فهرست مطالب

نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 24 (اردیبهشت 1399)

  • تاریخ انتشار: 1399/02/22
  • تعداد عناوین: 11
|
  • محمدجواد توکلی خانیکی، ثریا وحدانی * صفحات 1-15

    تعارف در فرهنگ ایرانیان به عنوان یک ادب اجتماعی و رفتار پسندیده جایگاه خاصی دارد و نشانه ی احترام است؛ اما گاه از حالت طبیعی خارج و رفتاری مذموم به شمار می رود. میان تمام فرهنگ ها، الگوهای ثابت و مشترکی درزمینه ی آداب معاشرت وجود دارد، اما در عین حال، چگونگی این الگوها در هر فرهنگی تابع نظام ارزش ها و باورها یا «نظام معنایی و نمادین» خاص آن است..قرآن و روایات ،اساس فرهنگ جامعه اسلامی وتعیین کننده ممدوح یا مذموم بودن رفتار است. آنچه درباره تعارف در سیره معصومین (ع) آمده، با آنچه در جامعه متداول است، تفاوت دارد. هدف این پژوهش بابررسی برخی رفتارهای تعارف کونه ی معصومین (ع) به روش توصیفی-تحلیلی تبیین رفتارهای تعارفی در جامعه می باشد. در نتیجه این پژوهش می توان گفت تعارف از جمله رفتارهای مودبانه ای است که در سیره معصومین (ع) باهدف احترام و جلب رضایت خداوند، وجود داشته است؛ اما شرط پذیرش و تایید رفتارهای تعارفی در جامعه اسلامی،عدم خلط گناهانی همچون دروغ و نفاق می باشد.

    کلیدواژگان: تعارف، روایات، دروغ، نفاق، تقلید
  • حلیمه نوری *، زینب نوری صفحات 16-32

    از آنجا که یکی از ویژگی های منحصر به فرد انسان در میان تمامی موجودات زمین برخورداری از نیروی تفکر و مسولیت ناشی از آن است، بررسی جنبه های مختلف شخصیت ،فکر، شیوه های فعال و خلاق کردن تفکر، تقویت و بهبود بهره وری ؛ از موضوعات مهمی است که انسان ها برای کشف حقیقت و پیروی از آن باید بیاموزند و به کار گیرند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی و با هدف پیش بینی خلاقیت شغلی ، بر اساس ویژگی های شخصیتی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان رشتخوار انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه آموزگاران مقطع ابتدایی شهرستان رشتخوار بودند که مطابق جدول کرجسی و مورگان، نمونه آماری 200 نفر به صورت تصادفی ساده تعیین گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ویژگی های شخصیتی NEO-FFI (1986)،پرسشنامه خلاقیت شغلی جزنی و همکاران (1389)، استفاده شد.برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید . نتایج تحقیق حاکی از آن بود که؛ ویژگی های شخصیتی خلاقیت شغلی معلمان را پیش بینی می کند، علاوه بر این نتایج نشان داد بین ویژگی های شخصیتی و نیز خلاقیت شغلی معلمان بر حسب ویژگی های جمعیت شناختی تفاوت وجود داشت.

    کلیدواژگان: ویژگی های شخصیتی، معلمان ابتدایی، خلاقیت شغلی، شهر رشتخوار
  • حمیده جلیلی *، کمال غوث، سالم حسین زاده صفحات 33-36

    اعتقاد به بداء یکی از آموزه‏ های مهم نزد شیعه امامیه است. منشا این اعتقاد روایات بسیاری است که از امامان اهل بیت در این باره نقل شده است. برخی از عالمان موحد بدلیل تفسیر نادرستی که از این باور شیعی داشته‎اند، با آن مخالفت کرده و آن را با علم ازلی و تغییرناپذیر خداوند، ناسازگار انگاشته‎اند. عالمان شیعه به تفسیر صحیح بداء پرداخته و به شبهات مخالفان پاسخ داده‎اند. یکی از فقهای امامیه که در باب بداء سخنانی گاه متفاوت از دیگر بزرگان امامیه مطرح کرده است، آخوند ملا محمد حسن هردنگی (1263 – 1327 ق) است. این مقاله می‎کوشد ضمن بیان سخنان ایشان، پاسخ به یک شبهه درخصوص بدا درباره حضرت عیسی (ع) توسط ایشان را نیز مورد بررسی قرار دهد.

