فهرست مطالب

نشریه مطالعات راهبردی جهان اسلام
سال بیستم شماره 4 (پیاپی 80، زمستان 1398)

  • بهای روی جلد: 300,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1399/05/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • دکتر علی گلچین صفحات 5-28

    کشور لبنان در مقام نماینده ذره ایی شده از وضعیت منطقه غرب آسیا با یک سری چالش ها و شکاف های درونی ماندگار مواجه است، بدین معنی که بخش بزرگی از چالش های این کشور به شکل جوهری وجود داشته و هیچ گاه نمی توان از آنها عبور کرد و به نوعی وجود و هستی کشور لبنان به این چالش ها و شکاف ها وابسته است. در این میان، حزب الله لبنان نیز در مقام یک حزب و بازیگر اصلی در صحنه سیاسی و اجتماعی کشور لبنان با این چالش ها طی چند دهه گذشته دست وپنجه نرم کرده است. اما اکنون پرسش پژوهش حاضر این است که حزب الله در مواجهه با شکاف ها و چالش های درونی کشور لبنان چه راهبردی را در پیش گرفته و برای تقویت جایگاه خود در مقابله با این چالش ها چه راهبردی را می تواند در پیش بگیرد؟ حزب الله در مقام بازیگری در عرصه معادلات سیاسی کشور لبنان به شکل جوهری خود نماینده اصلی شیعیان بوده، اما همواره از همکاری و توافق درون لبنانی برای گذار از موانع حمایت کرده است. همچنین حزب الله در مسیر تشکیل دولت همواره سطحی مناسب از همکاری را با دیگر جریان های هویتی داشته است. علاوه بر این، حزب الله همواره مخالف نفوذ و دخالت بیگانگان در امور داخلی بوده و از استقلال کشور حمایت کرده است. با این اوصاف، این جریان در مقطع کنونی می تواند راهبرد ارایه خدمات اجتماعی به مردم، مخالفت با فروپاشی دولت و برگزاری انتخابات زودهنگام و در پیش گرفتن راهبرد کمک های سازنده را در پیش بگیرد.

    کلیدواژگان: حزب الله، لبنان، شکاف های فرقه ای و هویتی، بحران اقتصادی، دخالت خارجی
  • حسین آرمند صفحات 29-50

    با گذشت بیش از پنج سال از تجاوز ظالمانه ایتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی به کشور یمن و در صدر آنها نیروهای جنبش انصارالله، شاهد وضعیتی بغرنج در این کشور هستیم و به نوعی جنگ در این کشور به کلافی سردرگم تبدیل شده که هیچ بازیگری توان پایان دادن به آن را ندارد. در چنین شرایطی پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که انصارالله برای پیروزی در جنگ یمن چه امکانات و ابزارهایی در اختیار دارد یا می تواند از چه امکانات و ابزارهایی بهره گیرد؟ در پاسخ به این پرسش چند گزینه به عنوان گزینه های در دسترس برای انصارالله می تواند مطرح باشد. در حالت حداقلی، گزینه انصارالله برای پیروزی یا به عبارت بهتر عدم شکست در معادلات میدانی، تداوم رویکرد تهاجمی آن در برابر ریاض است. همچنین در سطحی دیگر مقابله با تبلیغات رسانه ای فراگیر عربستان سعودی و ایجاد نوعی شبکه سراسری برای جنگ سایبری با آنها ضروری به نظر می رسد. در سطح پایانی نیز انصارالله یمن می تواند توجه به دیپلماسی عمومی در سه سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی را در دستورکار خود قرار دهد.

