فهرست مطالب

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران
سال چهاردهم شماره 4 (زمستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/12/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • جعفر شهابی فر*، رضا خوش نظر پرشکوهی صفحات 1-10

    بور و روی به عنوان دو عنصر غذایی ضروری و کم مصرف نقش های مهم در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی ایفا می نمایند. به منظور تاثیر عناصر بور و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کلزا طرحی تحقیقاتی در قالب آزمایشات فاکتوریل در پایه بلوک های کامل تصادفی بر روی دو رقم کلزا (Regent *Cobra و SLMO46)، سه سطح بور، صفر، 15 و 30 کیلوگرم اسید بوریک در هکتار (B0،B15،B30) و سه سطح روی، صفر، 25 و 50 کیلوگرم سولفات روی در هکتار (Zn0،Zn25،Zn50) در ایستگاه اسماعیل آباد قزوین اجرا شد. صفات موردمطالعه شامل ارتفاع گیاه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و عملکرد دانه بود. نتایج داده ها نشان داد که در رقم Cobra*Regent بیشترین میزان عملکرد دانه و روغن با تیمار B15 (15 کیلوگرم اسید بوریک در هکتار) به میزان 4027 کیلوگرم در هکتار حاصل گردید. با تیمار B30 افزایش تعداد غلاف در بوته و ارتفاع بوته با افزایش 5/9 و 2/1 درصدی نسبت به شاهد دیده شد. عملکرد روغن با کاربرد تیمارهای B15 و B30 به ترتیب 108 و 147 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش نشان داد. ارتفاع بوته با کاربرد Zn25 و Zn50 (کاربرد 25 و 50 کیلوگرم سولفات روی در هکتار) به ترتیب 97/6 و 30/6 درصد و درصد روغن به ترتیب 97/6 و 41/8 درصد نسبت به شاهد همراه بود. در رقم Cobra*Regent، بیشترین میزان عملکرد دانه با کاربرد B15 به میزان 4027 کیلوگرم در هکتار حاصل گردید. در رقم SLM046 بیشترین عملکرد دانه با کاربرد B15 به میزان 4645 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. در این رقم عملکرد روغن با B30 بیشترین مقدار به میزان 2170 کیلوگرم در هکتار رسید؛ بنابراین با کاربرد کودهای ریزمغذی حاوی عناصر بور و روی می توان تاثیر آن را در افزایش عملکرد دانه و روغن شاهد بود.

    کلیدواژگان: اسید بوریک، سولفات روی، عملکرد، کلزا، کیفیت
  • آرزو شعاع داودلی، الهام مطلبی* صفحات 11-19

    کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا محسوب می شود. تولید محصول در سطح بازدهی مطلوب در خاک های آهکی و خاک های با pH بالا ، همواره با مشکلاتی مواجه بوده است. بخش مهمی از این مشکلات از آنجا ناشی می شود که در این خاک ها به علت وجود pH بالا و غلظت زیاد یون کلسیم ، عناصر غذایی که قابلیت جذب آن ها وابسته به pH است به صورت ترکیب های نامحلول و غیرقابل استفاده برای گیاهان در می آیند. از طرفی افزودن این عناصر به خاک از طریق کودهای شیمیایی مشکلات و آلودگی های زیست محیطی را به دنبال خواهد داشت. ازاین رو در این پژوهش تلاش شده با استفاده از گوگرد همراه باکتری های جنس تیوباسیلوس و اسید هیومیک با تغییر pHخاک و افزایش ماده آلی خاک به حداکثر عملکرد و رشد این گیاه رسید. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تیمار در 3 تکرار و هر تکرار با 2 درخت انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خاک باغچه، اسید هیومیک با منشاء آلی(ذغال سنگ) واسید هیومیک با منشاء گیاهی(چغندر قند) هر کدام به میزان 3500 گرم در هکتار و نیز 500 گرم تیوباسیلوس همراه با 25 کیلوگرم گوگرد پودری در هر هکتار بود. صفات مورد آزمایش شامل وزن تر و خشک برگ، شاخص سطح برگ، تعداد برگ و طول ساقه بود. بر اساس نتایج این مطالعه با اعمال تیمار ها تمام ویژگی های مورفولوژیکی درختان ماگنولیا نسبت به خاک آهکی بهبود قابل ملاحظه ای داشت. همچنین مشاهده شد که تیمار تیوباسیلوس همراه با گوگرد موثرترین تیمار در رشد و نمو درخت ماگنولیا نسبت به سایر تیمارها بود.

