فهرست مطالب

آزمایشگاه و تشخیص - پیاپی 48 (تابستان 1399)

فصلنامه آزمایشگاه و تشخیص
پیاپی 48 (تابستان 1399)

  • تاریخ انتشار: 1399/06/25
  • تعداد عناوین: 26
|
  • رهنمودها
    دکتر محمد صاحب الزمانی صفحه 6
  • سخنی با همراهان
  • پرواز ملکوتی پرستوهای مهاجر
    دکتر محمد صاحب الزمانی صفحه 7
  • دکتر شهروز همتی، دکتر مهناز آل یاسین صفحات 9-20

    در پاسخ به شیوع بیماری کووید-19 (COVID-19)، ناشی از ویروس SARS-CoV-2، آزمایش های متعددی جهت تشخیص بیماری حاد، ردیابی تماس، تشخیص عفونت های بدون علامت و ارزیابی ایمنی جمعی مورد نیاز است. در حالی که PCR آزمایش استاندارد در بیماری حاد است، آزمایش های سرولوژیک با توجه به شیوع گسترده بیماری، جهت رفع نیازهای تشخیصی مورد توجه قرار گرفته و توسعه یافته اند. برخلاف آزمایش PCR که ویژگی بالایی دارد، واکنش متقاطع یک چالش بزرگ برای آزمایش آنتی بادی COVID-19 است. با توجه به این که 6 کرونا ویروس دیگر که انسان را آلوده می کنند نیز وجود دارد، توسعه روش های سرولوژیک با ویژگی بالا در شناسایی بیماران آلوده از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود.
    آزمایش های تشخیصی آزمایشگاهی نقش مهمی را برای واکنش در مقابل شیوع بیماری های عفونی ایفا می کنند، که این موضوع در مورد COVID-19 نیز صادق است. در طی چند روز پس از انتشار ژنوم SARS-CoV-2، آزمایش های PCR به سرعت در خط مقدم برای تشخیص بیماران مبتلا به پنومونی حاد در چین و در سطح جهانی به مرحله اجرا در آمد. با گسترش بیماری واضح بود که آزمایش PCR به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیاز های این بیماری مانند ردیابی تماس گذشته نگر، بررسی میزان بیماران بدون علامت و ارزیابی ایمنی جمعی باشد.
    با توجه به این که در سایر کشورهای جهان از آزمایش های سرولوژیک در ردیابی تماس، مطالعات سرواپیدمیولوژیک و برنامه ریزی و تعیین استراتژی های مختلف در کنترل بیماری کووید-19 استفاده می کنند، متاسفانه اظهار نظرهای مختلفی در مورد استفاده و کیفیت آزمایش های سرولوژیک در فضای مجازی دیده شد که عمدتا مبتنی بر اطلاعات اندک در ابتدای تولید کیت های سرولوژی و همزمانی آن با شیوع پایین بیماری بود.
    در اینجا به مرور اجمالی استفاده از استراتژی های مختلف جهت افزایش حساسیت، ویژگی و ارزش پیشگویی کنندگی مثبت در آزمایش های سرولوژیک پرداخته و تاثیر عوامل مختلف را بر روی آن ها مورد بررسی قرار می دهیم. 
    دانشمندان تعداد زیادی از سنجش های آنتی بادی را توسعه داده اند و اکنون بسیاری از این آزمایش ها به صورت تجاری در دسترس هستند. اگر چه هنوز هیچ یک از این سنجش ها به طور کامل تایید نشده ولی، در حالی که FDA بر لزوم اعتبار سنجی بیشتر تاکید می کند، مجوز استفاده اضطراری (EUA) را برای برخی آزمایش ها صادر کرده است. چرا که استفاده گسترده از آزمایش های تایید نشده می تواند منجر به سیاست هایی شود که به جای این که همه گیری فعلی SARS-CoV-2 را کنترل کند، آن را تشدید نماید.

