فهرست مطالب

نشریه روان شناسی فرهنگی زن
پیاپی 1 (پاییز 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/08/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مهناز مهرابی زاده هنرمند*، لیلا گراوند، سوره ارضی صفحات 3-16
    پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر اضطراب و پرخاشگری همسران شهداء بنیاد شهید شهرستان پلدختر پرداخته است. جامعه این پژوهش همسران شهدای بنیاد شهید شهرستان پلدختر بود. نمونه ای این پژوهش را 30 نفر از همسران شهداء تشکیل  می دادند که از بین جامعه ی موردنظر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و مقیاس اضطراب رگه- حالت اسپیلبرگر. طرح پژوهشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایش و گواه، ابتدا برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا گردید، سپس مداخله آزمایشی (آموزش مهارت های زندگی) طی 8 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش ارایه گردید و پس از اتمام برنامه آموزشی پس آزمون از هر دو گروه به عمل آمد. نتایج این پژوهش نشان دادکه آموزش مهارت های زندگی موجب کاهش اضطراب و پرخاشگری همسران شهداء گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه شده است.
    کلیدواژگان: مهارت های زندگی، اضطراب، پرخاشگری
  • فرزانه یوسف قنبری* صفحات 17-27

    با بررسی منظومه خسرو و شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی می توان دریافتکه این منظومه، دوصدایی است. بدین معنی که صدای غرا و سرکوبگر نظامی در برابرصدای قهرمان مونث داستان قرار می گیرد و شگفتا که همین صدای خفه و خاموش شیرین بر بانگ غرای نظامی غلبه میکند. در حقیقت عملکرد و رفتار موقرانه و سنگین وار شیرین که برساخته داستان پرداز است، بلندترین بانگ در سراسر این منظومه است که تا لحظه مرگ خاموش او ادامه دارد. هنگامی که صدای شیرین را که برخاسته از ناخودآگاه شاعر است با نگاهی روان شناسانه تحلیل کنیم، در می یابیم که آنیمای شاعر در پرداخت شخصیت شیرین، نقشی بیشتر از بن مایه اصلی روایت داشته است.

    کلیدواژگان: نظامی، شیرین، یونگ، پیر خردمند، ساخت شکنی
  • فرح نادری*، علیرضا حیدرئی، زینب حسین زاده مالکی صفحات 28-45

    هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه دانش و نگرش جنسی، مولفه های عشق و رضایت زناشویی با همسرآزاری در کارکنان متاهل ادارات دولتی شهر اهواز بود. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 200 نفر از کارکنان ادارات دولتی (100 نفر مرد و 100 نفر زن) بودند که از میان کارمندان متاهل ادارات مختلف با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس تجدید نظر شده تاکتیک های تعارضی (CTS-2)، مقیاس دانش و نگرش جنسی، پرسشنامه مثلث عشق اشترنبرگ و پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (ENRICH) بودند. داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی ساده و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که بین دانش و نگرش جنسی، مولفه های عشق و رضایت زناشویی با همسرآزاری هم در مردان و هم در زنان، رابطه ی منفی معنی داری وجود دارد و این متغیرها پیش بینی کننده مناسبی برای همسرآزاری هستند.

    کلیدواژگان: دانش جنسی، نگرش جنسی، مولفه های عشق، رضایت زناشویی، همسرآزاری
  • رضوان همایی* صفحات 43-55

    در این مقاله ، نقش والدین و فرد در شکل گیری شخصیت دینی از نظر رویکردهای روان شناسی و قرآن بررسی شده است. مرز مشترک دین وروانشناسی امکان رابطه ای سازنده وگفتگویی را میان دین و روان شناسی فراهم می آوردکه راه را برای آموزش و درمان هموار می کند. در این خصوص رویکردهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند. در رویکرد زیستی نظر هال وتاثیر تغییرات بلوغ وعطوفت مادر در ایجادنگرش های مذهبی بررسی شده است. در دیدگاه روان کاوی مانند نظریه فروید، دیدگاه بدبینانهای از دین مطرح می شود و ریشه دین را حل تعارضات غریزی و قدرت پدر و اطاعت محض از او، می داند. در دیدگاه مثبت یونگ ریشه دین را ناخوداگاه جمعی می داند که از اجداد ما به ارث مانده وبه هشیارآمدن آن ارزشمند و سبب احساسی روحانی و دینی خواهد شد. در رویکرد انسان گرایی آلپورت که بر اساس خود مختاری کنشی است چنانچه دین از انگیزه های فرعی آن جدا شود، چنین دینی آگاهی بخش است. فروم گرایش به دین را جزء انگیزه های روان شناختی انسان می داند. قرآن نیز شخصیت را رفتار ونحوه عمل انسان می داندکه تحت تاثیرهوای نفسانی و روح معنوی قرار دارد که در نهایت انسان به اراده خود راهش را انتخاب می کند.

