فهرست مطالب
نشریه مطالعات مردم شناختی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، بهار 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/01/17
- تعداد عناوین: 7
-
صفحات 1-23
مقاله ی حاضر به عنوان بخشی از یک پژوهش وسیع تر در حوزه ی مثل شناسی زبان شناختی، به بررسی و سنجش تعاریف موجود از مثل و سایر عبارت گویه ها می پردازد و تعریف تازه ای از مثل و برخی دیگر از عبارت گویه ها بر اساس شاخص های زبان شناختی پیشنهاد می کند. در ابتدا حوزه های مثل پژوهی (= مثل شناسی، مثل نگاری) معرفی می شوند، سپس استدلال می شود که تعاریف سنتی "عبارت گویه ها" جامعیت و مانعیت یک تعریف علمی را ندارد. یکی از اصول پیشنهادی ما در این مقاله آن است که مثل پژوهی زبان شناختی به عبارت پژوهی (عبارت شناسی و عبارت نگاری) تعلق دارد. بنابراین تعاریف احتمالی می باید به اصول عبارت شناسی وفادار بمانند. در این مقاله تلاش می شود با بررسی ساختار گفتمانی ضرب المثل و ساختار درونی آنها از منظر زبان شناسی، به مولفه های برسازنده ای برسیم که در ترکیب با یکدیگر بتوانند انواع عبارت گویه ها را به دست دهند. این مولفه ها از زبان شناسی پیکره ای و عبارت شناسی، صرف-و-نحو، کاربردشناسی و نظریه ی کارگفت، زبان شناسی اجتماعی، بینامتنیت و روایت شناسی امثال می آیند. در ادامه نشان داده خواهد شد که انواع عبارت گویه ها فرآورده های زبانی پیچیده ای هستند که در فصل مشترک میان سطوح بسیار مختلف زبان شناختی تولید می شوند و بنابراین تعریف آن ها بر اساس مولفه های سنجش پذیری از همین فصول مشترک می باید باشد.
کلیدواژگان: مثل، حکمت، زبانزد، اصطلاح، تعریف -
صفحات 28-49
تحقیق حاضر با هدف دستیابی به درکی نشانه شناختی از حافظه جمعی جنگ ایران و عراق صورت گرفته است. بدین منظور نمونه هایی از تصاویر هم رسانی شده در شبکه های اجتماعی مجازی که در واکنش به خبر کشف و بازگشت پیکرهای 175 تن از شهدای غواص عملیات کربلای چهار انتشار یافته، تحلیل شده اند. نشانه های تصویری موجود در عکس، کارتون، طرح گرافیکی، چاپ، نقاشی و پوستر به دو شیوه ی تصویر تاریخی و قاب-تصویر، تجربه امروز جامعه از جنگ ایران و عراق را صورتبندی کرده و بدین ترتیب حافظه جمعی جنگ را منعکس می سازند. برای شناسایی نشانه های بازنمایی کننده گذشته و برای تشخیص نقش این نشانه ها در ساخت الگوهای روایی حافظه جمعی جنگ از نظریه های پیرس و گیرتز استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان دهنده چند مضمون و تم محوری در الگوهای روایی بازنمایی شده از حافظه جمعی جنگ است که عبارتند از تقدس مرگ وطن پرستانه، تقابل معنایی زندگی روزمره و زندگی قهرمانی، الگوی کنشی اخلاص در برابر اختلاس، چرخش به سمت بدن، بدن شهید به مثابه ابژه ای فرهنگی و سیاسی شدن حافظه جمعی جنگ. وجود این مضامین نشان دهنده وقوع تغییرات بنیادین در نظام بازنمایی جنگ در سومین دهه سپری شده از آن است.
