فهرست مطالب
پژوهشنامه علوم سیاسی
سال پانزدهم شماره 1 (پیاپی 57، زمستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/12/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 7-32
برآمدن سلجوقیان و پایداری آنان، به خصوص در دوره آلپ ارسلان و ملکشاه به کوشش سیاست نویسان فرهیخته ای چون خواجه نظام الملک طوسی و متکلمانی چون امام محمد غزالی است که اولی بخش سیستمی و مدیریتی را با نوشتن سیرالملوک به عهده گرفت و دومی، بخش ایدیولوژیک و مباحث مربوط به سیاست مداری، ملک داری و رعایت عدالت از سوی حکومت را در نصیحه الملوک در نظر داشتند، به انجام رسید. این مقاله قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که نیت غزالی از نوشتن نصیحه الملوک چه بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سلجوقیان به علت فقدان سابقه مسلمانی و ملک داری؛ توامان دو شیوه را در پیش گرفتند که بدون کمک سیاست نامه نویسان به فرجام نمی رسید: تاکید و سرمشق قرار دادن آیین سلطنت ایرانی و پافشاری بر نیکو اعتقادی و مسلمانی که هر دو مولفه تناسب نفوذ و قدرت را در برابر خلافت عباسی به نفع سلطنت سلاجقه برهم می زد و بنا به همین دلیل گذار غزالی از آرمان خواهی شرعی به واقع گرایی سیاسی نمود پیدا می کند. غزالی نه تنها قدرت نهاد سلطنت را به خداوند نسبت می دهد بلکه وجود این واقعیت را برای اجرای احکام شریعت لازم می داند. درواقع روبنای شریعت محور که ظاهری بود؛ و زیربنای ایرانی، که بوروکراسی و سلطنت است، را شکل می دهد. این مقاله با کمک از روش ساختارگرایی و با چارچوب نظری «ساز و برگ ایدیولوژی دولت» قصد دارد نصیحه الملوک را از بعد تعیین کنندگی سیاست ایرانی مورد تبیین و واکاوی قرار دهد.
کلیدواژگان: محمد غزالی، نصیحه الملوک، سلجوقیان، سیاست ایرانی، حکومت مندی -
صفحات 33-74جنبش حوثی ها از دهه نود سده پیشین، فعالیت های خود برای احقاق حقوق قومی مذهبی در یمن آغاز کرده بود ولی به دنبال وقایع بهار عربی و به طور خاص ازسال 2015 که یمن درگیر جنگ داخلی فراگیر شد، جنبش حوثی ها تحت حمایت سیاسی ایران تبدیل به یک بازیگر اصلی درصحنه معادلات یمن و منطقه گردید. حوادث پی در پی در این کشور به ویژه جنگ داخلی و حضور نیروهای ایتلاف به رهبری عربستان سعودی بحران های انسانی گسترده ای را در این سرزمین فقیر رقم زد. طبیعتا انتظ ار می رفت سازمان همکاری اسلامی با ورود به موضوع ، بحران را به نحوی انسانی و عادلانه تحت کنترل درآورد تا جلوی خونریزی و بحران های عظیم انسانی نزد مسلمانان گرفته شود. اما با گذشت نزدیک چهار سال، به نظر می رسد که سازمان همکاری اسلامی نقش موثری و حتی حداقلی را برای حل این بحران ایفاء نکرده است و بجای استقلال در سیاست ها، سایه مواضع و سیاست های یکجانبه عربستان سعودی بر بدنه این سازمان بین المللی علیه حوثی ها و ایران سنگینی می کند. آیا سایه سنگین مواضع و سیاست های عربستان سعودی علیه حوثی ها و ایران ،بر پیکره نظام تصمیم گیری این سازمان بین المللی حاکمیت داشته است.؟ در این نوشتار مواضع اجلاس سران، اجلاس وزرای امورخارجه ، و سایر نهادهای مرتبط و مواضع دو دبیر کل سازمان، استخراج، تخلیص، بررسی و تحلیل شده است. روش این تحقیق ،تحلیل محتوای اسناد و تکیه کامل بر اسناد سازمان می باشد.کلیدواژگان: یمن، سازمان همکاری اسلامی، عربستان سعودی، ایران، جهان اسلام
-