    کلیدواژگان: شخصیت دینی، روانشناسی، قرآن
  • فرخنده بهامیریان قخفرخی*، سهیلا لویمی صفحات 65-68

    در این پژوهش نقش زنان در تحولات ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است. از آنجایی که در طول تاریخ ادبیات فارسی ایران نام زنان اندیشه نگار زیادی ثبت شده، در اینجا شخصیت ادبی زنانی موردتوجه قرار گرفته است که باعث ایجاد سبک جدید و یا تحول ادبی مشخص  شده اند. البته با توجه به اینکه نگارش تاریخ ادبیات ایران مرد سالار بوده، پیدا کردن آثار زنان اندیشه نگار در مواردی با مشکلات و جستجوی فراوان روبه رو است. اما در دوره  مشروطیت و به برکت انقلاب مشروطه که زنان توانستند تا حدی به حقوق قانونی خود دست یابند، پیدا کردن منابع مناسب برای این موضوع کمی آسانتر انجام پذیراست. در اینجا ضمن معرفی آثار زنان اندیشه نگار،برجستگی های ادبی و اجتماعی آنان نیز مورد توجه قرار گرفته است. محوراصلی این پژوهش، اندیشه نگاران شاعر است چرا که سابقه ی تاریخ نثرنویسی و به طور کلی داستان نویسی زنان در ایران بسیار کمتر از شعر می باشدوتعداد زنان اندیشه نگار شاعر نسبت به زنان نثرنویس بیشتر است.

    کلیدواژگان: زنان اندیشه نگار، ادبیات مرد سالار، تحول ادبی، مشروطیت، مناظره
  • پرویز عسگری*، فرح نادری، کبرا هیکل صفحات 70-80

    هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی معلمان زن شهر اهواز بود. نمونه ی پژوهش شامل 200 نفر معلمان زن شهر اهواز بودند که به طور تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و با آزمون های ویژگی های شخصیتی، حمایت اجتماعی فیلیپ و رضایت شغلی JDI مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحقیق حاضر از نوع همبستگی بود و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0< P نشان داد که از لحاظ مولفه های وجدانی بودن، برونگرایی و توافق و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی ارتباط معناداری وجود دارد، اما از لحاظ مولفه های روان نژندی و باز بودن با رضایت شغلی ارتباط معناداری وجود ندارد.

    کلیدواژگان: ویژگی های شخصیتی، حمایت اجتماعی، رضایت شغلی، معلمان زن
  • سحر صفرزاده* صفحات 81-95

    بزهکاری یکی از مسایل مهم و در عین حال شایان توجه جوامع بشری است که ریشه در عوامل مختلف محیطی، فرهنگی و شخصیتی دارد. این پدیده در دهه های اخیر به دلایل گوناگون و با شکل های متنوع تر بروز کرده و ضربات جبران ناپذیری را به اشخاص و جوامع متحمل می کند. از سویی شیوع این مسئله در بین زنان جوامع به جهت وجود برخی عوامل آسیب زا، به شکلی روزافزونی گسترده شده است. در واقع، بزهکاری در گروه زنان، این قشر عظیم جامعه، به دلیل داشتن موقعیت های حیاتی در ساختار خانواده و جامعه و تاثیر شکل رفتاری بهنجار و نابهنجار آنها در زندگی آینده سازان جهان، می تواند به طوری ویژه فکر پژوهشگران و صاحبنظران را به خود جلب کند. از این رو توجه به این پدیده و شناخت ابعاد گوناگون آن به منظور تشخیص علل و عوامل موثر بر بزه و ایجاد دیدگاه جدید درباره رفتارهای بزهکارانه زنان و جدا کردن آنها از رفتارهای بهنجار و متناسب با فرهنگ و شخصیت یک زن سالم می تواند به ما برای بهتر زیستن و ایجاد ارتقاء در تربیت نسل آینده کمک نماید. در همین راستا هدف از این تحقیق بررسی رفتار بزه و مطالعه شخصیت و محیط فرهنگی موثر بر بزهکاری زنان و مشخص کردن تفاوت آنها با افراد سالم جامعه می باشد.

    کلیدواژگان: زن بزهکار، شخصیت، فرهنگ
  • علیرضا حیدرئی*، پرویز عسگری، حشمت الله درویشی صفحات 96-109

    هدف از این پژوهش مقایسه اضطراب، افسردگی و امیدواری از نظر دارو درمانی، دارودرمانی همراه با تصویر سازی ذهنی و تن آرامی در زنان مبتلا به سرطان سینه بیمارستان گلستان اهواز بود. به همین منظور، آزمودنی ها 40 زن بیمار مبتلا به سرطان سینه بودند، که به صورت تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه 20 نفری آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری این پژوهش عبارتنداز: پرسشنامه اضطراب کتل (CAQ)، آزمون افسردگی بک (BDI) و مقیاس امیدواری میلر (MHS) که پیش آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش، یک ماه (4 هفته) و هر هفته 4 جلسه به مدت 45 دقیقه صبح و بعدازظهر تحت آموزش روش ها و تکنیک های تصویرسازی ذهنی و تن آرامی قرار گرفت. پس از اعمال مداخله بار دیگر از هر دو گروه آزمون به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره(مانوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که روش های تصویرسازی ذهنی و تن آرامی در کاهش اضطراب، افسردگی و افزایش امیدواری زنان بیمار مبتلا به سرطان سینه موثر بود.(5% =α، 0001/0>P)

    کلیدواژگان: تصویرسازی ذهنی، تن آرامی، اضطراب، افسردگی، امیدواری، سرطان سینه