مجله موعود پژوهی
پیاپی 1 (بهار و تابستان 1398)

مسئله راه کارهای عملی مقدمه سازی برای ظهور منجی موعود (عج) از مباحث بنیادین و ضروری گفتمان مهدویت است. هر نهادی در جامعه، به اندازه میزان تاثیرگذاری خود در این مهم سهم بسزایی دارد. در این میان، خانواده که اولین و تاثیرگذارترین نهاد جامعه است از طریق تربیت نیروی جوان و نسل جدید، نقش قابل توجهی ایفا می کند. مقاله حاضر بر آن است تا ابتدا اهمیت جوانان در زمینه سازی ظهور بقیه الله (عج) را خاطر نشان کند و سپس از دیدگاه تعلیم و تربیت اسلامی مبتنی بر آیات و روایات، هم ویژگی های دوران جوانی که ظرفیت ساز تربیت مهدی باوری است را برشمارد و هم راه کارهای عملی-تربیتی در این زمینه ارایه دهد. از نظر نویسنده، خصوصیات دوران جوانی مانند عقل، شور و نشاط، حقیقت جویی و استقلال طلبی، بستری مناسب برای رویش باور مهدویت در جوانان را فراهم می کند که خانواده و جامعه از طریق هدایت گری نامحسوس همراه با مراقبت و ملاطفت، الگوسازی ولایت مدارانه، توجه به سلامت محوری جسمی و روحی و ازدواج بهنگام قادر خواهند بود این نیروی جریان ساز را در مسیر صحیح مهدی باوری و مهدوی یاوری قرار دهند.

این مقاله، دیدگاه احمد الحسن بن اسماعیل درباره رجعت را نقد وبررسیمی کند. ازجمله مدعیان دروغین مهدویت، شخصی به نام احمدبن اسماعیل بصری، مشهوربه احمد الحسن است که خود را به عنوان امام مهدی (عج)خوانده است. او بعد از دوازده معصوم (ع) در زمان رجعت، حکومت می کند وبا چهار واسطه، فرزند امام مهدی (عج) است.وی بر این باور است که رجعت هنگامی آغاز می شود که پس از وفات حضرت مهدی (عج) 12 معصوم (ع) وقایم (عج)، جانشین می شوند، پس رجعت در زمان امام مهدی (عج) آغاز نمی شود، بلکه با آمدن 12فرزند ازفرزندان امام مهدی (عج) آغاز می شود. اینکه در روایات، سخن از امام زمان (عج) و رجعت ایشان می شود،منظور همان 12 فرزند امام زمان (عج)، یعنی همان مهدی بیست وچهارم است.آنچه در این نوشتار بررسی می شود، نقد برخی از مدعیان پیرامون مسئله رجعت است.هدف از این نوشتار، اشاره ای چند به یکی از این جریان هاست تا جهان اسلام با بحران های جدی پیش رو بیشتر آشنا شده و در حفظ اسلام ناب محمدی، تلاشی مضاعف کند، اگرچه نور خدا هرگز خاموش نخواهد شد تا آنکه خود را آشکار کند.

مهدویت، بحثی است که از دیرباز میان مسلمانان مطرح بوده و باورداشت آن، امری مقدس است. انتظار، باورداشت مهدویت و کارکردهای مربوط به آن، از مسایل حیاتی است که تبیین آن در دوران غیبت ضرورت دارد. تبیین صحیح و به جای آن، از آسیب ها، خرافه ها و تحریف ها در این مقوله کم کرده، با مفهوم ژرف و عمیق خود می تواند کارکردهای عملی فراوانی در جامعه داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف تبیین کارکردهای فردی و اجتماعی باورداشت مهدویت انجام شده و از منابع روایی معتبر و کتب مطرح در حوزه مهدویت استفاده کرده است. این مقاله به روش توصیفی انجام گرفته است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای-اسنادی بوده و از فیش و یادداشت برداری از منابع و متون معتبر، بانک های اطلاعاتی، سایت ها و نرم افزارهای علوم اسلامی استفاده کرده است. انتظار صحیح و سازنده، آثار و برکات فراوانی در فرد، اجتماع، روابط فرهنگی، سیاسی و نظامی خواهد داشت که زمینه را برای ظهور حضرت ولی عصر (عج) آماده می کند. امیدواری، خودسازی، صبر و شکیبایی، بصیرت، هویت بخشی، احساس حضور امام در متن زندگی و یاد خدا، از آثار فردی انتظار بوده و اصلاح جامعه، اجرای امر به معروف و نهی از منکر، پویایی اجتماعی، آمادگی نظامی و هم بستگی اجتماعی، از آثار و کاردهای اجتماعی انتظار سازنده است.

بشریت در انتظار یک منجی جهانی است. حضرت مهدی (عج) آخرین وارث پیامبر (ص) و خلیفه خدا در زمین است. چون ماموریت اصلی حضرت، تحقق کامل دین پیامبر (ص) است در این مقاله با استفاده از منابع مهدویت و کلامی، ویژگی های دینی حکومت امام زمان (عج) مانند احیای دوباره اسلام، برداشتن تقیه، اصلاح انحرافات، بازگشت به قرآن وحاکمیت فراگیر دین اسلام بررسی می شود. چون امام زمان (عج) برای برافراشتن پرچم اسلام و حاکمیت قرآن در تمام جهان ظهور خواهد کرد، روش حکومتی ایشان، بر اساس قرآن و سیره پیامبر (ص) و امامان (ع) خواهد بود. امام مهدی (عج) با حاکم کردن توحید و فرهنگ اسلامی بر جامعه جهانی و از بین بردن زمینه های ظلم و فساد و فقر، توفیقی بزرگ و بی مانند در ساختن جامعه بشری یافته، همه علل و عوامل ناسازگاری ها و تضادهای اجتماعی را از بین برده و با عرضه اسلام راستین، راه هرگونه اختلاف و تفرقه را خواهد بست.

دگرگونی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر (ص) سرآغاز پیدایش فرقه های مختلف با آرا و اندیشه های متفاوت شد که تحولات بسیاری به دنبال داشت. قرایت های اشتباه و عدم توجه به وصایای پیامبر اکرم (ص) و دسیسه های دشمنان و کینه توزان به اسلام، سبب ایجاد دودستگی در اسلام شد. این تفرقه، سبب تندروی عده ای و در نهایت سبب تکفیر شد. اهمیت مسئله از آن جهت است که جامعه اسلامی تا زمانی که دست خوش این تفکر است، چالشی در راه تکوین جامعه مهدوی بوده و یکپارچگی و وحدت مسلمانان با خطر روبروست. با توجه به اهمیت وحدت مسلمانان و شناسایی افکار تکفیری و مروجان آن، ضروری است که مقاله حاضر این مسئله را به صورت مختصر و جامع بررسی کند. خلاصه یافته های این تحقیق این است که افرادی مانند ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب بر این تفکر دامن زده و محمدبن عبدالوهاب با کمک آل سعود، عقاید تکفیری خود را گسترش داد. گروه های تکفیری به جز کسانی که با آنها هم عقیده هستند، بقیه را تکفیر کرده و واجب القتل دانسته و می دانند. این تفکر با کمک استعمار شاخ و برگ گرفت و جامعه جهانی را درگیر خود کرد. مسلمانان باید مراقب نفوذ این افکار و جریان ها باشند تا چالشی در جهان اسلام رخ ندهدو جامعه مهدوی از این خطر مصون بماند.