فهرست مطالب

امیرکبیر - پیاپی 55 (تابستان 1382)

فصلنامه امیرکبیر
پیاپی 55 (تابستان 1382)

  • تاریخ انتشار: 1382/05/15
  • تعداد عناوین: 32
|
  • آ / مهندسی برق و گرایشهای وابسته
  • بررسی دینامیک های خطی و غیر خطی سیگنال EEG با هدف تکنیک حالت های ذهنی
    علی مطیع نصرآبادی، محمدرضا هاشمی گلپایگانی، محمدعلی خلیل زاده، علی شریفی صفحه 592
    در این مقاله با بکارگیری ویژگی های فرکانسی، زمان - فرکانس و بعد فرکتال حالتهای ذهنی تعریف شده از هم تفکیک شده اند. سیگنال EEG از 5 نفر در دو حالت ذهنی و در حالت پایه ثبت و گسسته سازی شده است. با استفاده از روش پارامتری (AR مرتبه 20) در تمام باندهای فرکانسی (دلتا، تتا، آلفا، بتا 1، بتا 2 و گاما) میانگین قدرت طیفی بعنوان ویژگی محاسبه شده است. ویژگی دیگر محاسبه ضرایب ویولت به روش Wavelet Packet و سپس محاسبه پوش آن می باشد. برای آشکارسازی دینامیکهای غیر خطی از بعد فرکتال که با روش هایوچی و پتروشن محاسبه می شود، استفاده شده است.
    کلیدواژگان: فعالیت ذهنی، طیف توان، ویولت، پردازش چند رزولوشنی، بعد فرکتال، روش هایوچی، روش پتروشن، بزرگترین نمای لیاپانوف، شبکه عصبی، طبقه بندی با معلم، طبقه بندی بدون معلم
  • مطالعه نیروهای موثر بر الیاف، در میدان الکترواستاتیک
    مجید جوهری، اسفندیار اختیاری، مهرداد عابدی، سید محمد عترتی صفحه 601
    خصوصیات الکتریسیته ساکن الیاف از مدتها قبل مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. برخی از این خصوصیات باعث اشکالاتی در مراحل تولید گردیده و برخی دیگر سبب بوجود آمدن روش های جدید تولید و ثبت اختراعات متعددی شده است. در این تحقیق نیروهای وارد بر الیاف هنگامی که در میدان الکترواستاتیک قرار می گیرند، از قبیل نیروهای کولمب، نیروی انعکاس آینه ای، نیروی ناشی از پلاریزاسیون، نیروی باردار کردن تماسی یک لیف، نیروی دافعه بین دو لیف باردار و نیروی مقاومت هوا در برابر یک لیف متحرک مورد بررسی قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: نیروهای الکترواستاتیک، نیروی مقاومت هوا، شارژ سطوح الکترود
  • روشهای کاهش میدان مغناطیسی حول خطوط انتقال نیرو
    بابک پرکار، سیامک پرکار، بهروز وحیدی صفحه 610
    با توجه به اثرات سوء بیولوژیک میدانهای مغناطیسی ناشی از خطوط انتقال فشار قوی و القاء ولتاژ و جریان در تجهیزات مجاور قرار گرفته در حریم مشترک با آن نظیر لوله های گاز، کابلهای مخابراتی و... و نیز تداخلات الکترومغناطیسی خطوط انجام شده و ایده های متعددی مطرح گردیده است. در این مقاله ضمن معرفی سه ایده از ایده های موثر در کاهش میدان مغناطیسی خطوط یعنی روش شکافت فاز و شیلد کردن و فشرده سازی خطوط به بررسی تاثیر آنها در کاهش میدان مغناطیسی با استفاده از بسته نرم افزاری تهیه شده به محاسبه میدانهای مغناطیسی خطوط انتقال پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: کاهش میدان مغناطیسی، شکافت فاز، شیلد کردن، فشرده سازی خطوط، خطوط انتقال
  • تخصیص منابع رادیویی جهت انتقال حداکثر بار ترافیک چند رسانه ای در شبکه های سلولی نسل سوم
    سیدعلی علویان، سید مصطفی صفوی صفحه 631
    گرچه توسعه شبکه های رادیویی ارتباطات سیار بر اساس ساختار سلولی، به خصوص در نسل سوم با ضریب تکرار فرکانس نزدیک به 1، به طور موثری مشکل کمبود طیف فرکانس رادیویی تخصیص یافته به این سیستم ها را بر طرف می کند، ولی هر گونه بی احتیاطی در طراحی شبکه و تخصیص منابع، مشکل تداخل در شبکه را ایجاد می کند که خود عامل محدود کننده ظرفیت، بهره وری طیفی و دیتای خروجی این شبکه ها محسوب می گردد. در این مقاله با توجه به تنوع سرویس های ارتباطی که در نسل سوم ارتباطات سیار به کاربران سیار ارائه خواهد شد، روشی پیشنهاد شده است که دیتای مبادله شده کاربران در سیستم WCDMA را بهبود می بخشد.
    کلیدواژگان: تخصیص منابع رادیویی، کدهای کانالیزه، سیستم های سیار نسل سوم ترافیک چند رسانه ای، سوئیچینگ بسته ای
  • تحلیل پایداری سیستم های غیرخطی و بررسی نوسان در آنها با استفاده از سیستم کمکی طراحی شده
    حسن فتح آبادی بزچلویی، سید کمال الدین نیکروش صفحه 643
    در این مقاله، روشی نوین برای تحلیل پایداری و بررسی نوسان در سیستم دینامیکی غیر خطی ارائه خواهد شد. روش مبتنی بر استفاده از یک سیستم کمکی متناظر با سیستم اصلی جهت تحلیل پایداری آن است. منحنی های هم پتانسیل نقش اصلی را در این تحلیل بازی می کنند. روش ارائه شده شرایط لازم و کافی پایداری، ناپایداری و یا وجود یک سیکل حدی پایدار مجانبی را در یک سیستم مفروض می دهد. این روش وجود سیکل حدی و حتی تخمینی از محل قرار گیری آنرا را ارائه می کند که کاربردهای زیادی در مسائلی نظیر طراحی نوسان سازها، دارد.
    کلیدواژگان: پایداری، ناپایداری، سیکل حدی، منحنی های هم پتانسیل
  • شناسایی کلمات دستنویس نستعلیق فارسی با استفاده از تقطیع مبتنی بر کانتور بالایی کلمات و مدل پنهان مارکف
    رضا صفابخش، پیمان ادیبی صفحه 653
    در این مقاله یک سیستم کامل برای شناسایی کلمات دستنویس فارسی با استفاده از یک مدل پنهان مارکف با چگالی پیوسته اجزاء متصل، سرکشها و زیر کشهای حروف کشف و از تصویر حذف می گردند. سپس یک الگوریتم تقطیع جدید مبتنی بر تحلیل کانتور بالایی اجرا می شود. در این الگوریتم هدف این است که حتی الامکان مشکل عدم تقطیع وجود نداشته باشد. طول حالات متغیر برای برطرف کردن مساله تقطیع زیادی در نظر گرفته شده است. با یافتن ترتیب راست به چپ، این قطعه ها یا زیر حروف بعنوان دنباله سمبلهای مدل شونده محسوب می گردند.