    کلیدواژگان: یمن، عربستان، انصارالله، جنگ یمن، دیپلماسی عمومی
  • دکتر محمود عباسی صفحات 51-90

    وجود ذخایر غنی نفت و گاز، کشاورزی پررونق و وجود گذرگاه های حیاتی و استراتژیک، موقعیت ویژه و ژیوپلیتیکی خاصی به منطقه شرق فرات یا همان منطقه جزیره داده است. نقش این منطقه در اتصال جغرافیایی سوریه با کشور عراق و از طرف دیگر هم مرز بودن آن با جنوب ترکیه و حضور جریان های کردی منتسب به پ.ک.ک در آنجا، این منطقه را به صحنه رقابت و کشمکش میان قدرت های منطقه ای و بین المللی تبدیل کرده و از طرف دیگر منافع متضارب و ناهمگون بازیگران دخیل در این منطقه اعم از بازیگران بومی و خارجی، چشم انداز این منطقه را در هاله ای از ابهام قرار داده است.
    این مقاله با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای، ضمن تبیین اهداف و سیاست های بازیگران دخیل و روند مداخله این بازیگران در منطقه جزیره، به سناریوهای احتمالی آینده سیاسی و امنیتی این منطقه می پردازد. 
    یافته های مقاله حاکی از آن است که هر چند جریان های کردی در پرتو حضور عناصر آمریکایی در این منطقه  به ساختارسازی سیاسی و نظامی – امنیتی مبادرت ورزیده و تا کنون از تعامل حداکثری با دولت مرکزی و اعاده حاکمیت دمشق بر این منطقه خودداری کرده اند، اما در بلندمدت با توجه به تعارض ساختاری موجود میان سیستم حکمرانی کردها و سیستم عشیره ای این منطقه و مخالفت عشایر با کردها و شکل گیری مقاومت محلی علیه حضور نامشروع آمریکا در این منطقه، زمینه برای خروج آمریکا و حاکمیت دوباره دولت مرکزی بر این منطقه فراهم خواهد شد.

    کلیدواژگان: سوریه، شرق فرات، عشایر، کردها، ایران، آمریکا، ترکیه، روسیه
  • دکتر شعیب بهمن صفحات 91-112

    سیاست و حکومت در روسیه به عنوان کشوری دارای ریشه ها و سنت های قوی تاریخی، پیچیدگی های زیادی دارد. اگر چه روسیه در سال های پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی برای نخستین بار از یک نظام سیاسی دموکراتیک برخوردار شد، اما رویه های حاکم بر این کشور تفاوت های زیادی با برداشت های عام از دموکراسی دارد. به خصوص حضور درازمدت ولادیمیر پوتین در عرصه قدرت و جایگاهی که وی در روسیه معاصر به دست آورده، نگاه ها را به آینده سیاسی این کشور معطوف کرده است.
    با توجه به اهمیت انجام اصلاحات در قانون اساسی روسیه و همچنین سناریوهای مختلفی که برای آینده سیاسی ولادیمیر پوتین و سرنوشت قدرت در این کشور محتمل است، نوشتار حاضر در پی بررسی اهداف و پیامدهای تغییرات آینده در روسیه است. بر این اساس با استفاده از چارچوب نظری دموکراسی نخبه گرا به بررسی تحولات سیاسی روسیه با تاکید بر اصلاحات قانون اساسی و آینده سیاسی ولادیمیر پوتین پرداخته می شود.

    کلیدواژگان: روسیه، ولادیمیر پوتین، دموکراسی نخبه​گرا، اصلاحات، قانون اساسی
  • سجاد طایری صفحات 113-132

    گروه طالبان به عنوان واقعیتی انکارناپذیر در افغانستان، پس از چند دهه مبارزه سیاسی، اینک در تحولات میدانی نظامی و امنیتی این کشور مجالی تازه برای ظهور پیدا کرده است. به نظر می رسد مذاکرات تنگاتنگ طالبان با آمریکایی ها روندی جدید از سیاست ورزی و حکمرانی در افغانستان است؛ اما پرسش این است که طالبان در تحولات اخیر و آتی افغانستان از بین استراتژی جنگ یا استراتژی صلح کدام یک را بر خواهد گزید؟ واقعیت امر این است که طالبان در راهبرد کوتاه مدت خود قصد دارد از طریق مذاکره با حکومت مرکزی وارد ساختار قدرت کابل شود و از خروج کامل نیروهای نظامی خارجی به ویژه ارتش آمریکا اطمنیان پیدا کند. در مرحله دوم و در راهبرد میان مدت خود قصد دارد با قبضه قدرت در کابل، در مسیر تغییر قانون اساسی افغانستان مطابق گرایش های اسلامی خود گام بردارد. در این مرحله طالبان اولویت را بر جنگ و بهره گیری از توان نظامی قرار می دهد. در نهایت در راهبرد بلندمدت، قصد دارد پس از تغییر قانون اساسی و قبضه قدرت، بار دیگر امارت اسلامی را با عنوان «خلافت خراسانی» احیا کند. ناگفته نماند برپایی مجدد امارت اسلامی هم با حمایت نسبی ایالات متحده آمریکا صورت می گیرد.