    کلیدواژگان: اسید هیومیک، تیوباسیلوس، گوگرد، ماگنولیا
  • علی صالحی ساردویی*، مژگان شهدادنژاد، فاطمه خورشیدی جرجندی صفحات 20-28

     در افزایش رویشی، ویزگی های مطلوب پایه مادری مانند رنگ گل، شکل برگ، اندازه گیاه، مقاومت به تنش های محیطی و مقاومت به آفات و بیماری های گیاهی را می توان به آسانی به نسل بعد انتقال داد و از تفرق ویژگی ها که در افزایش جنسی به وجود می آید دوری نمود. این مطالعه به منظور تعیین غلظت مناسب نفتالین اسید استیک، ایندول بوتیریک اسید و اسید سالیسیلیک برای ریشه زایی قلمه های نیمه سخت حنا مورد استفاده قرار گرفت. این آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار و 15 تیمار اجرا گردید. در این پژوهش تنظیم کننده های ریشه زایی ایندول بوتیریک اسید در یک سطح (2000 میلی گرم درلیتر)، نفتالین استیک اسید در سه سطح (2000، 3000 و 4000 میلی گرم در لیتر) و اسید سالیسیلیک در دو سطح (200 و 400 میلی گرم در لیتر) بصورت ترکیبی مورد استفاده قرارگرفت. تیمارهای هورمونی باعث افزایش درصد ریشه زایی قلمه ها شد و از نظر آماری اختلاف بین تیمارها تنظیم کننده رشد نسبت به شاهد در سطح آماری 5 درصد اختلاف معنی داری بدست آمد. بالاترین درصد ریشه زایی قلمه ها مربوط به تیمار 2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید و 3000 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید بود. نتایج نشان داد غلظت های 2000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید و 3000 میلی گرم درلیتر نفتالین اسید استیک دارای بالاترین درصد ریشه زایی بودند.

    کلیدواژگان: تنظیم کننده های رشد، حنا، ریشه زایی، قلمه های چوب نیمه سخت
  • عبدالله جعفری برزانی، علیرضا لادن مقدم*، وحید عبدوسی صفحات 29-35

     تحقیق حاضر جهت بررسی اثر عصاره جلبک دریایی Ecklonia maxima بر خصوصیات کمی، کیفی و عمر پس از براشت گل لیلیوم(Lilium spp.) رقم Brunello، به صورت طرح آماری کاملا تصادفی با 5 تیمار، 3 تکرار و هر تکرار حاوی 5 شاخه گل، در مجموع 75 شاخه گل بریده لیلیوم اجرا شد. تیمارها شامل محلول پاشی عصاره جلبک دریایی با غلظت 2، 4، 6 و 8 میلی گرم در لیتر و آب مقطر بعنوان تیمار شاهد بود. صفات مورد ارزیابی شامل تعداد غنچه، تعداد گل، طول غنچه، طول ساقه، قطر ساقه، تعداد برگ، ازت، پتاسیم، فسفر، آهن، کلسیم، منیزیم و عمر پس از برداشت گل ها بود. نتایج نشان داد که تیمار محلول پاشی عصاره جلبک دریایی 8 میلی گرم در لیتر بیشترین تاثیر را بهبود صفات مورد ارزیابی مانند تعداد غنچه، طول غنچه، طول ساقه، قطر ساقه، تعداد برگ، میزان ازت، پتاسیم، آهن، منیزیم برگ و عمر پس از برداشت گل ها داشت و تیمار محلول پاشی عصاره جلبک دریایی 6 میلی گرم در لیتر بیشترین تاثیر را بهبود صفاتی مانند میزان فسفر و کلسیم برگ داشت. تعداد گل نیز در سه غلظت 4، 6 و 8 میلی گرم در لیتر بیشترین بود. بیشترین عمر پس از برداشت گل ها با 0/16 روز در محلول پاشی عصاره جلبک دریایی 8 میلی گرم در لیتر و کمترین با 3/5 روز در تیمار شاهد بود.