    کلیدواژگان: شناسایی کلمات، دستنویس، فارسی، نستعلیق، مدل پنهان مارکف، تقطیع، استخراج ویژگی
  • مقایسه و ارزیابی کارایی انواع روشهای استخراج پارامترهای بازنمایی و هنجارسازی در بازشناسی مستقل از گوینده گفتار
    مهدی رحیمی نژاد، سید علی سید صالحی صفحه 678
    فرآیند بازشناخت گفتار در اولین گام خود نیازمند یک نمایش مناسب از اطلاعات سیگنال گفتاری است. این بازنمایی باید شامل ویژگی هایی از سیگنال گفتار باشد که حاوی اطلاعات مفیدی جهت متمایز کردن آواهای مختلف باشند. برای استخراج این بیان مناسب اطلاعات سیگنال یا پارامترهای بازنمایی، روش های متفاوتی ارائه شده است که در سیستم های بازشناخت مختلفی مورد استفاده قرار گرفته اند. از رایج ترین این روش ها، روش های طیفی می باشند که در آنها تحلیل طیفی از سه طریق تبدیل فوریه زمان کوتاه، مدل پیشگویی خطی و تبدیل ویولت صورت می گیرد.
    کلیدواژگان: پارامترهای بازنمایی، هنجارسازی به گوینده، هنجارسازی به بلندی صدا، ویولت، بازشناخت گفتار مستقل از گوینده، LPCC، PLP، MFCC، LHCB
  • تسریع روش SEMN برای تحلیل آنتنهای میکرواستریپ محدود
    عظیم فرد، احد توکلی صفحه 697
    روش SEMN روشی با توانایی منحصر به فرد جهت تحلیل آنتنهای میکرواستریپ با هر دو شکل و هر نوع دی الکتریک از طریق محاسبه میدانهای مغناطیسی مماسی سطوح مرزی استکه از به هم آمیختن اصل تعادل سطخی (Surface Equivalence) و تئوری تحلیل شبکه های چند دهانه ای (Multiport Network Theory) بدست آمده است. اگر چه تنها تقریب به کار گرفته شده در این روش، قطعه بندی سطوح مرزی اجسام همگن تشکیل دهنده هندسه مساله با قطعات مستطیلی است، اما به علت کندی محاسبه تزویج متقابل تمامی قطعات مرزی با همدیگر تحلیل ساختارهای با ابعاد بزرگتر از طول موج از لحاظ مدت زمان انجام محاسبات غیر اقتصادی جلوه می کند.
    کلیدواژگان: آنتنهای میکرواستریپ، آنتن پچ میکرواستریپ، تابع گرین فضائی دیادیک، آنتنهای آرایه میکرواستریپ
  • بکار گیری فیلترهای وفقی زیرباندی در ساختارهای با نرخ نمونه برداری افزوده به منظور بهسازی گفتار
    حمیدرضا ابوطالبی، حمید شیخ زاده، رابرت برنن، جرج فریمن صفحه 705
    فلترهای وفقی در دو کاربرد پاکسازی گفتار از نویز و حذف انعکاس، قابلیت خوبی را در زمینه بهسازی گفتار از خود نشان داده اند. مزایای فراوان پردازش در زیرباندها، موجبات گرایش محققین را به استفاده از فیلترهای وفقی زیرباندی (Subband Adaptive Filters: SAF) فراهم آورده است. سرعت همگرایی الگوریتم LMS - که بطور معمول برای تنظیم ضرائب فیلتر وفقی مورد استفاده قرار می گیرد - به میزان سفید بودن طیف و یا مقدار گسترش مقادیر ویژه ماتریس خود همبستگی سیگنال ورودی بستگی دارد.
    کلیدواژگان: فیلتر وفقی زیرباندی، همگرایی الگوریتم LMS، روش های سفیدسازی طیفی، حذف نویز، حذف انعکاس، بهسازی گفتار
  • ب / مهندسی مکانیک و گرایشهای وابسته
  • مدلسازی استاتیکی و دینامیکی تاثیر تکیه گاه های کمکی فیکسچر بر تختی و زبری سطح حاصل از ماشینکاری
    بهروز آرزو، محمدرضا بهزادی پور صفحه 720
    دراین مقاله تاثیر پارامترهای تکیه گاه های کمکی فیکسچر (شامل: موقعیت، صلبیت، میرایی و میزان پیش بار تکیه گاه) بر روی تختی و زبری سطح حاصل از ماشینکاری بروش استاتیکی و دینامیکی مورد بررسی قرار میگیرد. قطعه کار به صورت صلب و در تماس با شش جاساز با آرایش 1-2-3 و سه روبنده، هر یک درمقابل یک سطح مبنا در نظر گرفته میشود و عامل تغییر شکل الاستیک و میرایی تنها با تماس قطعه کار با اجزای فیکسچر خلاصه میشود. برای تایید تئوری به دست آمده، تستهای ماشینکاری شامل فرزکاری و سنگزنی خزشی بر روی مدلهای پره توربین گازی انجام گرفته است.
    کلیدواژگان: ماشینکاری، فیکسچر، تکیه گاه کمکی، جاساز، روبنده
  • معرفی مکانیزم جدید تاخوردگی در دیوارهای هانی کمب تحت بارگذاری های شبه استاتیکی و تعیین استحکام تاخوردگی کامل هانی کمب
    جمال زمانی، غلامحسین لیاقت، مجتبی صدیقی، حمیدرضا داغیانی صفحه 734
    بررسی سازه های متخلخل به صورت عام و هانی کمب ها به صورت خاص، بعنوان یک سازه ناپیوسته که در ساختمان آن از دیواره های جدار نازک استفاده شده است، به دلیل دو امتیاز اساسی، یکی نسبت استحکام به وزن بسیار بالا و همچنین توانایی قابل ملاحظه جذب انرژی از اهمیت فوق العاده برخوردار است. بدین لحاظ در این مقاله به جهت ارائه مدل تحلیلی برای مچالگی و تاخوردگی هایی کمب در مقابل بارهای فشاری، ابتدا یک جز کوچک از دیواره سلول این سازه تحت ام المان گوشه معرفی و سپس تنوعی از مکانیزمهای تاخوردگی برای المان گوشه ارائه شده است.سپس به بررسی مکانیزمهای متفاوت تاخوردگی پرداخته و یک نوع جدیدی از آن تحت نام مکانیزهم تارخوردگی مختلط (Mixed Mechanism) ارائه و نهایتا با استفاده از روش انرژی و با شناخت از کلیه پارامترهای تاثیر گذار به تحلیل رفتار المان گوشه پرداخته می شود. مقایسه نیروی تاخوردگی کامل و استحکام حاصل از مدل اینمقاله با نتایج تجربی و همچنین نتایج تئوری دیگر محققین نشان دهنده جوابهای مطلوب و مناسب این مقاله می باشد.
