فهرست مطالب
مجله علوم سیاسی
پیاپی 44 (پاییز 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/07/01
- تعداد عناوین: 9
-
صفحات 1-35
نظر به اهداف متعالی نظام اسلامی، تضاد منافع نظام اسلامی با جبهه استکبار، نقش مکتب حیات بخش اسلام در معادلات سیاسی جهان، جایگاه نظام سیاسی اسلام در ساختار ژیوپلیتیک و ساختار ژیواستراتژی جدید جهان، پیچیدگی رفتار بازیگران در حوزه های داخلی، منطقه ای و بین المللی و تجارب تلخ تاریخ اسلام در ادوار گذشته از یک سو و از سوی دیگر نظر به چشم اندازی که مصحف شریف نهج البلاغه در خصوص تهدیدات متصور برای نظام اسلامی ترسیم نموده؛ موضوع این نوشتار« تهدیدات نظام اسلامی و راهبردهای مقابله با آناز منظر نهج البلاغه می باشد. نوشتار حاضر بر آن است تا با مطالعات اکتشافی در آن منبع بی بدیل با بهره گیری از متد علمی رایج، علاوه بر تبیین تهدیدات متصور بر امنیت نظام اسلامی راهبردهای دفع تهدیدات فوق را از نهج البلاغه احصاء و ارایه نماید. این تحقیق که نتیجه یک طرح پژوهشی است؛ از حیث هدف تحقیقی کاربردی، از حیث سطح تحلیل برخوردار از ماهیتی توصیفی-استنتاجی، از حیث رویکرد و طبقهبندی روش، کتابخانه ای- اسنادی است. اطلاعات مورد نیاز پس تعیین شاخصها با مطالعات اکتشافی در آن منبع؛ مصادیق آن احصاء گردید. در راستای جمع آوری اطلاعات و سازماندهی نوشتار سه سوال زیر طرح گردید:- تهدیدات پیش روی نظام اسلامی از منظر نهج البلاغه برخوردار از چه ابعادی است؟- هر بعد از تهدید برخودار از چه شاخص های است؟- نهج البلاغه در راستای مقابله با تهدیدات فوق چه راهبردهای ارایه نموده است؟ محقق براین باوراست نظر به نگاه بسیط و ژرف نهج البلاغه به تهدیدات و راهبردهای مقابله با آن؛ علاوه بر پیشگیری از حوادث گذشته، پنج سطح امنیت در حوزه: امنیت سیاسی، امنیت اجتماعی، امنیت فرهنگی، امنیت اقتصادی، امنیت اعتقادی برای نظام اسلامی شکل می گیرد. که منجر به توسعه قلمرو همه جانبه برای نظام سیاسی می گردد.
کلیدواژگان: تهدیدات، امنیت، نظام اسلامی، راهبرد، نهج البلاغه، اهداف -
صفحات 37-61
با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت گیری سیاست خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش های ایدیولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری می نماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازی های ایدیولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرایتی که از اسلام گرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی می شود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیده تر شدن معادلات منطقه ای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدیولوژیکی را تشدید می کند. این مقاله بر اساس تیوری ساز ه انگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانه ای می باشد.
کلیدواژگان: سیاست خارجی ترکیه، مبانی هویتی، ارزشهای غربی، ناسیونالیسم ترکی، امنیت منطقه ای -
صفحات 63-94
جامعه جهانی در قرن 21 هنوز با چالش های جدی در زمینه دستیابی به صلح و عدالت اقتصادی و امنیت انسانی روبروست. مقصود از «صلح پایدار جهانی» وضعیتی است که در آن همه افراد، گروه ها و ملت ها با حفظ کرامت انسانی خود از زندگی همراه با عدالت، امنیت، مدارا و همکاری به عنوان یک «حق» برخوردارند؛ و در تعیین سرنوشت خویش و در راستای حفظ این وضعیت در جهان فعالانه مشارکت می کنند. دموکراسی، حقوق بشر و صلح و امنیت بین المللی سه مقوله ای هستند که وجود هریک به وجود دیگری ارتباط دارد و این ها هرمی را تشکیل می دهند که صلح و امنیت بین المللی در راس آن قرار دارد و عدم وجود هریک از دو عنصر دموکراسی و حقوق بشر باعث به مخاطره افتادن صلح و امنیت بین المللی می شود. امروزه صلح نه تنها در بین کشورها فراتر رفته بلکه صلح قاره ای هم مطرح است؛ و کشورهای مختلف با تشکیل سازمان هایی همکاری در جهت ایجاد