    کلیدواژگان: آخوند هردنگی، بداء، اعتقاد، حضرت عیسی(ع)
  • زهرا نیک منش *، دین محمد امیری مقدم صفحات 37-52

    هدف پژوهش بررسی ارزیابی نگرش نسبت به خیانت و رابطه آن با دلزدگی زناشویی و ناسازگاری در زوجین بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان و مردان با گستره ی سنی مردان 20 تا 50 سال و متاهل شاغل شهر مشهد دربازه زمانی 1398 بود. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر از نوع در دسترس می باشد بدین صورت است که از بین تمامی مناطق شهر مشهد با توجه به حجم بالای نمونه فقط ادارات دولتی و پرسشنامه ها را کارمندان اداره های این مناطق پرکردند. ابزار گردآوری داده ها نیز عبارت بودند از: آزمون نگرش به خیانت زناشویی مارک واتلی (2006) ، آزمون دلزدگی زناشویی پاینز (پاینز،1996) و پرسشنامه ناسازگاری بیر – استرانبرگ (1977). طبقه بندی و تحلیل داده های به دست آمده جهت بررسی فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام شد. ابتدا، در قسمت یافته های توصیفی از شاخص های مرکزی، فراوانی، درصد و نمودارهای ستونی استفاده شد. برای بررسی فرضیه های پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان دادند، بین نگرش به خیانت با دلزدگی زناشویی و ناسازگاری زناشویی رابطه معنی داری وجود دارد و همچنین نگرش به خیانت پیش بینی کننده دلزدگی زناشویی و ناسازگاری زناشویی می باشد.

    کلیدواژگان: خیانت، نگرش به خیانت، دلزدگی زناشویی، ناسازگاری زناشویی
  • سعید مظفری صفحات 53-60

    پژوهش حاضر در واقع مروری بر تحقیقات سه سال اخیر در زمینه بررسی مشکلات جوانان و ارتباط آن با موضوع تاب آوری است. در این پژوهش سعی گردید مشکلات خانوادگی از جوانب گوناگون همچون اعتیاد والدین، طلاق و... و همچنین مشکلات نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست و ارتباطش با تاب آوری مرور و راه حل هایی ارایه گردید از طرف دیگر چشم اندازی متفاوت نسبت به آمیزه های دینی و ارتباط آن با آموزش تاب آوری در نوجوانان اریه گردید.

    کلیدواژگان: نوجوانان، تاب آوری، بدسرپرستی، بی سرپرستی
  • محمد شمس *، سید حسام الدین رفیعی طباطبایی صفحات 61-72

    مقاله حاضر به تحلیل مبانی و مفاهیم حق پخش رویدادهای ورزشی پرداخته است. از لحاظ حقوقی قرارداد پخش ورزشی، برای باشگاه و نهادهای ذینفع در یک ورزش این حق را ایجاد می کند که در قبال پخش برنامه ورزشی آن ها در رادیو و تلویزیون به صورت زنده، حق پخش دریافت نماید. یافته های تحقیق حاکیست که در ایران حق پخش منحصرا در اختیار صدا و سیما می باشد؛ لذا حق پخش رویدادهای ورزشی توسط صدا و سیما در مقابل پخش مسابقات ورزشی به سازمان لیگ های ورزشی پرداخت می گردد. میزان حق پخش مسابقات ورزشی به سازمان لیگ بر اساس بررسی های دقیق کارشناسی با توجه به عواملی نظیر میزان مسابقات و تعداد دفعات پخش مسابقات، میزان بیننده ها، سود ناشی از پخش و تبلیغات بازرگانی در هنگام پخش مسابقات محاسبه می گردد. طبق اصل چهل و چهار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، پخش رادیو و تلویزیونی در انحصار بخش دولتی قرار دارد، به عبارت دیگر، در ایران بخش خصوصی مجاز به فعالیت پخش رادیو تلویزیونی نیست. برای حل این مشکل با نگاهی به کشورهای دیگر می توان پخش تلویزیونی را در قالب مالکیت معنوی به عنوان یک حق به رسمیت شناخت. زیرا ورزش نیز مانند دیگر حوزه ها و صنایع محصول و خدماتی تولید می کند که همانند صنایع دیگر دارای محصول و کالایی است که ممکن است مبتنی بر مهارت، فکر و چه بسا شهرت باشد.

    کلیدواژگان: حق پخش، رادیو، تلویزیون، رویداد ورزشی، حق پخش تلویزیونی، ورزش، صدا و سیما، حقوق
  • علیرضا هراتی *، راهله وطن دوست صفحات 73-83
    مقدمه

    آموزش معنویت سبب افزایش بهزیستی روانشناختیدر دانش آموزان آزار دیده هیجانی می شود.هدف پژوهش حاضر اثر بخشی آموزش معنوی بر بهزیستی روانشناختی دانش آموزان آزار دیده هیجانی بود.