    کلیدواژگان: هانی کمب، سازه های متخلخل، استحکام تاخوردگی
  • مدلسازی و پیش بینی عملکرد آکوستیکی صداخفه کنهای انعکاسی بر مبنای روش افت انتقال
    سید محمد هاشمی نژاد، مهدی نجفی صفحه 755
    معمولا طراحی آکوستیکی سیستم اگزوز موتورهای احتراق داخلی بر روش سعی و خطا استوار بوده است، به طوریکه حتی امروز بیشتر تولید کنندگان صدا خفه کن ها عمدتا متکی بر تجربیات عملی طراحان خود می باشند. دلیل اصلی این امر پیچیدگی مساله طراحی صدا حفه کن های انعکاسی می باشد. سه هدف اصلی طراحان عبارتند از: هندسه خارجی فشرده و بهینه، کاهش قابل قبول سطح صدای گازهای خروجی، و اعمال حداقل پس فشار بر موتور درعین رفتار آکوستیکی مناسب، بهینه سازی موثر سیستم اگزوز در ابتدا مستلزم انجام آزمایش و شبیه سازی خواص اکوستیکی میباشد. هر چند بهینه سازی بر مبنای صرفا اندازه گیری امکانپذیر است، اما این امر میتواند بسیار پرهزینه وزمانبر باشد. لذا در فرایند بهینه سازی اگزوز ترجیحا از روش مدلسازی و شبیه سازی کامپیوتری استفاده میشود. هدف از این مقاله بکارگیری تئوی خطی فیلترهای آکوستیکی بر مبای روش افت انتقال جهت طراحی بهینه صدا خفه کن های انعکاسی در سیستم اگزرو موتورهای درونسوز میباشد نتایج به دست آمده اثر ابعاد هندسی اجزا داخلی المانهای صدا خفه کن انعکاسی را در بر مهمترین معیار اصلی عملکرد اکوستیکی سیستم اگزوز نشان می دهد.
    کلیدواژگان: صدا خفه کن، اگزوز، صوت، پس فشار، موتور
  • برسی تحلیلی، تجربی و عددی پروفیل کرنش و جرم ماده منفجره مورد نیاز در شکل دهی انفجاری مخروط
    غلامحسین لیاقت، داریوش جواب ور، ابوالفضل درویزه، امیر عبدالله صفحه 765
    دراین تحقیق فرآیند شکل دهی انفجاری مخروط از سه منظر تحلیلی، عددی و تجربی مورد بررسی قرار گرفته که از دو منظر نخست و برخی آزمایشهای تجربی در بر دارنده جنبه های نوآوری می باشد. در مدل تحلیل ارایه شده فرض شده است که پروفیل تغییر شکل ورق دراثنا فرآیند شکل دهی انفجاری به صورت یک مخروط ناقص می باشد که با گذشت زمان در صورت اعمال فشار مناسب به سمت یک مخروط کامل میل می کند. همچنین از تغییرات ضخامت ورق در اثنا فرایند صرفنظر گردیده است. از اهم نتایج این مدل تحلیل ارائه معادلاتی جهت تعیین توزیع کرنش محیطی نقاط مختلف ورق تغییر شکل یافته بر حسب زمان و جرم ماده منفجره مورد نیاز جهت تولید مخروط کامل می باشد.
    درشبیه سازی عددی از نرم م ازار اجزا محدود ABAQUS-Explicit استفاده گردید. نتایج حاصل از این شبیه سازی به اضافه برخی نتایج تجربی انطباق مطلوبی با یکدیگر و با نتایج تحلیلی دارند.
    کلیدواژگان: شکل دهی انفجاری، شکل دهی با سرعت بالا، شکل دهی با نرخ کاهش بالا، بارگذاری دینامیکی ورقهای مدور، بارگذاری ایمپالسی ورقهای مدور
  • ارتباط بین ریز ساختار و سرعت چگالش با شرایط تولید در تف جوشی لیزری پودرهای آهنی
    عبدالرضا سیم چی صفحه 780
    دراین پژوهش اثر شرایط تولید بر سرعت چگالش و ریز ساختار حاصل از تف جوشی پودرهای آهنی توسط انرژی لیزر مطالعه شده است. به منظور بررسی اثر عوامل مهم، پارامتری تحت عنوان«انرژی مخصوص(E)» تعریف شده است که نشان دهنده انرژی ورودی لیزر در واحد حجم لایه تف جوشی شده میباشد. نتایج حاصل نشان می دهند که نمودار چگالی - انرژی مخصوص روند نمایی کاهنده دارد. بدین معنی که با افزایش این انرژی تا 0.2 kJ/mm 3 مقدار ازدیاد چگالی یا نرخ چگالش بسیار زیاد بوده و ریزساختار حاوی حفره های بسیار بزرگ با ابعاد 0.5-1 میلیمتر است. همچنین دانه بندی فلز و شکل حفره ها همارستا با جهت ساخت کشیده شده ند. با افزایش بیشتری انرژی مخصوص نرخ چگالش کاهش می یابد و لی ابعاد حفره ها کوچکتر و ناپیوسته تر می شوند. اگر انرژی ورودی از 0.8 kJ/mm 3 فراتر رود افزایش چگالی ناچیز بوده و حفره ها در راستای حرکت اشعه لیزر کشیده خواهند شد.
    کلیدواژگان: تف جوشی لیزری، پودر آهن، ریز ساختار، مکانیزم و سرعت چگالش
  • محاسبه سرعت حد بالستیک پانل های هانی کمب فلزی در برخورد با پرتابه های استوانه ای صلب
    غلامحسین لیاقت، حمیدرضا داغیانی، مجتبی صدیقی، علی علوی نیا صفحه 790
    در این مقاله برخورد پرتابه های صلب استوانه ای با ورق های هانی کمب فلزی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به حالت های مختلف واماندگی در سازه مورد برخورد (شامل پارگی دیواره سلول ها و چین خوردگی آنها و برش پلاگ) و با استفاده از اصل بقای انرژی، سرعت حد بالستیک ورق هانی کمب به صورت تحلیلی محاسبه شده است. در این تحلیل رفتار هانی کمب به صورت صلب - خمیری کامل و قطر پرتابه بزرگتر از اندازه سلول در نظر گرفته شده است. براساس نتایج به دست آمده سرعت حد بالستیک با افزایش ضخامت پانل، استحکام تسلیم فشاری و برشی ماده هانی کمب و ضخامت دیواره سلول ها افزایش یافته ولی با افزایش اندازه سلول و چگالی و طول پرتابه کاهش می یابد. نتایج حاصل از این تحلیل به خوبی با نتایج تجربی سازگاری دارند.