    کلیدواژگان: آزمایش های سرولوژیک، کووید-19، آنتی ژن اسپایک، آنتی ژن نوکلیوکپسید، واکنش متقاطع، الگوریتم متعامد (ارتوگونال)
  • دکتر محمد قهری صفحات 21-30

    در طول دهه های گذشته افزایش قابل توجهی در بروز پاتوژن های قارچی فرصت طلب درگیر کننده مجاری ادراری دیده شده است. گونه های کاندیدا پاتوژن ترین و شایع ترین قارچ های مجاری ادراری و تناسلی می باشند. افزایش بروز عفونت های قارچی مجاری ادراری بدوا در نتیجه افزایش جمعیت بیماران در معرض خطر به همراه افزایش استفاده از تکنولوژی هایی است که تهاجم قارچی ادراری را مستعد و تسهیل می نمایند.
    مجاری ادراری در نتیجه فونژمی و انتشار خونی (فونگوری تظاهری از بیماری سیستمیک قارچی است که ممکن است در زمان نشان دادن فونگوری آشکار و ظاهر باشد یا خیر) و یا عفونت بالا رونده معمولا در حضور انسداد ادراری (فونژمی ثانوی به پیلونفریت بالا رونده) به عفونت قارچی مبتلا می گردند. گونه های کاندیدا از عوامل شایع عفونت بالا رونده در مجاری ادراری انسداد یافته و کاتتریزه شده به ویژه در بیماران دیابتیک می باشند. بیمارانی که برای انجام پیوند کلیه داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی دریافت می کنند در معرض خطر برای عفونت های قارچی مهاجم توسط گونه های کاندیدا، آسپرجیلوس و کریپتوکوکوس می باشند.
    در بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه، گونه های کاندیدا 31% ایزوله های ادرار را شامل می شود.
    در 50 تا 68% موارد کاندیدا آلبیکنس عامل مسبب کاندیدوری است. به صورت قابل توجهی، در حدود 25% بیماران به صورت همزمان با کاندیدوری، باکتریوری نیز دارند. فاکتورهای خطر برای کاندیدوری شامل وجود کاتتر ادراری و یا آبنرمالیتی مجاری ادراری، سن بالا، استفاده قبلی از عوامل آنتی میکروبیال و دیابت ملیتوس است.

    کلیدواژگان: کاندیدوری، فونگوری، کاندیدیازیس احشایی، کاندیدیازیس سیستمیک
  • دکتر حبیب ضیغمی، خانم مژگان خیراندیش صفحات 31-41

    تشخیص، شناسایی و اندازه گیری کمی پاتوژن های میکروبی برای محافظت از سلامت عمومی حیاتی است. علیرغم این که در حال حاضر تست های مبتنی بر کشت میکروبی و تکنیک های مولکولی متدوال ترین روش های مورد استفاده هستند، این تکنیک ها زمان بر بوده و نیاز به ابزار پیچیده و افراد آموزش دیده دارند. در نتیجه، آنالیز این تکنیک ها هزینه بر می باشد. پیدایش آپتامر، منجر به بر طرف نمودن نواقص سایر روش های مولکولی گردید. همچنین، توانایی اتصال اختصاصی آپتامرها به اهداف مختلف، پتانسیل بزرگی در آن ها به وجود آورده است که می توان از آن ها در شناسایی پاتوژن های گوناگون استفاده کرد. آپتامرها توسط یک فرآیند آزمایشگاهی تدریجی به نام SELEX از کتابخانه های ترکیبی جدا می شوند. مراحل SELEX شامل تکرار مراحل ساخت کتابخانه، اتصال/ جداسازی و تکثیر است. این مطالعه مروری بر روی کاربرد آپتامرها به عنوان عامل شناسایی و درمانی باکتری های بیماریزا است. آپتامرها با توجه به پایداری بالا و همچنین میل ترکیبی بالا در استفاده های بالینی در درمان و تشخیص باکتری های بیماریزا کاربردهای وسیع و گسترده ای دارند. قابلیت ها و کاربردهای آپتامرها و حسگرهای ساخته شده از آن ها در زمینه های علوم مختلف به خصوص تشخیص و شناسایی ویروس ها، توکسین ها و باکتری های بیماریزا اهمیت تحقیق و مطالعه هرچه بیشتر این زمینه را نشان می دهد.

    کلیدواژگان: آپتامر، باکتری های بیماریزا، تکنیک SELEX
  • دکتر فریبا فیاض صفحات 42-45

    با توجه به حضور شاغلین با سنین مختلف در آزمایشگاه های تشخیص طبی ضرورت برقراری تعامل رفتاری و اخلاقی در ارتباطات شغلی آزمایشگاهیان بیش از هر زمان دیگر به چشم می خورد. حضور همکاران آزمایشگاهی که به نسل های مختلف تعلق دارند، چالش هایی را در محیط آزمایشگاه به وجود می آورد. این مقاله به بررسی ویژگی های نسل ها و تاثیرات آن در روابط حرفه ای آزمایشگاهیان و چگونگی برخورد با این چالش ها می پردازد.