کلیدواژگان: نشانه شناسی، حافظه جمعی جنگ، جنگ ایران و عراق -
صفحات 51-66
حق به شهر شامل تعلق یافتن و مشارکت در امر شهری است. تعلق یافتن به شهر با حرکت در شهر، حضور در آن، احساس آرامش و داشتن فضاهای مناسب برای خود ممکن می شود، در حالی که مشارکت در شهر با دخالت داشتن در سیاست گذاری های شهری، تصمیم گیری در مورد مسایل فضایی، کالبدی و اقتصاد شهری و مالکیت و کنترل بخشی از این فضا ممکن می شود. این نوشتار با استفاده از چهارچوب نظری ارایه شده توسط هانری لوفور تلاش می کند نشان دهد که فرایند های زندگی روزمره در شهرها به دلیل بهره مند نشدن انسان ها از حقوق خود و تضعیف فضاهای عمومی دچار اختلال شده است.بخش مهمی از فضاهای شهری را فضاهای عمومی تشکیل می دهند. منظور از فضاهای عمومی آن دسته از فضاهایی است که عموم مردم به آن ها آزادانه دسترسی دارند و هدف از آن ها فراهم ساختن تعاملات اجتماعی و احساس آسودگی شهروندان است. مقاله حاضر کوشیده با تحلیل روندهای فضاهای عمومی به تصویری از حق به شهر دست یابد.در سال های اخیر شاهد خصوصی شدن فضاهای عمومی شهری هستیم؛ بدین معنا که در طی سال های اخیر در نتیجه برخی تغییرات اقتصادی- اجتماعی، هم تولید فضا و هم کنترل فضا به دست بخش خصوصی افتاده است. مواجهه با فضا به عنوان یک کالا سبب خصوصی شدن این فضاهای عمومی شده است. با توجه به ماهیت چند بعدی چالش های پیش روی شهرها، مدیریت خردمندانه فضاهای عمومی شهری مستلزم توجه به چهار بعد به هم مرتبط است: تنظیم کاربری ها و مدیریت تعارض بین نحوه استفاده های مختلف از فضاهای عمومی، تعریف و اجرای نحوه حفظ و نگهداری این فضاها، سرمایه گذاری در فضاهای عمومی، و در نهایت هماهنگ سازی مداخلات بخش های مختلف در فضاهای عمومی.
کلیدواژگان: فضای شهری، فضاهای عمومی، حق به شهر، عرصه عمومی، لوفور -
صفحات 67-78
برای نخستین بار ویلم فلور در اثر جالب و خواندنی خود، پزشکی و سلامت در ایران قاجار به درستی مفهوم عام «پزشکی» را در ایران برگرفته از سه منبع دانسته است: پزشکی جالینوسی، پزشکی دینی و پزشکی سنتی. به نظر فلور (که مطالعات بعدی نیز آن را تایید می کند)، دانش پزشکی دوره اسلامی در ایران بر اساس این سه منبع بالیده و رشد کرده است. از دیگر سو، در حال حاضر و در حوزه زبان فارسی، آشفتگی عجیبی در بررسی های مربوط به پزشکی دوره اسلامی به چشم می خورد. از جمله آن که هنوز قرارداد و استاندارد واحدی برای این که اجزاء و منابع دانش پزشکی دوره اسلامی چه نامیده شوند، وجود ندارد. در عین حال، بر اساس سرمایه گذاری های به نسبت وسیعی که توسط وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در حوزه پزشکی دوره اسلامی انجام می شود، مقدار و حجم پژوهش ها و مطالعات در سه جزء مختلف پیش گفته توازن ندارد. ازاین رو، لازم است اجزاء مغفول این دانش مورد توجه قرار گرفته و بیشتر مورد بررسی قرار گیرند و در نهایت راهی برای برون رفت از اغتشاش فعلی سنجیده شود. مقاله حاضر می کوشد مطالعاتی اولیه درباره سومین منبع پیش گفته پزشکی ایران «طب سنتی» انجام دهد که شامل بررسی اصطلاح شناختی و پیشنهاد اصطلاحی مناسب برای این بخش از پزشکی دوره اسلامی، بررسی جایگاه آن در نظام اعم- اخص علوم و نیز کوششی برای طبقه بندی داده های قابل بررسی در آن است.