    کلیدواژگان: هانی کمب، کراشینگ، حد بالستیک، برخورد
  • شبیه سازی عددی رفتار دینامیکی سیلندر نوسانی با استفاده از روش گردابه تصادفی
    بهزاد قدیری، سید سلمان نورآذر، نادر پورمحمود حصار صفحه 802
    نوسان اجسام سیلندری شکل ناشی از پدیده (vortex- Induced vibration) VIV به واسطه تشکیل گردابه ها در منطقه دنباله(wake) آنها به وجود می آید و در دهه های اخیر مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. محاسبه نیروهای آیرودینامیکی وارده بر اجسام سیلندری به دلیل کاربرد وسیع آنها در صنعت، همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است و درک کامل این رفتار نوسانی کمک بسیار زیادی به طراحی دقیق سازه های دریایی و خطوط انتقال برق و مواردی از این قبیل می نماید. از طرفی در جریانهایی با رینولدز بالا دستیابی به مقادیر تجربی ضرایب نیروهای آیرودینامیکی در چنین شرایطی پرهزینه و در بسیاری از موارد غیرممکن می باشد و بنابراین محققان همواره سعی کرده اند با استفاده از روش های عددی جوابگوی این موضوعات باشند که در این مقاله نیز سعی شده است با استفاده از روش عددی که تلفیقی از روش شبیه سازی بزرگ گردابه simulation Large Eddy LES و روش گردابه تصادفی (Random vortex Method) RVM میباشد به تحلیل این موضوع بپرازیم. مقایسه نتایج عددی به دست آمده با نتایج تجربی و عددی موجود توافق قابل قبولی را نشان میدهد.
    کلیدواژگان: روش گردابه تصادفی، روش شبیه سازی بزرگ گردابه، جریان آشفته، جریان منطقه دنباله
  • ج / مهندسی شیمی و گرایشهای وابسته
  • کنترل رآکتور ناپیوسته پلیمریزاسیون متیل متاکریلات به روش پیش بین غیرخطی بر مدل، برای ردیابی مسیر دمایی
    مهدی رفیع زاده، مسعود عباس زاده صفحه 811
    یک کنترل کننده پیش بین غیر خطی مبتنی برمدل برای کنترل دمای یک رآکتور ناپیوسته پلیمریزاسیون متیل متاکریلات طراحی شده است. بدین منظور از مدل سینتیکی فرآنید استفاده شده تا مدل دینامیکی در فضای حالت به دست آید. این مدل فضای حالت به مدل تابع تبدیل تغییر داده شد. از آنجا که مسیر دمای مطلوب با زمان تغییر می کند، ضرایب این مدل نیز متغیر با زمان است. در طول پلیمزیراسیون 140 نقطه زمانی به دست آمده است. تعیین اعتبار مدل نشان می دهد که به خوبی دینامیک فرآیند را بیان می کند. سپس از روش کنترل پیش بین (Dynamic Matrix control) DMC استفاده شده و تابع هدف مناسبی تعریف و کمیته شده است، نتایج شبیه سازی حلقه کنترلی نشان میدهد که این الگوریتم توانایی کنترل با دقت بسیار بالا را داشته، نسبت به روش های کلاسیک و تطبیقی دارای عملکرد بسیار بهتری است.
    کلیدواژگان: پلیمریزاسیون محلولی، مدل سینتیکی، کنترل پیش بین غیر خطی، کنترل دما، رآکتور ناپیوسته
  • تاثیر مواد افزودنی شیمیائی بر توزیع دانه بندی، انرژی مصرفی، زمان و قابلیت خردایش کانسنگ مس سرچشمه
    بهرام رضایی، امیر آرش رفیعی، محمد نوعپرست، محمدکلاهدوزان صفحه 825
    یکی از مباحث مهندسی خردایش به عنوان یکی از شاخه های فرآوری مواد معدنی، استفاده از مواد افزودنی شیمیایی یا کمک آسیاها است. مطالعات نشان داده که این مواد از جهات مختلفی می توانند موجب بهبود فرایند خردایش شوند والبته بیشتربرای مواد معدنی غیر فلزی استفاده می شود. در این مقاله نتایج مطالعات انجام شده بر روی کانسنگ مس سرچشمه ارائه می گردد و تغییرات ایجاد شده در پارامترهای خردایش مانند قابلیت خردایش، دانه ریزی محصول، زمان خردایش و توزیع دانه بندی محصول خردایش در اثر استفاده از دو افزودنی شیمیایی سدیم تری پلی فسفات و سود سوزآورمورد بررسی قرار می گیرد. این نتایج نشان میدهد که با استفاده از غلظت بهینه هر یک از مواد افزونی فوق، در پارامترهای خردایش بهبود حاصل شده است. بطوریکه افزودنی های شیمیایی سدیم تری پلی فسفات و سود سوزآور موجب کاهش انرژی مصرفی خردایش، افزایش دانه ریزی محصول و کاهش زمان خردایش شده اند که البته تاثیر سود سوزآور با توجه به عملکرد آن مطلوب تر بوده است. در صورت مثبت بودن این نتایج در ابعاد صنعتی و انجام مطالعات فنی و اقتصادی می توان از این روش برای بهبود فرآیند خردایش کانسنگ مس استفاده کرد.
    کلیدواژگان: مهندسی خردایش، کمک آسیاها، شاخص قابلیت خردایش، تابع روزین - راملر، روش آناکوندا
  • تاثیر مواد افزودنی شیمیائی بر توزیع دانه بندی، انرژی مصرفی و قابلیت خردایش انتخابی زغال سنگ گلیران
    امیر آرش رفیعی، محمد نوعپرست، بهرام رضایی، محمد کلاهدوزان، عباس طباطبایی صفحه 843
    زغال سنگ به عنوان یکی از منابع انرژی دارای جایگاه خاصی در صنعت است. فرآوری زغال نیز مانند سایر مواد معدنی نیازمند طی مراحل مختلفی است تا محصولی متناسب با نیاز صنعت تهیه شود. یکی از این مراحل خردایش کانسنگ زغال است. مهندسی خردایش یکی از ارکان مهم فرآوری مواد معدنی است که در سالهای اخیر اهمیت بیشتری یافته است. یکی از مباحث در مهندسی خردایش مواد معدنی کاربرد مواد شیمیایی افزودنی یا کمک آسیاها است. این مواد موجب بهبود کارایی خردایش ازجهات مختلفی می شود. در این مقاله سعی شده تا نتایج مطالعات حاصل از خردایش زغال سنگ گلیران توسط آسیای هاردگرو مورد ارزیابی قرار گیرد. همچنین تاثیرات افزودنی های الکل صنعتی، دی اتانولامین، سود سوزآور، اسید ترپانتینیک و افزودنی تجاری RGA مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل نشان اد که تاثیر استفاده از اسید ترپانتینیک موجب بهبود شاخصهای مختلف قابلیت خردایش گردید. استفاده از الکل موب افزایش درصد خاکستر زغال و سود سوزآور به شدت موجب افزایش انرژی مصرفی آسیا به مقدار 12% شد اما درصد خاکستر را کاهش داد. حضور آب نیز به عنوان افزودنی در سیستم خردایش خشک تاثیر قابل توجهی نداشت. به عبارت دیگر هر یک از افزودنی های شیمیایی مورد استفاده بر بعضی از پارامترهای خردایش تاثیر مثبت داشته و بر سایر پارامترها تاثیر منفی داشته یا بدون تاثیر هستند. بنابراین متناسب با اولویت های پیش بینی شده در طراحی فرآیند خردایش می توان افزودنی شیمایی مناسب را انتخاب نمود.