    کلیدواژگان: 4 نسل، ویژگی نسل ها، جامعه آزمایشگاهیان
  • دکتر فریبا نباتچیان، مینا مواساتی، دکتر نگین داودی صفحات 46-54

    کلوتو یک پروتئین غشاء گذر ضد پیری است که عمدتا در کلیه تولید می شود. میزان کلوتو محلول با افزایش سن کاهش می یابد و ژن کلوتو با افزایش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با سن از جمله دیابت، آتروفی پوست، بیماری مزمن کلیوی، آتاکسی و سرطان همراه است.
    ژن کلوتو از 5 اگزون تشکیل شده است. این ژن یک گلیکوپروتئین غشایی که در غشای پلاسمایی قرار دارد را کد می کند.
    3 فرم کلوتو پروتئین دارای عملکرد مشخصی هستند:1- کلوتو پروتئین غشایی، کمپلکسی با رسپتورهای فاکتور رشد فیبروبلاست تشکیل می دهد و به عنوان کورسپتور اتصالی برای  فاکتور 23 عمل می کند که از طریق تنظیم فسفر یونیزه و متابولیسم ویتامین D در پیری و ایجاد بیماری های مزمن نقش دارد.
    2- کلوتو ترشحی به عنوان یک عامل هومورال دارای فعالیت پلیوتروپیک است که شامل تنظیم استرس اکسیداتیو، سیگنالینگ فاکتور رشد و هموستاز یون می باشد.کلوتو ترشحی همچنین در محافظت از ارگان ها نقش دارد.
    3- فرم داخل سلولی کلوتو، التهاب های ناشی از پیری سلول و متابولیسم معدنی را سرکوب می کند.

    کلیدواژگان: بیماری حاد کلیوی، بیماری مزمن کلیوی، پروتئین کلوتو
  • مژگان صادقی، دکتر امیر علیرمضانی، سپیده حسن پور صفحات 55-61
    زمینه و اهداف

    هلیکوباکتر پیلوری یک باسیل میکروآیروفیل گرم منفی، با شیوع جهانی است. این باکتری سبب طیف گسترده ای از بیماری های گوارشی از جمله گاستریت مزمن، زخم معده، سرطان معده و MALT می شود. با توجه به اهمیت این باکتری در ایجاد ناراحتی های سیستم گوارش، این مطالعه با هدف بررسی سطح سرمی آنتی بادی های ضد هلیکوباکتر پیلوری در مراجعین به مرکز بهداشت اسلامشهر به روش الایزا انجام شد.

    مواد و روش کار

    در این مطالعه مقطعی، سرم 650 بیمار مراجعه کننده به مرکز بهداشت اسلامشهر که دارای علایم کلینیکی بودند جمع آوری شد. سپس با استفاده از روش الایزا تیتر آنتی بادی های IgG, IgA وIgM  هلیکوباکتر پیلوری اندازه گیری گردید.

    یافته ها

    از 650 نمونه انجام شده،  47،08% (306 نفر)IgG ، %14،62 (95 نفر)IgA  و 4،62%(30 نفر) IgM مثبت بودند. بیشترین میزان فراوانی آنتی بادی IgG در گروه سنی 60-46 سال (65%) مشاهده شد. هیچ ارتباط معنی داری (P=0.6) بین میانگین تیتر آنتی بادی های IgA, IgM و IgG  با سن افراد مشاهده نشد.

    نتیجه گیری

    با توجه به درصد بالای تیتر مثبت آنتی بادی های IgG وIgA  ضد هلیکوباکتر پیلوری، لزوم به کارگیری برنامه های مدون آموزشی و بهداشتی جهت کاهش شیوع این باکتری توصیه می شود.