    کلیدواژگان: عصاره جلبک دریایی، لیلیوم، عمر پس از برداشت
  • علیرضا حسیبی* صفحات 37-43

     امروزه بزرگ ترین چالشی که بازارهای داخلی و خارجی مرکبات را تهدید می کند، بالا رفتن هزینه های تولید و پایین بودن راندمان آن در واحد سطح می باشد.  لذا هر عملیات زراعی که منجر به کاهش ریزش های پیش از برداشت و افزایش تولید گردد، می تواند موجب افزایش راندمان تولید و بهره وری منابع آبی و خاکی گردد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی با پلی آمین های مختلف (پوتریسین، اسپرمین، اسپرمیدین) در خصوصیات عملکردی میوه لیمو شیرین در قالب طرح کامل تصادفی با شش تیمار شامل اسپرمین (25/0 و 5/0 میلی مولار)، پوترسین (1/0 و 25/0 میلی مولار)، اسپرمیدین (1 و 5/1 میلی مولار) و شاهد انجام گرفت. نتایج نشان داد بهترین پلی آمین به منظور استفاده در لیموشیرین، پوترسین 1/0 میلی مولار در لیتر است. همچنین نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار این تیمار بر ریزش میوه پیش از برداشت بوده است. نتایج این بررسی به باغداران لیموشیرین توصیه می کند تا از پلی آمین ها به منظور افزایش عملکرد استفاده نمایند.

    کلیدواژگان: اسپرمین، اسپرمیدین، پوترسین، ریزش میوه، لیموشیرین
  • ایلمیرا اشرف زاده، علیرضا لادن مقدم* صفحات 45-53

     به منظور بررسی اثر EC آب آبیاری بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولژیک و میزان عناصر گل رز(Rosa hybrid) رقم Dolce Vita در کشت هیدروپونیک، آزمایشی به صورت طرح آماری کاملا تصادفی با 4 تیمار شامل سه سطح کلرید سدیم 5/0، 5/1 و 5/2 دسی زیمنس بر متر در 3 تکرار انجام گردید. گلدان بدون آبیاری با کلرید سدیم به عنوان شاهد استفاده شد. برای انجام آزمایش، ابتدا قلمه های گل رز، تهیه و در گلدان های 5 کیلویی حاوی بستر ضدعفونی شامل 70% کوکوپیت و 30% پرلایت کشت گردید. آبیاری در ابتدای تحقیق با آب غیرشور (آب ورودی به گلخانه) روزی دو مرتبه انجام شد و پس از روز سوم آبیاری با اعمال تیمارهای شوری در همه تیمارها و به صورت یکسان (با نسبت حجم مساوی) صورت پذیرفت. صفات کمی و کیفی گیاه مانند وزن تر و خشک اندام هوایی، تعداد گل، قطر غنچه، قطر ساقه، طول ساقه، آنتوسیانین گلبرگ، کلروفیل کل برگ، میزان پتاسیم و کلسیم و ماندگاری گل رز روی بوته ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که اعمال تمام سطوح شوری ناشی از نمک کلرید سدیم موجب کاهش میزان تمام صفات مورد ارزیابی نسبت به شاهد گردید. همچنین جدول تجزیه واریانس صفات مورد ارزیابی نشان داد که اثر تیمار بر تمام صفات از نظر آماری در سطح 1 درصد معنی دار شد و بین تمام صفات مورد نیز همبستگی مثبت و معنی دار در سطح 1 و 5% وجود داشت.