    روش

    پژوهش حاضرنیمه آزمایشی با دو گروه کنترل و آزمایش بود.جامعه پژوهش از 120 دانش آموز پسر مقطع متوسطه اول شهرستان رشتخوار که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل شده بود که تمامی جامعه، مطالعه شدند. با توجه به محدود بودن جامعه مورد مطالعه، تمامی دانش آموزان که معیارهای ورود به مطالعه را دارا بودند، بررسی شدند. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه های (آزاردیدگی هیجانی، بهزیستی روانشناختی) دانش آموزانی که در هر دو پرسشنامه نمرات پایینی کسب کرده اند به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه گیری به روش تصادفی انجام شدوپس از آن به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفری (کنترل و آزمایش) تقسیم شدند ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه آزاردیدگی هیجانی و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف فرم- کوتاه 18سوالی، بود. داده های مورد نیاز تحقیق از 150 پرسشنامه (120 پرسشنامه کل دانش آموز و 30 نفر در دو گروه آزمایش و کنترل)، بدست آمد. پس از اجرای پیش آزمون بر گروه آزمایش و کنترل،گروه آزمایش، برنامه آموزشی به مدت 10 جلسه دریافت کردند. پس از اجرای برنامه آموزشی،دو گروه به پرسشنامه آزار دیدگی هیجانی، پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف ،پاسخ دادند . برای استنباط نتایج از آزمون های آماری (تحلیل کوواریانس) استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج پژوهش حاکی از افزایش نمرات مقیاس بهزیستی روانشناختی دانش آموزان آزاردیده هیجانی بودکه بیانگراثربخشی آموزش معنوی در افزایش بهزیستی روانشناختی است.

    نتیجه گیری

    آموزش معنویت برکاهش آزاردیدگی هیجانی دانش آموزان وهمچنین بر بهزیستی روانشناختی دانش آموزان تاثیر مثبت داشته است.

    کلیدواژگان: آموزش معنوی، بهزیستی روانشناختی، دانش آموزان، آزاردیده هیجانی
  • فرزانه امینی، قهرمان مددلو *، نگین حسن پور صفحات 84-91

    یکی از اهداف خلقت انسان عبادت است، نماز از جمله والاترین عبادت هایی است که از طریق پیامبر (ص) بر مسلمانان واجب شده است. دیدگاه های متعددی در مورد این عمل عبادی وجود دارد و آثار مادی و معنوی آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی هدف از مطالعه حاضر آگاهی بخشی به جامعه نسبت به نماز و تاثیرات آن است. این مطالعه از این جهت اهمیت دارد که بدانیم نمازی را که خداوند از فرایض قرار داده است، علاوه بر پرستش او چه آثار مادی و معنوی بر انسان دارد و چرا لازم است جامعه اسلامی در راستای ادای این فریضه الهی احساس مسئولیت نماید. در مطالعه حاضر نماز از دیدگاه منابع مختلف بررسی، جمع آوری و بصورت خلاصه گزارش شد همچنین آثار آن بر انسان در مطالعات پزوهشگران حوزه سلامت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعه ما نشان داد که نماز و سایر اعمال عبادی علاوه بر آثار معنوی زیادی که بر روی فرد و به دنبال آن برای جامعه دارد می تواند تضمین کننده بسیاری از جنبه های سلامت انسان باشد. همچنین ارتباط بین بخش مذهبی و حوزه سلامت برای روشن شدن هر چه بیشتر ابعاد دیگر نماز و سایر عبادات ضروری به نظر می رسد. از طرفی توجه بیشتر مسیولان ذیربط در راستای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی در جامعه اسلامی بیشتر از پیش احساس می شود.

    کلیدواژگان: نماز، قرآن، روایات، ادیان، سلامت
  • رضوان بذرگر *، اصغر شهریاری صفحات 92-104