    کلیدواژگان: هلیکوباکتر پیلوری، IgG، IgA، IgM، گاستریت
  • دانستنی هایی در مورد کروناویروس (COVID-19)
    دکتر علیرضا لطفی کیان صفحه 62
  • میروسکوپ (Virtual Microscopy) و کاربرد آن در برنامه ارزیابی کیفیت خارجی
    دکتر غلامرضا حمزه لو صفحه 70
  • آشنایی با سامانه CaseViewer Pro E AP External Quality Assessment Program برنامه ارزیابی کیفیت خارجی انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران
    صفحه 72
  • نشست خبری مسائل و مشکلات آزمایشگاه ها
    صفحه 78
  • باید که جمله جان شوی تا لایق جانان شوی
    دکتر شهروز همتی صفحه 82
  • یادواره دکتر عباس مومنی
    صفحه 83
  • یادواره دکتر محمدرضا سمیعی
    صفحه 86
  • پایش جامعه از نظر کرونا حداقل باید هر دو هفته یکبار انجام شود
    صفحه 88
  • استاندارد طلایی تشخیص بیماری کووید - 19 ، آزمایش مولکولی است
    صفحه 94
  • ملاحظات بالینی در تست های آزمایشگاهی
    دکتر علیرضا لطفی کیان صفحه 101
  • یک کامنت پراکتیکال
    صفحه 102
  • یک گایدلاین؛ چند نکته
    صفحه 103
  • یک پرسش؛ یک مقاله
    صفحه 104
  • یادداشت های پریناتالوژی
    صفحه 105
  • سخن شما
    امیرمهدی لیریایی صفحه 107
  • آداب زندگی بهتر
    دکتر علیرضا لطفی کیان صفحه 108
  • صفحه ویژه آثار ادبی و هنری همکاران دکترای علوم آزمایشگاهی
    صفحه 110
  • به یاد استاد
    دکتر محمد قهری صفحه 113
|
  • Shahrouz Hemati, Mahnaz Aleyasin Pages 9-20

    In response to the outbreak of COVID-19, caused by the SARS-CoV-2 virus, several tests are needed for diagnosis of acute illness, contact tracking, diagnosis of asymptomatic infections, and assessment of herd immunity. While PCR is the standard test in acute type, serological tests have been developed and used to meet diagnostic needs due to the widespread prevalence of the disease.
    Unlike the availability of high-throughput PCR assays, cross-reactivity is a major challenge for COVID-19 antibody test. Given that there are six other coronaviruses that infect humans, the development of highly specific serological methods to identify infected patients will be of paramount importance.
    Laboratory diagnostic tests play an important role in preventing the spread of infectious diseases, as evident in the case of COVID-19. Within incipient days of the release of the SARS-CoV-2 genome, PCR tests were rapidly being pioneered to diagnose patients with acute pneumonia in China and worldwide. As the disease spread, it became clear that PCR testing alone could not meet the needs of the society and shortcomings gradually appeared, such as lack of ability in retrospective contact tracing, lack of ability in detecting asymptomatic patients, and inability in assessing herd immunity.
    Although in several countries, serological tests are being used in contact tracking, seroepidemiological studies and planning and determining different strategies in controlling COVID-19, unfortunately, different opinions about the use and quality of serological tests are given in cyberspace which are mainly based on little information at the beginning of the production of serology kits and at the time of low prevalence of the disease.
    This paper is an overview of the use of different strategies to increase the sensitivity, specificity and positive predictive value of serological tests and examining the impact of various factors on these characteristics.
    Scientists have developed a large number of antibody assays, and many of these tests are now commercially available. Although none of these measurements have been fully validated, FDA has issued Emergency Use Authorization (EUA) for some tests while emphasizing the need for further validation. This is because the widespread use of unapproved tests could lead to policies that exacerbate rather than control the current SARS-CoV-2 epidemic.

    Keywords: Serological tests, COVID-19, Spike antigen, Nucleocapsid antigen, Cross-reaction, Orthogonal algorithm
  • Mohammad Ghahri Pages 21-30

    Candida microorganisms frequently exist as saprophytes on the external genitalia or urethra, however, yeast in measurable quantities are found in <1% of clean voided urine specimens. The overall frequency of Candida infections in hospitals has increased by 200% to 300% in the last decade, such that in a general hospital 5% of urine cultures may yield Candida species, and in tertiary-care centers Candida species account for approximately 10% of all urinary isolates. Most positive cultures are isolated or transient findings of little significance and represent colonization rather than true infection, and less than 10% of candidemias are the consequence of candiduria, nevertheless, Candida urinary tract infections have emerged as important nosocomial infections.
    The most common pathogenic mechanism of urinary tract infections by Candida spp. Is UTI hematogenous spread (secondary candidiasis of the urinary tract). Primary candidiasis of the urinary tract is almost exclusively nosocomial and occurs mainly in the presence of an indwelling urinary catheter. Urinary obstruction, diabetes mellitus, or prior urinary tract procedures. Occasionally, primary UTI by Candida spp. Can lead to disseminated infection.
    The spectrum of candidiasis in the urinary tract ranges from benign colonization with no clinical significance (very common) to urethritis (usually associated with balanitis), asymptomatic cystitis, pyelitis, fungus ball of the ureter, papillary necrosis, or perinephric or renal abscesses.