    کلیدواژگان: رز، شوری، کشت هیدروپونیک، ماندگاری
|
  • Jafar Shahabifar*, Reza khoshnazar porshokouhi Pages 1-10

    Boron and zinc are two essential nutrients that are essential for the quantity and quality of agricultural products.This search is conducted in order to study the effect of boron and zinc elements on yield and yield components of two canola cultivars, as a factorial experiment based on randomized complete block design. Two canola varieties (Regent * Cobra and SLMO46), three levels of boron: 0, 15 and 30 kg boric acid ha-1 B0, B15, B30) and three zinc levels: Zero, 25 and 50 kg zinc sulfate ha-1 (Zn0, Zn25, Zn50) were carried out at Ismail Abad station in Qazvin. The studied traits included plant height, number of pods per plant, number of seeds per pod, 1000 seed weight, oil percentage, oil yield and grain yield. The results showed that in Regent *Cobra, the highest grain and oil yield was obtained with B15 (15 kg boric acid per hectare) at 4027 kg ha-1 . By applying of 30 kg ha-1 boric acid, number of pods per plant and plant height were increased by 9.5 and 1.2%, respectively. Oil yield increased with B15 and B30 treatments, 108 and 147 kg ha-1 , respectively. With 25 and 50 kg ha-1 zinc sulphate, Plant height increased was 6.97 and 6.30%, and the percentage of oil was 6.97 and 8.41% respectively, respectively. In Regent*Cobra cultivar, the highest grain yield was obtained with the application of B15 at 4027 kg ha-1 . In SLM046 cultivar, the highest grain yield was obtained using B15 at 4645 kg ha-1 .In this cultivar, the oil yield with B30 reached 2170 kg ha1 .Therefore, application of micronutrient fertilizers containing boron and zinc can be affected by increasing grain and oil yield in compare with control.

    Keywords: Boric Acid, Quality, Rapeseed, Zinc Sulfate, Yield
  • Arezou Shoa Davodli, Elham Moltallebi* Pages 11-19

    Iran is one of the arid and semi-arid regions of the world. Crop production at optimal yield levels in calcareous soils and high pH soils has always been problematic. An important part of these problems arises because in these soils, due to their high pH and high concentration of calcium ions, nutrients that are pH-dependent can become insoluble and unusable for plants. Adding these elements to the soil through chemical fertilizers will cause environmental problems and pollution. Therefore, in this study, the effect of sulfur combined with Thiobacillus and humic acid bacteria on soil pH and increase in soil organic matter was achieved. For this purpose, a factorial experiment was conducted in a completely randomized block design with 4 treatments in 3 replications and 2 replicates in each tree. Experimental treatments included garden soil, humic acid of organic origin (coal), and humic acid of plant origin (sugar beet) each at 3500 g / ha and 500 g of thiobacillus with 25 kg of sulfur per hectare. The traits tested were leaf dry weight, leaf area index, leaf number and stem length. Based on the results of this study, all morphological characteristics of magnolia trees were significantly improved compared to calcareous soil. It was also observed that thiobacillus treatment with sulfur was the most effective treatment for magnolia tree growth compared to other treatments

    Keywords: Humic Acid, Magnolia, Sulfur, Thiobaccelus
  • Ali Salehi Sardoei*, Mojghan Shahdadneghad, Fatemeh Khorshidi Jorjandi Pages 20-28

    This studying have used to determine suitable concentration NAA , IBA and SA for destroying root half hard of henna . This experiment performed in one planning completely accidental in for repetition and 15 percent treatment . In this research growth regulator have applied for IAA in a level 2000 mg/lit, NAA regulator in three level 2000, 3000, 4000 mg/lit and SA in two level 200 , 400 mg/lit. Due to achived resolutions show that harmonica treatment have been caused to increase percent of cuttings and statistically difference between treatments Growth regulator showed meaning discrepancy as to example of level 5%. Although the highest percent destroying root cuttings was related to treatment 2000 mg/lit IBA and 3000 mg/lit NAA ,but the highest some of stem in treatment was 4000 mg/lit NAA+200 mg/lit SA and 2000 mg/lit IBA+200 SA and discrepancy of average these treatments didn’t observe with meaning difference in level 5%. Resolutions of this experiment showed that applied treatments have been caused to increase some of root in each cutting . Treatment 4000 mg/lit+200 mg/lit SA have been made the highest weigh of root and stem and weigh of drying root and stem

