکانه از اهداف مهم مدیران در بنگاه های اقتصادی میباشد. دستیابی به این هدف با دو رویکرد درون سازمانی و برون سازمانی امکانپذیر میباشد. این پژوهش به دنبال کاهش هزینه حقوق مالکانه با رویکرد برون سازمانی میباشد و معیار مورد استفاده در این رویکرد، ارتباط ارزشی سود است. ارتباط ارزشی اطالعات سود با افزایش قدرت توضیح دهندگی سود، ریسک اطلاعات ناشی از کیفیت پایین اقلام تعهدی را کاهش میدهد. در نتیجه با کاهش ریسک اطالعات سهامداران نرخ بازده پایینتری را طلب میکنند. بدین منظور داده های 67 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس و فرابورس تهران طی سالهای 5831 تا 5837 مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش، با استفاده از مدل های رگرسیون بر مبنای پانل نشان میدهد که ارتباط ارزشی اطلاعات سود رابطه مثبت بین ریسک اطلاعات و هزینه حقوق مالکانه را کاهش میدهد. اما ارتباط ارزشی اطلاعات سود بر رابطه مثبت بین کیفیت اقلام تعهدی اختیاری و هزینه حقوق مالکانه تاثیر معناداری ندارد. به علاوه نتایج نشان میدهد که ارتباط ارزشی اطالعات سود رابطه مثبت بین کیفیت اقلام تعهدی غیراختیاری و هزینه حقوق مالکانه را کاهش نمیدهد.

    کلیدواژگان: ارتباط ارزشی اطلاعات سود، ریسک اطلاعات، کیفیت اقلام تعهدی اختیاری، کیفیت اقلام تعهدی غیر اختیاری، هزینه حقوق مالکانه
  • زهرا نورانی، نیلوفر شادمهری*، محمدرضا ریاضی صفحات 15-26

    موزه البسه سعدآباد، مکانی تاریخیست که لباسهای ارزشمندی در خود جای داده است. این لباسها که مربوط به دوره های مختلف تاریخی ایران و اقوام آن است جهت مطالعه نقوش و روش های بافت و سبک طراحی اهمیت ویژه ای دارند در حالیکه به دلیل عدم نگهداری در شرایط مطلوب در حال از بین رفتن هستند. هدف از پژوهش کاربردی حاضر، رسیدن به اصولی در نگهداری و نمایش پوشاک تاریخی-سلطنتی سعدآباد است که بتواند بخش اعظم نیازهای موزه داران و بازدیدکنندگان را برآورده سازد و از این البسه در شرایط استاندارد نگهداری نماید. حجم نمونه معادل 231 نفر از بازدیدکنندگان این موزه محاسبه شد و ابزار پیمایش پرسشنامه ای بود که بر اساس تئوری فالک طراحی شده و پایایی آن 271/0 برآورد شده است. نتایج مطالعات عالوه بر تعیین نمودن شرایط و حالت نگهداری استاندارد پوشاک تاریخی، نشان داد نورپردازی فعلی، ناقص بودن لباس ها و کم بودن مکانهای بازدید از نقاط منفی موزه است، همچنین باتوجه به انگیزه اصلی بازدید از موزه پوشاک یعنی سیر در تاریخ، لزوم طراحی محفظه های لباس بر اساس سبکهای تاریخی برای انتقال قویتر این احساس ضروری قلمداد شد و استفاده از مانکن های واقعی تر از جمله نیازهای موزه برشمرده شد. (05/0<p)

    کلیدواژگان: نگهداری، حفاظت، مخزن لباس، لباس های تاریخی
  • آرمین صالحی، پرویز سعیدی صفحات 27-34