امنیت و صلح در بین کشورهای هم جوار نیز همکاری می کنند. رکن اصلی شورای امنیت حفظ صلح و امنیت بین المللی است. سازمان ملل متحد که بزرگ ترین سازمان بین المللی است. نقش اصلی را در حفظ صلح و تامین امنیت در جهان به عهده دارد. این سازمان که تبلوری از امنیت دسته جمعی است، سازمان بین دولتی محسوب می شود. این سازمان نقش موثری در برقراری امنیت و تامین صلح در جهان ایفا کرده است عملکرد و تجربه کاری سازمان ملل متحد در اواخر قرن بیستم به خوبی نشان داده که با محدود شدن تدریجی صلاحیت های صرفا ملی به نفع صلاحیت های بین المللی، برخی موارد خشونت در درون اجتماعات ملی و حتی علیه پاره ای از اقشار جمعیت یک کشور ممکن است تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی شمرده شوند. هدف از این مقاله بررسی رویکرد جامع بین المللی در ایجاد صلح و همکاری پایدار جهانی است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی - تحلیلی است. امروزه در چهارچوب قوانین بین المللی سازمان ملل همه کشورها تابع قوانین مقررات آن هستند؛ و از منافع آن بهره می برند. تامین صلح و همکاری تمامی کشورها ملزم بر این است که در چهارچوب حقوقی سازمان ملل عمل نمایند؛ و در تقویت صلح پایدار همکاری کنند.
کلیدواژگان: رویکرد جامع بین المللی، صلح و همکاری پایدار جهانی، نظریات در ارتباط با صلح -
صفحات 95-122
ایران و عربستان دو کشور مهم در خاورمیانه محسوب می شوند هر چند اختلافات مذهبی میان دو کشور وجود دارد اما اشتراکات فرا مذهبی (دینی) نیز وجود دارد که این دو روند روابط خارجه دو کشور را در ادوار مختلف بنا نهاده است مطالعات نشان می دهد هر چه از دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد گذشته روابط دو کشور رو به سردی گرایش پیدا کرده و تنش بین ایران و عربستان شدت گرفته است. اساسا تعلقات طرفین نسبت به حوزه های نفوذشان و ورود هر یک به حوزه تحت نفوذ دیگری علل اصلی این تنش ها بوده است که منجر به تخاصم وحتی تهدید لفظی بین دولتمردان دو کشور در سالهای اخیر گردید بنابراین آنچه مسلم است عربستان خود را مدافع تسنن در منطقه می داند و ایران خود را مدافع تشیع در منطقه می خواند. قدر مسلم آنست که مسایل ژیوپلتیکی منطقه یا تاثیرگذار بر روابط ایران و عربستان می باشد یا تاثیرپذیر از این روابط می باشد. سوالی که درپژوهش حاضر مطرح است این است که اساسا چه مسایلی در استحکام و گسست روابط بین دو کشور در سال های 84 تا 92 دخیل بوده ؟ که در پاسخ به فرضیه حاصل از این پرسش می توان گفت مسایل منطقه ای از جمله تحولات سوریه بوده واینکه ایران از حکومت در سوریه و عربستان از معارضین در سوریه حمایت می نماید.
کلیدواژگان: ژئوپلتیک، سوریه، ایران، عربستان، تشیع و تسنن -
صفحات 122-160
پدیده فساد اقتصادی به مثابه استفاده غیرقانونی از قدرت و اختیارات دولتی به منظور تامین منافع شخصی و گروهی از جمله آسیب های جدی ساختار اقتصادی کشورها به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد.فساد مالی و اقتصادی از طرقی چون اختلال در روند کار بازارها و تخصیص مناسب منابع، ممانعت از وضع مقررات نظارتی، ایجاد انحصارات برای منافع شخصی، سوءاستفاده از منابع ملی، رشوه خواری، کاهش رشد اقتصادی و... نقش مخربی را در فرآیند توسعه اقتصادی ایفا می کند؛ که با توجه به نظریات توسعه که در طول متن مورد بررسی قرار گرفته اند و نیز نظریه "توسعه متوازن" در آرا متفکرینی چون هانتینگتون این امر به عنوان مانعی اساسی در روند دموکراسی و توسعه سیاسی خواهد بود، که این موضوع را به طور خاص برای جمهوری اسلامی ایران در فاصله سال های 92-68 مورد بحث قرار داده ایم. در این مقاله در پی پاسخ به این سوال هستیم که چه نسبتی بین فساد اقتصادی و توسعه سیاسی برقرار می باشد؟ فرضیه ما این است که فساد اقتصادی از طریق تاثیر منفی بر توسعه اقتصادی، توسعه سیاسی را با مشکلاتی عدیده مواجه می سازد.