    کلیدواژگان: طالبان، افغانستان، آمریکا، صلح، جنگ، امارت اسلامی
  • توحید محمدزاده صفحات 133-162

    جنبش جلیقه زردها[1] یک جنبش ضد سرمایه داری اعتراضی با مرکزیت پاریس در فرانسه است که به سرعت به کشورهای دیگری همچون بلژیک و هلند گسترش یافته است. از اواسط نوامبر 2018 ده ها هزار نفر در فرانسه که به «جلیقه زردها» معروف شده اند، در اعتراض به سیاست های دولت این کشور تظاهرات کرده اند. اگرچه اعتراضات گسترده سیاسی هیچ گاه در فرانسه اتفاقی تازه نبوده، اما شدت تظاهرات زنجیره ای جلیقه زردها به یکی از بدترین شورش ها در پاریس در چند دهه گذشته انجامیده و مقامات را به تعطیل کردن بخش هایی از کشور مجبور کرده است. این تظاهرات در حالی رخ می دهد که میزان محبوبیت مکرون به میزان بی سابقه ای کاهش یافته است. شرایط موجود تهدیدی برای اقتدار مکرون در فرانسه محسوب می شود و نفوذ این کشور را در اتحادیه اروپا کاهش داده است.
    با گذشت یک سال و نیم از شروع اعتراضات و بی اعتنایی دولت فرانسه به مطالبات مردمی، به تدریج این جنبش در حال تبدیل شدن به جنبشی علیه سیاست های سرمایه داری دولت است. شنبه ها روز اعتراض مردمی علیه نظام سرمایه داری در فرانسه است. تا قبل از شیوع ویروس کرونا، این اعتراضات در سراسر فرانسه انجام می شد، اما با شیوع گسترده این ویروس در اروپا، معترضین مجبور شدند اعتراضات را متوقف کنند؛ با این حال فضای مجازی همچنان محلی برای انتشار دیدگاه ها و اعتراضات مردم علیه سیاست های دولت و نظام سرمایه داری است.

    کلیدواژگان: جنبش جلیقه زردها، سرمایه داری، جمهوری ششم، ضد سرمایه داری
|
  • Ali Gochin Pages 5-28

    In the region of west Asia, Lebanon has been a country with many challenges and Permanent internal gaps. It means that major part of these challenges have been permanent in Lebanon and they will never be solved and it can be said that the existence of Lebanon depends on these challenges and gaps. Hezbollah as a party and as a main player in political and social scene of Lebanon has faced these challenges in recent decades. The main question of this research is that, what is strategy of Lebanon in facing these challenges and what are proposal strategies to fortify itself in facing with these challenges. Hezbollah is the main representative of Shia groups but it also has supported domestic cooperation to pass the challenges. Also, Hezbollah in the process of forming the government has always had an appropriate level of cooperation with other identical groups. In addition, Hezbollah has always disagreed of presence of foreigners and their interference in domestic issues and has supported independence of the country. So, Hezbollah at the present situation can use the strategies of providing social services to the people, opposing the collapse of the government, holding early elections, and adopting a constructive assistance strategy.

    Keywords: Hezbollah, Lebanon, Identical, sectarian gaps, Economic Crisis, Foreigners intervention
  • Hossein Armand Pages 29-50

    After five years of brutal invasion of Saudi-led Arab coalition to Yemen and especially to Ansarullah forces, today we witness a very difficult situation in Yemen and none of the players are able to end the war. In such a situation the main question of this article is that what tools and facilities Ansarullah has to win the war? The answer of this question can be four options for Ansarullah. In minimum case plan of federalism and the disintegration of Yemen can be put on the agenda by Ansarullah. Because the possibility of coordination with other domestic actors has been very limited. In another level other case for Ansarullah for winning the war is to keep on its offensive approach against Riyadh. Another level which seems necessary is to confront with the Saudi media and to create a global network for cyber war against them. At the final level Ansarullah can use public diplomqvy in its domestic, regional and international politics.