    از فساد و عدم شفافیت به عنوان یک مشکل اساسی در هر ساختار یاد میشود که فارغ از نوع و جایگاه یک کشور یا شرکت در سطوح خرد و کالن قابل رخ دادن است. پدیدهای که از پیدایش آن را به نخستین دیوان سالاری و ساختار دولتی مرتبط میسازند. این پدیده با اثرگذاری منفی که بر هر ساختاری دارد به عنوان یکی از جدیترین موانع رشد و پیشرفت از آن یاد میشود. عدم رشد، جلوگیری از رقابت و تشدید انحصار از جمله پیامدهای فساد و عدم شفافیت است. حسابداری عمومی به عنوان یکی از مهمترین بخش های حسابداری در این زمینه دارای نقش و جایگاه ویژه ای است. درواقع این نوع حسابداری از یکسو فضای کمی را برای فساد باقی می-گذارد و شفافیت همراه با حسابداری خوب باعث زیر فشار قرار گرفتن دولت برای مدیریت درست و دقیق امور مالی میشود و از سوی دیگر در حسابداری عمومی نیز حسابداری تعهدی دستیابی به شفافیت را تسهیل نموده و پیاده سازی حسابداری تعهدی در بخش عمومی به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث افزایش شفافیت میگردد. هدف این مقاله ارائه مطالبی در حوزه حسابداری بخش عمومی و جایگاه آن در کاهش فساد و ایجاد شفافیت است. این مقاله ضمن پرداختن به فساد از دیدگاه های گوناگون به انواع آن پرداخته و جایگاه شفافیت را در حوزه های حسابداری بخش عمومی مطرح و در پایان با نتیجه گیری و پیشنهادها پایان میپذیرد.

    کلیدواژگان: حسابداری عمومی، حسابداری تعهدی، فساد، شفافیت
  • مجید جامی*، محمد حسن واحدی، حمید نازی صفحات 35-46

    در موضوع نظارت مالی در بانک ملی استان سیستان و بلوچستان با نگاهی تحلیلی به گذشته، اقدامات و تجارب مربوطه جمعبندی شده است، لذا قبل از هر چیز به بیان مبانی نظری نظارت مالی اشاره شده است به طورکلی نظارت مالی در سیستم بانکی شامل کلیه فعالیتها مانند اندازه گیری، آزمایش، آزمون یا سنجش ویژگی یک موجودیت شامل محصول، سازمان و... و مقایسه نتایج با الزامات و دستورالعمل ها است که دارای 2 جنبه بازرسی میدانی و بازرسی سیستماتیک میباشد. علی هذا ازآنجاکه خدمات نظارت مالی با سایر خدمات بانکی مرتبط بوده، جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته که باعث شناخت نقاط قوت و ضعف سیستم کنترل های داخلی در بانک ها که زمینه ساز کاهش هزینه ها و رضایت مندی مشتریان و در نتیجه منجر به سودآوری بانکها خواهد گردید، شده است. جهت جمع آوری داده های تحقیق اقدام به بررسی وضعیت نظارت مالی در فرایندهای ارائه خدمات و دستورالعمل های سازمانی نموده و با بررسی صورت های مالی سود و زیان جهت مشخص شدن میزان تاثیر نظارت، بر کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها و ارائه پرسشنامه جهت مشخص شدن تاثیر رضایت مندی مشتریان استفاده نموده، در ادامه تحقیق و به عنوان نمونه خدمات نظارت مالی چند سال بانک ملی استان سیستان و بلوچستان بررسی گردیده است. سپس کلیه اطالعات استخراج شده از صورتهای مالی و پرسشنامه از طریق نرم افزار SPSS و آزمونهای t زوجی و همبستگی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است؛ یعنی به طورکلی نظارت مالی باعث افزایش سودآوری و رسیدن به اهداف عالیه بانک که همان کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها و افزایش رضایت مندی مشتریان در چارچوب قوانین و مقررات شده است.

    کلیدواژگان: سودآوری، مشتری مداری، نظارت
  • وحید رشیدوش* صفحات 53-62

    برگزاری مراسم گوناگون اجتماعی شامل سوگواری، جشنها و اعیاد از مهمترین خصوصیات جوامع انسانی است که اجرای آنها از زمانهای کهن تا به امروز استمرار داشته است. در همه جهان به خاطر مناسبت های خاص، روزها و ماه هایی از سال را برای انجام آداب و رسوم معین اختصاص میدهند. بررسی و شناخت مراسم سوگواری اعم از مذهبی، ملی یا خانوادگی در شمار فرهنگ عامه محسوب میشود که یکی از زمینه های پژوهش در علم مردم شناسی است. اجرای مراسم و آیین های مذهبی، میراث اجتماعی جامعه را ابقا میکند و ضمن غنی سازی فرهنگ و همبستگی ارزش های پایدار، آن را به نسل های آینده انتقال میدهد. یکی از مراسمی که در پیوند و همبستگی اجتماعی شیعیان و به خصوص ایرانیان نقش اساسی را ایفا میکند، مراسم ماه محرم میباشد. آداب ورسوم حاکم بر عزاداریهای مذهبی سالار شهیدان یکی از دیدنی ترین و عرفانی ترین مراسم شهرستان مراغه محسوب میشود. از مهمترین این مراسم، آیین احرام بندی یا آئین اهلل اهلل حسینا واینا است که در صبح روز عاشورا با حضور خیل عظیم هزاران نفر از عزاداران برگزار میشود. در این راستا، هدف از پژوهش حاضر که به روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفت است، بررسی و مطالعه مردم شناختی مراسم آئین مذهبی و سنتی اهلل حسینا واینا در این شهرستان میباشد.