کلیدواژگان: پزشکی دوره اسلامی، پزشکی سنتی، طب سنتی -
صفحات 79-106
در این مقاله تلاش کرده ایم تا بر پایه یک مطالعه میان-فرهنگی، مهم ترین ویژگی ها و الگوهای مرتبط با بازنمایی فرایند جامعه پذیری جنسیتی را مورد بررسی قرار دهیم. هدف اساسی ما این است که این مطالعه میان-فرهنگی، زمینه مناسبی را فراهم آورد تا بتوانیم نقش و تاثیر محیط و فضاهای فرهنگی متفاوت را بر روی الگوهای مرتبط با بازنمایی فرایند جامعه پذیری جنسیتی روشن نماییم. در این مطالعه میان-فرهنگی، تکیه و تاکید اساسی بر روی بررسی فرایند جامعه پذیری از طریق سیستم های آموزشی است. تحلیل های این مطالعه میان-فرهنگی بر روی منابع آموزشی دو کشور ایران و نیوزیلند، زمینه های بسیار مناسبی را برای پاسخگویی به این هدف اساسی تحقیق فراهم می آورد، زیرا این دو کشور نه تنها به لحاظ موقعیت جغرافیایی، بلکه مهم تر از آن به لحاظ فرهنگی در دو فضای بسیار متفاوت قرار دارند. به طور کلی، نتایج و یافته های این مطالعه میان-فرهنگی نشان داده است که از یک سو، الگوهای بازنمایی جنسیتی به طور معناداری تابعی از این فضاهای فرهنگی گوناگون است. از سوی دیگر هم الگوی هژمونی مردانه هم ارزش خانواده فراتر از این فضاهای فرهنگی گوناگون از طریق سیستم های آموزشی بازنمایی می شود.
کلیدواژگان: مطالعه میان-فرهنگی، جامعه پذیری، جنسیت، سیستم آموزشی، فضاهای فرهنگی، نیوزیلند، ایران -
صفحات 107-133
علاقه ی معاصر به امرقومی و فرایندهای آن تا اندازه ای به تغییرات تاریخی و فرایندی که تحت تاثیر عواملی گوناگون طی کرده اند، مربوط می شود. «امر قومی» مفهومی از یک موقعیت پویا، از تماس متغیر، تضاد و رقابت را در خود داشته و به همین جهت، مفهوم امر قومی یک بازتحلیل پویا و دینامیک را الزامی می دارد. در ایران «امر قومی» در شرایطی از تحولات و دگرگونی اجتماعی و سیاسی، پس از مشروطه، به وجود آمده است که غالبا با فرسایش ساختار قبیله ای و شیوه زندگی و از بین بردن بسیاری از آداب و رسوم و عناصر فرهنگی همراه بوده است که زمانی خود نشانه های ایلی بودند. مسئله مهم این است که چگونه امر قومی توانسته خود را حفظ کند، و احیا و باز-زایی قومی خود را استمرار بخشد و حتی با امر ملی درآمیزد. به نظر می رسد امر قومی در چهره یک استراتژی ظاهر می شود که افراد و کنشگران را در درون یک سازمان اجتماعی حفظ می کند. هویت قومی، لحظه ای مهم تر می شود که تحت تاثیر تهدیدات و اجبار قرار می گیرد. مکانسیم کش-و-قوس امر ایلی در ایران معاصر با عوامل پیرامونی ای که برای آن در تاریخ معاصر وجود داشته، استراتژی های پویایی گروهی را شکل داده است، که تحت تاثیر انواع تغییر در مهاجرت، تغییر در وضعیت جمعیتی، صنعتی شدن و تغییرات اقتصادی، ادغام سازی در یک نظام سیاسی بزرگتر، شهرنشینی و انواع دیگری ها و ماهیت رویارویی ها به امر قومی می انجامد. شناسایی این کش-و-قوس امر ایلی و استراتژی پویایی گروهی در قالب امر قومی، می تواند نشان دهنده ی فرایندی باشد که انتقال از ساخت اجتماعی سنتی را به سازمان اجتماعی مدرن مشخص سازد. قشقایی امروزی را می توان یک اجتماع دانست که در مسیر تحول تاریخی خود از استراتژی امر قومی برای تداوم هویت و فرهنگ خود استفاده کرده و به نظر می رسد آنچه در این چهره مشاهده می شود، آغاز حرکت به سمت قومی شدن است. مقاله حاضر، فرایند فرهنگ و هویتی ایل قشقایی را از امر ایلی به امر قومی بررسی خواهد کرد.