    کلیدواژگان: مهندسی خردایش، مواد افزودنی شیمیایی، زغال سنگ، قابلیت خردایش، آسیای هاردگرو
  • بررسی رفتار نیتریده شدن مستقیم پودر آلومینیوم در فرآیند تهیه نیترید آلومینیم
    اسماعیل صلاحی، فتح الله مضطرزاده، واهاک مارقوسیان، یورگن هاینریش صفحه 857
    در کار حاضر رفتار نیتریده شدن مستقیم پودر آلومینوم با دو مورفولوژی پولکی و ذره ای با متوسط انداه ذره 10، 20،30،40، میکرو متر در آنالیز حرارتی همزمان در محدوده دمایی 1200-800 درجه سانتیگراد بررسی گردید. نتایج نشان می دهد که واکنش نیتریده شدن پودر آلومینیوم با مورفولوژی پولکی، قبل از نقطه ذوب آلومینوم 660 درجه سانتی گراد شروع می شود وبا افزایش وزن قابل توجه و ناگهانی همراه است. اگر چه واکنش نیتریده شدن پودر آلومینیوم با مورفولوژی ذره ای نیز از قبل از نقطه ذوب آغاز می گردد ولی نتایج نشان مید دهد که تکمیل آن پس از نقطه ذوب آلومینیوم صورت می گیرد و دمای افزایش وزن ناگهانی تابعی از متوسط اندازه ذره پودر است.
    کلیدواژگان: نیتریده شدن، مورفولوژی، پودر آلومینیم و نیترید آلومینیم
  • شرایط شیمی - فیزیکی خاص در 450kc به عنوان عوامل بازدارنده نهشت کالکوپیریت رد معدن مس پورفیری سونگون - (آذربایجان)
    اردشیر هزارخانی صفحه 865
    نهشت مس در معدن مس پورفیری سنگون اساسا در دگرسانی سریسیتیک صورت گرفته است. بررسی مایعات درگیر و ایزوتوپهای پایدار اکسیژن و گوگرد در این معدن نشان می دهند که بیشتر کانی زائی مس در فاز فعالیت ارتوماکماتیک و در دامنه حرارتی 300 تا 400oC(با مد 360oC) انجام شده است. این اطلاعات همچنین نشان دهنده درگیری سیستم گرمایی با آبهای جوی و چندین مرحله جوشش(boiling) است. در این تحقیق به منظور نشان دادن اثر دمای بالا(450oC)، از اطلاعات ترمودینامسکی به عنوان تابعی از¦s2(فوگاسیته)و¦s2 و pH وaCl (اکتیویته) در حرارت برازش شده 450oC استفاده و حلالیت کالکوپیریت در دامنه تغییرات حرارتی پیش گفته، با استفاده از اطلاعات آزمایشگاهی منتشر شده نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. به طور کلی در حرارت فوق میزان حلالیت محاسبه شده برای مس در اولین فاز فعالیت محلول های فوق بحرانی در سونگون بیش از 100000ppm < بوده، در صورتی که مقدار مس موجود در مایع اولیه که عامل اصلی کانیزائی مس است، بر اساس بررسی سیالات درگیر، برابر با حداکثر 3800ppm میباشد. این امر با نتایج حاصل از بررسی رگه های تشکیل شده در حرارتهای بیشتر از 400oC که به ندرت دارای کالکوپیریت هستند مطابقت دارد. در حرارتهای پایین تر، مثلا 350 تا 360oC، مقدار مس در محلول حتی به کمتر از 25ppm می رسد 1⁄291⁄2. این محاسبات دقیقا با توجه به آن که بخش اعظم کانی زائی مس در سونگون در رگه هائی صورت گرفته است که خود در حرارتهای 360±60oC تشکیل شده اند، مطابقت کامل دارد، و برعکس رگه های حرارتی بالا فاقد مس اقتصادی هستند. افزایش pH و کاهش ¦s2 و aCl از دیگر عواملی هستند که به طور کلی می توانند باعث کاهش حلالیت کالکوپریت شده باشند. محاسبات انجام شده در این مقاله نشان می دهد که بیشترین تغییرات pH در حرارتهای بالا وقتیکه کالکوپیریت در مایع به شدت غیر اشباع بوده، صورت گرفته و همچنین با کاهش ناگهانی حرارت و تغییر در ¦s2، حلالیت کالکوپیریت کاهش پیدا کرده است. بالا بودن درجه حرارت سیستم((>450oC مشخصا عاملی باز دارنده برای نهشت مس محسوب می شود، و در پیوست این کار تحقیقی این اثر باز دارنده، با توجه به قوانین شیمی – فیزیک در سیستم فوق، به اثبات می رسد.