    کلیدواژگان: آئین عزاداری، سوگواری، حادثه کربال، مراسم اهلل اهلل حسینه وینا، شهرستان مراغه
  • مجید نبی زاده*، سیده مهسا موسوی شیلگانی صفحات 63-72

    معماری و طراحی لباس از جمله هنرهای کاربردی هستند که میتوان بیشترین تشابه را در مبانی نظری، عملکرد و زیباشناسی آنها شاهد بود. داشتن سرپناه و پوشش بخشی از نیازهای اولیه و اساسی انسان است و از این روست که این هنرهای کاربردی قدمتی بسیار دیرینه دارند. در آغاز پوشاک و معماری همچون پوست دوم و سوم برای بدن انسان، تنها جنبه ی حفاظتی و امنیتی داشتند و او را در مقابل عوامل جوی و طبیعی مصون نگه میداشتند. اما با گذشت زمان و رشد قابلیت های انسان و توسعهی تعامالت و ارتباطات اجتماعیش و شکل گیری منش های اعتقادی و دینی در جوامع گوناگون، بناها و تن پوشها با بسط و گسترش حیطه ی کارکردی شان، عالوه بر جنبه ی حفاظتی، دارای نقشی نمادین و فرهنگی شدند، به طوری که توانستند با ویژگی های شکلی و محتوایی خود، نگرش ها و رویکردهای هستی شناسی و اعتقادی افراد و جوامع را به نمایش گذارند. در این مقاله با استفاده از شیوهی توصیفی-تحلیلی سعی شده است جایگاه فرهنگ به عنوان عامل تعیین کننده در شکل گیری معماری و پوشاک تبیین شود و در ادامه به عنوان شاهد، تاثیرات عوامل فرهنگی بر بناها و تن پوشهای دوره ی صفویه به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: طراحی معماری، طراحی لباس، فرهنگ، عصر صفویه
  • علی محمد شریفی عارفی*، محمدصادق زارع، نظامعلی وفایی صفحات 73-86
  • سید محمدرضا مسعودیان، زینت خاتمی* صفحات 87-100

    انگیزه اصلی اجتناب از پرداخت مالیات توسط مدیران، تحقق هدف حداکثرسازی ثروت سهام داران و بهبود عملکرد شرکت میباشد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر ارتباط اجتناب مالیاتی بر رابطه محدودیت مالی با عملکرد شرکتها میباشد. بدین منظور داده های 111 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1831 تا 1831 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتیجه برآورد مدل های پژوهش با استفاده از داده های ترکیبی نشان می دهد بین شرکت هایی با محدودیت مالی نسبت به شرکت هایی بدون محدودیت مالی با عملکرد شرکت رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین بین متغیرهای تعاملی محدودیت مالی و نرخ موثر مالیات نقدی پرداختی و بین متغیرهای تعاملی محدودیت مالی و تفاوت دفتری مالیات رابطه منفی و معنادار با عملکرد شرکت وجود دارد.

    کلیدواژگان: اجتناب مالیاتی، محدودیت مالی، عملکرد شرکت
  • امامعلی ساعتی*، حامد شاکریان، محمدنظیر پرویز صفحات 101-106

    خوشه های اقتصادی را می توان مراکز بخصوص جهانی در صنایع خاص یا فناوری های مربوطه نام گذار نمود که شامل شرکت های مرتبط با یکدیگر، تامینکنندگان ویژه، خدمات پشتیبانی کننده و بخشهای سازمانی دیگر در یک حوزه خاص میباشند. استراتژی تحقیق و توسعه در شرکت های چندملیتی بر اساس خوشه اقتصادی تحت تاثیر دو عامل مجزا قرار دارد. این شرکت ها سعی دارند تمام فعالیت های تحقیق و توسعه خود را در خوشه های اقتصادی وارد ساخته تا از این طریق و با ارائه منابع خاص و دستیابی به دانش فنی خاص مربوط به آن منطقه، بیشترین سود را به چنگ آورند. بااین حال ریسک ناشی از کمبود دانش میتواند باعث مشکلاتی در انتخاب محل گردیده. لذا خوشه هایی که شرکت های دچار بحران را به خود جلب میکنند از سود بیشتر و ضرر کمتری برخوردار خواهند بود. عالوه بر این، عدم سازگاری در اندازه گیری عملکرد شرکت ها در خوشه های اقتصادی نیز وجود دارد. بنابراین با مروری بر ادبیات میتوان شواهد مربوطه را ارزیابی نموده و مطالعات سودمندتری را در آینده ارائه داد.