    Keywords: Plant growth regulators, Rooting, Semihardwood
  • Abdolah Jafari Barzani, Alireza Ladan Moghadam*, Vahid Abdossi Pages 29-35

    In this study, the Effect of Ecklonia maxima on quantitative, qualitative and vase life of Lilium cv. Brunello, experiment based on completely randomized design with 5 treatments, 3 replication, each replication contains 5 flowers, a total of 75 Lilium cut flowers was performed. Treatments includes spray with Ecklonia maxima 2, 4, 6 and 8 mg per liter and distilled water used as a control. Quantitative and qualitative traits includes bud and flower number, bud and stem length, stem diameter, leaf number, N, K, P, Fe, Ca, Mg and vase life were evaluated. The results showed that includes spray with Ecklonia maxima 8 mg per liter treatment have a greatest effect on improved bud number and length, stem length and diameter, leaf number, N, K, Fe, Mg and vase life, spray with Ecklonia maxima 8 mg per liter treatment have a greatest effect on improved. P and Ca. flower number in 3 concentrations 4, 6 and 8 mg per liter, have a greatest. Also most postharvest flowers vase life with 16.0 days in spray with Ecklonia maxima 8 mg per liter treatment and the lowest postharvest flowers vase life with 5.3 days in the control treatme.

    Keywords: Ecklonia maxima, Lilium, Vase life
  • Alireza Hasibi* Pages 37-43

    Today, the biggest challenge that threatens domestic and foreign citrus markets is the rising cost of production and the low unit yield. Therefore, any agronomic techniques that reduce pre-harvest losses and increase production can increase production efficiency and productivity of soil and water resources. This study was conducted to investigate the effect of foliar application of different polyamines (putrescine, spermine, spermidine) on the yield properties of sweet lemon fruit in a completely randomized design with six treatments including spermine (0.25 and 0.5 mM), putrescine (0.1 And 0.25 mM), spermidine (1 and 1.5 mM) and control. The results showed that the best polyamine for use in sweet lemons is putrescine 0.1 mM. The results also showed a significant and positive effect of this treatment on preharvest fruit loss. The results of the study recommend sweet lemon growers use polyamines to enhance yield.

    Keywords: Fruit abscission, Putrescine, Spermidine, Spermine, Sweet lemon
  • Iilmira Ashrafzadeh, Alireza Ladan Moghadam* Pages 45-53

    This study for Effect of EC Irrigation Water on Quality and Quantity of Rosa cv. Dolce Vita in Hydroponic Culture, in a completely randomized design experiment with 4 treatments, 3 replication, were conducted. Pot without irrigation with sodium chloride was used as control. To perform the experiment, cuttings of roses were prepared and cultured in 5-kg pots containing 70% cocopeat and 30% perlite. Irrigation was carried out twice a day at the beginning of the experiment with saline water and after the third day irrigation was done by applying salinity treatments in all treatments equally (with equal volume ratio). Quantitative and qualitative traits of plant such as fresh and dry weight of shoot, flower number, bud diameter, stem diameter, petal length, anthocyanin of petals, total chlorophyll of leaf, potassium and calcium content and longevity of rose on plant were evaluated. The results showed that application of all salinity levels due to sodium chloride salt reduced all evaluated traits compared to control. Also, analysis of variance table showed that the effect of treatment on all traits was statistically significant at 1% level and there was a positive and significant correlation between all traits at 1 and 5% level

    Keywords: Hydroponic Culture, Longevity, Rosa, Salinity