فصلنامه آزمایشگاه و تشخیص
پیاپی 46 (زمستان 1398)

غدد پاراتیرویید شامل 4 عدد غده کوچک و ظریف که هر کدام به اندازه تقریبی یک دانه برنج می باشند. این غدد پشت تیرویید و چسبیده به آن هستند و وزن هر کدام حدود 30 میلی گرم است و هر کدام قطری بین 3 الی 4 میلی متر دارند.
این غدد تولید هورمونی به نام PTH می کنند که به آن پاراتورمون هم می گویند.
PTH مهم ترین هورمون تنظیم کننده کلسیم سرم است و باعث افزایش کلسیم سرم می شود. هورمون کلسی تونین که از تیرویید به داخل خون ترشح می شود هم در تنظیم مقدار کلسیم خون نقش دارد و هم سبب کاهش کلسیم سرم می شود.

مطالعه گستره محیطی در تشخیص زود هنگام برخی از بیماری های عفونی و التهابی بسیار سودمند است. در این نوشتار به طور مختصر تغییرات کلی خون محیطی در بیماری های عفونی، فیزیولوژی گرانولوپویز اورژانس و تغییرات خون محیطی در مبتلایان به HIV، آنفولانزای H1N1، پاروویروس B19، بیماری التهابی کاواساکی و انواع بیماری های عفونی که با واکنش لوکمویید همراه هستند بحث و بررسی خواهد شد.

امروزه فشار بر کنترل هزینه های حوزه سلامت در کشورهای جهان به حداکثر رسیده است. بنابراین ارایه کنندگان خدمات این حوزه سعی دارند تا با توجیه فعالیت ها و هزینه های ایجاد شده ارزش خدمات خود را به نمایش بگذارند و این ارزش در واژه هایی چون کیفیت، کارایی، اثر بخشی، رضایت مندی بیمار، هزینه اثر بخشی و هزینه ها تعریف می شود. در حوزه خدمات آزمایشگاه های بالینی ارزش خدمات بیشتر با هزینه آن مورد ارزیابی قرار می گیرد ولی آنچه مسلم است این که فواید کلینیکی آزمایش های انجام شده و نقش مهمی که در تصمیمات کلینیکی  دارد می تواند در سرنوشت بیمار تعیین کننده باشد. این مقاله مروری با بررسی مقالات چاپ شده در ارتباط با ارزش خدمات آزمایشگاه و چگونگی تقویت آن در چهار موضوع نحوه فراهم کردن آزمایش ها، مشاوره، ارزش مالی و توسعه دانش به این موضوع می پردازد.

هدف از تنظیم این نوشتار مشاهده مواردی از مراجعه بیماران به دلیل ضایعات پاپولر پوستی همراه با خارش شدید است که به منظور بررسی گال یا ضایعات قارچی به آزمایشگاه مراجعه کرده و پاسخ های منفی دریافت کرده اند. این ضایعات پوستی که ممکن است به صورت لوکال و یا منتشر باشند در کودکان و بزرگسالان مشاهده می شوند. در صورتی که نتایج اقدامات آزمایشگاهی از نظر عوامل قارچی و یا انگلی (گال) منفی باشد ممکن است پزشک معالج آن ها را به عنوان آلرژی و حساسیت تحت درمان های نافرجام قرار دهند. تشخیص صحیح این گونه ضایعات نیاز به اخذ شرح حال دقیق از بیمار و آگاهی از اوضاع محل سکونت وی دارد. همچنین لازم است کارکنان آزمایشگاهی آمادگی لازم برای نمونه برداری و تشخیص عوامل پارازیتی احتمالی این گونه ضایعات را داشته باشند.

ویتامین D یک عنصر حیاتی در بدن است که نقش مهمی در رشد و استقامت عضلات و استخوان ها از طریق تاثیر بر جذب کلسیم از روده دارد. بیوسنتز ویتامین D با قرارگیری در معرض اشعه ماورا بنفش نور خورشید از پوست آغاز می شود. کوله کلسیفرول از پوست و روده به کبد انتقال یافته و سپس  به پروتئین DBP متصل می گردد و در نهایت برای ادامه فرآیند فعال سازی به کلیه وارد می شود. مهم ترین منابع تامین ویتامین D مورد نیاز بدن به ترتیب میزان اثر گذاری قرار گرفتن در نور خورشید (دریافت UV)، رژیم غذایی حاوی ویتامین D و استفاده از مکمل ویتامین D در دوز مناسب می باشد. کمبود این ویتامین در بدن منجر به اختلالات متنوعی مانند راشیتیسم، پوکی استخوان، مولتیپل اسکلروز، بیماری های قلبی- عروقی و سرطان می شود. عوامل مختلفی از جمله میزان قرار گیری در آفتاب، میزان پوشش ابر و آلودگی هوا، مقدار رنگدانه های پوست، سن، جنس و همچنین سبک زندگی در تعیین سطح این ویتامین ضروری برای بدن نقش دارند. امروزه کمبود ویتامین D تبدیل به یکی از مسایل فراگیر سلامتی در همه کشورها شده است که نیازمند توجه بسیار زیاد پزشکان، متخصصان و مسیولین مرتبط با سلامت اجتماعی می باشد.

سرطان سینه شایع ترین سرطان در زنان است. شیمی درمانی یکی از راهبردهای اصلی درمان این بیماری به خصوص در مراحل پیشرفته می باشد. با وجود پیشرفت های حاصله در سال های اخیر و توسعه داروهای جدید شیمی- درمانی، اثر بخشی این عوامل با پیشرفت بیماری به علت مقاومت دارویی چندگانه به طور چشم گیری کاهش می یابد. فنوتیپ مقاومت دارویی چندگانه (MDR) می تواند از طریق ساز و کارهای های مختلف به صورت ارثی یا اکتسابی در پاسخ به شیمی درمانی بروز نماید و مانع درمان موفقیت آمیز در بسیاری از بیماران گردد. این مطالعه به مرور مکانیسم های مولکولی موثر در مقاومت دارویی چندگانه در سرطان سینه می پردازد.