    کلیدواژگان: خوشه بندی، استراتژی تحقیق و توسعه، شرکت های چندملیتی
  • یکتا عباسیان* صفحات 107-120

    هدف این تحقیق بررسی تاثیر کمیته حسابرسی، عملکرد حسابرسی داخلی بر مدیریت سود بوده است. این تحقیق در بازه زمانی 6931-6931 بر روی 33 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اجرا شده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از نرم افزار Eviews ،مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد فرضیه اول: وجود کمیته حسابرسی با مدیریت سود، ارتباط منفی دارد. فرضیه دوم: حضور یک حسابرس داخلی در اجرای حسابرسی های داخلی با مدیریت سود، ارتباط منفی دارد. فرضیه سوم: جلسات بین کمیته حسابرسی و حسابرس داخلی با مدیریت سود، ارتباط منفی ندارد.

    کلیدواژگان: کمیته حسابرسی، عملکرد حسابرسی داخلی و مدیریت سود
  • شکیبا رحمانی* صفحات 121-132

    "جنگ" واژه نام آشنایی است که جهان، صورتهای مختلفی از آنرا به خود دیده و در دورانهای مختلف با واکنشهای متفاوتی از انسانها مواجه گردیده است. درتمام طول تاریخ همواره به علل مختلف سرزمینهایی مورد یورش و تهاجم دشمن قرارگرفته اند که سرزمین ما ایران در دوران جنگ تحمیلی و همچنین کشور لهستان در دوران جنگ جهانی دوم از این قاعده مستثنی نبوده اند. در چنین مقاطع حساسی نقش هنرهای تجسمی که نه تنها با ایجاد اهداف زیبایی شناسانه بلکه با ایجاد و گسترش فرهنگ مقاومت توسط هنرمندان به منثه ظهور در می آید، هنر طراحی پوستر است. آنچه که برای ما حائز اهمیت است این سوال است که آیا کشورهای ایران و لهستان با سابقه مشابه جنگ در دو مقطع مختلف و باتوجه به تعامالت فرهنگی که از دیرباز داشته اند، آیا در زمینه طراحی پوستر بر یکدیگر اثرگذار بودهاند یا خیر؟ در پژوهش حاضر که به روش کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی انجام گرفته، سعی شده تا پس از گزینش نمونه هایی از پوسترهای دفاع مقدس در ایران و جنگ جهانی دوم در لهستان، نقش فرهنگ و هنر بومی را در طراحی پوسترهای دو کشور در دو فرهنگ متفاوت ولی موضوع مشترک "جنگ" مورد بررسی قراردهد. در پایان به این نتیجه میرسیم که طراحان پوستر در هر کشور از عناصر بصری، نوشتاری و گفتاری استفاده میکنند که ریشه در فرهنگ، تمدن، آداب و سنن، باورها و اعتقادات ملت آن کشور دارد. زمینه های اجتماعی در طراحی پوستر نقش حیاتی داشته و فرهنگ بصری عاملی است که سبب ایجاد هویت در پوسترهای این کشورها شده است.

