فصلنامه تاریخ معاصر ایران
پیاپی 11 (پاییز 1378)

تکوین جنبش نوزایی اسلامی در سده نوزدهم و گسترش دامنه آن در سده بیستم که در نهایت به پیروزی انقلاب اسلامی ایران منجر شد از موضوعاتی پر اهمیت است که از جواب مختلف قابل مطالعه و تحلیل است. مقاله حاضر با محور قرار دادن کتاب پر اهمیت لوتروپ استودارت، اسلام شناسی امریکایی با عنوان «دنیای نوین اسلام» به بررسی و تحلیل پیشینه نهضت نورایی اسلامی در کشورهای مسلمان پرداخته و چگونگی شکل گیری و رشد این جنبش اصلاحی را در رابطه با عملکرد کشورهای غربی مورد بررسی قرار داده است.

پنجاه و پنج سندی که درباره واقعه خراسان و رویدادهای مرتبط با آن در این شماره به چاپ می رسد گزینه ای از هزار و دویست برگ سند مربوط به واقعه مزبور است که درمرکز اسناد موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران نگهداری می شود. این اسناد دارای نکته ظریف و اطلاعات سودمندی است و به دلیل دارد می توان امکان تحقیق و بررسی بیشتر و دقیق تر موضوع رافراهم آورد.

همانگونه که خوانندگان محترم آگاهی دارند در شماره نهم فصلنامه، گفت و گویی با آقای مجید مهران با عنوان «نقدی بر سازمان دیپلماسی ایران» به چاپ رسید. انتشار گفت و گوی یاد شده اظهار نظرهای مختلفی را در پی داشت از آن جمله یادادشت زیر است که چندی قبل به دستمان رسید.
گرچه برخلاف نظر نگارنده محترم، یادداشت چندان شباهتی با نقد ندارد اما به منظور رعایت امانت عینا آورده می شود. خوشحال می شویم چنانجه خوانندگان محترم در خصوص مطالب و مقالات نقد و نظری دارند به صورت مستدل و دقیق و با پرهیز از کلی گویی به نقد محتوای مطالب با ذک موارد و مصادیق بپردازنند.

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای در نماز جمعه تهران مورخ نهم مهرماه سال جاری جضور یافتند و به مناسبت سالروز میلاد فرخنده حضرت فاطمه س و یکصدمین سال تولد امام خمینی ره مطالبی را بیان کردند. ایشان در بخشی از خطبه نخست به بیان اوضاع ایران در اواخر زمامداری قاجاریان و پیدایی دودمان پهلوی و میزان سرسپردگی حاکمیت پهلوی به بیگانگان به ویژه انگلیس و امریکا و اهتمام امام خمینی ره در احیای روح خودباوری و استقلال، همچنین احیای روح دینی و تقویت ایمان در مردم پرداختند...