کلیدواژگان: امر ایلی، امر قومی، قومی شدن، دیگری های هژمونیک و موازی، فرایند انتقال -
صفحات 135-151
امروزه، توسعه پایدار، یکی از موضوعات اصلی مورد بحث در محافل توسعه و برنامه ریزی کشور است. از این مفهوم برداشت های گوناگونی شده است که نکته مشترک تمامی آنها، پایداری و رسیدن به فرآیندی از توسعه است که بتواند پایا و بادوام باشد. لازمه پایداری تعادل است زیرا یک سیستم نامتعادل، ناپایدار نیز خواهد بود و برعکس. تفاوت در انگاره های مختلف در تعمیم مفهوم تعادل و پایداری است که شیون زندگی انسانی یعنی رابطه انسان با محیط و انسان با انسان و جوامع را تعریف می کند. توسعه پایدار انسانی، به مفهوم پایداری در تمامی ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است و عقیده بر این است که بدون پایداری و ایجاد تعادل و توازن در تمامی ابعاد جامعه نمی توان به یک توسعه بادوام دست یافت. به همین دلیل، توسعه به مانند سیستمی نگریسته می شود که عناصر اصلی آن مردم، منابع طبیعی و منافع اقتصادی به شمار می روند. ترکیب مطلوب این عناصر بر مبنای فعالیت مردم در قالب یک ساختار اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی مناسب منجر به توسعه پایدار خواهد شد. مردم در دستیابی به توسعه پایدار یا استفاده صحیح از منابع و فرصت ها و توزیع عادلانه آن نقش اصلی و محوری دارند. در این مقاله ضمن طرح و بیان مفهوم توسعه پایدار با رویکرد سیستمی به عوامل تهدیدکننده توسعه پایدار از جمله، بحران های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در سطح جوامع پرداخته ایم و نقش مردم به عنوان عنصر اصلی توسعه، در کنار موسسات تجاری، منابع طبیعی و محل های زندگی مورد توجه قرار گرفته است.
کلیدواژگان: مردم، توسعه پایدار، رویکرد سیستمی، پایداری، توسعه پایدار انسانی
-
Pages 1-23
As a part of a broader study in the field of linguistic paremiology, the present article offers a critical study of the existing definitions of different phraseologisms and then suggests a new set of definitions based on a number of linguistic components. First, we will briefly introduce “paremiotics”, which is a term suggested here for paremiology and paremiography combined. Then, we will argue that traditional definitions do not clearly differentiate various kinds of phraseologisms. We believe that linguistic paremiotics belongs to the field of “phraseotics”, which is a term suggested for phraseology + phraseography. As a result, any possible attempt to define different phraseologisms must remain loyal to the principles of phraseology. The present study explores the discursive structure of proverb usage as well as the internal linguistic structure of proverbs, so that to come to a set of linguistic components which are able to build up various phraseologisms in combination with each other. These components belong to phraseology in corpus linguistics, morphosyntactic structure of the phraseologisms in question, speech act theory in pragmatics, intertextuality, and narratology. We will argue that phraseologisms are complicated. linguistic products being made in the interface between various linguistic levels. Therefore, their definition must contain measurable components from each and every level.
Keywords: Proverb, Wisdom, Idiom, Term, Definition -
Pages 28-49
This study aims to achieve a semiotic understanding of collective memory of the Iran-Iraq war. For this purpose, samples of images in virtual social networks shared in response to the news of discovery and return of the bodies of more than 175 divers have been analyzed. Visual signs in photographs, cartoons, graphic designs, prints, paintings and posters, in methods of historical pictures and frame-images, give forms and contents to the collective memory of the Iran-Iraq war. To identify signs that represent the past and discern their roles in the narrative patterns of the collective memory of war for today›s society, Peirce and Geertz›s theories have been used. The results show several themes in the narrative patterns of the collective memory of war, which include: the sanctity of patriotic death, contrastive meaning of everyday life and heroic life, sincerity against corruption in the models of action, shift to the body, martyr›s body as a cultural object, and the politicization of the collective memory of war. These themes reflect the occurrence of fundamental changes in the system of representation of war in three decades have passed since the end of war.
