نشریه مطالعات مهدوی
پیاپی 42 (زمستان 1397)

یکی از اصول اساسی مکتب امامیه و تفاوتش با سایر مذاهب، استمرار حجت و خلیفه خدا در همه زمان ها می باشد که در پرتو آن حیات امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، دوازدهمین خلیفه خدا در زمین اثبات می شود. از آیات فراوانی در قرآن می توان استمرار حجت و خلیفه الهی را اثبات کرد که در این مقاله به برخی از مهمترین آنها اشاره شده است. از جمله آیات سوره قدر و لزوم نزول روح و ملایکه بر خلیفه الهی، آیه اولوالامر و لزوم وجود اولوا الامر در هر زمان، آیات شاهدان و گواهان امتها، آیه صادقین و ضرورت وجود یک صادق معصوم در هر زمان، آیه خلافت آدم و استمرار جعل خلیفه توسط خداوند، آیه وجود هادی در هر قوم، آیه فراخوانی مردم در قیامت به همراه امام خود، آیه مربوط به امامت حضرت ابراهیم و فرزندانش، آیه وجود نذیر در هر امت و آیه صراط مستقیم و ارتباط آن با وجود خلیفه خدا در هر زمان می توان نام برد.

انتصابی بودن مقام امامت، از اساسی ترین مبانی شیعه در طول تاریخ بوده است. شیعه از دیرباز در برابر مخالفان برای اثبات این مبنا به ادله فراوانی از قرآن و سنت و عقل استشهاد کرده است. یکی از مباحث مرتبط، یافتن مبنای قرآن در انتخاب امام، حاکم و یا ولی و سرپرست مردم به عنوان یک اصل کلی است. مقاله حاضر تلاش می کند با تکیه بر آیات الهی اثبات کند قرآن هم به صورت قضیه جزییه و هم در یک نگاه کلی به عنوان یک اصل انتخاب امام، حاکم و ولی مردم را به جعل و نصب خداوند می داند و از ضرورت تبعیت مردم از اراده خداوند سخن می گوید.

دعای رضویه از ادعیه های منسوب به امام رضا علیه السلام پیرامون امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف می باشد که در منابع شیعه با چند متن ومحتوا  نقل شده است که تفاوت هایی با هم دارند و بعضی از جریان های انحرافی از این متون و محتواها به نفع خود استفاده کرده اند. در این مقاله به بررسی سندی این دعا پرداخته شده تا ارزش سندی این دعا مشخص شود و معلوم گردد که متنی که مورد استفاده جریان های انحرافی قرار گرفته است از نظر سندی معتبر می باشد یا نه؟

رجعت به معنای بازگشت عده ای از مومنان و کفار، به دنیا، قبل از قیامت است. حال مسئله ای که وجود دارد، این است که آیا این اصل اختصاص به شیعه دارد یا مشترک بین مسلمانان هست؟ قول مشهور این است که اعتقاد به رجعت از اعتقادات مختص به شیعیان است؛ ولی بعضی از علماء شیعه قایل هستند که اعتقاد به رجعت مشترک بین مسلمانان است!؟ لذا در این نوشتار دو دیدگاه مخالف از آرای علماء شیعه موردبررسی قرارگرفته است و بنا بر نظر نویسنده، بر طبق روایات موثوق الصدور از حضرات ایمه معصومین علیهم السلام، قول مشهور قابل اثبات است و مخالف آن قابل رد است.