فهرست مطالب
پژوهش نامه معارف حسینی
سال پنجم شماره 20 (زمستان 1399)
- بهای روی جلد: 300,000ريال
- تاریخ انتشار: 1399/10/01
- تعداد عناوین: 8
-
صفحه 7
شمر بن ذی‌الجوشن یکی از افرادی است که در جریان قیام امام حسین مرتکب جنایاتی شد و به بدنامی و بدفرجامی به عنوان قاتل امام حسین در تاریخ ثبت شده است. این فرد دارای فراز و فرودهای شخصیتی است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و شیوه کتابخانهای به شخصیت‌شناسی وی و نقش او در جنایات و مصایب کربلا به‌ویژه روز عاشورا پرداخته است.
کلیدواژگان: امام حسین، شمربن ذی الجوشن، روز عاشورا، مصایب کربلا -
صفحه 17
در ادوار مختلف تاریخی و در نقاط گوناگون جهان، قیام‌ها و انقلاب‌های فراوانی به انجام رسیده که تاثیر آنها بر مردم عصر خود و زمان‌های آینده متفاوت بوده است. اثرگذاری تعدادی از این خیزش‌ها، تنها در محدوده زمانی و مکانی محدودی صورت پذیرفته است. در این میان، برخی از قیام‌ها و انقلاب‌ها تا مدتی روابط بین‌الملل و برخی ملت‌ها را تحت تاثیر خود قرار داده‌اند، ولی به مرور زمان از قدرت و نفوذ آنها کاسته شده است تا جایی که یا تغییر آرمان داده‌اند یا به فراموشی سپرده شده‌اند و جز نامی از آنها در تاریخ وجود ندارد.
قیام بزرگ و الهی امام حسین در روز عاشورای سال 61 هجری قمری، تنها نهضتی است که هرچند در ظاهر به شکست و شهادت افراد حاضر در آن انجامید، اما تاثیری شگرف و فوق‌العاده بر جنبش‌های مردمی پس از خود، در سطح جهان، به‌ویژه جوامع اسلامی داشته است. این حرکت بزرگ اعتقادی، پس از 14 قرن، همچنان پرقدرت و تاثیرگذار، الگوی کامل و بی‌نظیری برای آزادی‌خواهان و حق‌طلبان به شمار می‌رود.کلیدواژگان: قیام امام حسین، نهضت کربلا، خیزش ها، انقلاب اسلامی -
صفحه 45
سیمای حضرت عباس بن علی، ابوالفضل العباس را همواره از نگاه دانشمندان و شیفتگان حضرتش نگریسته‌ایم و چه‌بسا این توهم پدید آمده باشد که این همه صفات متعالی و این همه خصوصیات فرا انسانی را ما محبان و دلدادگان آن حضرت، به ایشان نسبت می‌دهیم. در این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی بر آنیم که از نگاه محققان و علمای اهل‌سنت به جایگاه رفیع علمدار کربلا حضرت ابوالفضل العباس بپردازیم. پژوهشگران و آزاد‌اندیشان اهل‌سنت، با شیعیان و محبان آن حضرت هم‌نظرند و آن گروه از مورخان و پژوهشگران اهل‌سنت که واقعه عاشورا را اوج مصیبت‌ها و عزاداری‌ها معرفی کرده‌اند، نسبت به ساحت مقدس حضرت ابوالفضل نیز ادای احترام کرده و سر تعظیم فرو آورده‌اند.
کلیدواژگان: ابوالفضل العباس، عاشورا، اهل سنت، شهدای کربلا، آزاد اندیشی -
صفحه 65
در بین سوره‌های قرآن سوره مبارکه مریم3 به جهت ویژگی حروف مقطعه و مضامین آیاتی خود، بیش از سور دیگر قرآن، رنگ و بوی حسینی دارد. وقتی در سیره تربیتی امام حسین از منظر آیاتی نگریسته می‌شود، به نظر می‌رسد سوره مریم3 بیش از سوره‌های دیگر قرآن، جریان تربیت حسینی را در خود نشان داده است. از این‌رو نگرش به فضای سوره مریم3 از منظر سیره تربیتی حسینی و بررسی مضامین آن، ارتباط تنگاتنگ قرآن و عترت را بیش از پیش جلوه‌گر می‌کند. این تحقیق به روش اسنادی و کتابخانهای به واکاوی صفات و ویژگی‌های سیره تربیتی امام حسین در کاروان حسینی پرداخته و درصدد پاسخ به این پرسش است که جنبه آیاتی سلوک حسینی از منظر سوره مریم چگونه قابل فهم خواهد بود؟
کلیدواژگان: سوره مریم، امام حسین، آیات -
صفحه 91
حرکت تاریخ‌ساز امام حسین در مواجهه با بی‌عدالتی‌های بنی‌امیه و بیعت نکردن آن حضرت با یزید، تاثیرات شگرفی بر تاریخ اسلام گذاشت. این حرکت مورد توجه تمامی متفکران، از جمله مستشرقان قرار گرفت و برخی با نگاه علمی، این نهضت عظیم را مورد بررسی قرار دادند. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از روش کتابخانهای به شیوه تحلیلی و توصیفی به بررسی روایت‌گری و تحلیل‌های برخی از مستشرقانی می‌پردازد که در آثار خود به موضوع زندگانی و حرکت امام حسین پرداخته‌اند. بر پایه آن‌چه در این جست‌وجوها به دست آمده است، تقریبا هیچ کدام از مستشرقان نتوانسته‌اند اهداف امام حسین را به روشنی فهم و منتقل کنند و حرکت آن حضرت را به شکل اقدامی انفعالی، سیاسی و قدرت‌طلبانه تصویر کرده‌اند.