کلیدواژگان: فساد اقتصادی، توسعه اقتصادی، توسعه متوازن، توسعه سیاسی، دموکراسی -
صفحات 161-184
چکیده غرب ستیزی یکی از مهم ترین رویکردها در نگاه ایرانیان به غرب است که در دوره معاصر تکوین یافته و به گفتمان غالب تبدیل شده است. نگرش های بدبینانه به غرب در دهه های 40 و 50 از ناحیه نیروهای اجتماعی ویژه روشنفکران و نخبگان در قالب یک روایت پردازی تفاوت با غرب به حیات استعاری خود ادامه دادند و به صورت یک گفتمان ضد قدرت، بازتولید و زمینه ساز گفتمان غرب ستیزی شدند. یکی از گونه های بررسی پدیده های سیاسی، تحلیل آنها بر اساس روش تحلیل گفتمانی است. موضوع این مقاله بررسی دلایل هژمونیک شدن گفتمان غرب ستیزی در میان روشنفکران دهه 40 و 50 براساس نظریه لاکلا و موفه به عنوان یکی از مهم ترین و غنی ترین نظریه ها در حوزه تحلیل گفتمان می باشد. این مقاله سعی دارد دلایل هژمونیک شدن گفتمان غرب ستیزی در میان روشنفکران دهه 40 و 50 را براساس نظریه لاکلا و موفه به عنوان یکی از مهم ترین و غنی ترین نظریه ها در حوزه تحلیل گفتمان مورد بررسی قرار دهد. پرسش اصلی این است که براساس نظریه لاکلاو موفه مفصل بندی مفاهیم، فرایند هویت سازی و استقرار گفتمان غرب ستیزی در دهه 40 و50 چگونه اتفاق افتاد؟ پیش فرض اصلی آن است که با توجه به بومی گرایی، بنیادگرایی اسلامی و بدبینی تاریخی ایرانیان به غرب، نیروهای مخالف وضع موجود تاثیر مستقیم در گسترش غرب ستیزی در ایران داشتند. بر این اساس اسلام گرایی و بومی گرایی به عنوان دال های اصلی گفتمان غرب ستیزی بوده و مفاهیم و معانی دیگر، حول آن مفصل بندی شده اند.
کلیدواژگان: کلیدواژه ها: لاکلاو موفه، گفتمان، غرب ستیزی، روشنفکران، بومی گرایی -
صفحات 185-208
شبکه های اجتماعی به عنوان عنصری جدایی ناپذیر در سیاست معاصر شناخته می شوند. به همین دلیل، بررسی تغییرات سیاسی و اجتماعی بدون توجه به شبکه های اجتماعی به عنوان رسانه ای اثرگذار و فراگیر امری ناقص به نظر می آید. فناوری اطلاعات از جمله اینترنت رواج گسترده ای در میان جامعه ایرانی دارد و از این جهت باعث شکل گیری گفتمانی نوین در عرصه سیاست و اجتماع شده است و یا اینکه تغییرات گسترده ای را در عرصه باورها و هنجارهای سیاسی پس از انقلاب اسلامی پدید آورده است. به همین دلیل پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که شبکه های اجتماعی چگونه و تا چه اندازه به درکی نوین از پدیده انقلاب اسلامی کمک می نمایند؟ در همین راستا، این فرضیه مطرح می شود که شبکه های اجتماعی به عنوان عاملانی هویت ساز پس از انقلاب اسلامی باعث دگردیسی در هویت سازی انقلاب شده اند. پژوهش حاضر از ایده ژوزف نای به عنوان چارچوب نظری بهره می برد که می تواند راهکارهایی برای درک نوین از هویت انقلاب اسلامی به ما ارایه دهد. همچنین، روش تحقیق حاضر کیفی و از نوع توصیفی-تحلیلی است.