صفحات 75-110
علوم سیاسی در ایران در طول این سال ها رشد کمی و کیفی چشمگیری را تجربه کرده است که آسیب ها و کاستی هایی را نیز با خود داشته است. این پژوهش به هدف آینده پژوهی وضعیت علوم سیاسی در ایران در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که مبتنی بر روندهای درونی و محیطی کنونی در علوم سیاسی در ایران، چه رخدادها، پیامدها، تهدیدها و فرصت هایی برای این رشته محتمل است؟ در راستای پاسخ به پرسش اصلی، مبتنی بر داده های حاصل از مصاحبه های ساختمند و نیمه ساختمند از اعضای جامعه علوم سیاسی ایران، در قالب الگوی تحلیل روند STEEP) V)، رخدادهای و پیامدهای ناشی از عوامل اجتماعی، فناورانه، اقتصادی، زیست محیطی، سیاسی و ارزشی بر علوم سیاسی بررسی شده و با ترسیم ماتریس SWOT ضمن برشماری نقاط قوت و ضعف، در مواجهه با فرصت ها و تهدیدها، استراتژی های تهاجمی، تدافعی، رقابتی و محافظه کارانه پیش روی سیاست گذاران ارایه می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که تحقق اهداف اسناد بالادستی در حوزه علوم سیاسی منوط به اصلاح رابطه میان دستگاه های سیاست گذاری و دانشگاه، اولویت یابی شاخص های کیفی بر شاخص های کمی، بازبینی نظام پاداش و تنبیه در حمایت از پژوهش های کاربردی و نظریه پردازانه و شناسایی استقلال و آزادی عمل علمی و صنفی برای جامعه علوم سیاسی ایران خواهد بود. در این راستا لازم است دولت نقش هدایتی و حمایتی را جایگزین نقش کنترلی و مدیریتی نموده و به جای نشستن در جایگاه یک متولی در نقش یک متقاضی ظاهر شود.
کلیدواژگان: علوم سیاسی ایران، آینده پژوهی، الگوی تحلیل روند STEEP(V)، ماتریس SWOT، سناریو، استراتژی -
صفحات 111-146
با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، بنیان گذاران نظام جدید عرصه ی فرهنگ را مورد توجه ویژه قرار دادند؛ زیرا فرهنگ به عنوان عرصه قدرت نمادین، باید به گونه ای بازسازی می شد که شرایط جدید را منعکس کند. نیروهای انقلابی اسلام گرا با توجه به فضای ایدیولوژیک حاکم، تفسیر جدیدی از اسلام را مبنای استقرار وضعیت فرهنگی جدید قرار دادند که محتوای آن را نوعی فرهنگ والا با درون مایه ی دینی در جهت ضدیت با عناصر فرهنگی رژیم پیشین شکل می داد. وقوع انقلاب اسلامی، جنگ ایران و عراق و فضای حاکم بر زندگی ایرانیان، هرکدام به استمرار و تقویت اشکال خاصی از فرهنگ دامن می زد. با پایان جنگ سیاست های سخت گیرانه ی فرهنگی ابتدای انقلاب دچار تغییراتی شد و زمینه برای ورود اشکالی از فرهنگ عامه با درون مایه های عرفی به منازعات سیاسی پیرامون مسئله فرهنگ گشوده شد. بنابراین پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی به دنبال پاسخ به این پرسش است: سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح اقدامات عملی به عنوان متغیری متاثر از منازعات سیاسی، چه نسبتی با موسیقی به عنوان یکی از نمودهای اصلی فرهنگ عامه داشته است؟. بر همین اساس، با تمرکز بر اسناد حقوقی و نهادهای متولی فرهنگ و اقدامات دولت های پس از انقلاب، این یافته حاصل شد که سیاست های فرهنگی در سطح اقدامات عملی، به عنوان متغیری متاثر از منازعات سیاسی میان گروه های بلوک قدرت به شکل متناقضی، از یک سو زمینه را برای گسترش اشکالی از موسیقی با درون مایه های عرفی فراهم کرد و از سوی دیگر، به دلیل محدودیت های نهادی سبب تشدید نزاع بر سر آن شد.
