نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 26 (امرداد 1399)

مساله خیانت زناشویی در جامعه ایران به عنوان یک نگرانی مطرح است و با ناپایداری در روابط و نرخ بالای طلاق همراه است. لذا تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که آیا باورهای ارتباطی، ابعاد تاریک شخصیت و اعتماد اجتماعی در نگرش به خیانت زوجین نقش دارند؟ پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری، کلیه زنان و مردان متاهل شهر رشت در سال 1398 بود. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های باورهای ارتباطی، ابعاد تاریک شخصیت، سنجش اعتماد اجتماعی و نگرش به خیانت استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نگرش به خیانت و باورهای ارتباطی رابطه منفی و معناداری برقرار است (01/0> p ؛ 57/0r =) و همچنین بین نگرش به خیانت و ابعاد تاریک شخصیت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد(01/0> p ؛ 52/0r =) و بین نگرش به خیانت و اعتماد اجتماعی رابطه منفی و معنادار برقرار است (01/0> p ؛ 42/0r =). همچنین 19 درصد از کل واریانس نگرش به خیانت به وسیله باورهای ارتباطی، 61 درصد به وسیله ابعاد تاریک شخصیت و 78 درصد به وسیله مولفه های اعتماد اجتماعی تبیین می شود. با توجه به نتایج و با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، برگزاری کلاس های آموزشی نحوه ارتباط موثر در دوران نامزدی؛ افزایش صمیمیت موثر، با ارایه راهکارهای علمی و عملی ، تلاش برای ایجاد شناخت دو سویه زوجین و مشاوره مستمر جهت هدایت نظام خانواده و آشنایی زوجین با وظایف خود پیشنهاد می شود.

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای علوم سوم ابتدایی از نظر میزان توجه به آموزشی بلوم و سطح خوانایی گانینگ و ویلیام رومی بود. از روش تحلیل محتوا کیفی استفاده شده است. جامعه و نمونه مورد مطالعه در این پژوهش، کتاب علوم سال تحصیلی 1396 پایه ی سوم بود. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه ی تحلیل مبتنی بر روش ویلیام رومی،سطح خوانایی گانینگ و تحلیل بلوم است که براساس مبانی نظری تهیه و روایی آن ها توسط متخصصان علوم تربیتی تایید شد ه است. نتایج این پژوهش نشان داد که متن ، تصاویر و سوالات کتاب علوم پایه سوم ابتدایی بر اساس تحلیل محتوا روش ویلیام رومی با ضریب درگیری به ترتیب 38/0 ، 9/0 ،5/0 فعال می باشند و دانش آموزان را به خوبی درگیر کتاب می کند، تا بهتر کتاب را درک کنند. سطح خوانایی کتاب علوم سوم ابتدایی از نظر فرمول گانینگ 6سال تحصیلی بوده که سطح خوانایی کتاب بالاتر از پایه سوم است ،یعنی سطح خوانایی کتاب برای دانش آموزی است که 6 سال را تحصیل کرده است. در نهایت از طریق روش اموزشی بلوم به این نتیجه رسیده ایم که کتاب سوم ابتدایی بیشتر سطح شناختی را درگیر میکند. این کتاب به قسمتهای ازمایش کنید توجه ویژه نموده وفعالیت زیادی دارد.

