قریب به بیش از هزار سال است که از احداث مسجد جامع بروجرد میگذرد در خالل این مدت، بنای مسجد در اثر حوادث طبیعی و انسانی دستخوش تغییر و تحوالت ز یادی شده و در طی این قرون بارها دچار ویرانی، تجدید ساخت، مرمت و توسعه قرار گرفته به گونهای که آن را به مثابه دائره المعارفی از شیوه های معماری و هنرهای کاربردی دوره اسامی منطقه غرب کشور مطرح کرده است. این مسجد که بنا به منابع مکتوب، تار یخ برپایی آن به قرون نخستین اسامی میرسد، به صورت مجموعه ای همچون پیکرهای واحد، از انسجام ساختار و هماهنگی و همگنی کامل برخوردار است. از طرف دیگر انتشار اظهارات غیر موثق در مورد شکل گیری بنا و تار یخچه آن در منابع مختلف، ضرورت بررسی سیر تحوالت معماری این مجموعه را مطرح میسازد. و این سوال را مطرح میسازد که چه تغییر و تحوالتی در خالل عمر طوالنی آن اتفاق افتاده است؟ آیا همچنان که بسیاری عقیده دارند بر رو ی آتشکدهای از دوره ساسان بنیان نهاده شده است؟ هر بخش آن متعلق به چه دورهای است؟ در این مقاله تالش شده است به بررسی روشمند روند ساخت و سیر تحوالت تار یخی و توسعه معماری آن در طول دوره های متمادی پرداخته شود. اطالعات پژوهش به صورت کتابخانه ای و بررسی میدانی جمعآوریشده و روش تحقق مبتنی بر شیوه توصیفی تحلیلی بوده است. یافته های باستانشناسی و شواهد معماری نشانگر قدمت، تعمیر و توسعه آن در طی تار یخ طولانی حیات آن است تبیین دوره های شکل گیری، بازسازی، مرمت و توسعه مجموعه، به تفکیک با ذکر موقعیت آنها از نتایج این پژوهش است.

حیا آثار باقیمانده از گذشته تار یخی شهر موجب باز یابی هویت فراموش شده آن میشود. آثار و بناهای تار یخی به عنوان شریانهایی از بستر شهر میباشند. بنای تار یخی در طول زمان در عین اینکه دچار صدماتی میشود و چیزهایی را از دست میدهد، ارزشهای دیگری را به دست میآورد. اثر تار یخی عالوه بر ارزش های هنری و عملکردی که در زمان خلق آن مدنظر بوده، با گذشت زمان و تغییرات به وجود آمده، ارزشهای دیگری را نیز به همراه می آورد؛ بنابراین پرداختن به آنها به منظور احیا از بعد تار یخی، فرهنگی و گردشگری موجب شکوفایی اقتصادی و اجتماعی میشود چرا که این فرآیند جلوگیری از تخریب بافت، حفظ سرمایه ملی و درنتیجه ارتقاء ارزشهای اقتصادی میشود. فرآیند احیای بناهای تار یخی مستلزم اقداماتی است که این تحقیق به این موضوع میپردازد. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و از نوع تحقیقات کیفی است که پس از بررسی اقدامات صورت گرفته در سالهای اخیر، راه کارهایی را ارائه مینماید.

هنر همیشه تاثیر بسزایی در جامعه در زمینه های مختلف داشته و دارد. سینما و معماری به عنوان دو هنر که در ظاهر تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند ولی درواقع وجه اشتراک ز یادی نیز با هم دارند. ازجمله این وجوه اشترا ک میتوان به ایجاد روحیه در جامعه و مقیاسه ای مختلف آن، از خانواده به عنوان کوچکترین گروه در جامعه تا جامعه کلی هر کشور اشاره کرد. روحیه به وجود آمده توسط این دو هنر به ایجاد کردن حسهای مختلف بین انسانها و گروه های مختلف جامعه مربوط میباشد که مکانمند و زمانمند میباشد. هرچه زمان میگذرد این دو هنر در حال تکامل و پیشرفت هستند ولی شا کله آنها از آغاز ثابت است که آن تعامل بین انسانها و ایجاد حسهای متفاوت است. سینما تاثیر مستقیم در نحوه تفکر در معمار برای ایجاد با صنعت سینما در ارتباط است میگذارد که سازنده رشد فضاهایی که مستقیما هویت شهراست. کشورهای بسیاری هستند که فیلمسازان و سینما گران و دهنده با هم فکری با رشته ها و هنرهای مرتبط با سینما به روند رو به رشد آن ادامه دهند، منجمله روانشناسی، جامعه شناسی، معماری و... . سینما به طورکلی مهمترین ابزار برای ترو یج فرهنگ در جامعه به حساب میآید. در این پژوهش که به صورت میدانی و کتابخانهای انجام پذیرفته است سعی بر آن شده که چگونگی تاثیر سینما در هویت حس تعلق مکانی تحلیل و نتیجه گیری شود. انصاری و همکاران،1388.

معماری سرشار از هویتی است که اوال مبین ارزشهایی است که جامعه به آنها تمایل دارد. در کشور ما که یکی از غنیترین سرزمینها از نظر بهره مندی از میراث و دستاوردهای فرهنگی است و از نمودهای آن شهرسازی و معماری ویژه و شناخته شده، در سطح جهانی هست؛ با توجه به این مطلب که زندگی امروز خود را چگونه میخواهیم و به فردا چگونه میاندیشیم و از گذشته خود چگونه بهره برمیدار یم، ساختن شهرها و تولید عناصر معماری از حساسیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش بر آنیم اهمیت هویت در کالبد معماری و تاثیر آن بر ارتقاء کیفیت فضای معماری ایرانی را بررسی و عوامل آن را مشخص نماییم. آنچه هویت ایرانی را از سایر فرهنگها جدا میکند بررسی ارتباط رفتارهای متکی بر روان انسان و محیطی کالبدی و فرهنگی است. به همین دلیل بررسی هویت فضاهای طراحیشده برای این کشور ایران ضرورت مییابد. امید است به تایید تحلیلهای مستدل در پژوهش پیش رو، اسراری چند را در باب رابطه هویت ایرانی و معماری هویدا سازد. از این رو با مطالعه و بررسی منابع کتابخانهای و پژوهشهای پیشین، از طریق روش توصیفی-تحلیلی به اهمیت و ارتباط این دو مهم پرداخته شده است. در پایان در جهت افزایش کیفیت فضا مبتنی بر هویت ایرانی؛ راهکارهایی چند ارائه شده است.