کلیدواژگان: تحول فرهنگی، منازعه سیاسی، سیاست فرهنگی، فرهنگ عامه، سیاست موسیقی -
صفحات 147-184در مطالعه مناسبت تاریخی هویت ایرانی با غیر غربی، انقلاب مشروطیت به عنوان اولین مواجهه جدی با این غیر اهمیت می یابد. برای بررسی اولین مواجهه ی قانون نویسان ایرانی با مدرنیته ی غربی از نظریه آینه ی لکان بهره گیری و سپس متن مذاکرات اولین مجلس شورای ملی بازخوانی شد. پرسش اساسی مقاله این بود که «مواجهه اولین قانون گذاران ایرانی در مناسبت با غیر سلطنت مطلقه و غیر غربی چگونه در متن مذاکرات مجلس اول مشروطیت بازتاب یافته است.» نوشتار بر این فرضیه استوار شد که اولین قانون گذاران ایرانی موفق به ترمیز با غیر غربی به عنوان غیر تاریخی ایرانیان شده اند. قانون اساسی حاصل از این دوره سرانجام توانست تلفیق مهم و بارزی میان شرع و عرف ایجاد کند و قانون غربی را در بطن اصول شرعی جای دهد. قانون گذاران ایرانی توانستند با آزمون وخطا هویت خود را بر حکومت متناهی قانون در مقابل حکومت نامتناهی پادشاهی بازتعریف کنند. مجلس اول شورای ملی عمدتا میل به درون و بازسازی سنت داشت و نشانی از غرب زدگی در طرح مباحث اولیه ی آن به چشم نمی آید. آنان به نسبت آنچه امروز اندیشیده می شود احساس تهیدستی کمتری نسبت به غرب داشتند، نفی گذشته ی سنتی و اسلامی نیز کمتر موردتوجه آنان بود و من مطلوب در شکل بازگشت به یک گذشته ی باشکوه موهوم نیز کمتر مطرح می شد. این پژوهش به روش روان کاوی تاریخی سامان یافته است.کلیدواژگان: هویت، ساحت خیالی، مجلس اول شورای ملی، مشروطه، استبداد، قانون، غیر غربی
-
صفحات 185-217
هدف این پژوهش تحلیل قوانین مرتبط با امور ورزش و تربیت بدنی در عهد پهلوی دوم بر مبنای قانونگذاری خوب است. در اهمیت و ضرورت پژوهش قابل توجه است که نخبگان ایران پس از انقلاب مشروطیت سعی در نهادینه و محدودسازی نظام سیاسی به قانون بودند، این مهم در عرصه های گوناگون از جمله تربیت بدنی و ورزش به عنوان گسترده ترین پدپده اجتماعی عصر حاضر در مجالس ادوار پهلوی دوم به چشم می خورد. لذا این پژوهش با رویکرد کیفی انتقادی می کوشد احکام و قوانین ورزشی مصوب مجلس شورای ملی، از سال 1320 تا 1357 ش را براساس فرآیند «قانونگذاری خوب» تحلیل نماید. روش تحقیق تاریخی با بررسی اسناد است. طبق رویه های «قانونگذاری خوب»، قانونگذاری فرایندی است که گرچه در صلاحیت قوه مقننه است، اما مستلزم همکاری سایر قوا، به ویژه قوه مجریه می باشد و براساس معیارهای قانونگذاری خوب، مصوبات پارلمان باید به لوایح قوه مجریه متکی باشند. نتایج نشان داد که تمام قوانین ورزشی مصوب در عهد پهلوی دوم لایحه محور است که این روند به رغم انطباق با اصل حاکمیت قانون، احتمالا ناشی از چالش تفکیک قوا می باشد و حاکی از حکمرانی استبداد خودکامه و دست نشاندگی قوای مجریه و مقننه توسط دربار است. قوانین مرتبط به برگزاری بازی های آسیای 1974 تهران که بزرگترین رویداد ورزشی معاصر کشور است، احتمالا حاصل همراستایی ارکان سیاسی کشور باشد. پیشنهاد می شود در گام دوم انقلاب ارکان سیاسی نظام بدین گونه برای دستیابی به میزبانی رویداد های ورزشی منطقه ای و بین المللی بسیج شوند.
کلیدواژگان: پهلوی دوم، مجلس شورای ملی، قانونگذاری خوب، سیاست های تقنینی، قوانین ورزش و تربیت بدنی -
صفحات 219-256
هدف:
مقاله حاضر، شناسایی ابعاد پتانسیل خشونت قومی وعوامل اجتماعی مرتبط با آن در استان آذربایجان غربی می باشد. در پژوهش حاضرعمدتاازتیوری های منزا و بروکز، بارت، ویمر، آکلایف استفاده شده است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بوده که به روش نمونه گیری خوشه ای و به وسیله پرسشنامه محقق ساخته بر روی 384 نفر از شهروندان استان آذربایجان غربی در سال 1398 انجام گردید. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس ورگرسیون چندگانه همزمان از نرم افزار 24spss استفاده شد. پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ (خشونت قومی 86/0، شکاف قومی 81/0، ضعف ارتباطات میان فرهنگی قومی 89/0 ، حافظه جمعی 82/0، الگوی رای دهی قومی 80/0، بازنمایی خشونت در رسانه 76/0) و برای روایی از روایی سازه و تکنیک تحلیل عاملی استفاده شد.
