فهرست مطالب

نشریه روان شناسی فرهنگی زن
پیاپی 20 (تابستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/06/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • روح الله صیادی نژاد*، مهوش حسن پور صفحات 9-22

    عشق از موضوعات بسیار رایج ادبیات عربی، بویژه ادبیات رمانتیک است که معنی و صورت آن به صورت جدایی ناپذیری به هم مرتبط است. این مضمون در دوران معاصر شکل جدیدی به خود گرفته و باعث ظهور برخی ویژگی های زبانی در سروده های شاعران شده است. در این پژوهش ویژگی ها، در سروده های دو شاعر عرب، نازک الملایکه و سعاد صباح، بررسی شده است. این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، نشان از آن دارد که روح و زبان زنانه در اشعار عاشقانه ی این دو شاعر تازی به خوبی بروز یافته است و در سطوح مختلف قابل بررسی است. این عنصر زنانه در سه سطح آوایی، دستوری و معنایی در سروده های هر دو شاعر نمایان است.آنان از تکرار واج ها و آواها برای بیان غم و اندوه خویش بهره می برند. عدم اطمینان زنان از اوضاع جایگاه اجتماعی خود در جهانی که مردان سروری می کنند، سبب به کاری اسلوب استفهام در سروده های آنان شده است. همچنین شاعران زن به دلیل عدم آزادی در بیان مسئله ی عشق از اسلوب های بیان غیرمستقیم مثل استعاره استفاده می نمایند.

    کلیدواژگان: زبان عاشقانه، زبان زنانه، شعر معاصر عربی، نازک الملائکه، سعاد صباح
  • نگین حیدری* صفحات 23-40

    فردوسی شاعر نامدار ایرانی و شکسپیر شاعر و نویسنده بزرگ انگلیسی، به فاصله تقریبا 600 سال خالق شاهکارهای برجسته و پر از رمز و راز شده اند که هردو نیز از شهرت و اعتبار جهانی برخوردارند. در آثار فرا ملی آن ها، احترام به انسانیت و مردمی موج می زند. درهر دو اثرحماسه های قهرمانی و دلاوری زیادی وجود دارد.هدف از نوشتن این مقاله نشان دادن نقش زن در این دو اثر ادبی است که انتخاب آن بدلیل شباهت های بین طینت این دو زن است از جمله : پلیدی،حیله گری وگستاخی آنان که تاثیر زیادی بر عملکرد همسرانشان داشته و موجب جنگ، خونریزی و قتل شده است ویا بدنبال خود مختاری و قدرت بوده اند.نگارنده در این مقاله سعی دارد وجوه تشابه و تمایز دو شخصیت «سودابه » درشاهنامه به عنوان زنی خیانت کار، حسود، انتقام جو و وسوسه گر و از سوی دیگر « لیدی مکبث » در یکی از تراژدی های شکسپیر به نام «مکبث »که داستان غم انگیزی است و در آن کینه، حسد، انتقام، خیانت، آزار.

    کلیدواژگان: سودابه، لیدی مکبث، فردوسی، شکسپیر، شاهنامه
  • عاطفه علامه* صفحات 41-51

    خانواده یکی از رکن های اصلی جامعه و محل شکل گیری آینده یک کشور است که سلامت و سعادت جامعه در گرو سلامت و پویایی نظام خانواده است.خانواده اولین و مهمترین عامل اثرگذار بر رفتار است و نقش به سزایی در تشکیل و رشد شخصیت فرد دارد. چرا که، سلامت جسمی و روانی فرد مرهون خانواده سالم و متعادل است. در این مقاله، نقش زن در ایجاد خانواده متعادل از دو بعد نقش همسری که شامل: تامین نیازهای جسمی و روانی، مدیریت و تدبیر امور خانه، شاکر بودن و قناعت پیشگی، عفت و وفاداری به همسر و نقش مادری که بزرگترین و مهمترین نقش زن در خانواده است مورد بررسی قرار گرفت.نتایج به دست آمده از بررسی شواهد و دلایل نظری، بیانگر این است که زن نقش اصلی را در شکل گیری شخصیت، خودپنداره، دلبستگی و اعتماد بنیادی فرزندان و ایجاد یک خانواده متعادل که محیطی آکنده از آرامش، حمایت، محبت و تنها مکان برای تجربه عمیق ترین عواطف انسانی است، دارد

    کلیدواژگان: زن، خانواده متعادل
  • نرگس اسکوئی* صفحات 53-67

    تجزیه هویت یک اختلال کمیاب شخصیتی است و اغلب نتیجه صدمات روحی ناشی از تعرض جنسی در کودکی م یباشد. رمان سرخی تو از من، با تکیه بر این بیماری، ساخته و پرداخته شده است و می کوشد تا با یاری گرفتن از تکنیک ای داستان پردازی تداعی، تعلیق، توصیف، نمادپردازی و...(و متدهای روان کاوی) هیپنوتیزم، مشاوره، پالایش ذهن و...، از طریق حرکت در زمان برای رجعت به گذشته، و سیر در ناخودآگاه بیمار، عل تالعلل ناهنجاری های شخصیتی او را واکاوی نماید و به بیان هنری یکی از مشکلات شایع و در عین حال مسکوت اجتماعی بپردازد. نویسنده در کنار این مشکل، با نگاهی زنانه و منتقدانه، بسیاریدیگر از معضلات خانوادگی و اجتماعی زنان را در روزگار ما مطرح می سازد.مقاله حاضر، علاوه بر معرفی مختصر این بیماری، به روش نقد روان شناختی،به ارزیابی چگونگی توصیف این بیماری در رمان، نحوه شخصیت پردازی و روایت گری و همچنین کنکاش در شیوه های داستان پردازی و روان کاوی که در لایه های مختلف داستان از آن استفاده شده، پرداخته است.