    فلسفه تشکیل هر نهاد یا سازمانی پاسخگویی به نیاز یا نیازهای معینی است و نظام آموزش و پرورش نیز از آن رو شکل یافته و قوام گرفته است که شهروندانی موثر و فعال را متناسب با نیازها و ارزشهای اجتماعی تربیت و تحویل جامعه نماید.رسالت آموزش و پرورش در همه دوره ها پرورش نسلهای انسانی برای برآوردن نیازهای جوامع بوده است.در این میان ،تربیت شهروندی جایگاه ویژه ایی دارد.مقاله حاظر با روش تحقیق اسنادی و کتابخانه ایی و استناد به نتایج حاصل از پژوهشهای محققان در این زمینه در نظر دار نقش مدارس در تربیت شهروندان فعال و موثر و مطلوب را بررسی کند .نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش و پرورش یک کشور ،نقش اساسی در تربیت شهروندان ان جامعه و آموزش و توسعه حقوق انسانی دارد.اینکه شهروندان بتوانند از نقش خود آگاهی یافته به آن ارج نهند و نیز مشارکتی فعال در سطح ملی داشته باشند ،دلیل محکمی بر این موضوع است که نظام آموزش و پرورش باید به تربیت شهروندی کودکان و نوجوانان بپردازد.نظام آموزش و پرورش هر جامعه از آن رو شکل یافته و قوام گرفته است که شهروندانی موثر و مطلوب را متناسب با نیازها و ارزشهای اجتماعی تربیت کند و تحویل جامعه دهد.

    کلیدواژگان: تربیت شهروندی، شهروند فعال، مدارس، نظام اموزشی
  • مرتضی رستمی *، بهمن یاسبلاغی شراهی، مرتضی حاجعلی بیگی، محمد علیدادی صفحات 105-117

    آموزش و نحوه انجام آن از زمان های بسیار دور همواره مورد نظر نظریه پردازان و فلاسفه بوده و هست، به خصوص در دوران حاضر که علوم هرچه بیشتر به سمت تخصص و تجربه گام بر می دارند و از این رو انتقال یافته های جدید به نسل های جدید به خصوص دانش آموزان بسیار حایز اهمیت است. از این منظر ابزارها و وسایل کمک آموزشی از جمله تکنولوژی آموزشی جایگاه ویژه ای در فرایند آموزش در آموزش و پرورش دارند. هدف اساسی فناوری آموزشی تسهیل، توسعه و تقویت فرایند آموزش و یادگیری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش تکنولوژی آموزشی در آموزش و یادگیری دانش آموزان در محیط های اجتماعی به ویژه در مدرسه و کلاس درس است. روش جمع آوری اطلاعات تلفیقی ازروش مطالعاتی کتابخانه ای و دیگر منابع اطلاعاتی است بدین صورت که ابتدا مطالب جمع آوری شده اند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و سپس در ساختار مقاله به کار رفته اند. مقاله ی حاضر به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد.

    کلیدواژگان: تکنولوژی، آموزش، یادگیری، دانش آموزان، آموزش و پرورش
  • مهدی نبی پورافروزی *، صفیه خوشخو امیری، ساجده احسانیان صفحات 118-131

    شرکت های کوچک و متوسط نقش بسزایی در پیشرفت اقتصاد ملی دارند. این شرکت ها همچنین باعث اشتغال زایی، کاهش فقر، بهبود شیوه زندگی و توانمند سازی افراد کم درآمد جامعه می شود. شرکت های کوچک و متوسط همچنین، نقش مهمی دارند و به عنوان نیروی محرک رشد و پیشرفت اقتصادی محسوب می شوند. با وجود این، برای بهبود عملکرد در رقابت بخشی شرکت های کوچک و متوسط در تجارت بیش از حد پویای جهانی، مسایل متعددی برای این شرکت ها مورد ملاحظه و توجه قرار گرفته است. شرکت های کوچک و متوسط، برای مواجهه با یک دگرگونی سریع، باید هوشمندانه عمل کنند و راه کارهای مدیریتی درجهت ایجاد مداوم حس رقابت بخشی را ارایه دهند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیرسرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی برروی مزیت رقابتی و همچنین نقش مزیت رقابتی به عنوان واسطه بین ارتباط سرمایه انسانی و اجتماعی در عملکرد تجاری است. و همچنین نتایج نشان می دهد که فقط سرمایه انسانی به طور قابل ملاحظه ای برمزیت رقابتی تاثیر گذار است، در حالی که سرمایه ی اجتماعی تاثیری بر مزیت رقابتی ندارد. همچنین، هم سرمایه ی اجتماعی و هم مزیت رقابتی به طور معنا داری در منفعت تجاری شرکت های کوچک و متوسط تاثیر گذار است، در حالی که سرمایه ی انسانی تاثیری در منفعت تجاری شرکت های کوچک و متوسط ندارد. همچنین، در عملکرد تجاری، مزیت رقابتی هیچ نقشی در ایجاد ارتباط بین سرمایه انسانی و اجتماعی ندارد.

    کلیدواژگان: سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی، مزیت رقابتی، عملکرد تجاری، شرکت های کوچک و متوسط