    کلیدواژگان: طراحی پوستر، جنگ، ایران، لهستان
  • مریم محسنیان* صفحات 133-142

    اندیشه زندگی و مرگ یکی از مهمترین اصول عقاید و باورهای آدمیان است. انسان از گذشته های دور تا کنون بعد از آفرینش و مشاهده ی مرگ همواره به دنبال جاودانگی و در آرزوی بی مرگی بودهاست. در باورهای مردم پیشین و در آئین ها، مرگ پایان زندگی و نابودی مطلق نیست بلکه میتواند عاملی برای زندگی بهتر و والاتر باشد. بررسی دیدگاه آفرینش و پایان جهان در اسطوره های ایران و اسکاندیناوی، محور اصلی این پژوهش است. در این بررسی فرض بر این است با وجود تفاوت های ظاهری این دو اسطوره اغلب دارای بنمایه های مشترکی هستند. باور به آفرینش و وجود روز رستاخیز در هر دو سرزمین دیده میشود، آفرینش از یک نقطه شروع میشود و در طول زمان به پایان میرسد. چرخه ی مرگ و آفرینش دائمی است و پایان جهان، پایان آفرینش نیست. در پایان جهان، با رسیدگی به اعمال انسان بر چرخه ی آنها تاکید می- شود. در این پژوهش کلیت اسطوره ها به صورت تحلیلی _توصیفی بررسی شده و شباهت و تفاوت ها مشخص گردید.

    کلیدواژگان: اساطیر، آفرینش، پایان جهان، ایران، اسکاندیناوی
  • روح الله آهنگران* صفحات 143-158

    در این مقاله بر آن هستیم که به بررسی و نقد صلح کل در ادبیات عرفانی با مطالعه تطبیقی در سیره و اندیشه امیرالمومنین علی (ع) بپردازیم. ناگفته پیداست که امیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه با توجه به جایگاه واالی انسانها اصالت را به صلح داده است، و جنگ را امری عرضی و فرعی دانسته است که با پایبندی به چارچوب اخالقی و انسانی صدمات ناشی از جنگ به حداقل میرسد. در اسالم تاکید بر این اصل است که هرآنچه را برای خود میپسندید برای دیگران نیز بپسندید. طبق بررسی های به عمل آمده در هیچ نبردی نیز امیرالمومنین (ع) خواستار اولیه ای نبرد نبوده است، در واقع ایشان بیش از هرکسی از صلح کل و مصالحه استقبال کردهاند. اما صلح و دوستی از اصول اولیه تصوف وعرفان نیز است و از پایه های مهم ادبیات عرفانی محسوب میشود. در دورهه ای ابتدایی عرفان و در میان فرقه های ابتدایی این اصل کمتر وجود دارد اما در سده های بعدی در تصوف عاشقانه این اندیشه بیشتر آشکار است. بنابراین طبق گزارش ارائه شده، بر آن هستیم که به روش کتابخانه ای و کیفی به بررسی صلح کل در ادبیات عرفانی و آراء امیرالمومنین (ع) بپردازیم.

    کلیدواژگان: امیرالمومنین(ع)، ادبیات عرفانی، صلح کل، تسامح
  • محمدصادق زارع، نظامعلی وفایی* صفحات 159-170
  • یگانه شیخ الاسلامی* صفحات 171-181

    هندواروپاییان اقوامی بودند که هزاران سال قبل از میالد مسیح از سرزمینهای شمالی آسیا و اروپای شرقی به مناطق جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی کوچ کردند. این مهاجرت در بازهی زمانی طوالنی و در قالب گروه های مختلف صورت پذیرفت. آخرین گروه از مهاجران هندواروپایی، اسالوها و هندوایرانیان بودند که هرکدام طی مراحلی به سرزمین های جدید خود رسیدند. خاستگاه مشترک این اقوام ناخودآگاه زمینه ی اشتراک فرهنگی و اساطیری میان آنان را موجب شد و کهن الگوهای جمعی این اقوام را تحت تاثیر اقوام بومی هر منطقه متبلور کرد. لذا تشابهات زبانی و مفهومی بسیاری میان خدایان اسالو شرقی و ایزدان ایران باستان وجود دارد. این اساطیر که بیشتر در قالب روایت های شفاهی و داستان های عامیانه منتقل شده اند؛ سرانجام در دورهای به صورت سازمان یافته و منظم معرفی گشتند. این سازمان یافتگی در اساطیر ایران مرهون تدوین و کتابت اوستا در قرون اولیه ی اسالمی؛ و در اساطیر اسالو ماحصل تالش شاهزاده والدیمیر کیف برای جمع آوری و تنظیم باورهای باستانی مردم خود در قرون نهم و دهم میالدی است. با بررسی ویژگی های شخصیت خدایان مجمع والدیمیر و ایزدان ایرانی، در عین برخورد با تفاوت های بسیار؛ به اشتراکات چشم گیری برمیخوریم که گویای تاثیر و تاثر این دو فرهنگ و قومیت بر یکدیگر هستند

    کلیدواژگان: هندواروپاییان، اسطوره، ایزدان ایران باستان، اسالو، مجمع خدایان والدیمیر