یافته هاتحلیل داده های این پیمایش نشان داد بین ضعف ارتباطات میان فرهنگی قومی،شکاف قومی،حافظه جمعی،الگوی رای دهی قومی و بازنمایی خشونت در رسانه با پتانسیل خشونت قومی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد.نتایج حاصل از رگرسیون همزمان نشان می دهد که به صورت واقعی و تعدیل یافته 43 درصد از واریانس پتانسیل خشونت قومی توسط متغیرهای مستقل تبیین و پیش بینی می شود.
نتیجه گیرینتایج تحلیل یافته ها بیان می کند که خشونت قومی دارای دو بعد پتانسیل خشونت اجتماعی وسیاسی می باشد. با افزایش شکاف قومی، تضعیف ارتباطات میان فرهنگی قومی، رای دهی قومی،حافظه جمعی و بازنمایی خشونت در رسانه ها و شبکه های اجتماعی پتانسیل خشونت قومی در استان آذربایجان غربی افزایش می یابد.
کلیدواژگان: ضعف ارتباطات میان فرهنگی قومی، شکاف قومی، حافظه جمعی، خشونت سیاسی، خشونت اجتماعی، خشونت قومی
-
Pages 7-32
The rise of the Seljuks and their persistence, especially in the Alps Arsalan and Malekshah, was effort by well-educated politicians such as Nizam al-Mulk al-Tusi and theologians such as Imam Mohammed al-Ghazali who first wrote the systemic and managerial section And second, the ideological section and discussions of government policy, and justice in Nasihat al-Muluk. This article seeks to answer the question of what was al-Ghazali's intention to write the Nasihat of al-Muluk. The findings show that the Seljuks, due to their lack of Muslim and kingdom history, proceeded in two ways that would not have been possible without the help of mirror writers: the emphasis on exemplifying the Iranian monarchy and insisting on the good faith of both Muslims. And it disrupts power against the Abbasid caliphate for the sake of the monarchy, and so al-Ghazali's transition from religious idealism to political realism becomes apparent. Ghazali not only attributes the power of the institution of monarchy to God, but also considers the existence of this fact to be necessary for the implementation of the law. In fact, the Shari'a superstructure was Appearance, and the Iranian base underlying the bureaucracy and monarchy. This article aims to elaborate on Nasihat al-Muluk from the decisive aspect of Iranian politics with the help of the structurlism method and the theoretical framework of the " Ideological State Apparatuses ".
Keywords: Mohammad Ghazali, Nasihahat al-Muluk, Seljuks, Iranian Politics, governmentality -
Pages 33-74The Organization of Islamic Cooperation is the second largest intergovernmental organization after United Nation in terms of membership and is mantle of collective voice of the Muslim world. The OIS is supposed to safeguard and protect the interests of the Muslim world in the spirit of promoting international peace and harmony. This article mainly focuses on the role of OIC in ongoing conflict in Yemen. Nowadays, the Houthis play an outstanding role in the Yemeni political and regional equations. Since the start of Saudi-led airstrikes, Muslim countries have been asking OIC to intervene as mediator for bringing peace and normalcy in Yemen. It is a historic opportunity for OIC for de-stigmatizing itself of being a moribund organization. The article examines the heavy shadow of Saudi Arabia`s intentions on the positions of the Organization of Security Cooperation to counter Iran's influence in Yemen (2015-2019) How can we assess the policies and the positions of OIC on this very important case? If is the OIC manipulated or affected by the policies of Saudi Arabia? The context analysis is opted as methodology and due to its up-to-date and rich documented literature; it enjoys a distinct label in comparison of previous and old works.Keywords: Yemen, OIC, Saudi Arabia, Iran, Islamic World
-
Pages 111-146
Once the Islamic Revolution won in 1978, the founders of the new system paid special attention to the arena of culture because culture as a symbolic power arena had to be renewed in such a way that it could reflect new circumstances. The Islamist revolutionary forces set a new interpretation from Islam as a basis for establishing new cultural situation given the dominant ideological environment, the inclusion of which was formed by some high-profile culture with a religious theme against the cultural elements of the former regime. The Islamic Revolution occurrence, Iran-Iraq war and ruling climate over lives of Iranians, each of which intensifies perpetuation and strength of certain forms of culture. With the end of war, early revolution cultural strict policies underwent changes and ground for forms of popular culture with conventional themes found entry into political conflicts about culture. Therefore, the present paper by applying quantitative methodology and library-based research as well as citations seeks to explore response to this question that: what relationship have cultural policies of the Islamic Republic of Iran as a variable affected by political conflicts practically had with music as one of the main representations of popular culture? .