    Keywords: Yemen, Saudi Arabia, Ansarullah, Yemen war, Public Diplomacy
  • Mahmood Abbasi Pages 51-90

    The existence of rich oil and gas reserves, thriving agriculture, vital and strategic crossings has given a special and geopolitical position to the region of east of the Euphrates. The role of this region in connecting Syria to the Iraq and its having borders with Turkey and presence of Kurdish groups so called PKK has made this region scene of rivalries of regional and international powers. In addition, conflicting and heterogeneous interests of the actors involved in this region have made the landscape of this region ambiguous.
    This article by the method of descriptive-analytical and by the use of library resources has explained goals and policies of involving countries in this region and studied possible scenarios in this area.
    Findings of this paper shows that however Kurdish groups by the help of Americans have made political, military and security structures until now have refused to cooperate with central government. but in the long term because of existence of deep conflicts between Kurdish systems and tribal systems and also disagreement of tribes with Kurds that has led to a local resistance against illegitimate presence of the US has prepared grounds of withdrawing of the US from this region.

    Keywords: Syria, East of Euphrates, Tribes, Kurds, Iran, America, Turkey, Russia
  • Shuaib Bahman Pages 91-112

    Government and politics in Russia as a country with deep historical roots is very complicated. After collapse of the Soviet Union, it is for first time that Russia has established a democratic political system but definition of democracy in this country is different with common definitions of democracy. Especially long presence of Putin in the power and his position in Russia has gained a lot of importance. Hence, because of importance of reforms in constitution laws of Russia and also different scenarios that are possible for political future of Putin, this article deals about goals and results of future changes in Russia. So this article using elitism democracy framework tries to evaluate political events of Russia with the focus on reforms of constitution law and political future of Vladimir Putin.

    Keywords: Russia, Vladimir Putin, Elitism Democracy, Reforms, Constitution Law
  • Sajad Tayeri Pages 113-132

    After decades of political fights, Taliban as an undeniable reality has found a new opportunity. Negotiations with Americans has brought new politics in Afghanistan. However, the question is that in future developments of Afghanistan, which way Taliban will choose? War or peace strategy. The reality is that Taliban by the negotiations with central government in its short long policy wants to enter to power structure of Kabul and make sure that American troops will withdraw Afghanistan. In the second stage, in its midterm goals wants to control the power and make reforms in constitutional law of Afghanistan. In this stage, Taliban will use its military power. Finally, in long-term strategy Taliban wants to establish Islamic State so called Khelafat Khurasani. Meanwhile, the important note is that reestablishment of Islamic State of Taliban will happen by the support of the US.

    Keywords: Taliban, Afghanistan, America, Peace, War, Islamic State
  • Tohid Mohammadzadeh Pages 133-162

    The Yellow Vests movement is an anti-capitalist protest movement centered in Paris, France, which spread to other countries such as Belgium and the Netherlands very fast. Since mid of November 2018, tens of thousands of people known as the Yellow Vests, have been protesting against the government's policies.
    Although widespread political protests are usual in France but the intensity of the yellow vest protesters has led to one of the worst riots in Paris that forced authorities to shut down parts of the country. The popularity of Macron has declined during these protests. Current situation threatens Macron’s authority and reduces France’s influence in the EU. More than one year and a half have passed since the beginning of these protests, and following the indifference of the French government to the demands of the people, this movement gradually became a movement against the capitalist policies of the government. Saturdays of France is the day of protesters to protest against capitalism. Before the spread of Corona Virus, these protests were holding all over the France. However, after the spreading of Corona virus all over the EU, protesters have taken their activities to the Social Media.

    Keywords: Yellow Vests Movement, Capitalism, Sixth Republic, Anti Capitalism