کلیدواژگان: شبکه، انقلاب اسلامی، هویت، جوزف نای، سیاسی -
صفحات 209-235مفهوم نظام سیاسی مطلوب و تعیین نظام سیاسی با کارکردهای مناسب مقوله ای است دارای قدمت بسیار در فلسفه ی سیاسی که دیرینه و خاستگاه آن در نظریه ی سیاسی دست کم در آرای افلاطون به ویژه رساله ی جمهور و رساله ی سیاست ارسطو و طبقه بندی مشهور او در زمینه نظام های سیاسی مشهود می باشد . دو نفر از اندیشمندانی که در این زمینه به طرح نظریه پرداخته اند ایمانویل کانت و یورگن هابرماس می باشند . حکومت مطلوب کانت برآمده از قانون و اراده ی مردم است و قوانین آن بر اساس مفهوم حق و با عنایت بر اصول پیشینی خرد مانند آزادی ، برابری و استقلال می باشد و علاوه بر این بر اساس نظام نمایندگی و تفکیک میان قوا اداره می شود و از آن با عنوان نظام جمهوری یاد میکند . در عصر حاضر نیز یورگن هابرماس فیلسوف و نظریه پرداز آلمانی تلاش کرد تا ضمن وفاداری به مفهوم دموکراسی لیبرالی با بازسازی آن به نحوه ی منحصر به فرد خویش علاجی برای ناکامی این سنخ از دموکراسی در نیل به اهدافش پیدا کند، بنابراین او نوعی از دموکراسی با عنوان دموکراسی مشورتی را معرفی می کند که در این نوع از دموکراسی کنش ارتباطی و استدلال های عقلانی و حاکمیت عقلانیت ارتباطی عناصر تعیین کننده می باشند. پژوهش حاضر می کوشد به تبیین آرای این دو متفکر در مورد نظام سیاسی مناسب جامعه بپردازد .کلیدواژگان: جمهوری، دموکراسی مشورتی، مشروعیت، عقلانیت ارتباطی، حق
-
صفحات 237-252در جهان کنونی که رشد تغییرات در تمام عرصه ها در حال وقوع می باشد نیاز به سیستم هایی کارآمد در عرصه بین المللی دو چندان است. یکی از مهم ترین نظامات در عرصه بین المللی سازمان ملل متحد به عنوان جامع ترین سازمان بین المللی است که باید خود را با نیازهای کنونی همراه کند. ولی از بدو تاسیس این سازمان اصلاحاتی جزیی در این سازمان و بالاخص رکن مهم آن یعنی شورای امنیت به وقوع پیوسته است، گروه های زیادی از دبیر کل وقت (کفی عنان) تا اتحادیه افریقا، گروه کشورهای جنوب، جنبش عدم تعهد، گروه چهار و گروه کشورهای هم اندیش موسوم به اتحاد برای اجماع طرح هایی را برای اصلاح و کارآمدی بیشتر این شورای پیشنهاد نموده اند که تا به امروز در خصوص هیچ کدام توافق جامعی صورت نگرفته است. از میان ایده های اصلاحی پیشنهاد شده طرح گروه چهار با اقبال بیشتری مواجه بود ولی گروه کشورهای هم اندیش مسیری در تقابل با این گروه را در پیش گرفتند، برخلاف گروه چهار (چهار کشور: المان، ژاپن، برزیل و هند) که خاستار افزایش اعضای دایم شورای امنیت بودند گروه کشورهای هم اندیش صرفا خواستار افزایش اعضای غیر دایم این شورا می باشد که در این راستا اتهاماتی را نیز به یکدیگر ایراد نموده اند.کلیدواژگان: اصلاحات، شورای امنیت، گروه چهار، کشورهای هم اندیش، اتحاد برای اجماع
-
Pages 37-61
With arrival of Justice and Development Party serious alterations occurred in Turkey's foreign policy and the country's Policy in the Middle East moved towards opposition than cooperation. The changes in Turkey's political and social contexts and the country's emphasis on layers of identity. Brought about ideological tensions that necessitate the investigation of changes in Turkey's identity tenets in the Middle East and it's regional effects. This study argues that Justice and Development Party's application as identity tenets in the Middle East entangles the country in ideological games that it has little in common with; and from another perspective, with a read of Islamism the country enters a rivalry field with Iran and Saudi Arabia each of which represents a part of it's identity (Sunni and Shiite) and from another aspects the two countries have opposite and common benefits. Thus, Turkey's presence in the Middle East brings about more complication in the regional equations and more disagreement in policies; and intensities ideological rivalries. This study was carried and according the Constructivist theory, the research method was descriptive –analytical; and the data were collected through library research.
Keywords: Turkey', s foreign policy, identity tenets, western values, Turkish nationalism, regional security -
Pages 122-160
One of the major threats to the economic security of countries is the phenomenon of corruption and economic crime. This is particularly true of countries with a rentier economy with more obvious aspects and manifestations, and Iran's criminal law demonstrates that there is no criminal offense under this heading of economic corruption in Iran's criminal code, or under another heading, has been criminalized, or The Criminal Code of Iran has paid a fair share of this crime to the fullest. Of course, the Islamic Penal Code of 1392 states that disruption of the economic system of the country is widely regarded as one of the examples of corruption in the law. In this case, the law is inadequate. Studies show that the phenomenon of corruption and economic crime firstly affects the economic security of societies and, on the other hand, affect the political development of the Especially Iran countries. In this article, we are looking at the causes of economic corruption and its impact on.