کلیدواژگان: امام حسین، مستشرقان، شرق شناسی، عاشورا، نهضت حسینی -
صفحه 113
بستر شکل‌گیری هویت فرهنگی، زندگی جمعی است و اسطوره یک مقوله فرهنگی است که می‌تواند افکار و شیوه زندگی ما را هدایت و جهت دهد. اسطوره‌ها کارکردهای گوناگونی دارند که ساحت عرفانی و دینی آن در ایجاد و تقویت هویت‌فرهنگی موثر است. در همین راستا آفرینش پیاده‌روی اربعین به مثابه اسطوره برای جلوگیری از سرگشتگی جامعه توده‌ای نقش‌آفرین بوده و امکان عمل و فرصت در حوزه عمومی را فراهم می‌آورد.
این مقاله با تحلیل اسطوره شناختی برگرفته از مولفه‌های اسطوره‌ای جوزف کمبل، درصدد بررسی معناداری تجربه زیسته زایران پیاده‌روی اربعین با آزمون t تک نمونه‌ای برآمده است تا ضمن پیکربندی اربعین با مولفه‌های اسطوره، به تبیین هویت‌فرهنگی بپردازد.
از آن‌جایی که جایگاه واقعه عاشورا در ذهن و ضمیر شیعیان، دارای اعتبار و حجیت بوده و هم مبنای رفتار و کنش‌سیاسی و اجتماعی است یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پیاده‌روی اربعین در حیات بخشیدن به هویت فرهنگی و اجتماعی موثر بوده است.کلیدواژگان: پیاده روی اربعین، اسطوره، هویت فرهنگی، کمبل، زیارت -
صفحه 139
-
صفحه 143
-
Page 7
Shimr b. Dhi al-Jawshan was an infamous and notorious figure who committed many crimes in the movement of Imam al-Husayn, most importantly, he is regarded as the slayer of Imam al-Husayn at Karbala. He had a multi-faceted character, hence the present paper is concerned with his criminal deeds at Karbala on Ashura.
Keywords: Imam al-Husayn, Shimr, the Karbala afflictions -
Page 17
Throughout history, there have occured many revolutions here and there in Muslim lands that have left their impressions on the people of their own time and the posterity. Some of them have had limited influences both spatially and temporally. However, some revolutions have left some influence on certain peoples but the passage of time minimized their influence. In contrast, Imam al-Husayn's movement was apparently suppressed owing to the bloodbath that was committed at Karbala; however, the long-term effects of this movement can well be sensed even after fourteen centuries.
Keywords: Imam al-Husayn's movement, the Karbala movement, uprisings, the Islamic Revolution -
Page 45
Most ofvthe depictions that concern al-`Abbas b. `Ali have been penned from the perspective of Shiites. The present paper is devoted to his portrait as sketched in Sunni texts that regard Ashura as a day of calamity, hence treat him respectfully.
Keywords: al-`Abbas b. `Ali, Ashura, Sunnis -
Page 65
Among the Quranic suras, the Sura Maryam (ie, Mary) with its initial mysterious, discrete letters, has got a more Husaynid coloring. As such, the same sura proves to be more in harmony with both the biography and conduct of Imam al-Husayn, particularly from an educational perspective. The present paper attempts to find out and illustrate this resemblance between his being a role-model and the educational influences he exerted on his companions.
Keywords: Sura Maryam (Mary), Imam al-Husayn, Quranic verses -
Page 91
The epoch-making movement of Imam al-Husayn in confronting the Umayyad injustice and his open and resolute refusal to recognize Yazid have since exerted profound impacts on and throughout the Islamic history. As such, his movement has repeatedly been studied by almost all intellectuals, including leading Orientalists. Many of them devoted their academic attention to this unique movement. Based on their works, a great majority of them have barely appreciated, let alone discerned, the truth of this movement, hence interpreted it in their works as a merely political gesture for gaining political power against the rival, opponent party.
Keywords: Imam al-Husayn, Orientalists, Orientalism, Ashura, the Ashura movement -
Page 113
Community life is a background to cultural identity, and myth is a cultural category that can guide and mold people's lifestyle. Myths fulfill various functions that prove effective on religio-mystical levels, hence influential on reinforcing the cultural identity. From this perspective, the Arbaeen march symbolizes a community's unity that prevents its dispersion, hence making a ground for actions on the community level.
Drawing upon Joseph Capmbell's mystical components, this paper studies the participants' experience of the march for coming up with a definite cultural identity.
As the event of Ashura has been of much significance for Shiites, the Arbaeen march has embodied a much deeper value for them.Keywords: Ashura, Arbaeen, Campbell's analysis, the march
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.