    کلیدواژگان: سونگون، ترمودینامیک، کالکوپیریت، انحلال، نهشت، پورفیری، ایران
  • بررسی استری کردن روغنهای آفتابگردان، سویا و پنبه دانه در مبنای نیمه صنعتی
    پروین زندی، محمد تقی گلدانی، هما بهمدی، خدیجه خوش طینت، سیدکاظم حسینی صفحه 878
    فرآیند استری کردن(Interesterification) یکی از مهمترین راه های جایگزینی هیدروژنه کردن روغنها می باشد که به وسطه فراهم نمودن امکان تغییر ویژگی های عملکردی، فیزیکی و شیمیایی روغنها به نحو مطلوب، بدون تغییر ماهیت شیمیایی اسیدهای چرب و عدم انجام ایزومری شدن هندسی، موقعیتی و یا کاهش درجه غیر اشباع اسیدهای چرب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش امکان کاربدر روش استری کردن شیمیایی تصادفی در مقیاس پایلوت، با استفاده از سه روغن نباتی متداول در ایران (روغنهای سویا، آفتابگردان و پنبه دانه) رو روغن سویای هیدروژنه شده (فلیک) به سنبت های مساوی(25%) در مجاورت کاتالیزور متوکسید سدیم (5/0% وزنی) در دمای 110 درجه سانتی گراد و زمانهای مختلف فرایند (10 و 20 و 30 و 45 دقیقه) مورد برسی قرار گرفت. ویژگی های فیزیکی و شیمیایی شامل نقطه ذوب، عدد اسیدی، عد یدی، عدد پراکسید، باقیمانده صابون و درصد رطوبت و مواد فرار در مخلوط اولیه قبل از استری شدن و فراوردهای استری شده، اندازه گیبری شدند. به منظور مطالعه روند پیشرفت واکنش استری شدن و توزیع کاملا تصادفی اسیدهای چرب در مولکول تری گلیسرید، قبل و بعد از فرایند استری کردن، ترکیب اسیدهای چرب سیس و ترانس(اسید الائیدیک) به کمک کروماتوگرافی گازی (GC) مقدار چربی جامد، (SFC) به روش رزونانس مغناطیسی هسته ای و آرایش اسیدهای چرب در موقعیت 2 مولکول تری گلیسیدها پس از هیدرولیز آنزیمی با لیپاز، کروماتوگرافی لایه نازک(TLC)، Gc سنجیده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که فرایند استری کردن با کاهش معنی دار نقطه ذدوب از 54 درجه سانتی گراد به 35 درجه سانتی گراد همراه بود که برای تهیه انواع شورتنینگ و مارگارین مناسب می باشد. همانطور که انتظار می رفت، مقایسه عدد یدی مخلوطهای اولیه و فرآورده استری شده تفاوت معنی داری را نشان نداد. استری کردن موجب کاهش مقدار چربی جامد درمنحنی SFC شد که دلالت بر بهبود خواص رئولوژیکی محصول دارد.سنجش میزان اسیدهای چرب نشان داد که در اثر این فرایند ترکیب شیمیایی اسیدهای چرب تغییر نکرد و مقدار ایزومرترانس ثابت باقی ماند. فراورده تولیدی حاوی مقادیر بسیار ناچیز 21/0% ایومرترانس(ناشی از فلیک) و دارای میزان بالایی از نسبت اسیدهای چرب چند غیر اشباعی به اشباع بود(20/1 (PUFA:SAFA= که نشانه برتری تغذیه ای آن نسبت به روغن نباتی هیدروژه شده می باشد. تعیین آرایش اسیدهای چرب در موقعیت 2 مولکول تری گلیسرید نشان داد که تعادل تصادفی مورد نظر پس از گذشت 30 دقیقه از شروع واکنش به دست آمده است.
    کلیدواژگان: استری کردن، استری کردن شیمیایی تصادفی، روغنها، لیپیدهای بازسازی شده
  • د / علوم پایه و مهندسی کاربردی
  • یک روش جدید برای تعیین خط مشی بهینه تعمیر در برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات
    مسعود ربانی صفحه 889
    تعیین خط مشی بهینه تعمیر یک قطعه (یا ماشین) به عنوان یکی از مسائل اصلی در برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات می باشد. رویکرد اصلی در این زمینه استفاده از فرایند مارکوف است. روش مزبور از نظر حجم محاسبات بسیار وقت گیر است. در این مقاله یک روش جدید برای مساله ارائه می شود. در این روش هزینه تعمیر احتمالی فرض میشود و جواب بهینه از حل یک معادله دیفرانسیل مرتبه اول حاصل می شود. نتایج عددی برای توزیعهای وایبال و گاما ارائه می شوند. مزیت روش جدید، سهولت استفاده و سرعت در دستیابی به نتایج مناسب می باشد.
    کلیدواژگان: نگهداری و تعمیرات، تعمیر، فرآیند مارکوف
  • بکارگیری مدلهای ریاضی برای حذف ناسازگاری در ماتریسهای مقایسه فازی
    مهدی غضفنری، مجید نوجوان، مجیدعالیخانی صفحه 901
    استفاده مناسب از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در تصمیم گیری نیازمند حذف یا کاهش ناسازگاری در قضاوت های تصمیم گیرنده DM می باشد. دراین مقاله دو مدل ریاضی برای حذف ناسازگاری در AHP فازی ارائه شده است. در مدل اول اصلاح قضاوت ها با حفظ جهت گیری اولیه آنها انجام میشود، ولی در مدل دوم امکان تغییر جهت قضاوتها نیز وجود دارد. درمدلهای پیشنهادی فرض شده است که در هنگام تغییر قضاوت، ساختار (شکل) آن ثابت مانده و فقط مقدار قضاوت تغییر میکند. همچنین هدف آن است که حذف ناسازگاری با حداقل تغییر در قضاوتهای اولیه صورت پذیرفته و قضاوت هایی که DM نسبت به آنها اطمینان بیشتری دارد کمتر دستخوش تغییر گردد. دو مثال با استفاده از این مدلها حل شده و نتایج آن بررسی گردیده است.
    کلیدواژگان: ناسازگاری، مدلهای ریاضی، AHP فازی
  • حل نوع اول و نوع دوم مساله موازنه خط مونتاژ فازی بوسیله الگوریتمهای ژنتیکی
    فرید خوش الحان، سید حسام الدین ذگردی صفحه 910
    مساله موازنه خط مونتاژ از جمله مسائل پر کاربرد و کلاسیک درمسائل مدیریت و برنامه ریزی تولید میباشد. با توجه به ماهیت مساله و فضای تولیدی زمانهای پردازش کارها میتوانند قطعی، احتمالی و فازی باشند. در این مقاله یک الگوریتم ژنتیکی برای نوع اول و نوع دوم مسائل موازنه خط مونتاژ فازی ارائه میشود. براساس ویژگی های مساله، عملگرهای جدیدی به کار گرفته شده اند. نتایج حاصل از الگوریتم پیشنهادی ارائه شده که عملکرد آن از سایر روش های مشابه و قابل مقایسه، بهتر بوده است.
    کلیدواژگان: مساله موازنه خط مونتاژ فازی، اعداد فازی مثلثی، الگوریتمهای ژنتیکی
  • ارائه یک مدل کنترل موجودی فازی همراه با یک مورد کاربرد واقعی
    سید محمد تقی فاطمی قمی، جعفر رضایی صفحه 924
    در مسائل واقعی موجودی ابهامات و عدم اطمینان های بسیاری نهفته است. مدل های کلاسیک در این زمینه از تئوری احتمالات استفاده می کنند. به هر حال گاهی اوقات عدم اطمینان موجود را نمی توان به طور کامل در مدل های احتمالی وارد نمود. این مقاله مدلی برای کنترل موجودی در حالت فازی ارائه می دهد که در آن هزینه نگهداری، هزینه سفارش و قیمت هر قلم موجودی به صورت یک عدد فازی نرمال ذوزنقه ای است و تقاضا (مصرف) به صورت یک عدد قطعی بیان میگردد. برای به دست آوردن توابع عضویت علاوه بر روش (آلفا- برش) از روش مبتنی بر مفهوم (اصل گسترش) استفاده می گردد. مدل ارائه شده برای شرکت ملی صنایع مس ایران به کار گرفته شده است.