پژوهش حاضر به منظور مقایسه دانش آموزان پسر یک زبانه و دوزبانه از لحاظ خلاقیت، هوش هیجانی و عملکرد تحصیلی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهرستان رامهرمز بود. نمونه پژوهش شامل 280 دانش آموز پسر (140 نفر یک زبانه و 140 نفر دوزبانه) بودند که به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خلاقیت عابدی (1372)، پرسشنامه هوش هیجانی برادبری و گریوز (2005)، معدل پایانی کلیه دروس (به عنوان معیار کل عملکرد تحصیلی) و معدل درس بخوانیم و بنویسیم (به عنوان معیار عملکرد فارسی) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان خلاقیت و (مولفه های آن)، در دوزبانه ها بیشتر از یک زبانه ها است، اما بین هوش هیجانی و (مولفه های آن)، در یک زبانه ها و دوزبانه ها تفاوت معنی داری وجود نداشت.همچنین نتایج نشان داد که عملکرد تحصیلی دو زبانه ها بیشتر از یک زبانه ها می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان کاربرد مدلهای طراحی آموزشی در ارزیابی دوره های آموزش الکترونیک در نظام آموزش عالی ایران صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع مطالعه مروری – تحلیلی بر اساس روش پریسما بوده است. یافته ها حاکی از آن است که توجه به استفاده از الگوهای طراحی آموزشی از سال 1390 تاکنون بوده و توجه به استفاده از الگوهای طراحی آموزشی در ارزیابی دوره های الکترونیکی بسیار کم بوده و در ایران بیشتر از الگوی گانیه بهره گرفته شده است. بنابراین شناخت قابلیت ها و امکانات محیط یادگیری الکترونیکی و انتخاب الگوی طراحی آموزشی متناسب با آن دو عامل مهم و اثرگذار در طراحی محیط های یادگیری می باشد که بر شکل گیری عناصر برنامه وروابط بین آنها تاثیر می گذارند تا نتایج یادگیری دلخواه و مورد انتظار برای یادگیرنده حاصل شود.

هدف اصلی پژوهش حاضر فراتحلیل رابطه هوش معنوی با تاب آوری بود. روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل بود. از پایگاه های اطلاعاتی داخل کشور برای یافتن و جمع آوری گزارش های پژوهشی این حوزه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 38 مطالعه انجام شده از سال 1391 تا 1397 در ایران (زبان فارسی) و همچنین در خارج از کشور (زبان انگلیسی) از سال 2014 تا 2019 بود که این تحقیقات مشتمل بر 8345 آزمودنی بودند. از ضریب همبستگی پیرسون به عنوان شاخص اندازه اثر استفاده شد. کلیه تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار CMA ویرایش دوم انجام شد. یافته ها نشان می دهد که اندازه اثر خلاصه برای مدل اثرات ثابت برابر 507/. و برای اثرات تصادفی برابر 520/. است که هر دو در سطح 001/. معنی دار بودند. بر اساس شاخص کوهن اندازه اثر خلاصه پژوهش حاضر را می توان یک اندازه اثر متوسط تفسیر کرد. بین هوش معنوی و تاب آوری رابطه وجود دارد.

توانایی تنظیم هیجان فرد را قادر می سازد تا هیجان خود و دیگران را تشخیص دهد. برخورد مناسب با هیجاناتی مانند غم و خشم داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه تجارب معنوی با تنظیم هیجان و شادکامی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهر بیرجند در سال تحصیلی 1397-1396 انجام شد.

پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. جامعه مورد نظر در پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان شهر بیرجند در سال تحصیلی 1397-1396 است. آمار دانشجویان 120 نفر اعلام شد. نمونه گیری پژوهش با استفاده از جدول مورگان 92 نفر است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در پژوهش حاضر شامل سه پرسشنامه؛ شادکامی آکسفورد (1990) تجارب معنوی اندروود و ترسی (1999) و تنظیم هیجان گراس (2007) بود.

نتایج پژوهش نشان داد بین تجارب معنوی، شادکامی و تنظیم هیجان دانشجویان رابطه مثبت وجود دارد. هم چنین بین تنظیم هیجان و شادکامی دانشجویان رابطه مثبت وجود دارد.

معنویت از متغیرهای مهمی است که می تواند بر تنظیم هیجان و شادکامی افراد تاثیر مثبت داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی و سبک زندگی والدین کودکان 6-12 ساله مبتلا به بیش فعالی/ نقص توجه و اختلال یادگیری بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه والدین کودکان 6-12 ساله مبتلا به بیش فعالی/ نقص توجه و اختلال یادگیری شهر یاسوج بود، و نمونه مورد بررسی تعداد 191 نفر از این والدین این کودکان است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده ها از نمونه مورد مطالعه، از دو پرسشنامه سنجش صفات پنج گانه شخصیتی (NEO) پرسشنامه سبک زندگی میلر و اسمیت استفاده شد. داده های بدست آمده با استفاده از t مستقل و با کمک برنامه آماری SPSS-22 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی، برون گرایی، گشودگی و با وجدان بودن در والدین دارای کودکان بیش فعال بیشتر از والدین دارای کودکان اختلال یادگیری می باشد (001/0p≤) و همچنین سبک زندگی والدین دارای کودکان بیش فعال بهتر از والدین دارای کودکان اختلال یادگیری می باشد (001/0P≤).