    کلیدواژگان: تجزیه هویت، سپیده شاملو، رمان سرخی تو از من
  • سپیده سپهری* صفحات 69-77

    این گفتار به مبانی فکری استاد شهید، مرتضی مطهری، و نگرش او به حقوق فردی و اجتماعی زن در جامعه می پردازد. در این نوشتار با تکیه بر برخی نوشته ها،سخنرانی ها و یادداشت های این معلم بزرگوار، جایگاه انسانی زن، بویژه هویت  اجتماعی او، مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ها نشان می دهد که از دیدگاه استاد، در گذشته به « انسان » بودن زن توجه نمی کردند و فقط متوجه «زن » بودن او بودند و از طرف دیگر در دوره مدرن به خاطر توجه شدید به انسان بودن یازن، « زن بودن » وی مورد غفلت قرار گرفته است. استاد شهید مرتضی مطهری،با توجه به حضور موثر زنان در عرصه های مختلف جامعه و تاثیرگذاری آنانبر فعالیت های اجتماعی مردان، زن را وجودی با هویت اجتماعی متعالی قلمداد می کند و با تاسی از آیات قرآنی و احادیث و تعالیم اسلامی برای زن، جدا ازجنسیت او، ارزش و اعتبار فردی و اجتماعی والایی قایل است.

    کلیدواژگان: زن، هویت اجتماعی، شهید مطهری
  • شهین قاسمی* صفحات 79-96

    شعر فاطمی شیوه ی نوینی در ادبیات عصر انقلاب اسلامی م یباشد و حضرت فاطمه (س) از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این راستا شخصیت حضرت زهرا (س) برای روشن نمودن جایگاه زن در جامعه نقش الگویی به سزایی داشته وباعث پویا و فعال شدن نقش زن در ادبیات انقلاب شده است. بسیاری از شاعران انقلاب مضامین مکرر را در قالب های گوناگون از جمله نو و با زبانی جدیدبدون تقلید جهت شناخت حضرت زهرا (س) به کار برده اند. در این مقاله به چهارنگرش کلی پیرامون اشعار فاطمی پرداخته شده است و در ادامه، آن دسته، از ویژگی های شخصیتی حضرت زهرا (س) که با توجه به موقعیت اجتماعی و ادبیدر این عصر ظهور بیشتری در شعر شاعران معاصر داشته است مورد بررسی وتحلیل قرارگرفته است.

    کلیدواژگان: حضرت فاطمه (س)، ادبیات انقلاب اسلامی، شخصیت، شاعران معاصر
  • مریم ثابتی*، روح انگیز لطیفی، مهرداد محمدیان صفحات 97-117

    هدف این پژوهش بررسی علل خشونت خانگی علیه زنان در شهرستان تهران بود. تعداد 300 نفر از جامعه مذکور به روش نمونه گیری خوشه ای انتخابشدند.طرح تحقیق از نوع پیمایش، اسنادی بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. یافته ها نشان داد که رابطه آماریمعن یداری بین متغیرهای کاهش منابع قدرت، پایگاه اقتصادی و اجتماعی، مردسالاری، سنت گرایی، ایدیولوژی مردسالاری، محل تولد، الگوی تقسیم نقش و یادگیری خشونت و خشونت علیه زنان وجود دارد.

    کلیدواژگان: منابع قدرت، خشونت خانگی، زنان، خشونت
  • رضوان همائی*، مهناز مهرابی زاده هنرمند، پرویز عسگری، علیرضا حیدریی، فرح نادری صفحات 119-132

    هدف از پژوهش حاضر، تعیین میزان رابطه توانمند سازی روان شناختی ومهارت های ارتباطی با تعهد سازمانی در دبیران زن شهر اهواز بود. در این تحقیق 237 نفر از دبیران زن 4 ناحیه اهواز به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله اینسبتی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری عبارت بود از: مقیاس توانمند سازی روان شناختی اسپریتزر، پرسشنامه مهارت های ارتباطی برتون و مقیاس تعهد سازمانی مایر و الن. طرح تحقیق از نوع همبستگی بود و برای تحلیل داده ها ازضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه استفاده گردید. تحلیل داده ها نشان دادکه بین توانمند سازی روان شناختی و مهارت های ارتباطی با تعهد سازمانی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. هم چنین بین متغیرهای پیش بین  توانمند سازی روان شناختی و مهارت های ارتباطی با تعهد سازمانی همبستگی چندگانه معنی دار وجود داشت و از بین متغیرهای پیش بین توانمندسازی روان شناختی بهترین پیش بینی کننده تعهد سازمانی بود.

    کلیدواژگان: توانمند سازی روان شناختی، مهارت های ارتباطی، تعهد سازمانی