    کلیدواژگان: کنترل موجودی، میزان سفارش اقتصادی، اصل گسترش، a - برش، اعداد فازی
  • ه / مهندسی عمران و گرایشهای وابسته
  • مطالعه پایداری غیرخطی سقفهای پوسته ای بزرگ دهانه بتن مسلح تحت بارگذاری ثقلی
    محمد زمان کبیر، حسن نقئی صفحه 937
    در این مقاله نتایج حاصل از بررسی کمانش غیر خطی قوسها و پوسته های استوانه ای بتن مسلح، در دو حالت ارتجاعی و غیر ارتجاعی ارائه شده است. برای این منظور ابتدا محاسبات تحلیلی ریاضی براساس اصل حداقل انرژی پتانسیل، با استفاده از مدلهای یک درجه آزادی و دو درجه آزادی انجام شده و سپس مدلسازی ها و تحلیلهای اجزا محدود به کمک نرم افزار صورت گرفته است. دسته بندی قوسها و پوسته ها به دو گروه مرتفع و نیمه مرتفع و لزوم بررسی کمانش ارتجاعی غیر خطی در قوسها و پوسته های بتن مسلح کم ارتفاع از نتایج اصلی این تحقیق می باشد.نرم افزار مورد استفاده در مدلسازیی های لازم در این تحقیق ANSYS5-4 بوده که با داشتن المانهای متعدد و روش های مختلف تحلیل، بررسی توزیع توابع گوناگون در محیط های مختلف مادی با آن امکان پذدر است. بخش سازه ای نرم افزار قابلیت های ویژه ای جهت بررسی رفتار سازه ای مختلف از جمله پوسته ها دارد. در این تحقیق جهت بررسی کمانش ارتجاعی غیر خطی پوسته ها و قوسهای بتن مسلح به ترتیب المانهای SHELL 63 و BEAM3 استفاده شده و بررسی های لازم در خصوص تاثیر پارامترهای مختلف نظیر نسبت خیز به دهانه و ضخامت در رفتار پس از کمانش این نوع سازه ها به عمل آمده است. سپسس چند نموه از قوسهای مورد بررسی درحالت ارتجاعی، مجددا به کمک المان SOLID 65 که یک المان ویژه مسالح بتن مسلح می باشد، مدلسازی شده و با استفاده از قابلیتهای خاص این المان(ترک خوردگی کششی و خرد شدگی فشاری) عملکرد واقعی بتن مسلح در حین کمانش غیر ارتجاعی مورد بررسی قرار گرفته شده. جهت مدلسازی آرماتورهای فولادی داخل بتن از المانهای میله ای LINK 8 استفاده شده و با معرفی تنش تسلیم (d#y) و مدول مماسی (Et) رفتار غیر خطی مصالح فولاد تخمین زده شده است. در پایان مقایسه ای بین رفتار کمانشی قوسهای مرتفع و نیمه مرتفع صورت گرفته و اهیمت بررسی کانش ارتجاعی غیر خطی در قوسها و پوسته های کم ارتفاع مودر بحث واقع شده است.
  • تحلیل ظرفیت باربری استاتیکی و شبه استاتیکی پی های سطحی به روش اجزای مجزا
    علی اصغر میرقاسمی، علیرضا مجیدی صفحه 948
    دراین مقاله، با استفاده از روش اجزای مجزا (DEM)، مساله ظرفیت باربری پی های سطحی،مورد برسی قرار گرفته است. در این مدل پی می تواند روی سطح افقی زمین یا در مجاورت سطح شیبدار قرار داده شود. توده خاک، در این روش همانند قطعات مجزای از یکدیگر درنظر گرفته شده، که با اتصال این قطعات توسط فنرهای وینکلر، سطح گسیختگی مفروض زیر پی، به صورت یکپارچه تشکیل می گردد. معادلات مربوط به این روش با توجه به مدل رفتاری ارتجاعی- خمیری فنرها شرایط تعادل نیروها و لنگرها را کاملا ارضا می کند. سطح گسیختگی زیر پی توسط چهار زاویه مستقل از هم مشخص شده وب ا سعی و خطا، حالت بحرانی ظرفیت باربری پی به دست می آید. در این روش، اثر زلزله توسط اعمال نیروهای شبه استاتیکی قابل ارزیابی است. در این مقاله، برای نشان دادن توانایی های ان روش، مثالهای متعددی در جهت تعیین ضرایب مختلف ظرفیت باربری در قالب نمودار ارائه شده و نتایج حاصله حتی الامکان با روش های متعارف دیگر، مقایسه گردیده است. مقاله ها و نتایج ارائه شده، از اجرای یک برنامه کامپیوتری با نام مخفف BCAP که براساس این روش تهیه شده، حاصل شده است.
    کلیدواژگان: اجزای مجزا، ظرفیت باربری، پی سطحی، سطح شیبدار، زلزله
  • بررسی تحلیلی و تجربی گسیختگی بنایی ها تحت تاثیر برش (بارگذاری برشی ناشی از زلزله در ساختمانهای روستایی)
    جمال عبدالهی علی بیک صفحه 962
    مقاومت برش نهایی در ارتباط با عملکرد دیوارهای بنایی مقاوم در برابر بارگذاری های جانبی ناشی از زلزله، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زمانی که بارگذاری افقی در صفحه دیوار بایی و به موازات بستر درزها ایجاد شود، گسیختگی در دیوار به صورت برش افقی در محل تماس آجر و ملات و یا به صورت کشش قطری حادث می گردد. (مقاومت بنایی ها به برش افقی به موازات افزایش بارگذاری عمودی بین آجر و ملات، افزایش می یابد) اصولا در بنایی ها پیوستگی برشی به صورت طبیعی مستقل از مقاومت ملات بوده و آجرهای سوراخ دار به واسطه ایجاد کلیدهای برشی مکانیکی با ملات، لااقل در حالتی که فشار عمودی زیاد نیست، مقاومت برشی را افزایش می دهند. در حالتی که فشار عمودی به میزان زیادتری وجود داشته باشد، معمولا گسیختگی به صورت کشش قطری بروز می کند که در این صورت اثر کلیدهای فوق چندان با اهمیت نیست.