Keywords: Semiotics, Collective memory, Collective memory of war, Iran-Iraq war -
Pages 51-66
Right to the city is composed of appropriation and participation in urban affairs. Appropriation is realized through movement in the city, presence in it, comfort feeling, and having proper spaces. While urban participation is possible through being involved in urban policy-making, decision-making for physical and spatial issues, urban economy, ownership and control of urban spaces. The present paper with the use of Henri Lefevbre seeks to explain how the urban everyday life is affected by not being able to use the public spaces. An important part of urban spaces is the public space. Public spaces are those spaces which public have access to them, and their purpose is to pave the way for social interactions and make people comfort. The present study analyzed the current trends of public spaces in order to assess the right to city. During the last few years, the privatization of urban public spaces has occurred. In other words, due to some socio-economic change, both the production of space and control of space have come to the hand of private corporations. Commodification of space has caused the privatization of public spaces. Given the multi-dimensional nature of challenges facing cities, reasonable management of urban public spaces requires paying attention to four inter-related aspects which are: regulation of land use and its conflict management, definition and implementation of maintenance of these spaces, investment in public spaces, and co-ordination of interventions of different sectors in public spaces.
Keywords: Urban spaces, Public space, Right to the city, Public sphere, Lefevbre -
Pages 79-106
For the first time Willem Floor in his interesting and worthy reading work, Public health in Qajar Iran, has correctly considered the general concept of medicine» in Iran derived from three sources: Galenic medicine, religious medicine and traditional medicine. According to Floor, (which later studies also confirm it), the Islamic period medical knowledge in Iran, has grown and developed on the basis of these three sources. On the other hand, at present, here is a peculiar confusion in medical studies related to the Islamic period in Persian language; for instance, there is no identical convention and standard for naming and identifying parts and supplies of medical knowledge in the Islamic period. At the same time, based on relatively large investments by the Ministry of Health and Medical Education done in the field of Islamic period medicine the amount and number of research and studies in three different parts, mentioned above, are not balanced. Therefore, it is necessary to consider and study the neglected components of this knowledge more avidly and eventually find a way out of the current turmoil. This article tries to do preliminary studies on the third mentioned medical source of Iran, «traditional medicine»; including a review of the terminology and offering an appropriate term for this part of the Islamic period medicine.
Keywords: Islamic period of medicine, Traditional medicine, Traditional healing -
Pages 107-133
Contemporary interest to ethnicity and ethnical processes relate to historical changes and the process of ethnic identity that partly affected by different factors. The ethnicity has concept with a dynamic positioning of the contacts variable, conflict and competition in and creates a reanalysis from dynamic current in itself. In Iran, the ethnic groups in terms of social and political transformation have formed at a later date the constitutional. These changes Often erosed the tribal structure and lifestyle and eliminate many customs and cultural elements was that there were signs of Illinois. The important issue is that how it managed to maintain ethnic and tribal restoration and revitalization demand will continue. It seems to be a strategy of ethnic people and social actors within an organization to maintain. Ethnic identity gets important moment which is influenced by threats. Mechanisms of tribal demarcations in contemporary Iran with peripheral factors which there are in modern history formed group dynamic that under the influence of change in migration, changes in population, industrialization and economic changes, integration in a larger political system , urbanization and variety of groups and nature of confrontations leads to ethnicity. Identifying the demarcations of tribal and the strategy of group dynamics can be in the form of the process of the transformation of the traditional social structure to modern social organization. Qashqai today can be considered a community that use from its ethnic strategy for continuity. And it seems this is just the beginning of this continuity toward getting ethnic. This article tries to review process from the tribal people of Qashqai to ethnicity.
Keywords: Tribe, Ethnicity, Hegemonic Others, Parallel Others, Transfer Process -
Pages 135-151
In this cross-cultural study, we primarily aim to present research-based evidence to examine the main gender characteristics associated with socialization. Using the symbolic interaction theory and the socialization theory, this cross-cultuural analysis particularly explores the construction and representation of gender identity through educational systems. The fields of this study are two varying cultural athmospheres: New Zealand and Iran. Accordingly, this cross-cultural analysis provides the opportunity to explore whether and how significantly the representation of gender characteristics through educational systems is associated with varying cultural atmospheres. Generally speaking, the results of this cross-cultural analysis indicate two key patterns: on the one hand, these varying cultural atmospheres play crucial role in gender representation. On the other hand, both male hegemony and high value of family tend to remain beyond the influence of the varying cultural atmospheres.
Keywords: Cross-cultural Study, Socialization, Gender, Educational System, Cultural Contexts, New Zealand, Iran
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.