    Keywords: Candida spp., candiduria, UTI, funguria
  • Habib Zeighami, Mojgan Kheirandish Pages 31-41

    Detection, identification and measurement of microbial pathogens is critical for protecting public health. Although microbial culture-based tests and molecular techniques are currently the most commonly used, these techniques are time-consuming and require complex tools and experienced individuals. Consequently, it is costly to analyze these techniques. The emergence of the aptamer led to the elimination of defects of other molecular methods. Also, the ability to specifically bind aptamers to different targets has provided them with great potential that can be used to identify various pathogens.  Aptamers are separated from synthetic libraries by a gradual laboratory process called SELEX. The SELEX steps include duplication of library construction, docking / duplication and replication. This study is a review of the use of aptamers as a diagnostic and therapeutic agent for pathogenic bacteria. Aptamers have wide-ranging applications due to their high stability as well as their high affinity for clinical applications in the treatment and diagnosis of pathogenic bacteria. The capabilities and applications of aptamers and their Sensors made in various fields of science, especially the detection and identification of viruses, toxins and pathogenic bacteria, make it increasingly important to research and study this field.

    Keywords: Aptamer, Pathogenic Bacteria, SELEX
  • Fariba Fayaz Pages 42-45

    Many of the conflicts occurring in the Medical Labs could be directly linked to the presence of multiple generations. There have been three generations in the workplace at any given time. We are at a unique time where there are four generations all coexisting in the labs. The article describes generalized behaviors of each generation and the correlation of these unique trails on medical lab proffessionalists.

    Keywords: 4 Generations, Medical Lab, Professionalists
  • Fariba Nabatchian, Negin Davoudi Pages 46-54

    Klotho is an anti-aging single-pass membrane protein that is mainly produced in the kidney. The level of soluble klotho decreases with age and the klotho gene is associated with an increased risk of age-related diseases, such as diabetes, skin atrophy, chronic kidney disease, ataxia and cancer.
    The klotho gene is composed of five exons and encodes a membrane glycoprotein located in the plasma membrane.
    The 3 forms of klotho protein have a specific function:1-klotho forms a complex membrane protein with fibroblast growth factor receptors (FGFR) and acts as a binding cofactor for FGF23, which is involved in the regulation of aging and the development of chronic diseases through the regulation of ionized phosphorus and vitamin D metabolism.
    2- Secretory klotho as a humoral agent has pleiotropic activity which includes regulation of oxidative stress, growth factor signaling and ion homeostasis. Secretory klotho also plays a role in organ protection.
    3- The intracellular form of Klotho suppresses inflammation caused by cellular aging and mineral metabolism.

    Keywords: Acute Kidney Injury, Chronic Kidney Injury, Klotho Protein
  • Mojgan Sadeghi, Amir Aliramezani, Sepideh Hasanpour Pages 55-61

    Background and Goals:

    Helicobacter pylori is a gram-negative micro-aerophilic bacillus, with a global prevalence. The bacterium causes a wide range of gastrointestinal diseases, including chronic gastritis, peptic ulcer, gastric cancer and MALT. Due to the importance of this bacterium in causing gastrointestinal disorders, this study was conducted to evaluate the serum levels of antibodies against Helicobacter pylori in clients of Islamshahr Health Center by ELISA.

    Materials and Method

    In this cross-sectional study, the serum of 650 patients referred to Islamshahr Health Center who had clinical symptoms was collected. The IgG, IgA and IgM antibodies to Helicobacter pylori were then measured using the ELISA method.

    Findings

    From all the samples performed (650 samples), the results were as follows: 47.08% (306) IgG, 14.62% (95) IgA, 4.62% (30) IgM. The highest IgG antibody frequency was observed in the age group of 46-60 years (65%). No significant association (P = 0.6) was observed between the mean titers of IgA, IgM and IgG antibodies with age.

    Conclusion

    Due to the high percentage of positive titers of IgG and IgA antibodies against Helicobacter pylori, it is necessary to use codified educational and health programs to reduce the prevalence of this bacterium.

    Keywords: Helicobacter pylori- gastrointestinal- IgG- IgA- IgM