امروزه دوزبانگی و چند زبانگی یک پدیده ی جهانی است و تقریبا به ندرت می توان کشوری را سراغ داشت که دست کم بخش کوچکی از جمعیت ان به دو یا چند زبان تکلم نکنند. (بیالسیتوک ,1988) .دو زبانگی امری شایع است و در حدود پنجاه درصد مردم جهان دو زبانه یا چند زبانه هستند. تحقیقات اخیر تفاوتهایی را بین دو زبانه ها و یکزبانه ها در حوزه های مختلف نشان داده است .(کالو و همکاران، .(2014اگر زبان کودک و زبان آموزش متفاوت باشد پدیده ی دوزبانگی به وجود می آید که در آن فرد علاوه بر زبان مادری باید زبان دیگری را نیز بیاموزد.کسانی که به زبان های مختلف صحبت می کنند،نظام های شناختی متفاوت دارند و این نظام های شناختی متفاوت بر روش تفکرشان درباره جهان تاثیر می گذارد. استدلال میکند که زبان اندیشه را تعیین میکند ازاینرو افراد چندزبانه دارای الگوهای مختلف فکری برای هر زبان هستند.

اختلال افسردگی، شایع ترین بیماری قرن و یکی از بزرگ ترین چالش های بهداشتی مدرن قلمداد می شود، به دلیل شیوع و اهمیت این اختلال روانی، هدف از این پژوهش، بازخوانی درمان های روانشناختی، زیستی و اجتماعی افسردگی است. درمان های روانشناختی متعددی برای افسردگی استفاده شده، که سودمندی بسیاری از آنها توسط تحقیقات مورد تایید قرار گرفته است. مهم ترین آنها عبارتند از : درمان های وجودی، درمان درمانجومدار،گشتالت درمانی، رفتاردرمانی، رفتاردرمانی عقلانی – هیجانی، درمان شناختی، تغییر رفتار شناختی، واقعیت درمانی، درمان راه حل مدار کوتاه مدت، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش و تعهد، روان درمانی بین فردی و فعال سازی رفتاری. که در این نوشتار، به تشریح روان درمانی بین فردی، درمان شناختی و فعال سازی رفتاری اکتفا شد. داروها و شوک الکتریکی رایج ترین درمان های زیستی افسردگی هستند؛ سه طبقه از داروهای نسبتا موثر برای درمان افسردگی بکار می رود؛ که شامل ضد افسردگی های سه حلقه ای، بازدارنده های مونو آمین اکسیداز و باز جذب کننده های انتخابی سرتونین می باشد. علاوه بر این، امروزه درمان افسردگی با پروبیوتیک ها و فعالیت بدنی نیز مورد توجه است. حمایت خانوادگی و حمایت اجتماعی نیز از عوامل اجتماعی مهم در درمان بیماران افسرده به شمار می آید.