Keywords: cultural Revolution, political conflict, cultural policy, popular culture, The politics of music -
Pages 147-184In studying the historical occasion of Iranian identity with Western other, to examine the first encounter of Iranian legislators with Western modernity took advantage of Lacan's mirror theory and the text of the negotiations was read in the National Assembly. The main question of the article was " How the faced of the first Iranian legislators on the occasion of Absolute monarchy other and Western Other is reflected in the text of the negotiations of the first constitutional parliament." The article was based on the hypothesis that the first Iranian legislators succeeded in symbolization between Western Other. The constitution of this period was finally able to create an important combination between sharia and Customary law, and to place Western law at the heart of sharia law. Iranian legislators have been able to redefine their identity on the finite self of law against the infinite self of the monarchy. The first National Assembly was mainly aimed at inside and reconstructing the tradition, and there is no sign of Westernization in the discussion of its initial discussions. This research is organized by the method of historical psychoanalysis.Keywords: Identity, Imaginary Order, First National Assembly, Constitutional, authoritarianism, law, Western other
-
Pages 185-217
The purpose of this research is the political- legal pathology of the laws related to sports and physical education in the national consultative assembly in the second Pahlavi era based on the theories of the State of Law and good legislation In the modern world, community-based sports, elite-based sports, the development of sports as an industry, and the development of sports as a means of public education are four approaches in the Mulll et al. this model at four levels: educational, public and recreational, championship and professional Are classified. Therefore, this research with a critical qualitative approach examine the principle of Legislative formalities from the principles of good legislation, while analyzing the trend and orientation of legislative policies from the second Pahlavi era with emphasis on the main components of sports development in the modern world. The results showed that all sports laws adopted in the second Pahlavi era are bill-oriented, which, despite compliance with the Good Legislation (Legislative formalities (, is probably due to the challenge of separation of powers and indicates the absolute rule of the second Pahlavi in Legislative system. In addition, most of the legislative policies on the subject of sports are about the development of educational, public and recreational and championship sports, and little attention is paid to the development professional sports. This imbalance in the legislative policies of the sport has led to the backwardness of the Iranian sports industry.
Keywords: the second Pahlavi, the national consultative assembly, Good Legislation, Legislative policies, Laws on Sport, Physical Education -
Pages 219-256Background and Aim
The aim of this paper is to identify the dimensions of the potential of ethnic violence and related social factors in West Azerbaijan province. In the present study, the theories of menza and Bruks ,Wimmer,Fredrik Barth, and Akulaef have been used.
MethodsThis descriptive study was a descriptive survey that was carried out by cluster sampling and a researcher-made questionnaire on 384 citizens of West Azarbaijan province In order to test the research hypotheses, Pearson correlation coefficient,Anova, multiple regression analysis were used. Reliability of the questionnaire based on Cronbach's alpha (ethnic violence 0.86, , ethnic cleavage 0.81, ethnic intercultural communication weakness 0.89, collective memory 0.82, ethnic voting pattern 0.80, representation Violence in the media (0.76) and construct validity and factor analysis technique were used for validity.
ResultsAnalysis of the data of this survey showed that there is a direct and significant relationship between the weakness of ethnic intercultural communication, ethnic cleavage, collective memory, ethnic voting pattern and representation of violence in the media with the potential of ethnic violence. The fact that 43% of the potential variance in ethnic violence is realistically adjusted is explained and predicted by independent variables.
ConclusionThe results of the analysis show that ethnic violence has two dimensions of social and political potential. Increasing ethnic cleavage, weakness of ethnic intercultural communication, ethnic voting, collective memory and representing violence in the media and social networks increase the potential for ethnic violence in West Azerbaijan Province.
Keywords: Weaknesses in intercultural communication, ethnic cleavage, collective memory, Political violence, social violence, ethnic violence
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.