    کلیدواژگان: دیوار بنایی، گسیختگی پیوستگی برشی، کشش قطری، مقاومت برشی، درز ملات، کلید برشی، تنش برشی، فولاد گذاری، بارگذاری جانبی
  • کاربرد زمین آمار در ارزیابی شبکه های پایش کیفی آب زیرزمینی
    بیژن قهرمان، سید محمود حسینی، حمیدرضا عسگری صفحه 971
    در حال حاضر 90 دردص نیاز آبی مصرفی شهر مشهد از چاه های عمیق تامین می شود که نشان دهنده اهمیت بررسی کیفی این منابع تامین آب می باشد. برای تعمیم نتایج اندازه گیری از چاه های موجود به سایر نقاط فاقد آمار بایستی شبکه چاه ها از تراکم مناسبی برخوردار باشد. در این بررسی کفایت شبکه چاه های آب شرب شهر مشهد در ردیابی نیترات و هدایت الکتریکی با استفاده از کریجینگ، که یک روش میانی یابی بهینه بین آمارهای اندازه گیری شده بر پایه تشخیص ساختار مکانی است، انجام پذیرفته است. با بررسی کمیت و کیفیت اطلاعات در دسترس، آخرین اآمار موجود در سال 79 از 92 چاه که در اعماق بین 160 تا 250 در آنها اندازه گیری صورت گرفته بود مبنای تجزیه و تحلیل مکانی قرار گرفتند. بر مبنای تجزیه و تحلیل مکانی، مناسب ترین مدل نیم تغییر نما برای نیترات مدل نمایی (پس از برازش یک رویه درجه دوم برای حذف روند) و برای هدایت الکتریکی مدل خطی سقف دار به دست آمد. نقشه های توزیع مقدار و خطای تخمین این پارامترها کیفی، تهیه شده به روش کریجینگ معمولی و نقطه ای، نشان داند که به طور کلی نیترات از تغییر پذیری بالاتری نسبت به هدایت الکتریکی برخوردار بود و خطای بر آورد بالاتری داشت. با این وجود توزیع خطای برآورد برای هر کدام از پارامترها در کل منطقه تغییرات کمی داشت. برای هر پارامتر سه محل چاه یشنهادی ارائه شده که بتوانند موجب کاهش حداکثر خطای برآورد شود. نتایج نشان داد که این سه چاه در حاشیه ناحیه تحت مطالعه قرار دارند و تنها قادر هستند حداکثر خطای برآورد را کمتر از 3 درصد کاهش دهند. این مقدار کاهش در خطا قابل توجه نمی باشد و لذا به نظر می رسد که عملکرد شبکه فعلی با توجه به نوع اطلاعات در دسترس قابل تغییر نمی باشد. علیرغم این مسئله با توجه به میزان خطاها طرح یک شبکه موثرتر که توزیع مکانی (سطحی و عمقی) و زمانی مناسب تری داشته باشد احساس می گردد.
    کلیدواژگان: زمین آمار، کریجینگ، طراحی شبکه اندازه گیری، آب زیرزمینی، نیترات، هدایت الکتریکی، مشهد
  • کاربرد مدل تخلخل دوگانه در ارزیابی ویژگی های هیدرودینامیکی سفره آبهای سخت درچاه های کامل و ناقص
    همایون کتیبه، اصغر نادری صفحه 982
    بطور معمول در کشور ما در ارزیابی ویژگی ها و ضرایب هیدرودینامیکی سفره آبهای سخت از روش های معمول چون روش ژاکوب استفاده می شود. اما چنانچه میدانیم این روش ها بدرستی قادر به ارزیابی ویژگی ها و ضرایب هیدرودینامیکی سفره آبهای سخت نبوده و همچنین نمی توانند که در خصوص انواع تخلخل موجود در این سفره ها اطلاعات کاملی ارایه نمایند. در این مقاله با استفاده از مدل تخلخل دوگانه Warren & Root و روش ترسیمی Krushman & Ridder به تفسیر آزمایشات پمپاژ در دو حلقه چاه کامل (تمام نفوذی) حفرشده در سازند سخت کربناته دولومیت شتری (منطقه طبس) و یک حلقه چاه حفر شده در آهک آسماری (جنوب شیراز) پرداخته شده است. برای هر سه این چاه ها مقادیر ضرایب انتقال سفره ونیز ضرایب ذخیره ماتریکس و شکستگی ها بدست آمده اند. همچنین نسبت قابلیت ذخیره و ضریب جریان بین تخلخل نیز از ویژگی های خاص سازندهای سخت می باشند که از آزمایشات پمپاژ انجام شده مورد محاسبه و ارزیابی قرار گرفته اند. در پایان، این مدل به چاه های ناقص (نیمه نفوذی) گسترش یافته است. همچنین برنامه کامپیوتری برای محاسبه ضرایب هیدرودینامیکی سازندهای سخت در مدل تخلخل دوگانه و نیز روش ژاکوب برای چاه های ناقص و کامل ارایه گردیده است.
    کلیدواژگان: تخلخل دو گانه، سفره آبهای سخت، چاه کامل، چاه ناقص، پارامترهای هیدرودینامیکی
  • بررسی عملکرد دیافراگم بتنی مهار شده درخاک تحت اثر زلزله
    حمیدرضا صبا، علیرضا رهایی صفحه 997
    دیافراگم بتنی در پروژه های مختلف مهندسی کاربرد وسیعی دارند. با توجه به تنوع عوامل موثر (دیافراگم بتنی، مهار و خاک)، یکی از مسایل مهم در طرح و اجرای این دیافراگم ها، بررسی رفتار و نیروهای داخلی ایجاد شده تحت شرایط بارگذاری عادی و زلزله، بر مبنای اندرکنش خاک و دیوار و عملکرد غیرخطی مصالح مصرفی می باشد. در برنامه تحقیقاتی که نتایج آن در این مقاله عرضه می گردد ابتدا مدل های متعددی از دیافراگم های بتنی با تعداد مهارهای مختلف و تغییر شرایط خاک به روش اجزا محدود وتحت شرایط بارگذاری استاتیکی و دینامیکی تحلیل شده و نتایج حاصله شامل نیروهای داخلی در صفحه دیافراگم، تغییرات نیرو در مهارها، شکل و گستردگی کوه گسیختگی (لغزش) و تغییرات تنش در توده خاک استخراج و مقایسه گردیده است. سپس با بکارگیری سیستم های اندازه گیری مناسب، یک دستگاه آزمایشی برای تعیین تنش ها و نیروهای داخلی طراحی و ساخته شده است. در این ارتباط با استفاده از روش های آنالیز ابعادی، دیافراگم با تعداد مهارهای مختلف ساخته شده و با قرارگیری روی میز لرزان و تحت شتاب نگاشت های مختلف مورد آزمایش واقع و نتایج حاصله استخراج گردیده است. در انتها نتایج آنالیز دینامیکی غیر خطی با تجربیات آزمایشگاهی مقایسه شده است.
    کلیدواژگان: دیافراگم بتنی، مهار جانبی، انعطاف پذیری، اجزاء محدود، اندر کنش، تحلیل غیر خطی