Keywords: Economic corruption, Economic Development, Balanced development, political development, democracy -
Pages 161-184
West conflict is one of the most important approaches in the eyes of Iranians to the West in the contemporary era and gradually developed into a dominant discourse has become. Attitude pessimistic to the West in the 40s and 50 of the district social forces opposed to the status quo, especially intellectuals and the elite national and religious in the form of a Rvaytprdazy difference with the West to life metaphorical continued for a discourse against power, reproduction and grounds were Ghrbstyzy discourse. A review of the political phenomena, their analysis is based on discourse analysis. This article first examines the reasons for anti-hegemonic discourse among intellectuals in the West 40 and 50 According to Laclau and Mouffe as one of the most important and richest theories in the field of discourse analysis. This article attempts to reason Ghrbstyzy hegemonic discourse among intellectuals decade of 40 and 50. According to Laclau and Mouffe as one of the most important and richest examine theories in the field of discourse analysis. The main question is Mouff According to Laclau articulation of concepts, processes and deploy identity discourse in the 40s and 50s Ghrbstyzy How did it happen? Basic assumption is that according to nativism, Islamic fundamentalism and Iranian historical skepticism in the West, against the forces of the status quo had a direct impact on the spread of West conflict in Iran. Accordingly Islamism and nativism as the main evidence Ghrbstyzy discourse and concepts and other things around it have been articulated.
Keywords: Laclau Mouffe, Discourse, West anti-intellectual, nativist, othering -
Pages 185-208
Social networks are known as an integral part of contemporary politics. For this reason, examining social and political changes regardless of social networks as an influential and inclusive media seems inappropriate. Information technology, including the Internet, is widespread among the Iranian community and has thus created a new discourse in politics and society, or has caused widespread changes in the field of political beliefs and norms after the Islamic Revolution. Therefore, the present research sought to answer the question of how and to what extent social networks contributed to a new understanding of the phenomenon of the Islamic Revolution. In this regard, the following hypothesis was taken into account: social networks, as identity-making agents, have transformed the Revolution’s identity-making after the Islamic Revolution. The present study used Joseph Nye’s idea as a theoretical framework that could provide us with some strategies for a new understanding of the identity of the Islamic Revolution. The research method is qualitative and descriptive-analytical.
Keywords: network, Islamic Revolution, Identity, Joseph Nay, Political -
Pages 209-235The concept of ideal political system and the identifying a political system with proper functions is a issue which has a long history in the philosophy of politics, its long history and its origin in political theory, at least in Plato's statements, in particular the treatise of the Republic and the treatise of Aristotle's Politics And his famous classification of political systems is evident. Two thinkers who have focused on the theory have been Immanuel Kant and Jürgen Habermas. Kant's ideal government is based on the law and the will of people . Its laws are based on the concept of the right and considering on the prior principles of reason such as freedom, equality and independence . In addition, it is governed by a representative system and separation of powers and calls it the republic . In the present day, the German philosopher and theorist Jürgen Habermas, despite the loyalty to the concept of liberal democracy, tried to find a solution to the failure of this type of democracy to achieve its goals by rebuilding it in its unique way. So he introduces a kind of democracy called deliberative democracy, In this type of democracy, communicative action and rational reasoning and the rule of communicative rationality are decisive elements. The present research seeks to explain the views of these two thinkers on ideal political system of the society.Keywords: Republic, Deliberative Democracy, Legitimacy, Communicative Rationality, right
-
Pages 237-252In the current world of growing change in all areas, the need for efficient systems in the international arena is twofold. One of the most important UN system in the international arena is the most comprehensive international organization that needs to meet its current needs. But since its founding, the organization has undergone some modifications in this organization, and in particular its key pillar, the Security Council, a large number of secretary-general of the time (Anahi Sufi) to the African Union, the South Group, the Non-Aligned Movement, the Group of Four and the Group The so-called "Alliance for Consensus" has proposed plans for further improvement and efficiency by the Council, which has not yet been fully agreed on. Among the proposed corrective ideas, the Group of Four was more lucid, but the group of countries thought to oppose the group, unlike the four group (four countries: Germany, Japan, Brazil, and India), which increased the number of permanent members The Security Council was a group of countries that only wanted to increase the non-permanent members of the council, which also brought charges against each other.Keywords: Reforms, Security Council, Group Four, Allied countries, Alliance for Consensus
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.