تراپلی، یکی از برنامه های مداخله ای کوتاه مدت و مبتنی بر دلبستگی است که از بازی های تعاملی غیرنمادین و متقابل برای خلق مجدد تجربیات مثبت و شکل دهی دلبستگی ایمن میان والد و کودک بهره می گیرد. توالی های تعاملی، با دقت، توسط درمانگر ساخته می شوند تا کودک بتواند لذت بودن در کنار افراد و مسلط بودن را با دیگران به اشتراک بگذارد. این احساسات مثبت به اشتراک گذاشته شده، در بازسازی دلبستگی و دستیابی به امنیت بیشتر نقش اساسی دارند. این مطالعه با هدف معرفی و مروری بر اصول، مفاهیم و ویژگی های تراپلی و نیز، ارایه شواهد پژوهشی در خصوص اثربخشی و مزایای تراپلی برای طیفی از مشکلات کودکان و نوجوانان صورت گرفته است. روش مطالعه توصیفی نیز بوده و از مقالات پایگاه های علمی معتبر جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج بررسی توصیفی و تحلیل پژوهش ها نشان داد که برنامه مداخله تراپلی منجر به شکل دهی مجدد دلبستگی ایمن و بهبود رفتارهای اجتماعی و هیجانی از طریق بازی های تعاملی، تجربه اینجا و اکنون، راهنمایی بزرگسالان، درک هیجانات دیگران و تجربه چندحسی می گردد. در نتیجه، درمان تراپلی را می توان به عنوان مداخله ای موثر در بهبود مشکلات هیجانی و اجتماعی کودکان و نیز شکل دهی مجدد به ساختار روابط ایمن در آنها استفاده کرد، ضمن آن که این روش مزایایی برای والدین به دنبال دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی بررسی رابطه مهارتهای ارتباطی با اضطراب اجتماعی کارکنان شهرداری شهر تنکابن اجرا گردید. این پژوهش از نوع کاربردی است که با طرح پژوهشی همبستگی بوده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان شهرداری شهر تنکابن که در این سازمان در سال 1398 مشغول به کار بوده اند. که تعداد آنان 300 نفرگزارش شده بود نمونه تحقیق به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 170 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه های مهارتهای ارتباطی و اضطراب اجتماعی پاسخ دادند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از : مقیاس مهارتهای ارتباطی ماتسون(1990)، مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک(1996). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری همبستگی پیرسون به کمک نرم افزار spss انجام گردید. نتایج یافته ها نشان داد که بین مهارتهای ارتباطی با اضطراب اجتماعی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین پس از بررسی، مشخص شد که مهارتهای ارتباطی توان پیش بینی اضطراب اجتماعی را دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مقابله CET بر اساس الگوی مقابله و فشار روانی سلامت در کاهش علایم اضطرابی و فشار روانی در بیماران طناب نخاعی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران آسیب نخاعی استان اصفهان بود. تعداد 30 نفر (مرد و زن) به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه (گروه آزمایش و گروه کنترل) قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله مقابله CET را دریافت کردند؛ گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل مقیاس سنجش اضطراب کتل و پرسشنامه فشار روانی PSI (1994) بود. مداخله به شکل گروهی طی 8 جلسه هفتگی90دقیقه ای برگرفته از عرب خزایلی و همکاران (1397) بر روی گروه آزمایش اجرا شد و داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شد. یافته ها حاکی از اثربخشی مقابله CET بر علایم اضطرابی و فشار روانی بود. نتایج نشان داد که ضریب اتا میزان تاثیر مداخله بر علایم اضطرابی 387/0 و فشار روانی 263/0 بود. لذا می توان از این مداخله به عنوان مداخله موثر برای کاهش علایم اضطرابی و فشار روانی استفاده کرد.

هدف از پژوهش حاضر تاثیر آموزش مهارت خودافشایی بر کاهش افسردگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه در سال تحصیلی 98-1397 بود. جامعه آماری در تحقیق حاضر کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر ایذه در سال 98-1397 که تعداد آنها 750 نفر است. حجم نمونه نیز از بین دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر ایذه 30 نفر که بر اساس نقطه برش پرسشنامه افسردگی دارای این اختلالات تشخیص داده شدند به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند بدین صورت که از بین مدارس دخترانه مقطع متوسطه اول دو مدرسه و از هر مدرسه 15 نفر بعنوان نمونه انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش(15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. روش این پژوهش از نوع مطالعات آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه وگروه آزمایش بود. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (لاویبوند و لاویبوند، 1995) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد)، از روش آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS22 استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت خودافشایی بر کاهش استرس، اضطراب و افسردگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه در سال تحصیلی 98-97 موثر بوده است.